1944

Ngjarjet e tanishme | Vite

◄ | Shekulli 19 | Shekulli 20 | Shekulli 21
◄ | Vitet 1910 | Vitet 1920 | Vitet 1930 | Vitet 1940 | Vitet 1950 | Vitet 1960 | Vitet 1970 | ►
◄◄ | ◄ | 1940 | 1941 | 1942 | 1943 | 1944 | 1945 | 1946 | 1947 | 1948 | ► | ►►

Udhëheqës të shteteve · Film · Kosovë · Shqipëri · Televizion · Literaturë · Strip · Muzikë

Ngjarje

15 janar - Një tërmet godet qytetin e San Juan në Argjentinë duke vrarë rreth 10,000 njerëz.
24 maj - Fillon Kongresi i Përmetit ku zgjidhet këshilli dhe komiteti ANÇ. Enver Hoxha zgjidhet kryetar i komitetit.
1 qershor - Roma bie në duart e aleatëve, kryeqyteti i parë i "aksit" që bie
5 qershor - Zbarkimi në Normandi - Nis Operation Overlord, dita e parë e pushtimit të plazhit të Normandisë, rreth 155,000 trupa aleate zbarkojnë në plazh.
17 qershor - Islanda deklaron pavarësinë nga Danimarka.
20 qershor - Adolf Hitler i shpëton atentatit ndaj tij nga Claus von Stauffenberg.
24 gusht - Parisi çlirohet nga aleatët duke përfunduar me sukses Operation Overlord.
Forcat e UNÇ kalojnë kufirin shtetëror për të ndihmuar në çlirimin e Kosovës e Rrafshit të Dukagjinit.
20 tetor - Fillon Mbledhja e Beratit. Mbledhja vendos shndërrimin e Komitetit ANÇ në Qeveri Demokratike të Përkohshme me kryetar Enver Hoxhën.
17 nëntor - Forcat e UNÇ çliruan Tiranën.
29 nëntor - Qyteti i fundit shqiptar i pushtuar, Shkodra, çlirohet. Shqipëria feston çlirimin.

Lindje

12 janar - Fatos Kongoli, shkrimtar shqiptar
14 shkurt - Faruk Begolli, aktor dhe regjisor shqiptar
7 prill - Gerhard Schröder, ish Kancelar i Gjermanisë
14 maj - George Lucas, regjisor dhe producent amerikan
13 qershor - Ban Ki-moon, politikan koreano-jugor, sekretar i përgjithshëm i OKB-së
26 korrik - Nexhat Daci, politikan kosovar
25 shtator - Michael Douglas, aktor amerikan
15 tetor 1944 - Sali Berisha, Danoc
10 nëntor - Ramiz Abdyli, historian shqiptar
17 nëntor - Danny DeVito, aktor amerikan
2 dhjetor - Ibrahim Rugova, politikan kosovar, presidenti i parë i Kosovës († 2006)
8 dhjetor - Vilhelme Vranari, historiane e gjeografisë dhe poete shqiptare

Pa data

Datat e personave më poshtë nuk janë të shënuara në artikujt mbi biografinë e tyre:

    www.kompjutershtepiak.com/1980

    1980:

    Asnjë kompjuter nuk ka shitur më shumë njësi se Komodore 64.[105]
    Robotron KC 85/1 i Gjermanisë Lindore: kishte kuota shumë të ulëta prodhimi dhe mungesë të plotë të 
      kanaleve të shitjes për konsumatorët privatë.

