Vienne

Vjena

Vienne (Frëngjisht)
Vjena Vienne (Frëngjisht)
Department
	Ndërtesa e prefekturës së departamentit Vjenë në Poitiers
	Flamuri Stema
	Vendndodhja e Vjenës në Francë
Shteti	Franca
Rajoni	Nouvelle-Aquitaine
Prefektura	Poitiers
Nënprefekturat	Châtellerault; Montmorillon
Sipërfaqja
• Gjithsej	6.990 km2 (2,700 sq mi)
Popullsia (Janar 2020)
• Gjithsej	439.332
• Dendësia	63/km2 (160/sq mi)
Zona kohore	UTC+1 (CET)
• Verës (DST)	UTC+2 (CEST)
Numri i departamentit	86
Qarqet	3
Kantonet	19
Komunat	266

Vienne ( shqiptimi frëngjisht: [vjɛn] ( dëgjoni) ; Poitevin-Saintongeais : Viéne ; Shqip: Vjena) është një departament pa dalje në det në rajonin francez të Nouvelle-Aquitaine . Emrin e ka marrë nga lumi Vjenë . Kishte një popullsi prej 438,435 banorësh në 2019. ^[1]

Historia

E themeluar më 4 mars 1790, gjatë Revolucionit Francez, Vjena është një nga 83 departamentet origjinale. Ajo u krijua nga pjesë të provincave të mëparshme të Poitou, Touraine dhe Berry, kjo e fundit ishte pjesë e Dukatit të Akuitanisë deri në shekullin e XV-të.

Akadianët fillestarë, të cilët u vendosën në dhe rreth asaj që tani është Nova Scotia, u larguan nga Vjena për në Amerikën e Veriut pas vitit 1604. Kennedy (2014) argumenton se emigrantët bartën në Kanada zakonet dhe strukturën e tyre shoqërore. Ata ishin popuj kufitarë, të cilët shpërndanin vendbanimet e tyre bazuar në lidhjet farefisnore. Ata optimizuan përdorimin e tokës bujqësore dhe theksuan tregtinë për të përfituar. Ata ishin hierarkikë dhe politikisht aktivë. ^[2]

Gjeografia

Departamenti i Vjenës ka një sipërfaqe prej 6,990 km katorë. Pjesë e rajonit Nouvelle-Aquitaine, kufizohet me Maine-et-Loire në veriperëndim, Indre-et-Loire në veri, Indre në lindje, Haute-Vienne në juglindje, Charente në jug dhe Deux-Sèvres në jug. perëndim. Përshkohet nga lumi Vienne, degë e Luarës .

Qytetet kryesore

Komuna më e populluar është Poitiers, prefektura. Që nga viti 2019, ka 6 komuna me më shumë se 7000 banorë: ^[1]

Komuna	Emri në shqip	Popullsia (2019)
Poitiers	Puatjeri	89,212
Châtellerault	Shatelroja	31,487
Buxerolles	Buxhrolla	10,060
Jaunay-Marigny	Zhanjë-Marinja	7600
Saint-Benoît	Shën Benua	7267
Chauvigny	Shavinja	7062

Demografia

Zhvillimi i popullsisë që nga viti 1801:

Popullsia në vite
Viti	Pop.	±%
1801	240,99	—
1806	252,351	+4.7%
1821	260,697	+3.3%
1831	282,731	+8.5%
1841	294,25	+4.1%
1851	317,305	+7.8%
1861	322,028	+1.5%
1872	320,598	−0.4%
1881	340,295	+6.1%
1891	344,355	+1.2%
1901	336,343	−2.3%
1911	332,276	−1.2%
1921	306,248	−7.8%
1931	303,072	−1.0%
1936	306,82	+1.2%
1946	313,932	+2.3%
1954	319,208	+1.7%
1962	331,619	+3.9%
1968	340,256	+2.6%
1975	357,366	+5.0%
1982	371,428	+3.9%
1990	380,005	+2.3%
1999	399,13	+5.0%
2006	418,46	+4.8%
2011	427,193	+2.1%
2016	436,069	+2.1%

Feja

Kryeqyteti, Poitiers, është selia e Kryedioqezës Katolike Romake të Poitiers, e cila i shërben departamentit në mënyrë baritore.

Turizmi dhe pamjet

Vendet më të famshme turistike përfshijnë parkun tematik Futuroscope, Poitiers (qyteti i Artit dhe Historisë), Kisha-Abaci e Saint-Savin-sur-Gartempe, një vend i trashëgimisë botërore të UNESCO-s, parqet e kafshëve të Luginës së Majmunëve në Romagne dhe Planeti i Krokodilit në Civaux .