Hans Kristian Andersen

Nga Wikipedia, enciklopedia e lirë
(Përcjellë nga Hans Christian Andersen)
Hans Kristian Andersen
Andersen në vitin 1869
Andersen në vitin 1869
OccupationShkrimtar
Nënshtetësianënshtetësia e Danimarkës

Hans Kristian Andersen (2 Prill 1805-4 Gusht 1875), i quajtur H.C. Andersen në Danimarkë, ishte një autor danez.Edhe pse ishte shkrimtar i disa dramave,kujtimeve udhëtimesh, romaneve dhe poezive, ai mbahet mend më së shumti për përrallat e tij.

Përrallat e Andersenit, të përbëra nga 156 tregime të ndara në nëntë vëllime [1] dhe të përkthyera në më shumë se 125 gjuhë në mbarë botën,[2] janë ngulitur kulturalisht në ndërgjegjen kolektive të perëndimit, lehtësisht të kuptueshme nga fëmijët, por duke prezantuar mësime të virtyteve dhe qëndrueshmërisë përballë fatkeqësisë edhe për lexuesit e pjekur.[3] Ndër përrallat e tij më të famshme: "Rrobat e reja të Perandorit", "Sirena e Vogël", "Bilbili", "Ushtari i Tinit të Qëndrueshëm", "Këpucët e Kuqe", "Princesha dhe Bizelet", "Mbretëresha e Borës","Rosaku i Shëmtuar ","Shitësja e Vogël e Shkrepsëve" dhe "Gishtëza". Historitë e tij kanë frymëzuar balete, drama dhe filma të animuar dhe filma aksion drejt për së drejti. [4] Një nga bulevardet më të gjërë dhe më të populluar të Kopenhagës,rreth skajit në sheshin e bashkisë së qytetit ku ndodhet statuja prej bronzi (me përmasa më të mëdha se përmasat reale), e Andersenit, bulevard i cili quhet "Bulevardi H. C. Andersens".[5]

Në shqip për përkthimin e librit Përrallat e Andersenit kanë kontribuar disa përkthyes të njohur, si Pirro Misha,Bedri Dedja, Vandush Vinçani,Dritan Thomollari dhe Stathi Kostari.

Hans u rrit si një djalë jo tërheqës dhe qëndroi në këtë mënyrë në moshë madhore. Ai pranoi se kjo frymëzoi historinë e tij për "Rosakun e Vogët të Shëmtuar", pasi që nga shikimi i parë rosa ishte 'e shëmtuar' dhe e dëbuar, megjithatë, ndërsa koha kalonte bukuria e brendshme e mendjes së tij dhe shkrimet e tij frymëzuan shumë të rritur dhe fëmijë në audiencën e tij .

Biografia[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Hamilton Christian Andersen lindi në Odense, Danimarkë me 2 prill të vitit 1805. Ai ishte një fëmijë i vetëm. Babai i tij, i quajtur gjithashtu Hans, e konsideronte veten të lidhur me fisnikërinë (gjyshja e tij atërore i kishte thënë babait të tij se familja e tyre i përkiste një klase më të lartë shoqërore, por hetimet i kanë hedhur poshtë këto teori).[6] [7] Një spekulim i vazhdueshëm sugjeron që Andersen ishte një bir i paligjshëm i mbretit Christian VIII, por ky nocion është vënë në dyshim.[6]

Hans Christian Andersen u pagëzua me datën 15 prill të vitit 1805 në Kishën Saint Hans (Kisha e Shën Gjonit) në Odense, Danimarkë. Certifikata e tij e lindjes nuk u hartua deri në nëntor të vitit 1823, sipas së cilës gjashtë kumbarë ishin të pranishëm në ceremoninë e pagëzimit: Madam Sille Marie Breineberg, zonjushë Friederiche Pommer, këpucar Peder Waltersdorff, marangozi udhëtar Anders Jørgensen, portieri i spitalit Nicolas Gomard dhe kapelabërësi mbretëror Jens Henrichsen Dorch.