• Janar 1980: Sinclair ZX80, i disponueshëm në Mbretërinë e Bashkuar për më pak se njëqind paund
• 1980: VIC-20 (N. Am.), nën 300 dollarë amerikanë; Kompjuteri i parë i çdo lloji që ka kaluar një milion
është shitur.
• 1980: Kompjuter me ngjyra TRS-80 (N. Am.), Motorola 6809, opsional OS-9 me shumë detyra me shumë
përdorues.
• Korrik 1980: TRS-80 Model III (N. Am.), në thelb një TRS-80 Modeli i I i ripaketuar në një kabinet
gjithëpërfshirës, për të respektuar rregulloret e FCC për ndërhyrjet e radiofrekuencës, për të
eliminuar rrëmujën e kabllove dhe për të përdorur vetëm një prizë elektrike. Disa përmirësime si grup i
zgjatur i karaktereve, tastet përsëritëse dhe ora në kohë reale.
• Qershor 1981: TI-99/4A, bazuar në TI-99/4 më pak të suksesshëm.
• 1981: ZX81 (Evropë), 49,95 £ në formë komplete; 69,95 £ e para-ndërtuar, e lëshuar si Kohax Sinklair
1000 në SHBA në 1982.
• 1981: BBC e vogël (Evropë), kompjuteri kryesor arsimor në MB për një dekadë; BBC BASIC i avancuar me
montues të integruar të kodit të makinës 6502, dhe një numër të madh portash I/O, ~ 1.5 milion të
shitura.
• Prill 1982: ZX Spektrum (Evropë), kompjuteri më i shitur në shtëpi britanik; katalizoi industrinë e
programin në Mbretërinë e Bashkuar, e klonuar gjerësisht nga Bashkimi Sovjetik.
• Qershor 1982: Zilja e Vogël (Australi), fillimisht si një çantë, më pas si një njësi e përfunduar.
• Gusht 1982: Dragon 32 (MB) u bë, për një kohë të shkurtër, shtëpia e vogël më e shitur në Mbretërinë e
Bashkuar.
• Gusht 1982: Komodore 64 (N. Am.), chipset grafik dhe sintetizues me porosi, modeli kompjuterik më i
shitur i të gjitha kohërave: ~ 17 milionë të shitura.
• Jan. 1983: Apple IIe, Apple II e përmirësuar. Numri i reduktuar i komponentëve dhe kostot e prodhimit
mundësoi prodhimin me volum të lartë, deri në vitin 1993.
• Prill 1983: TRS-80 Model 4, përmirësim i madh i pajtueshëm me Modelin III. Përdorni CP/M standard të
industrisë, TRSDOS 6 i përditësuar, shpejtësi 4 MHz, RAM maksimum 128 KB, ekran 80x24, opsion me
rezolucion të lartë 640x240. Në shtator u zbulua modeli 4P i transportueshëm "i luhatshëm".
• 1983: Acorn Elektron A hoqi 'vëllain' e mikrokompjuterit BBC me funksionalitet të kufizuar. Elektron u
rikuperua nga një fillim i ngadaltë për t'u bërë një nga kompjuterët më të njohur në shtëpi të asaj
epoke në MB.
• 1983: Sanjo PHC-25, me 16 mijë RAM, një nga një numër modelesh Sanjo
• 1983: Adam Koleko, një nga kompjuterët e paktë shtëpiak që shitet vetëm si një sistem i plotë me
pajisje ruajtëse dhe shtypës; kushëriri i konsolës së lojërave Vizioni Koloko.
• 1983: MSX (Japoni, Kore, Liga Arabe, Evropë, N+S. Am., BRSS), një 'dizajn referencë' kompjuterike nga
ASCII dhe Programi i vogël, prodhuar nga disa kompani: ~ 5 milionë shitur në Japoni.
• 1983: VTek Lazer 200, kompjuter i nivelit fillestar që synon të jetë më i liri në treg, i shitur
gjithashtu si Salora Fellow, Texet TX8000 & Dick Smith VZ 200.
• 1983: Oric 1 dhe Oric Atmos (Evropë), një kompjuter shtëpiak i pajisur me një tastierë udhëtimi të
plotë dhe një version të zgjeruar të Microsoft BASIC në ROM.
• Janar 1984: Prezantohet Macintosh, duke u ofruar shumë konsumatorëve vështrimin e tyre të parë në një
