Pesë Familjet
Pesë Familjet janë pesë familjet më të mëdha të bandës kriminale në New York City të mafias amerikano-italian, të formuar në vitin 1931 nga Salvatore Maranzano pas fitores së tij në Luftën e Castellammarese.
Maranzano riorganizoi bandat italiane amerikane në New York City në familjet Maranzano, Profaci, Mangano, Luciano dhe Gagliano, të cilat tani njihen si familjet Bonanno, Colombo, Gambino, Genovese dhe Lucchese. Çdo familje kishte një territor të demarkuar, një hierarki të strukturuar në mënyrë organizative dhe secila familje raportonte deri në të njëjtin entitet qeverisës gjithëpërfshirës. Fillimisht, Maranzano kishte për qëllim shefin e secilës familje t'i raportonte atij si capo di tutti capi ("shefi i të gjithë shefave"). Sidoqoftë, kjo çoi në vrasjen e tij atë shtator, dhe roli u zëvendësua nga Komisioni, një komitet qeverisës për të mbikëqyrur të gjitha aktivitetet mafioze në Shtetet e Bashkuara dhe shërbeu për të ndërmjetësuar konfliktet midis familjeve, të përbërë nga shefat e Pesë Familjeve, si dhe shefat e Chicago Outfit dhe familjet Buffalo. Në vitin 1963, Joseph Valachi zbuloi publikisht ekzistencën e Pesë Familjeve të Nju Jorkut në seancat dëgjimore të Valachi. Që nga ajo kohë, disa familje të tjera të krimit kanë qenë në gjendje të bëhen të fuqishëm ose të dukshëm sa duhet për t'u ngritur në një nivel të krahasueshëm ose të afërt me atë të Pesë Familjeve, duke mbajtur ose ndarë ndarjen jozyrtare të Familjes së Gjashtë.
Shefat origjinal dhe të tanishme
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Në vitin 1963, Joseph Valachi shpalosi publikisht ekzistencën e Pesë Familjeve të Nju Jorkut në seancat dëgjimore të Valachi. Sipas Valachi, shefat origjinalë të Pesë Familjeve ishin Charles Luciano, Tommaso Gagliano, Joseph Profaci, Salvatore Maranzano dhe Vincent Mangano. Në kohën e dëshmisë së tij në vitin 1963, Valachi zbuloi se shefat e tanishëm të Pesë Familjeve ishin Tommy Lucchese, Vito Genovese, Joseph Colombo, Carlo Gambino, dhe Joe Bonanno. Që nga ato kanë qenë emrat që më së shpeshti u përdorën për t'iu referuar Pesë Familjet e Nju Jorkut, pavarësisht viteve të përmbysjes dhe ndryshimit të shefave në secilën prej tyre.[1]
| Emri origjinal | Themeluar nga | Emri i tanishëm | Emëruar pas | Shefi i tanishëm | Shefi në detyrë |
|---|---|---|---|---|---|
| Maranzano | Salvatore Maranzano | Bonanno | Joe Bonanno | Michael "the Nose" Mancuso[2] | |
| Profaci | Joe Profaci | Colombo | Joseph Colombo | I panjohur | Andrew Russo |
| Mangano | Vincent Mangano | Gambino | Carlo Gambino | Domenico Cefalù | Lorenzo Mannino |
| Luciano | Lucky Luciano | Genovese | Vito Genovese | Liborio Salvatore Bellomo | |
| Gagliano | Tommy Gagliano | Lucchese | Tommy Lucchese | Victor Amuso | Michael “Big Mike” DeSantis |
Territorët
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Familjet operuan historikisht në të gjithë zonën metropolitane të Nju Jorkut, por kryesisht brenda qytetit të Nju Jorkut. Në shtetin e Nju Jorkut, bandat kanë rritur grupet e tyre kriminale në Long Island (Nassau dhe Suffolk) dhe në qarqet e Westchester, Rockland, dhe Albany. Ata gjithashtu mbajnë një prani të fortë në shtetin e Nju Xhersit.[3] Pesë Familjet janë gjithashtu aktive në Florida Jugore, Connecticut, Las Vegas dhe Massachusetts.