Babai i Andersenit, i cili kishte marrë një shkollim fillor, e prezantoi djalin e tij me letërsinë, duke i lexuar atij Netët Arabe.[8] Nëna e Andersenit, Anne Marie Andersdatter, ishte një rrobalarëse analfabete. Pas vdekjes së burrit të saj në vitin 1816, ajo u martua përsëri në vitin 1818.[8] Andersen u dërgua në një shkollë lokale për fëmijë të varfër, ku ai u arsimua në bazë dhe duhej të mbante veten duke punuar si shegert i një endësi dhe, më vonë, te një rrobaqepës. Në moshën katërmbëdhjetë-vjeçare , ai u transferua në Kopenhagë për të kërkuar punë si aktor. Duke pasur një zë të shkëlqyeshëm soprano, ai u pranua në teatrin mbretëror danez, por zëri i tij ndryshoi shumë shpejt. Një koleg në teatër i tha se e konsideronte Andersenin një poet. Duke e marrë seriozisht sugjerimin, Andersen filloi të përqendrohej në të shkruar.

Xhonas Kolin, drejtor i Teatrit Mbretëror Danez, kishte shumë dashuri për Andersen dhe e dërgoi atë në një shkollë të ciklit të lartë në Slagelse, duke bindur Mbretin Frederick VI të paguante një pjesë të arsimit të të rinjve.[9] Andersen kishte botuar në atë kohë tregimin e tij të parë, "The Ghost at Palnatoke's Grave" (1822). Megjithëse nuk ishte një nxënës i shkëlqyer, ai gjithashtu ndoqi shkollën në Elsinore deri në vitin 1827.[10]

"Nuk ka rëndësi nëse lind në një oborr rosash, për sa kohë që ke çelur nga veza e një mjellme"

Rosaku i Shëmtuar

Shtëpia e fëmijërisë së Andersen në Odense

Ai tregon më vonë, se vitet e tij në këtë shkollë ishin vitet më të errëta dhe të hidhura të jetës së tij. Në një shkollë në veçanti, ai jetonte në shtëpinë e drejtorit të shkollës. Atje, ai u abuzua dhe atij iu tha, se kjo ishte bërë në mënyrë që "të përmirësonte karakterin e tij". Ai më vonë tha se fakulteti e kishte dekurajuar atë për të shkruar, gjë që më pas rezultoi në depresion.[11]

Shtatorja e shkrimtari Andersen në Kopenhagen

Hans Christian Andersen ose Anderseni në shqip, njihet si shkrimtari për fëmijë dhe prrallëtari më i famshëm danez . (Danish: [han ˀ s kʁæsdjan ɑnɐsn̩], shpesh i referuar në Skandinavia si HC Andersen, lindi më 2 prill 1805 - ndërroi jetë më 4 gusht 1875) edhe pse një shkrimtar pjellor shkroi kujtime udhëtimesh, novela dhe poezi, dhe kujtohet për mirë për tregimet e tij nga bota e zanave dhe shtojzavalleve. Popullariteti Andersenit nuk është i kufizuar tek fëmijët; tregimi i tij, quajtur eventyr në danisht, ose "përralla" në gjuhën angleze, shpreh tema që e tejkalojnë moshën dhe kombësinë.

Përrallat e Andersenit, të cilat janë përkthyer në më shumë se 125 gjuhë dhe ngulitur në vetëdijen kolektive të Perëndimit, lehtësisht të arritshme për fëmijët, por duke paraqitur mësimet e virtytit dhe elasticitetit për lexuesit e pjekur.Në shqip në librin Përrallat e Andersenit kontribuan disa përkthyes të njohur ndër ta dhe Pirro Misha,Bedri Dedja, Vandush Vinçani,Dritan Thomollari,Stathi Kostari. Disa tregime të tij më popullore përfshijnë përrallat magjike si "Sirena e Vogël", "Rosaku i vogël e i shëmtuar", "Bilbili", "Rrobat e reja të mbretit" dhe shumë të tjera. Tregimet e tij kanë frymëzuar drama, shfaqje të baletit, si dhe filma të animuar Disney. Ai mbahet si nje nga tregimtaret me te medhenj ne bote.