ndërfaqe grafike të përdoruesit, e cila përfundimisht do të zëvendësonte kompjuterin e shtëpisë siç
njihej.
• Prill 1984: Molla IIc, Molla II kompakte. Nuk ka vende për zgjerim dhe porte të integruara për
lehtësinë e përdorimit të pseudo-prizës dhe luajtjes. Molla II më i përshtatur për përdorim shtëpiak,
për të plotësuar pjesën dominuese të tregut arsimor të Molla IIe.
• Mars 1984: IBM PCjr, projektuar, me çmim dhe tregtuar si një kompjuter shtëpiak për fëmijë dhe
adoleshentë, por i blerë kryesisht nga klientët e biznesit që dëshironin një PC të lirë të përputhshëm
me IBM.
• 1984: Tiki 100 (Norvegji), kompjuter shtëpiak/edukativ me bazë Zilog Z80 i prodhuar nga Tiki Data.
• Qershor 1984: Amstrad/Schneider CPC, një sistem shumë i popullarizuar në Mbretërinë e Bashkuar që
shitet mirë edhe në Evropë.
• 1985: TRS-80 Model 4D: Model 4 i përditësuar me disqe të dyanshme dhe paketë produktiviteti Deskmate.
• 1985: Elektronika BK-0010, një nga kompjuterët e parë shtëpiak 16-bit; bërë në BRSS.
• 1985: Robotron KC 85/1 (Evropë), një nga të paktët mikrokompjuterë me qëllime të përgjithshme 8-bitësh
të prodhuar në Gjermaninë Lindore. Meqenëse linja e kompjuterëve KC, me përjashtim të kompaktit KC, nuk
ishte e disponueshme për shitje për publikun e gjerë për shkak të prioritizimit të rreptë të
'përdoruesve shoqërorë' ndaj konsumatorëve, ata nuk janë 'kompjuterë shtëpiak' të vërtetë.
• 1985: Atari ST (N. Am.), së pari me një ndërfaqe grafike të përdoruesit (GEM) për më pak se 1000
dollarë amerikanë; gjithashtu 1 MB RAM dhe procesor 16-bit Motorola 68000 për nën 1000 dollarë.
• 1985: MSX2, gjenerata e dytë e Kompjuterëve MSX lançohet në mbarë botën. Ata arritën performancën e
kompjuterëve me performancë të lartë duke përdorur një procesor video me shpejtësi të lartë (Yamaha
V9938) i aftë për të trajtuar rezolucione prej 512x424 piksele dhe 256 ngjyra të njëkohshme nga një
paletë prej 512
• Qershor 1985: Komodore 128 (N. Am.) Final, më i avancuar 8-bit Komodore, ruajti përputhshmërinë e plotë
me C64 ndërsa shtoi CP/M në një arkitekturë komplekse me shumë mënyra
• Korrik 1985: Amiga 1000 (N. Am.), set i personalizuar i çipave për grafikë dhe audio dixhitale; OS me
shumë detyra me ndërfaqe GUI dhe CLI; Përpunuesi 16-bit Motorola 68000. Fillimisht i projektuar si një
tastierë lojërash, por u ripozicionua si një kompjuter shtëpiak.[106]
• 1986: Molla IIGS, modeli i pestë dhe më i avancuar në serinë Apple II, me aftësi grafike dhe zëri të
përmirësuara shumë. Përdori një CPU 16-bit 65C816, i njëjtë me atë të përdorur në Sistemin e Argëtimit
Super Nintendo.
• Qershor 1987: Lisi i Arkimedit (Evropë), lëshuar në treg me një përpunues të vogël 32-bit ARM2 8 MHz,
me 512 KB dhe 4 MB RAM dhe një hard disk opsional 20 ose 40 MB.
• Tetor 1987: Amiga 500 (N. Am.), Amiga 1000 e ripaketuar në një strehë të ngjashme me C64 me tastierë
dhe motherboard në të njëjtin mbyllje, së bashku me një disketë 3,5". Prezantuar në të njëjtën kohë me
Amiga 2000 më të zgjerueshme.
• 1988 - MSX2+ lëshohet në Japoni. Është në gjendje të shfaqë më shumë se 19,000 ngjyra të njëkohshme në
ekran falë kompresimit grafik të bazuar në harduer.
• 1989: SAM Coupé (Evropë), bazuar në përpunuesin e vogël Z80 6 MHz; tregtohet si një përmirësim logjik
nga ZX Spektrum.

