Jump to content

The Godfather

Nga Wikipedia, enciklopedia e lirë
(Përcjellë nga Godfather)
The Godfather
Regjia ngaFrancis Ford Coppola
Skenari nga
Bazuar nëThe Godfather
nga Mario Puzo
ProdhuesiAlbert S. Ruddy
Luajnë
KinematografiaGordon Willis
Montazhi
MuzikaNino Rota

Kompanitë prodhuese
Shpërndarë ngaParamount Pictures
Data e publikimit
14 mars 1972 (Loew's State Theatre)
/ 24 mars 1972 (SHBA)
Kohëzgjatja
175 minuta[1]
ShtetiShtetet e Bashkuara
GjuhaAnglisht
Buxheti$6–7.2 million
Fitimi$250–291 million

The Godfather është një film krimi amerikan i vitit 1972[2] me regji të Francis Ford Coppola, i cili bashkë-shkruan skenarin me Mario Puzo, bazuar në romanin më të shitur të Puzos të vitit 1969 me të njëjtin titull. Në film luajnë Marlon Brando, Al Pacino, James Caan, Richard Castellano, Robert Duvall, Sterling Hayden, John Marley, Richard Conte, dhe Diane Keaton. Është pjesa e parë në trilogjinë The Godfather, që përshkruan familjen Corleone nën patriarkun Vito Corleone nga viti 1945 deri më 1955. Ai fokusohet në transformimin e djalit të tij më të vogël, Michael Corleone, nga një i huaj ngurrues i familjes në bos të pamëshirshëm mafioz.

Paramount Pictures mori të drejtat për romanin për 80,000 dollarë, përpara se të fitonte popullaritet.[3][4] Drejtuesit e studios kishin vështirësi për të gjetur një drejtor; Kandidatët e parë e hodhën poshtë pozicionin përpara se Coppola të nënshkruante për regjinë e filmit, por pasoi mosmarrëveshja për caktimin e disa personazheve, në veçanti, Vito (Marlon Brando) dhe Michael (Al Pacino). Xhirimet u zhvilluan kryesisht në vendndodhje rreth New York City dhe në Siçili, dhe u përfunduan përpara afatit. Partitura muzikore u kompozua kryesisht nga Nino Rota, me pjesë shtesë nga Carmine Coppola.

The Godfather u shfaq premierë në Loew's State Theatre më 14 mars 1972 dhe u shfaq gjerësisht në Shtetet e Bashkuara më 24 mars 1972. Ishte filmi me fitimet më të larta të vitit 1972 dhe ishte për një kohë filmi me fitimin më të madh të realizuar ndonjëherë, duke fituar nga 250 deri në 291 milionë dollarë në arkë. Filmi u prit mirë nga kritikët dhe audienca, të cilët vlerësuan performancat e tij - veçanërisht ato të Brandos dhe Pacino - regjinë, skenarin, kinematografinë, montazhin, partiturën dhe portretizimin e mafies. The Godfather nisi karrierën e suksesshme të Coppola, Pacino dhe të ardhurve të tjerë të rinj në kastë dhe ekip. Filmi rivitalizoi gjithashtu karrierën e Brandos, e cila kishte rënë në vitet 1960, dhe ai vazhdoi të luante në filma si Last Tango in Paris, Superman, dhe Apocalypse Now. Në Çmimet Oscar të 45-të, filmi fitoi Filmin më të Mirë, Aktorin më të Mirë (Brando) dhe Best Adapted Screenplay (për Puzo dhe Coppola). Përveç kësaj, shtatë nominimet e tjera për Oscar përfshinin Pacino, Caan dhe Duvall të gjithë për Aktorin më të Mirë Dytësor dhe Coppola për Regjisorin më të Mirë.