Karriera[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Punimet e hershme[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Një përrallë zanash shumë e hershme nga Andersen, "The Tallow Candle" (në danisht: Tællelyset), u zbulua në një arkivë daneze në tetor të vitit 2012. Historia, e shkruar në vitet 1820, ka të bëjë me një qiri që nuk ndihej i vlerësuar. Kjo përrallë është shkruar kur Andersen ishte ende në shkollë dhe i ishte kushtuar një prej dashamirësve të tij. Historia mbeti në zotërim të asaj familje derisa u shfaq në letrat e tjera familjare në një arkiv lokal.[12]

Në vitin 1829, Andersen gëzoi një sukses të konsiderueshëm me tregimin e shkurtër të titulluar "A Journey on Foot from Holmen's Canal to the East Point of Amager".Protagonisti i saj takon personazhe duke filluar nga Shën Pjetri te një mace që flet. Andersen e ndoqi këtë sukses me një pjesë teatrale, Love on St. Nicholas Church Tower dhe një vëllim të shkurtër poezish. Ai bëri pak përparim në shkrimin dhe botimin menjëherë pas botimit të këtyre poezive, por ai mori një grant të vogël udhëtimi nga mbreti në 1833. Kjo i mundësoi atij që të nisej në udhëtimin e parë në të gjithë Evropën. Në Jura, afër Le Locle, Zvicër, Andersen shkroi historinë "Agnete and the Merman". Të njëjtin vit ai kaloi një mbrëmje në fshatin bregdetar italian të Sestri Levante, vendi që frymëzoi titullin "The Bay of Fables" (në shqip:Gjiri i Fabulave). [13] Ai arriti në Romë në tetor të vitit 1834. Udhëtimet e Andersenit në Itali u pasqyruan në romanin e tij të parë, një autobiografi të trilluar të titulluar "The Improvisatore" (Improvisatoren), botuar në 1835 me sukses menjëhershëm.[14][15]

Përralla[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Përralla të Treguara për Fëmijë. Koleksioni i parë. (Danisht: Eventyr, fortalt për Børn. Første Samling.) është një përmbledhje prej nëntë përrallash nga Hans Christian Andersen. Përrallat u botuan në një seri prej tre pjesësh nga C. A. Reitzel në Kopenhagë, në Danimarkë midis majit të vitit 1835 dhe prillit të vitit 1837 dhe përfaqësojnë sipërmarrjen e parë të Andersenit në zhanrin e përrallës.

Pjesa e parë e gjashtëdhjetë e një faqeve të palidhura u botua më 8 maj 1835 dhe përmbante "Çakmaku", "Klaus i Vogël dhe Klausi i Madh", "Princesha dhe Bizelet" dhe "Lulet e Idës së vogël". Tri përrallat e para u bazuan në tregimet folklorike që Andersen kishte dëgjuar në fëmijërinë e tij, ndërsa tregimi i fundit ishte plotësisht krijimi i Andersen dhe krijuar për Ida Thiele-n, vajzën e dashamirësit të hershëm të Andersen, folkloristit Just Mathias Thiele. Reitzel i pagoi Andersenit tridhjetë për dorëshkrimin, dhe broshura ishte me çmim njëzet e katër shilinga.[16][17]

Broshura e dytë u botua më 16 dhjetor të vitit 1835 dhe përmbante këto përralla: "Gishtëza", "Djali i Keq" dhe "Shoku Udhëtues". "Gishtëza" ishte plotësisht krijim i Andersen edhe pse i frymëzuar nga "Tom Thumbi" dhe histori të tjera të njerëzve të vegjël. "Djali i Keq" ishte bazuar në një poezi të Anakreonit për Kupidin, dhe "Shoqëruesi Udhëtues" ishte një histori fantazmë me të cilën Andersen kishte eksperimentuar në vitin 1830.[16]

Broshura e tretë përmbante 2 përralla të titulluara: "Sirena e Vogël" dhe "Rrobat e reja të Mbretit" dhe u botua më 7 prill të vitit 1837. "Sirena e Vogël" ishte krijim i plotë i Andersenit megjithëse u ndikua nga "Undine" i De la Motte Fouqué (1811) dhe njohuritë për sirenat. Kjo përrallë krijoi reputacionin ndërkombëtar të Andersen. [18] E vetmja përrallë tjetër në broshurën e tretë ishte "Rrobat e reja të Mbretit", e cila bazohej në një histori mesjetare spanjolle me burime arabe dhe hebraike. Në prag të botimit të pjesës së tretë, Andersen rishikoi përfundimin e historisë së tij, (Perandori thjesht ecën në procesion) në finalen e tij tashmë të njohur të një fëmije që thërriste: "Perandori nuk ka veshur ndonjë rrobë!"[19]