    www.kompjutershtepiake.com/1990

    1990:

    • Dhjetor 1991: MSX TurboR lëshohet vetëm në Japoni. Ky është gjenerata e fundit e kompjuterëve MSX që u hodh në treg nga një markë elektronike shtëpiake. Është gjithashtu MSX i parë i bazuar në një CPU 16-bit: procesori Ascii R800.
    • 1992: Atari Falkon (N. Am.), kompjuteri i fundit në shtëpi nga Atari, i dërguar me një përpunues sinjali dixhital.
    • Tetor 1992: Amiga 1200 (N. Am.), kompjuteri i fundit shtëpiak nga Komodore, u shit mirë në Evropë. - Agim Çavdarbasha, skulptor kosovar († 1999)

    www.kompjutershtepiak.com/1980

    1980:

    Asnjë kompjuter nuk ka shitur më shumë njësi se Komodore 64.[105]
    Robotron KC 85/1 i Gjermanisë Lindore: kishte kuota shumë të ulëta prodhimi dhe mungesë të plotë të 
      kanaleve të shitjes për konsumatorët privatë.

• Janar 1980: Sinclair ZX80, i disponueshëm në Mbretërinë e Bashkuar për më pak se njëqind paund
• 1980: VIC-20 (N. Am.), nën 300 dollarë amerikanë; Kompjuteri i parë i çdo lloji që ka kaluar një milion
është shitur.
• 1980: Kompjuter me ngjyra TRS-80 (N. Am.), Motorola 6809, opsional OS-9 me shumë detyra me shumë
përdorues.
• Korrik 1980: TRS-80 Model III (N. Am.), në thelb një TRS-80 Modeli i I i ripaketuar në një kabinet
gjithëpërfshirës, për të respektuar rregulloret e FCC për ndërhyrjet e radiofrekuencës, për të
eliminuar rrëmujën e kabllove dhe për të përdorur vetëm një prizë elektrike. Disa përmirësime si grup i
zgjatur i karaktereve, tastet përsëritëse dhe ora në kohë reale.
• Qershor 1981: TI-99/4A, bazuar në TI-99/4 më pak të suksesshëm.
• 1981: ZX81 (Evropë), 49,95 £ në formë komplete; 69,95 £ e para-ndërtuar, e lëshuar si Kohax Sinklair
1000 në SHBA në 1982.
• 1981: BBC e vogël (Evropë), kompjuteri kryesor arsimor në MB për një dekadë; BBC BASIC i avancuar me
montues të integruar të kodit të makinës 6502, dhe një numër të madh portash I/O, ~ 1.5 milion të
shitura.
• Prill 1982: ZX Spektrum (Evropë), kompjuteri më i shitur në shtëpi britanik; katalizoi industrinë e
programin në Mbretërinë e Bashkuar, e klonuar gjerësisht nga Bashkimi Sovjetik.
• Qershor 1982: Zilja e Vogël (Australi), fillimisht si një çantë, më pas si një njësi e përfunduar.
• Gusht 1982: Dragon 32 (MB) u bë, për një kohë të shkurtër, shtëpia e vogël më e shitur në Mbretërinë e
Bashkuar.
• Gusht 1982: Komodore 64 (N. Am.), chipset grafik dhe sintetizues me porosi, modeli kompjuterik më i
shitur i të gjitha kohërave: ~ 17 milionë të shitura.
• Jan. 1983: Apple IIe, Apple II e përmirësuar. Numri i reduktuar i komponentëve dhe kostot e prodhimit
mundësoi prodhimin me volum të lartë, deri në vitin 1993.
• Prill 1983: TRS-80 Model 4, përmirësim i madh i pajtueshëm me Modelin III. Përdorni CP/M standard të
industrisë, TRSDOS 6 i përditësuar, shpejtësi 4 MHz, RAM maksimum 128 KB, ekran 80x24, opsion me
rezolucion të lartë 640x240. Në shtator u zbulua modeli 4P i transportueshëm "i luhatshëm".
• 1983: Acorn Elektron A hoqi 'vëllain' e mikrokompjuterit BBC me funksionalitet të kufizuar. Elektron u
rikuperua nga një fillim i ngadaltë për t'u bërë një nga kompjuterët më të njohur në shtëpi të asaj
epoke në MB.
• 1983: Sanjo PHC-25, me 16 mijë RAM, një nga një numër modelesh Sanjo
• 1983: Adam Koleko, një nga kompjuterët e paktë shtëpiak që shitet vetëm si një sistem i plotë me
pajisje ruajtëse dhe shtypës; kushëriri i konsolës së lojërave Vizioni Koloko.
• 1983: MSX (Japoni, Kore, Liga Arabe, Evropë, N+S. Am., BRSS), një 'dizajn referencë' kompjuterike nga
ASCII dhe Programi i vogël, prodhuar nga disa kompani: ~ 5 milionë shitur në Japoni.
• 1983: VTek Lazer 200, kompjuter i nivelit fillestar që synon të jetë më i liri në treg, i shitur
