Ilahia
Ilahia (Arabisht: njëjës نشيد nashīd, shumës أناشيد anāshīd, që do të thotë: "kënga") është një vepër muzikore vokale, pjesërisht që përkon me himne, që këndohet si vokale ose instrumentale, sipas një stili ose tradite të veçantë brenda Islamit.
Ilahitë janë të njohura në të gjithë botën islame. Materiali dhe tekstet e një ilahie zakonisht i referohen besimeve, historisë dhe fesë islame, si dhe ngjarjeve aktuale.[1]
Studiuesit për instrumentet
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Themeluesit e të katër medhhebeve kryesore, shkollave të mendimit islam, si dhe shumë dijetarë të tjerë të shquar, kanë debatuar mbi legjitimitetin dhe përdorimin e instrumenteve muzikore. Për shembull, sipas shkollës së mendimit hanefi, të lidhur me dijetarin Ebu Hanife, nëse një person dihet se i bie instrumenteve muzikore për t'i larguar njerëzit nga Zoti, dëshmia e tyre nuk duhet pranuar.
Sipas librit të njohur gjerësisht të haditheve autentike Sahih al-Bukhari të dijetarëve sunit, Muhamedi mësoi se instrumentet muzikore janë mëkatare:
Ebu Amir ose Ebu Malik Al-Esh'ari [ shok i Muhamedit ] ka thënë se ai e ka dëgjuar Muhamedin duke thënë: "Nga ndjekësit e mi do të ketë disa njerëz që do të konsiderojnë marrëdhënie seksuale të paligjshme, veshjen e mëndafshit, pirjen e alkoolit. pijet dhe përdorimi i instrumenteve muzikore, si të ligjshëm. Dhe do të ketë disa njerëz që do të qëndrojnë pranë një mali dhe në mbrëmje do t'u vijë bariu me delet e tyre dhe do t'u kërkojë diçka, por ata do t'i thonë: "Kthehu tek ne nesër". Allahu do t'i shkatërrojë gjatë natës dhe do ta lërë malin të bjerë mbi ta, ndërsa pjesën tjetër do t'i shndërrojë në majmunë dhe derra dhe të tillë do të qëndrojnë deri në Ditën e Kijametit." [2]
Në të njëjtin libër ka edhe dëshmi për lejimin e muzikës. Aisha ka thënë:
Ebu Bekri erdhi në shtëpinë time, ndërsa dy vajza të vogla ensariste këndonin pranë meje tregimet e ensarëve për ditën e Buathit. Dhe ata nuk ishin këngëtarë. Ebu Bekri tha me protestë: "Vegla muzikore të shejtanit në shtëpinë e të Dërguarit të Allahut!" Ndodhi në ditën e Id-it dhe i Dërguari i Allahut tha: “O Ebu Bekr! Për çdo komb ka një "Id" dhe ky është "Id" ynë." [3]
Disa dijetarë historikë islamikë si Imam Al-Gazaliu kanë thënë gjithashtu se instrumentet muzikore mund të përdoren për sa kohë që këngët nuk promovojnë atë që është haram.[4]
Interpretimet moderne
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Një brez i ri artistësh nasheed përdorin një shumëllojshmëri të gjerë instrumentesh muzikore në artin e tyre. Shumë artistë të rinj interpretues të ilahive janë joarabë dhe këndojnë në gjuhë të ndryshme. Disa grupe të njohura janë Native Deen, Outlandish dhe Raihan. Artistë të tjerë të njohur janë Ahmed Bukhatir, Yusuf Islam (i njohur më parë si Cat Stevens), Sami Yusuf, Junaid Jamshed, Maher Zain, Harris J, Siedd, Sulthan Ahmed, Humood AlKhudher, Hamza Namira, Atif Aslam, Raef, Mesut Kurtis, Dawud Wharnsby, Zain Bhikha, Muhamed Al-Muqit dhe Mishary Rashid Al-Afasy.
Në nënkontinentin Indian, Qawali është i famshëm për marrëdhënien islame me spiritualitetin në gjuhën urdu. Thuhet se shumë burra shpirtërorë si Bhullay Shah, Kabir Singh, Baba Fareed dhe të tjerë përhapin mesazhin e Islamit në Punxhabi, Saraiki dhe Urdu.