Vlerësimet daneze të dy broshurave të para u shfaqën në vitin 1836 dhe ato nuk ishin entuziastë. Kritikët nuk e pëlqyen stilin bisedor, informal dhe imoralitetin që fluturonte përballë pritjeve të tyre. Letërsia për fëmijë kishte për qëllim të edukonte më tepër sesa të argëtonte. Kritikët e dekurajuan Andersen të ndiqte këtë lloj stili. Andersen besoi, se ai ishte duke punuar kundër nocioneve të paramenduara të kritikëve rreth përrallave dhe ai u kthye përkohësisht në shkrimet e romaneve. Reagimi i kritikut ishte aq i ashpër sa që Andersen priti një vit të plotë para se të publikonte botimin e tij të tretë.[20]

Nëntë përrallat e tre broshurave u kombinuan dhe më pas u botuan në një vëllim dhe u shitën me shtatëdhjetë e dy shilinga. Një faqe titulli, një tabelë e përmbajtjes dhe një parathënie nga Andersen u botuan po ashtu në këtë vëllim.[21]

Andersen zakonisht nuk llogaritet si një shkrimtar i trillim-shkencës - ende nuk njihet si zhanër në kohën e tij - por në fakt disa nga veprat e tij mund të kategorizohen si të tilla. Për shembull, në "Princi i Ligë" i Andersenit (1840) [1], pushtuesi botëror i historisë, me ambicie dhe mizori të pakufishme, urdhëron "që të ndërtohet një anije madhështore, me të cilën ai mund të lundrojë nëpër ajër". Princit, i ulur në qendër të kësaj anije fluturuese, "iu desh vetëm të prekte një burim në mënyrë që të bënte mijëra plumba të fluturonin në të gjitha drejtimet nga tytat e armëve të anijes, ndërsa armët u ngarkuan menjëherë përsëri - një parashikim të mitralozit. Më vonë, Princi zhvillon një model të përmirësuar, i aftë për të shkrepur "Rrufe çeliku" dhe urdhëron shumë mijëra prej tyre të ndërtohen për të formuar një flotilë masive ajrore të drejtuar nga trupat e tij - një parashikim i Forcave Ajrore që do të bëhej realitet në shekulli i ardhshëm.

Kujtime udhëtimesh[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Në vitin 1851, ai botoi librin "Në Suedi", një vëllim skicash udhëtimi. Publikimi mori vlerësime të gjera. Një udhëtar i etur, Andersen publikoi disa udhëtime të tjera të gjata: "Piktura hije të një Udhëtimi" në Harz, Saksoninë Zvicerane, etj. Etj. Në verën e vitit 1831, "Një Pazar Poeti", "Në Spanjë" dhe "Një Vizitë në Portugali në vitin 1866". (E fundit përshkruan vizitën e tij me miqtë e tij portugezë Jorge dhe Jose O'Neill, të cilët ishin miqtë e tij në mes të viteve 1820 ndërsa ai jetonte në Kopenhagë.) Në udhëtimet e tij, Andersen u mor me kujdes nga disa prej konventave bashkëkohore në lidhje me shkrimet e udhëtimit, por ai gjithmonë e zhvilloi stilin për t'iu përshtatur qëllimit të tij. Secili prej udhëtimeve të tij kombinon rrëfime dokumentare dhe përshkruese të përvojave të tij, duke shtuar pjesë shtesë filozofike mbi tema të tilla si ajo që është të jesh autor, pavdekësia e përgjithshme dhe natyra e trillimeve në raportet e udhëtimeve letrare. Disa nga udhëtimet e udhëtimit, të tilla si "Në Suedi", përmbajnë edhe përralla.