gjithashtu si Salora Fellow, Texet TX8000 & Dick Smith VZ 200.
• 1983: Oric 1 dhe Oric Atmos (Evropë), një kompjuter shtëpiak i pajisur me një tastierë udhëtimi të
plotë dhe një version të zgjeruar të Microsoft BASIC në ROM.
• Janar 1984: Prezantohet Macintosh, duke u ofruar shumë konsumatorëve vështrimin e tyre të parë në një
ndërfaqe grafike të përdoruesit, e cila përfundimisht do të zëvendësonte kompjuterin e shtëpisë siç
njihej.
• Prill 1984: Molla IIc, Molla II kompakte. Nuk ka vende për zgjerim dhe porte të integruara për
lehtësinë e përdorimit të pseudo-prizës dhe luajtjes. Molla II më i përshtatur për përdorim shtëpiak,
për të plotësuar pjesën dominuese të tregut arsimor të Molla IIe.
• Mars 1984: IBM PCjr, projektuar, me çmim dhe tregtuar si një kompjuter shtëpiak për fëmijë dhe
adoleshentë, por i blerë kryesisht nga klientët e biznesit që dëshironin një PC të lirë të përputhshëm
me IBM.
• 1984: Tiki 100 (Norvegji), kompjuter shtëpiak/edukativ me bazë Zilog Z80 i prodhuar nga Tiki Data.
• Qershor 1984: Amstrad/Schneider CPC, një sistem shumë i popullarizuar në Mbretërinë e Bashkuar që
shitet mirë edhe në Evropë.
• 1985: TRS-80 Model 4D: Model 4 i përditësuar me disqe të dyanshme dhe paketë produktiviteti Deskmate.
• 1985: Elektronika BK-0010, një nga kompjuterët e parë shtëpiak 16-bit; bërë në BRSS.
• 1985: Robotron KC 85/1 (Evropë), një nga të paktët mikrokompjuterë me qëllime të përgjithshme 8-bitësh
të prodhuar në Gjermaninë Lindore. Meqenëse linja e kompjuterëve KC, me përjashtim të kompaktit KC, nuk
ishte e disponueshme për shitje për publikun e gjerë për shkak të prioritizimit të rreptë të
'përdoruesve shoqërorë' ndaj konsumatorëve, ata nuk janë 'kompjuterë shtëpiak' të vërtetë.
• 1985: Atari ST (N. Am.), së pari me një ndërfaqe grafike të përdoruesit (GEM) për më pak se 1000
dollarë amerikanë; gjithashtu 1 MB RAM dhe procesor 16-bit Motorola 68000 për nën 1000 dollarë.
• 1985: MSX2, gjenerata e dytë e Kompjuterëve MSX lançohet në mbarë botën. Ata arritën performancën e
kompjuterëve me performancë të lartë duke përdorur një procesor video me shpejtësi të lartë (Yamaha
V9938) i aftë për të trajtuar rezolucione prej 512x424 piksele dhe 256 ngjyra të njëkohshme nga një
paletë prej 512
• Qershor 1985: Komodore 128 (N. Am.) Final, më i avancuar 8-bit Komodore, ruajti përputhshmërinë e plotë
me C64 ndërsa shtoi CP/M në një arkitekturë komplekse me shumë mënyra
• Korrik 1985: Amiga 1000 (N. Am.), set i personalizuar i çipave për grafikë dhe audio dixhitale; OS me
shumë detyra me ndërfaqe GUI dhe CLI; Përpunuesi 16-bit Motorola 68000. Fillimisht i projektuar si një
tastierë lojërash, por u ripozicionua si një kompjuter shtëpiak.[106]
• 1986: Molla IIGS, modeli i pestë dhe më i avancuar në serinë Apple II, me aftësi grafike dhe zëri të
përmirësuara shumë. Përdori një CPU 16-bit 65C816, i njëjtë me atë të përdorur në Sistemin e Argëtimit
Super Nintendo.
• Qershor 1987: Lisi i Arkimedit (Evropë), lëshuar në treg me një përpunues të vogël 32-bit ARM2 8 MHz,
me 512 KB dhe 4 MB RAM dhe një hard disk opsional 20 ose 40 MB.
• Tetor 1987: Amiga 500 (N. Am.), Amiga 1000 e ripaketuar në një strehë të ngjashme me C64 me tastierë
dhe motherboard në të njëjtin mbyllje, së bashku me një disketë 3,5". Prezantuar në të njëjtën kohë me
Amiga 2000 më të zgjerueshme.
• 1988 - MSX2+ lëshohet në Japoni. Është në gjendje të shfaqë më shumë se 19,000 ngjyra të njëkohshme në
ekran falë kompresimit grafik të bazuar në harduer.
• 1989: SAM Coupé (Evropë), bazuar në përpunuesin e vogël Z80 6 MHz; tregtohet si një përmirësim logjik
nga ZX Spektrum.