- Familja Bonanno operon kryesisht në Brooklyn, Queens, Staten Island dhe Long Island. Familja gjithashtu mban ndikim në Manhattan, The Bronx, Westchester County, New Jersey, California, dhe Florida, dhe kanë lidhje me Mafien Montreal në Kebek.
- Ekuipazhi i Bath Avenue operonte në seksionin Bensonhurst, Brooklyn, New York.
- Familja Colombo vepron kryesisht në Brooklyn, Queens dhe Long Island. Familja gjithashtu mban ndikim në Staten Island, Manhattan, The Bronx, New Jersey dhe Florida.
- Familja Gambino operon kryesisht në Brooklyn, Queens, Manhattan, Staten Island dhe Long Island. Familja gjithashtu mban ndikim në Bronx, New Jersey, Westchester County, Connecticut, Grand Rapids, Michigan, Florida dhe Los Angeles.
- Ozone Park Boys operojnë në Queens dhe Long Island
- Familja Genovese vepron kryesisht në Manhattan, The Bronx, Brooklyn dhe New Jersey. Familja gjithashtu mban ndikim në Queens, Staten Island, Long Island, Westchester County, Rockland County, Connecticut, Massachusetts dhe Florida.
- 116th Street Crew operon në Manhattan të Epërm dhe The Bronx
- Greenwich Village Crew operon në Greenwich Village në Manhattan të Poshtëm
- Fraksioni i familjes Genovese në New Jersey vepron në të gjithë shtetin e New Jersey[3]
- Familja Lucchese operon kryesisht në Bronx, Manhattan, Brooklyn dhe New Jersey. Familja gjithashtu mban ndikim në Queens, Long Island, Staten Island, Westchester County dhe Florida.
- Cutaia Crew operon në Brooklyn, Queens dhe Long Island
- Fraksioni i familjes Lucchese në New Jersey vepron në të gjithë New Jersey
- The Tanglewood Boys ishte një "bandë rekrutimi" që vepronte në Westchester County, The Bronx dhe Manhattan.
Në kulturën popullore
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Detajet faktike dhe fiktive të historisë së familjeve të krimit janë përdorur në një rrjet të gjerë të mediave, siç janë:
Letërsi
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]- Në The Godfather të Mario Puzo, Pesë Familjet përfaqësohen nga Barzini, Corleone, Cuneo, Stracci, dhe Tattaglia.
- Në librin e Nicholas Pileggi Wiseguy, ngritja dhe rënia e familjes Lucchese është përshkruar gjatë një periudhe 25-vjeçare, e thënë nga perspektiva e mashtruesit Henry Hill.
Filmat
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]- The Godfather i Francis Ford Coppola (1972) dhe Goodfellas i Martin Scorsese (1990), u bazuan në romanet e mësipërme.
- Filmi komedi Analyze This (1999) fillon me një kaluare në takimin e Apalachin të vitit 1957 të Pesë Familjeve në vazhdën e vrasjes së Albert Anastasia.
Serialet
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]- Seria Boardwalk Empire portretizon ngritjen e Charles Luciano në pushtet dhe tradhtinë e Joe Masseria dhe Salvatore Maranzano, gjatë ngritjes së Mafies Amerikane.
- Në serinë The Sopranos, familja DiMeo (bazuar në familjen DeCavalcante nga New Jersey) punon me familjen Lupertazzi të Brooklyn, një nga familjet e krimit në Nju Jork.
Anime
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]- Në anime dhe manga One Piece, Pesë Familjet e Perëndimit janë pesë mafia të mëdha që kontrollojnë operacionet e Nëntokës në West Blue. Capone "Gang" Bege ishte njëri prej tyre.
Referime
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]- ^ Lupo, Salvatore (2015). The Two Mafias: a transatlantic history, 1888-2008 (në anglisht). New York: Palgrave Macmillan. fq. 123. ISBN 978-1-137-49135-0.
- ^ "Jerry Capeci: Mob Murder In Montreal Could Trigger Bloodshed In New York" (në anglisht). Huffingtonpost.com. 2010-01-11. Marrë më 2011-04-13.
- ^ a b The Changing Face of Organized Crime in New Jersey (A Status Report) (PDF). maj 2004. fq. 105–114.
{{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!)