Në vitet 1840, vëmendja e Andersen u kthye përsëri në skenën e teatrit, por me pak sukses. Ai pati fat më të mirë me botimin e titulluar "Libri me figura pa fotografi" (1840). Një seri e dytë e përrallave filloi në 1838 dhe një seri e tretë në vitin 1845. Andersen tani festohej në të gjithë Evropën edhe pse Danimarka e tij e lindjes ende tregonte disa rezistencë ndaj pretendimeve të tij.

Midis viteve 1845 dhe 1864, H. C. Andersen jetoi në Nyhavn 67, Kopenhagë, ku tashmë një pllakë përkujtimore është e vendosur në një ndërtesë.[22]

Punimet e Hans Andersen u bënë të njohura në të gjithë botën. Duke u ngritur nga një klasë e dobët shoqërore, veprat e bënë atë një autor të vlerësuar. Familjet mbretërore të botës ishin mbrojtëse të shkrimeve, përfshirë monarkinë e Danimarkës, Shtëpia e Shlesvig-Holshtajn-Sonderburg-Glücksburg. Një ftesë e papritur nga mbreti Kristian IX në pallatin mbretëror jo vetëm që do të nguliste folklorin Andersen në mbretërinë daneze por do të transmetohej në mënyrë të pashpjegueshme në dinastinë Romanovëve në Rusi.[23]

Jeta personale[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Kierkegaard[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Në 'Andersen si një novelist', Kierkegaard vëren se Andersen karakterizohet si, "... një mundësi e një personaliteti, të mbështjellë me një rrjet të tillë të gjendjeve arbitrare dhe duke lëvizur nëpër një shkallë eleogiake duo-dhjetore [pra, një shkallë kromatike . Proceduar nga semitone, dhe për këtë arsye duke përfshirë mprehta si dhe banesa, një shkallë e tillë shoqërohet më shumë me vajtim ose elegji sesa është një shkallë diatonike e zakonshme] me tone pothuajse jehonë, vdes po aq lehtësisht të zgjohen sa të zbutura, të cilët, në mënyrë që të bëhen një personalitet, ka nevojë për një zhvillim të fortë të jetës. "

Takime me Dickens[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Në qershor të vitit 1847, Andersen bëri vizitën e tij të parë në Angli dhe ai gëzoi një sukses shoqëror triumfues gjatë kësaj vere. Kontesha e Blessington e ftoi atë në ahengjet e saj ku do të takoheshin njerëz intelektualë, dhe ishte në një nga partitë e tilla ku ai takoi Charles Dickens për herë të parë. Ata shtrënguan duart dhe ecën drejt verandës, për të cilën Andersen shkruajti në ditarin e tij: "Ne ishim në verandë dhe unë isha aq i lumtur kur pashë dhe fola me shkrimtarin tani të gjallë të Anglisë, të cilin unë e dua më shumë".[24]

Të dy autorët respektuan punën e njëri-tjetrit dhe si shkrimtarë, ata ndanë diçka të përbashkët të rëndësishme: përshkrimet e të varfërve dhe të nënklasave të cilët shpesh kishin jetë të vështira të prekura nga Revolucioni Industrial dhe nga varfëria e rëndë. Në epokën viktoriane kishte një simpati në rritje për fëmijët dhe një idealizim të pafajësisë së fëmijërisë.

Dhjetë vite më vonë, Andersen vizitoi përsëri Anglinë, kryesisht për të takuar Dikensin. Ai vazhdoi vizitën e planifikuar të shkurtër në shtëpinë e Dickens në Gads Hill Place në një qëndrim pesë-javor, shumë për shqetësimin e familjes së Dickens. Pasi Andersen u tha që të largohej, Dickens gradualisht ndaloi të gjitha korrespodencat midis tyre, kjo për zhgënjim dhe konfuzion të madh të Andersen, i cili e kishte shijuar mjaft vizitën dhe kurrë nuk mund ta kuptonte pse letrat e tij mbetën pa përgjigje."[24]

Jeta e tij dashurore[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Hanfstaengl portret i Andersen, datë korrik 1860

Në jetën e hershme të Andersen, revista e tij private regjistron refuzimin e tij për të pasur marrëdhënie seksuale.[25][26]