The Godfather konsiderohet si një nga filmat më të mëdhenj dhe më me ndikim të realizuar ndonjëherë, si dhe një pikë referimi e zhanrit gangster.[5] Ai u zgjodh për t'u ruajtur në National Film Registry amerikan të Bibliotekës së Kongresit në vitin 1990, duke u konsideruar "kulturalisht, historikisht ose estetikisht i rëndësishëm" dhe renditet filmi i dytë më i madh në kinemanë amerikane (pas Citizen Kane) nga American Film Institute. Ajo u pasua nga vazhdimet The Godfather: Part 2 (1974) dhe The Godfather Part III (1990).

Në vitin 1945 në New York City, familja e krimit Corleone don Vito Corleone dëgjon kërkesat gjatë dasmës së vajzës së tij Connie me Carlo. Michael, djali më i vogël i Vitos dhe një ish-marinar, prezanton të dashurën e tij, Kay Adams, me familjen e tij në pritje. Johnny Fontane, një këngëtar i njohur dhe i biri i Vitos, kërkon ndihmën e Vitos për të siguruar një rol në film. Vito dërgon këshilltarin e tij, Tom Hagen, për të bindur presidentin e studios Jack Woltz që t'i ofrojë Johnny rolin. Woltz refuzon kërkesën e Hagenit në fillim, por shpejt e përmbush pasi gjeti kokën e prerë të kalit të tij të çmuar të garave në shtratin e tij.

Pranë Krishtlindjeve, baroni i drogës Sollozzo i kërkon Vitos të investojë në biznesin e tij të narkotikëve dhe për mbrojtje nga ligji. Vito refuzon, duke përmendur se përfshirja në narkotikë do të tjetërsonte lidhjet e tij politike. I dyshimtë për partneritetin e Sollozzo me familjen e krimit Tattaglia, Vito dërgon zbatuesin e tij Luca Brasi në Tattaglias në një mision spiunazhi. Brasi është vrarë për vdekje gjatë takimit fillestar. Më vonë, forcat qëllojnë Viton dhe rrëmbejnë Hagen. Me Sonny e parëlindur të Vitos tani në komandë, Sollozzo i bën presion Hagenit që ta bindë Sonny të pranojë marrëveshjen e narkotikëve. Sonny hakmerret për vdekjen e Brasit me një goditje në Bruno Tattaglia. Vito i mbijeton të shtënave dhe vizitohet në spital nga Michael, i cili e gjen atë të pambrojtur pasi oficerët e NYPD në listën e pagave të Sollozzo pastruan rojet e Vitos. Michael pengon një tjetër tentativë për të vrarë të atin, por është rrahur nga kapiteni i korruptuar i policisë Mark McCluskey. Sollozzo dhe McCluskey kërkojnë të takohen me Michael dhe të zgjidhin mosmarrëveshjen. Michael shtiret si interes dhe pranon të takohen, por harton një plan me Sonny dhe capo të Corleone Clemenza për t'i vrarë ata dhe për t'u fshehur. Michael takohet me Sollozzo dhe McCluskey në një restorant në Bronx; pasi ka marrë një pistoletë të vendosur në banjë nga Clemenza, ai qëllon për vdekje të dy burrat.

Pavarësisht një shtypjeje nga autoritetet për vrasjen e një kapiteni policie, Pesë Familjet shpërthejnë në një luftë të hapur. Michael strehohet në Siçili dhe Fredo, djali i dytë i Vitos, strehohet nga Moe Greene në Las Vegas. Sonny sulmon publikisht dhe kërcënon Carlon për abuzim fizik me Connie. Kur ai e abuzon përsëri, Sonny shkon me shpejtësi në shtëpinë e tyre, por i zënë pritë dhe vritet nga gangsterët në një kabinë të pagesës së autostradës. Në Siçili, Michael takohet dhe martohet me një grua vendase, Apolloninë, por ajo vritet menjëherë pas kësaj nga një makinë bombë e destinuar për të.

