Jump to content

Çmimi Nobel për Ekonominë: Dallime mes rishikimesh

Nga Wikipedia, enciklopedia e lirë
[Redaktim i kontrolluar][pending revision]
Content deleted Content added
v Referime: Referencat -> Referimet duke përdorur AWB
No edit summary
Etiketat: Përpunim pamor Redaktim nga celulari Redaktim në versionin web nga celulari Newcomer task Newcomer task: expand
 
Rreshti 1: Rreshti 1:
ECO AWAKE
{|class="wikitable" align="right"

|-
Eco awake është një faqe e lançuar nga një grup nxënësish nga Devolli i cili ka për qëllim ndërgjegjësimin dhe mirë informimin e fermerëve dhe bujqve mbi përdorimin e duhur të pesticideve në ushqimet bimore dhe shkaqet e pasojat që sjell ky përdorim i dëmshëm i pesticideve…
!colspan="2"|[[Figura:noimage.png|150px]]

|-
•INFORMACION
|colspan="2" align="center"|Medaljoni i Çmimit për Ekonomi

|-
Rreth 40% e prodhimit bujqesor global humbet cdo vit  për shkak te semundjeve te bimeve dhe paraziteve.Kjo përqindje pritet te rritet për shkak te ndryshimeve klimatike duke i nxitur fermeret qe te përdorin me shume helme.Por demi eshte jashte kornizave.
!Fituesi i fundit

|[[Leonid Hurwicz]],<br> [[Eric S. Maskin]],<br> [[Roger B. Myerson]]
Monitorime ne ujin e pijshem kryhen vetem per mbetjet e pesticideve klororganike - te perdorura në bujqesi gjate regjimit komunist, te cilat konsiderohen shkaktare per krijimin e tumoreve, shkaterrimin e jendrave endokrine si dhe problemeve me fertilitetin apo deformimet e fetusit te grate shtatzëna, sepse per keto pesticide ka laboratore.
|-

!Viti
Edhe kontrollet per toksicitetin e produkteve bujgesore nuk janë te pershtatshme, pasi bähen shume vone per te shmangur shitjen dhe konsumin e tyre ne tregun vendas - ne rastin kur zoulohen mbetje mbi normat e lejuara.
|{{L|2006}}

|-
Pesticidet e skaduara perbejne gjithashtu nje ngërg te pazgjidhur prej vitesh ne Shqiperi.
!Çmime të ndara

|58 <small>(1969-2006)</small>
Përdorimi i pesticideve con ne menyre te pashmangshme ne formimin e mbetjeve ne bime, ujë dhe tokë, te cilat transferohen në zinxhirin ushqimor dhe kthehen ne rrezik per shëndetin e njeriut nëse kalone sasine e lejuar. Për ta shmanguar këtë rrezik ekziston nje ligje per monitorimin e importin ,tregtimin dhe perdorimin e produkteve per mbrojtjen. Megjithat, te dhenat e mbledhura nga BIRN nëpërmjet ligjit 'Për te drejtën e informimit' tregojnë se institucionet shaiptare nuk i kryejne ne mënyrën dhe afatet e duhura kontrollet per ndotjen që pesticidet shkaktojne ne produktet bujqësore. [[Wikipedia|Eco awake]]<ref>{{Cite web |last=Kaso |first=A. |date=19.09.2024 |title=Eco awake |url=https://ecoawake//.al |url-status=usurped |archive-url=https://ecoawake//.al |language=Ship}}</ref>
|-

!Vite <small>Shpërblim</small>
Pesticidet e skaduara perbëjne gjithashtu një ngërç te pazgjidhur prej vitesh ne Shqipëri. Ndonëse ligji parashikon që ato duhen larguar nga territori i Shqiperise ose inceneruar nga kompani te licencuara, asnjera nga keto nuk ndodh. Keto janë vetëm disa nga problemet që ekzistojnë në tregun bujqësor vendas dhe ekspertet paralajmërojne se konsumatorët duhet te jene te kujdesshëm. "Vetë termi pesticid nënkupton substance vrasëse  për organizmat dermues.
|37 <small>(1969-2006)</small>
|-
!Ftuesi i parë
|[[Ragnar Frisch]]<br>[[Jan Tinbergen]]
|-
!Viti
|1969
|-
!Kombi <br><small>Me më shumë çmime</small>
|[[Shtetet e Bashkuara]] <br>''(31 çmime)''
|}
'''Çmimi i Bankës Suedeze për shkencat ekonomike në kujtim të Alfred Nobelit''' (''Sveriges Riksbanks pris i ekonomisk vetenskap till Alfred Nobels minne''), i njohur gjerësisht por gabimisht si '''Çmimi Nobel për Ekonominë''', jepet çdo vit që prej vitit 1969. Është çmimi më i lartë për arritjet më të mëdha ekonomike nga një ose disa ekonomistë brenda një viti.
Ky çmim nuk ishte parashikuar nga testamenti i Alfred Nobelit. Procesi i emërimit fillon rreth një vit para dorëzimit të çmimit. Informacionet rreth kandidaturave dhe procesit të seleksionit mbahen sekrete për 50 vite.