    www.kompjutershtepiake.com/1990

    1990:

    • Dhjetor 1991: MSX TurboR lëshohet vetëm në Japoni. Ky është gjenerata e fundit e kompjuterëve MSX që u hodh në treg nga një markë elektronike shtëpiake. Është gjithashtu MSX i parë i bazuar në një CPU 16-bit: procesori Ascii R800.
    • 1992: Atari Falkon (N. Am.), kompjuteri i fundit në shtëpi nga Atari, i dërguar me një përpunues sinjali dixhital.
    • Tetor 1992: Amiga 1200 (N. Am.), kompjuteri i fundit shtëpiak nga Komodore, u shit mirë në Evropë. - Nasi Lera, shkrimtar shqiptar

Vdekje

23 janar - Rauf Fico, nëpunës, deputet, ministër e deputet shqiptar.
20 korrik - Ludwig Beck, gjeneral gjerman dhe Shefi i Shtabit të Ushtrisë Gjermane (l. 1880)
21 korrik - Claus von Stauffenberg, ushtarak gjerman, anëtar i rezistencës antifashiste (l. 1907)
7 gusht - Skënder Muço, avokat, veprimtar i Ballit Kombëtar. Themelues i së parës parti social-demokrate tok me Musine Kokalarin më 1943 dhe i gazetës "Zëri i lirisë".
23 Shtator - Ibe Palikuqi, dëshmore shqiptare e luftës antifashiste (l. 1927)

Pa data

Datat e personave më poshtë nuk janë të shënuara në artikujt mbi biografinë e tyre:

Sak Faslia, bajraktari i Rugovës (l. 1885)