I shkatërruar nga vdekja e Sonny dhe i lodhur nga lufta, Vito vendos një takim me Pesë Familjet. Ai i siguron ata se do të tërheqë kundërshtimin e tij ndaj biznesit të tyre të narkotikëve dhe do të heqë dorë nga hakmarrja për vrasjen e Sonit. Siguria e tij e garantuar, Michael kthehet në shtëpi për të hyrë në biznesin e familjes dhe për t'u martuar me Kay. Kay lind dy fëmijë në fillim të viteve 1950. Me babain e tij pranë fundit të jetës dhe Fredon jo të përshtatshëm për të udhëhequr, Michael merr postin e kreut të familjes Corleone. Vito i zbulon Michael se ishte Don Barzini ai që urdhëroi vrasjen ndaj Sonny dhe e paralajmëron atë se Barzini do të përpiqej ta vriste atë në një takim të organizuar nga një kapo tradhtar Corleone. Me mbështetjen e Vitos, Michael e lëshon Hagen në menaxhimin e operacioneve në Las Vegas pasi ai nuk është një "konsulent i kohës së luftës". Michael udhëton në Las Vegas për të blerë aksionet e Greene në kazinotë e familjes dhe është i tmerruar kur sheh se Fredo është më besnik ndaj Greene sesa ndaj familjes së tij.

Në vitin 1955, Vito vdes nga një atak në zemër teksa luante me nipin e tij. Në funeralin e Vitos, Tessio i kërkon Michael të takohet me Barzinin, duke sinjalizuar tradhtinë e tij. Takimi është caktuar për të njëjtën ditë me pagëzimin e foshnjës së Connie. Ndërsa Michael qëndron në altar si kumbari i fëmijës, vrasësit e Corleone vrasin donatorët e Pesë Familjeve, plus Greene, dhe Tessio ekzekutohet për tradhtinë e tij. Michael nxjerr rrëfimin e Carlos për të luajtur një rol në vrasjen e Sonny-t, duke e siguruar Carlo-n se ai vetëm do të internohet, jo do të vritet; më pas, Klemenza e vë në lëvizje Carlo. Connie përballet me Michael për vdekjen e Carlo ndërsa Kay është në dhomë. Kay pyet Majkëllin nëse Connie po thotë të vërtetën dhe lehtësohet kur ai e mohon atë. Ndërsa Kay largohet, kapotë hyjnë në zyrë dhe nderojnë Michael si "Don Corleone" përpara se të mbyllin derën.

Aktorë të tjerë që luajnë role më të vogla në sekuencën siçiliane janë Simonetta Stefanelli si Apollonia Vitelli-Corleone, Angelo Infanti si Fabrizio, Corrado Gaipa si Don Tommasino, Franco Citti si Calò dhe Saro Urzì si Vitelli.[6][7]

  1. ^ "THE GODFATHER (18)" (në anglisht). British Board of Film Classification. Arkivuar nga origjinali më 12 qershor 2016. Marrë më 26 mars 2022.
  2. ^ "The Godfather | Plot, Cast, Oscars, & Facts | Britannica". www.britannica.com (në anglisht). Marrë më 2021-12-31.
  3. ^ Allan, John H. (17 prill 1972). "'Godfather' gives boost to G&W profit picture". Milwaukee Journal (në anglisht). (New York Times). fq. 16, part 2. Arkivuar nga origjinali më 21 nëntor 2018. Marrë më 19 korrik 2018.
  4. ^ Allan, John H. (16 prill 1972). "Profits of 'The Godfather'". The New York Times (në anglisht). Arkivuar nga origjinali më 10 shtator 2018. Marrë më 10 shtator 2018.
  5. ^ Gambino, Megan (31 janar 2012). "What is The Godfather Effect?". Smithsonian (në anglisht). Arkivuar nga origjinali më 10 shtator 2018. Marrë më 10 shtator 2018.
  6. ^ "The Godfather (1972)". The New York Times (në anglisht). Arkivuar nga origjinali më 18 prill 2014. Marrë më 19 mars 2020.
  7. ^ "The Godfather". AFI (në anglisht). American Film Institute. Arkivuar nga origjinali më 17 korrik 2014. Marrë më 15 korrik 2014.

Lidhje të jashtme

[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]