== Historiku ==
== Historiku ==

Versioni aktual i datës 19 shtator 2024 22:48

ECO AWAKE

Eco awake është një faqe e lançuar nga një grup nxënësish nga Devolli i cili ka për qëllim ndërgjegjësimin dhe mirë informimin e fermerëve dhe bujqve mbi përdorimin e duhur të pesticideve në ushqimet bimore dhe shkaqet e pasojat që sjell ky përdorim i dëmshëm i pesticideve…

•INFORMACION

Rreth 40% e prodhimit bujqesor global humbet cdo vit  për shkak te semundjeve te bimeve dhe paraziteve.Kjo përqindje pritet te rritet për shkak te ndryshimeve klimatike duke i nxitur fermeret qe te përdorin me shume helme.Por demi eshte jashte kornizave.

Monitorime ne ujin e pijshem kryhen vetem per mbetjet e pesticideve klororganike - te perdorura në bujqesi gjate regjimit komunist, te cilat konsiderohen shkaktare per krijimin e tumoreve, shkaterrimin e jendrave endokrine si dhe problemeve me fertilitetin apo deformimet e fetusit te grate shtatzëna, sepse per keto pesticide ka laboratore.

Edhe kontrollet per toksicitetin e produkteve bujgesore nuk janë te pershtatshme, pasi bähen shume vone per te shmangur shitjen dhe konsumin e tyre ne tregun vendas - ne rastin kur zoulohen mbetje mbi normat e lejuara.

Pesticidet e skaduara perbejne gjithashtu nje ngërg te pazgjidhur prej vitesh ne Shqiperi.

Përdorimi i pesticideve con ne menyre te pashmangshme ne formimin e mbetjeve ne bime, ujë dhe tokë, te cilat transferohen në zinxhirin ushqimor dhe kthehen ne rrezik per shëndetin e njeriut nëse kalone sasine e lejuar. Për ta shmanguar këtë rrezik ekziston nje ligje per monitorimin e importin ,tregtimin dhe perdorimin e produkteve per mbrojtjen. Megjithat, te dhenat e mbledhura nga BIRN nëpërmjet ligjit 'Për te drejtën e informimit' tregojnë se institucionet shaiptare nuk i kryejne ne mënyrën dhe afatet e duhura kontrollet per ndotjen që pesticidet shkaktojne ne produktet bujqësore. Eco awake[1]

Pesticidet e skaduara perbëjne gjithashtu një ngërç te pazgjidhur prej vitesh ne Shqipëri. Ndonëse ligji parashikon që ato duhen larguar nga territori i Shqiperise ose inceneruar nga kompani te licencuara, asnjera nga keto nuk ndodh. Keto janë vetëm disa nga problemet që ekzistojnë në tregun bujqësor vendas dhe ekspertet paralajmërojne se konsumatorët duhet te jene te kujdesshëm. "Vetë termi pesticid nënkupton substance vrasëse  për organizmat dermues.

Për herë të parë me këtë çmim u laureua ekonomisti norvegjez Ragnar Frisch dhe ai holandez Jan Tinbergen në vitin 1969.

Medaljoni i Nobelit për Ekonomi

[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Fituesit e Çmimit Nobel për Ekonomi

[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Fituesit e çmimit janë të radhitur në kolona sipas viteve që janë ndarë në dekada.

Vitet 2000 Vitet 1990 Vitet 1980

2009
2008
2007 Leonid Hurwicz
2007 Eric S. Maskin
2007 Roger B. Myerson
2006 Edmund S. Phelps
2005 Robert J. Aumann
2005 Thomas C. Schelling
2004 Finn E. Kydland
2004 Edward C. Prescott
2003 Robert F. Engle III
2003 Clive W. J. Granger
2002 Daniel Kahneman
2002 Vernon L. Smith
2001 George A. Akerlof
2001 A. Michael Spence
2001 Joseph E. Stiglitz
2000 James J. Heckman
2000 Daniel L. McFadden

1999 Robert A. Mundell
1998 Amartya Sen
1997 Robert C. Merton
1997 Myron S. Scholes
1996 James A. Mirrlees
1996 William Vickrey
1995 Robert E. Lucas Jr.
1994 John C. Harsanyi
1994 John F. Nash Jr.
1994 Reinhard Selten
1993 Robert W. Fogel
1993 Douglass C. North
1992 Gary S. Becker
1991 Ronald H. Coase
1990 Harry M. Markowitz
1990 Merton H. Miller
1990 William F. Sharpe

1989 Trygve Haavelmo
1988 Maurice Allais
1987 Robert M. Solow
1986 James M. Buchanan Jr.
1985 Franco Modigliani
1984 Richard Stone
1983 Gerard Debreu
1982 George J. Stigler
1981 James Tobin
1980 Lawrence R. Klein

Vitet 1970 Vitet 1960

1979 Theodore W. Schultz
1979 Sir Arthur Lewis
1978 Herbert A. Simon
1977 Bertil Ohlin
1977 James E. Meade
1976 Milton Friedman
1975 Kantorovich
1975 Tjalling C. Koopmans
1974 Gunnar Myrdal
1974 Friedrich August von Hayek
1973 Wassily Leontief
1972 John Hicks
1972 Kenneth J. Arrow
1971 Simon Kuznets
1970 Paul A. Samuelson

1969 Ragnar Frisch
1969 Jan Tinbergen

  1. ^ Kaso, A. (19.09.2024). "Eco awake" (në Ship). {{cite web}}: Shiko vlerat e datave në: |date= (Ndihmë!); Shiko vlerën e |archive-url= (Ndihmë!); Shiko vlerën e |url= (Ndihmë!)Mirëmbajtja CS1: Gjendja e adresës (lidhja) Mirëmbajtja CS1: Gjuhë e panjohur (lidhja)

Lidhje të jashtme

[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]