Södermanland
Södermanland | |
|---|---|
 Coat of arms | |
 | |
| Vendi |  Suedia |
| Krahina | Götaland |
| Qarqet | Qarku Södermanland Qarku Stokholm Qarku Västmanland Qarku Östergötland |
| Sipërfaqja | |
• Total | 8.169 km2 (3.154 sq mi) |
| Popullata (2021)[1] | |
• Total | 1.393.772 |
| • Dendësia | 160/km2 (420/sq mi) |
| Grupi etnik | |
| • Gjuha | Suedisht |
| • Dialekti | Suedishtja Svealand Sörmländska Stockholmska |
| Kultura | |
| • Lulja | Zambak uji i bardhë |
| • Kafsha | Osprey |
| • Zogu | — |
| • Peshku | Bream |
| Zona kohore | UTC+1 (CET) |
| • Verë (DST) | UTC+2 (CEST) |
Södermanland, i quajtur edhe Sörmland, është provincë në bregdetin juglindore të Suedisë. Kufizohet me Östergötland në jug, Närke në perëndim, Västmanland në veriperëndim, Uppland në verilindje dhe Detin Baltik në lindje dhe juglindje.
Emri
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Emri Södermanland i referohet njerëzve që jetojnë në "tokën në jug të Mälaren" (krahaso Uppland dhe Västmanland). Varianti Sörmland përdoret zyrtarisht nga disa organizata, duke përfshirë Rajoni Sörmland dhe Sörmlandstrafiken.
Administrata
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Provincat e Suedisë nuk shërbejnë për qëllime administrative apo politike, por janë entitete historike dhe kulturore. Ekziston një qark administrativ përkatës Södermanland. Sidoqoftë, pjesa më e madhe e popullsisë është brenda Qarkut Stokholmit.
Gjeografia
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Södermanland ndodhet mes liqenit Mälaren në veri dhe detin baltik në perëndim dhe lindje. Në jug, kufiri me Östergötland përbëhet nga pylli Kolmården.
Terreni është i sheshtë, me lartësinë më të lartë të Skogsbyås në 124 m lartësi.[2] Terreni përbëhet kryesisht nga zgavra të mbushura me ujë të mbuluara me pyje në lartësi.
Ekzistojnë tre rajone kryesore ujore. Një në perëndim, ku liqeni Hjälmaren derdhet në Mälaren. Ekziston një rajon i dytë ujor në Södertörn, i cili është mjaft i vogël në madhësi dhe nuk ka liqene më të mëdhenj. Liqenet më të vegjël në atë rajon përfshijnë Bornsjön (6.5 km2), Orlången (2.5 km2) dhe Magelungen (2.9 km2) si dhe liqenin Naten. Rajoni i tretë është në jug drejt Kolmården.
Të dy qyteti i Stokholmit dhe qarku i Stokholmit ndahen në mes midis Södermanland (pjesa jugore) dhe Uppland (pjesa veriore).
Qytetet
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]- Eskilstuna (1659)
- Flen (1949)
- Katrineholm (1917)
- Mariefred (1605)
- Nacka (1949)
- Nyköping (1187)
- Nynäshamn (1946)
- Oxelösund (1950)
- Stokholm (1250)
- Strängnäs (1336)
- Södertälje (përafërsisht 1000)
- Torshälla (1317)
- Trosa (përafërsisht 1300)
Sportet
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Futbolli në provincë administrohet nga Södermanlands Fotbollförbund. Hokeji mbi akull është gjithashtu popullor, me Södertälje SK.
Referime
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]- ^ "Folkmängd i landskapen den 31 december 2021" (në suedisht). Zyra Qendrore e Statistikave. Marrë më 2022-12-27.
- ^ Skogsbyås (në suedisht). Nationalencyklopedin. Arkivuar nga origjinali më 12 shkurt 2017. Marrë më 11 shkurt 2017.