Antilopa Eland

Antilopa Eland, ose Antilopa e zakonshme (Taurotragus oryx), e njohur edhe si antilopa jugore, është një antilopë savanash dhe fushash që gjendet në Afrikën Jugore dhe Lindore. Është një specie e familjes Bovidae dhe gjinisë Taurotragus. Një mashkull i rritur është rreth 1.6 metra i gjatë dhe mund të peshojnë deri në 942 kilogram ndërsa mesatarisht pesha e tij arrin 500-600 kilogram. ^{[convert: needs a number]}prej ^{[convert: needs a number]}Gjatësia e nje femre është 20 centimetra më e vogël se ajo e mashkullit dhe mund të peshojë 340–445 kilograms (750–981 lb). Antilopa Eland është antilopa e dytë më e madhe në botë, duke qenë pak më e vogël mesatarisht se antilopa gjigande.^[1] Ajo u përshkrua shkencërisht nga Peter Simon Pallas në 1766.

Kryesisht dieta e një barngrënësi janë barërat dhe gjethet. Në vendet e zakonshme formojnë tufa deri në 500 kafshë, por nuk janë territoriale.Antilopa Eland preferon habitate me një larmi të madhe të bimëve të lulëzuara si savana, pyje dhe kullota të hapura dhe malore; ajo shmang pyjet e dendura. Ajo përdor lehje me zë të lartë, lëvizje vizuale dhe posturale dhe hingërime për të komunikuar dhe paralajmëruar të tjerët për rrezikun. Antilopa Eland përdoret nga njerëzit për lëkurë, mish dhe qumësht, dhe është zbutur në shumë zona. Qumështi i saj përmban shumë më tepër yndyrë se qumështi i lopës dhe mund të mbajë shumë më gjatë pa pasterizim.

Ajo është vendase në Angola, Botsvana, Republika Demokratike e Kongos, Eswatini, Etopi, Kenia, Lesoto, Malawi, Mozambik, Namibi, Ruanda, Afrika e Jugut, Sudani i Jugut, Tanzania, Uganda, Zambia dhe Zimbabve por nuk është më e pranishme në Burundi. Ndërsa popullsia e Antilopës Eland po zvogëlohet, ajo klasifikohet si "Shqetësimi më i vogël" nga Unioni Ndërkombëtar për Ruajtjen e Natyrës (IUCN).

Etimologji

Emri shkencor i Eland të përbashkët është Taurotragus oryx, i përbërë nga tre fjalë: tauros, Tragos dhe antilopë e zënë. Tauros është greke për një dem apo dem të vogël, do të thotë të njëjtën gjë si Latine taurus. Tragos është greqisht për një dhi mashkull, duke iu referuar tufës së flokëve që rritet në veshin e eland dhe ngjashmërisë së saj me mjekrën e dhisë. Oryx është latine dhe greke (genitive: orygos) për kazma, duke iu referuar brirët vuri të antilopat Afrikës Veriore si përbashkët Eland dhe kordhë-horned antilopë e zënë.

Emri 'eland' është holandisht për "dre" ose "moose". Ajo ka një burim baltik të ngjashëm me lituanisht élnis, që do të thotë "dre". Ajo u huazua më parë si ellan (frëngjisht) në vitet 1610 ose Elend (gjermanisht). Kur Holandez kolonët arriti në provincën Cape, ata e quajtur atë pas të madh, barngrënës moose. Në holandisht, kafsha quhet "Eland antilopë" për ta dalluar atë nga mali, i cili gjendet në pyjet boreale veriore.^[2]

Taksonomia

Elandit u përshkrua për herë të parë në 1766 nga zoologu dhe botanisti gjerman Peter Simon Pallas. I përket rendit Artiodactyla, familjes Bovidae dhe nënfamiljes Bovinae. Elandet e zakonshme nganjëherë konsiderohen pjesë e gjinisë Tragelaphus në bazë të filogjenetikës molekulare, por zakonisht kategorizohen si Taurotragus, së bashku me tokën gjigante (T. derbianus).^[1]

Referime

^ ^a ^b Pappas, LA; Elaine Anderson; Lui Marnelli; Virginia Hayssen (5 korrik 2002). "Taurotragus oryx" (PDF). Mammalian Species (në anglisht). 689: 1–5. doi:10.1644/1545-1410(2002)689<0001:TO>2.0.CO;2. Arkivuar nga origjinali (PDF) më 23 dhjetor 2011.
^ Gabim referencash: Etiketë <ref> e pavlefshme; asnjë tekst nuk u dha për refs e quajtura TT

Linqe te jashtme

[Pappas-1] Pappas, LA; Elaine Anderson; Lui Marnelli; Virginia Hayssen (5 korrik 2002). "Taurotragus oryx" (PDF). Mammalian Species (në anglisht). 689: 1–5. doi:10.1644/1545-1410(2002)689<0001:TO>2.0.CO;2. Arkivuar nga origjinali (PDF) më 23 dhjetor 2011.

[TT-2] Gabim referencash: Etiketë <ref> e pavlefshme; asnjë tekst nuk u dha për refs e quajtura TT

[1]

[2]