Andersen shpesh binte në dashuri me gra të paarritshme, dhe shumë nga historitë e tij interpretohen si referenca. [27] Në një moment, ai shkruajti në ditarin e tij: "Zoti i Plotfuqishëm, vetëm ty kam; ti ste stere fatin tim, unë duhet të dorëzohem para teje! Më jep një jetesë! Më jep një nuse! Gjaku im do dashuri, si zemra ime bën! ".[28] Një vajzë me emrin Riborg Voigt ishte dashuria e pashlyer e rinisë së Andersenit. Një qese e vogël që përmbante një letër të gjatë nga Voigt u gjet në gjoksin e Andersenit kur ai vdiq disa dekada pasi ai u dashurua për herë të parë me të, dhe më pas, me sa duket, ai ra në dashuri me të tjerët. Zhgënjimet e tjera në dashuri përfshinin Sophie Ørsted, vajza e fizikanit Hans Christian Ørsted dhe Louise Collin, vajza më e re e bamirësit të tij Jonas Collin. Një nga tregimet e tij, "Bilbili", u shkrua si një shprehje e pasionit të tij për Jenny Lind dhe u bë frymëzimi për pseudonimin e saj,"Bilbili suedez". [29] Andersen ishte shpesh i turpshëm përreth grave dhe kishte vështirësi ekstreme në propozimin e Lindit. Kur Lind po hipte në një tren për të shkuar në një koncert operash, Andersen i dha Lindit një letër propozimi. Ndjenjat e saj ndaj tij nuk ishin të njëjtat; ajo e pa atë si një vëlla, duke i shkruar në vitin 1844: "lamtumirë ... Zoti e bekoftë dhe e mbroftë vëllain tim është dëshira e sinqertë e motrës së tij të dashur, Xheni".[30]

Andersen me siguri ka përjetuar edhe tërheqjen e gjinisë së njëjtë: ai i shkruajti Edvard Kolin: [31] "Unë dëshiroj për ju si për një puthje të bukur kalabreze ... ndjenjat e mia për ju janë ato të një gruaje. Femërësia e natyrës sime dhe e jona miqësia duhet të mbetet një mister. " Kollin,[32] i cili preferonte gratë, shkroi në kujtimet e tij:" Unë e gjeta veten të paaftë për t'iu përgjigjur kësaj dashurie, dhe kjo i bëri autorit shumë vuajtje ". Po kështu, dashuritë e autorit për balerinin danez Harald Skarf dhe Karl Alexander,[33] duka i ri trashëgues i Sakse-Ueimar-Eisenak,[34] nuk rezultuan në ndonjë marrëdhënie.

Sipas Anne Klara Bom dhe Anya Aarenstrup nga qendra HC Andersen e Universitetit të Danimarkës Jugore, "Për të përfunduar, është e saktë të thuash elementët shumë ambivalente (dhe gjithashtu shumë traumatike) në jetën emocionale të Andersen në lidhje me sferën seksuale, por ajo është përfundimisht po aq i gabuar për ta përshkruar atë si homoseksual dhe për të pohuar se ai kishte marrëdhënie fizike me burra. Ai nuk e bëri. Në të vërtetë, kjo do të ishte krejtësisht në kundërshtim me idetë e tij morale dhe fetare, aspekte që janë mjaft jashtë fushës së vizionit të Wullschlager dhe asaj si. "[35]

Vdekja[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Andersen në Rolighed: Israel Melchior (rreth vitit 1867)
Gur i ri varrit të Andersenit në varrezat Assistens në rrethin Nørrebro të Kopenhagës.

Në fillim të vitit 1872, në moshën 67 vjeçare, Andersen ra nga shtrati i tij dhe u lëndua rëndë; ai kurrë nuk u shërua plotësisht nga lëndimet.Pas pak kohe, ai filloi të tregonte shenja të kancerit të mëlçisë.

Ai vdiq me 4 gusht të vitit 1875, në një shtëpi të quajtur Rolighed (fjalë për fjalë: qetësi), afër Kopenhagës, shtëpia e miqve të tij të ngushtë, bankierit Moritz Melchior dhe gruas së tij. Pak para vdekjes së tij, Andersen ishte këshilluar me një kompozitor në lidhje me muzikën për varrimin e tij, duke thënë: "Shumica e njerëzve që do të ecin pas meje do të jenë fëmijë, prandaj bëni që ritmet të mbajnë kohën me hapa të vegjël".