Mjeshtrat e Mëdhenj të Qavalit thuhet se janë Ustad (një formë për t'iu drejtuar me respekt një mësuesi ose mjeshtri) Nusrat Fateh Ali Khan dhe Rahat Fateh Ali Khan.
Artistët e ilahive apelojnë për një audiencë myslimane mbarëbotërore dhe mund të performojnë në festivale me orientim islamik (si Mevlid), konferenca, koncerte dhe shfaqje, duke përfshirë ISNA-n.[5] Artistë dhe organizata të tjera si Nasheed Bay promovojnë një qëndrim pa instrumente, që ndryshon nga tendencat aktuale të përdorimit në rritje të instrumenteve në ilahi.
Shteti Islamik (ISIS) është i njohur për përdorimin e ilahive në videot dhe propagandën e tyre, shembuj të dukshëm janë brohoritja Dawlat al-Islam Qamat ("Shteti Islamik është themeluar"), i cili u konsiderua si një himn jozyrtar i ISIL,[6] dhe Salil al-sawarim ("Përplasja e shpatave").[7] ISIS ka prodhuar edhe ilahi në frëngjisht.[8] Ma vengeance e Masë e 2016-ës nuk ishte e vërtetë ("Hakmarrja ime") përmban lavdërime për sulmet e Parisit të janarit 2015, sulmet e Parisit të nëntorit 2015 dhe bombardimet e Brukselit të vitit 2016.[9] Kënga e vitit 2016 Par Amour ("Për dashuri") lavdëron martirizimin.[10]
Shih edhe
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Literatura
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]- Thibon, Jean-Jacques, Inshad, in Muhammad in History, Thought, and Culture: An Encyclopedia of the Prophet of God (2 vols.), Edited by C. Fitzpatrick and A. Walker, Santa Barbara, ABC-CLIO, 2014, Vol. I, pp. 294–298. ISBN 1610691776
Referime
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]- ^ Raudvere, Catharina; Stenberg, Leif (15 janar 2009). Sufism Today: Heritage and Tradition in the Global Community. I. B. Tauris. fq. 76. ISBN 9781845117627. Marrë më 6 janar 2014.
{{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!) - ^ Shahih al-Bukhari Volume 7, Book 69, Number 494v: English translation of this hadith at https://sunnah.com/bukhari/74/16.
- ^ Sahih al-Bukhari 952 (Book 13, Hadith 4); English translation at https://sunnah.com/bukhari:952.
- ^ "What is the ruling concerning Music?". Dar al-Ifta al-Misriyyah. Arkivuar nga origjinali më 2021-06-29. Marrë më 2021-06-29.
{{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!) - ^ "Islamic Music For the New Generation". Ahmed Bukhatir.com. 4 korrik 2017. Arkivuar nga origjinali më 4 mars 2021. Marrë më 17 mars 2019.
Young Muslim singers are doing just that with Islamic songs called "Nasheeds"
{{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!) - ^ Marshall, Alex (9 nëntor 2014). "How Isis got its anthem". The Guardian (në anglishte britanike). ISSN 0261-3077. Arkivuar nga origjinali më 29 gusht 2020. Marrë më 8 shtator 2020.
- ^ Schatz, Bryan. "Inside the world of jihadi propaganda music". Mother Jones (në anglishte amerikane). Marrë më 2020-09-08.
- ^ Heilpern, Will (31 mars 2016). "Pro-Trump, Clinton, Sanders campaign ads spotted next to ISIS videos on YouTube". Business Insider. Insider Inc. Marrë më 3 maj 2019.
{{cite news}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!) - ^ "Le nouveau chant en français de l'EI « Ma vengeance » justifie le terrorisme en Europe et fait l'éloge des attentats de Paris et de Bruxelles". Memri (në frëngjisht). 7 korrik 2016. Marrë më 12 mars 2019.
- ^ "Un nouveau chant de l'EI en français glorifie le martyre". Memri (në frëngjisht). 9 shkurt 2016. Marrë më 12 mars 2019.