Njësia matëse
Njësitë matëse janë madhësi të caktuara, të pranuara me marrëveshje që shprehin në mënyrë sasiore madhësi të tjera të së njëjtës natyrë.[1]
Njësit matëse janë përmasa/vlera të përkufizuara për krahasimin e madhësisë. Njësitë matëse të përkufizuara shërbejnë gjatë komunikimit shoqëror, shkencor dhe zyrtar.
Në disa shtete të botës përkufizimi, emërtimet dhe simbolet e njësive matëse ndryshojnë. Kështu bie fjala në Kosovë është i përkufizuar me ligj zbatimi i njësive matëse në Kosovë për lëminë e ekonomisë (prodhimtari, ndërtimtari, energjetikë, idurstri, tregëti), në shërbimet shëndetësore dhe në mbrojtjen e ambientit; si dhe për në aktet ligjore e nënligjore, në tekstet shkollore, në kontrata, njoftime, mbishkrime dhe në të gjitha aktet dhe dokumentet tjera zyrtare.[2]
Simbolet Emrat e njësive Madhësitë fizike
a Viti Koha a Ar Sipërfaqja e tokës A Ampere Inteziteti i rrymës elektrike Å Ångström gjatësia a acre sipërfaqja AE AE ? asb Apostilb ? at Atmosfera teknike shtypja atm Atmosfera fizike shtypja b Barn ? bar Bar Shtypja bl barrel vëllimi Bq Becquerel ? BRT Bruto Regjistr i Tonave ? bsh, bu bushel ? ha [Hektar] Sipëefaqja e tokës C Coulomb ? °C Grad Celsius Temperatura në SI cal Kalori Energjia në produkte cd Candela intenziteti i dritës ch chain ? Ci Curie radioaktiviteti cm Centimeteri Gjatsia cwt.l long hundredweight ? cwt.sh short hundredweight ? d Dita Koha dr.av dram ? dr.t., dr.ap drachm ? dwt pennyweight ? dyn Dyn forca erg Erg forca eV Elektronvolt elektriciteti f Fermi ? F Farad kapaciteti elektrik °F Grad Fahrenheit Temperatura fl.dr fluid drachm ? fl.dr fluid dram ? fl.oz fluid ounce ? fm. fathom ? ft (') foot ? ft.lb foot-pound ? fur furlong ? G Gauß ? g Grami Pesha gal Gallone ? gi gill ? gr grain ? Gy Gray ? h ora ? H Henry ? ha Hektar Sipërfaqja e tokës hl Hektoliter Vëllimi hp horsepower Fuqia hph horsepower hour Fuqia Hz Hertz Frekuenca in () Zoll/inch Gjatësia J Xhul Energjia mekanike K Kelvin Temperatura kbl cable length ? kg Kilogrami masa kWh Kilowattorë km² [Kilometer katrori]]Sipërfaqja l, L Litra Vëllimi L Langmuir ? lb pound Pesha lb.p.sq.ft pound per square foot ? lb.p.sq.in pound per square inch Dendësia lb.t, lb.at pound Pesha li link ? Lj, ly Vite drite gjatësia lm Lumen ? lmh Lumenorë ? lx Lux Ndriçimi m Metri Gjatësia M Maxwell ? M Molarität ? min Minuti Koha mkp Meterkilopond ? mol Mol ? N Newton Fuqia n.m nautical mile ? Oe Oersted fluksi magnetik oz ounce ? oz.ap ounce ? p Pond ? Pa Pascal shtypja Pc Parsec ? ph Phot ? pk peck ? ppb parts per billion ? ppm parts per million ? KF Kal Fuqi ? psi pound per square inch ? pt pint ? qr quarter ? qr.l long quarter ? qr.sh short quarter ? qt quart ? rad Rad Këndi rd rod ? rem Rem ? mh meterhapësire ? ro rood ? s Sekonda Koha S Siemens ? s.ap scruple ? sb Stilb ? st stone ? stat.mi statute mile ? Sv Sievert ? T Tesla induksioni magnetik t Tonelata masa t.l long ton ? t.sh short ton ? tn.p.sq.in long ton per square inch ?
M
tn.sh.p.sq.in short ton per square inch ? V Volt Tensioni VA Voltampere Fuqia elektrike var Var ? W Watt Energjia elektrike Wb Weber ? yd yard Gjatësia μ Mikron Gjatësia Ω Ohm Rezistenca elektrike
Burimi i të dhënave
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]- ↑ LIGJI PËR METROLOGJI Në amëzën assembly-kosova.org Arkivuar 2007-09-29 tek Wayback Machine
- ↑ Ligji për njësit matëse - 15 maj 2001 Në amëzën mti-ks.org Arkivuar 27 shtator 2007 tek Wayback Machine, në internet prill 2007