Trupi i tij u varros në Assistens Kirkegård në zonën Nørrebro të Kopenhagës, në tokën e familjes Collins. Sidoqoftë, në vitin 1914 guri u zhvendos në një varrezë tjetër (e njohur sot si "Frederiksbergs ældre kirkegaard"), ku u varrosën anëtarët më të rinj të familjes Collin. Për një periudhë, varret e tij, të Edvard Collin dhe Henriette Collin ishin të pashënuar. Një gur i dytë është ngritur, duke shënuar H.C. Varri i Andersenit, tani pa përmendur çiftin Collin, por të tre akoma ndajnë të njëjtën copë toke.

Në kohën e vdekjes së tij, Andersen ishte i nderuar ndërkombëtarisht dhe qeveria daneze i pagoi atij një pagë vjetore si një "thesar kombëtar".

Trashëgimia dhe ndikimi kulturor[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Pulla postare, Kazakistan, 2005

Arkivat, koleksionet dhe muzetë[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

  • Muzeu Hans Christian Andersen ose H.C. Andersens Odense, është një grup i muzeve / ndërtesave kushtuar autorit të njohur Hans Christian Andersen në Odense, Danimarkë, disa prej të cilave, në kohë të ndryshme në histori, kanë funksionuar si muzeu kryesor me bazë në Odense mbi autorin.
  • Muzeu Hans Christian Andersen në Solvang, Kalifornia, një qytet i themeluar nga danezët, i kushtohet prezantimit të jetës dhe veprave të autorit. Shfaqjet përfshijnë modele të shtëpisë së fëmijërisë së Andersen dhe "Princesha dhe Bizelet". Muzeu gjithashtu përmban qindra vëllime të punimeve të Andersen, duke përfshirë shumë botime të para të ilustruara dhe korrespondencë me kompozitorin danez Asger Hamerik.
  • Divizioni i Librave të Rrallë të Bibliotekës së Kongresit dhe Koleksioneve të Veçanta i la trashëgim një koleksion të gjerë të materialeve Andersen nga aktori danez-amerikan Jean Hersholt. Një vëmendje e veçantë është një libër origjinal, Andersen, i përgatitur për të riun Jonas Drewsen.

Regjistrime audio[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Regjistrimet e rëndësishme në anglisht përfshijnë:


Përralla për fëmijë publikuan shtatë rekorde 33-xhirosh të dramatizimeve të tregimeve Andersen:

  • "Rosaku i Vogël i Shëmtuar" (UAC 11008)
  • "The Tinder Box" (e përfshirë në "The Pied Piper") (UAC 11017)
  • "Rrobat e reja të mbretit" (e përfshirë në "Hop O' My Thumb") (UAC 11021)
  • "Gishtëza" (UAC 11038)
  • "Sirena e Vogël" (UAC 11042)
  • "Mbretëresha e dëborës" (UAC 11061)
  • "Këpucët e kuqe" (UAC 11063)

Filma[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

  • La petite marchande d'allumettes (1928; in English: The Little Match Girl), film nga Jean Renoir bazuar në përrallën me të njëjtin emër.
  • "Rosaku i Vogël i Shëmtuar" (ang.The Ugly Duckling) (1931), një film i shkurtër i animuar nga Walt Disney Feature Animation,bazuar në përrallën me të njëjtin emër.
  • Andersen was played by Joachim Gottschalk in the German film The Swedish Nightingale (1941), which portrays his relationship with the singer Jenny Lind.
  • Këpucët e Kuqe (ang.The Red Shoes) (1948) dramë-film britanik i shkruajtur,regjizuar dhe prodhuar nga ekipi i Michael Powell and Emeric Pressburger bazuar në përrallën me të njëjtin emër.
  • Hans Christian Andersen (1952), një muzikal amerikan me protagonist Danny Kaye that,megjithëse i frymëzuar nga jeta dhe trashëgimia letrare e Andersenit, nuk ishte i saktë as historikisht dhe as gjeografikisht; fillon duke thene, "This is not the story of his life, but a fairy tale about this great spinner of fairy tales".
  • "Mbretëresha e dëborës" (ang.The Snow Queen) (1957), një film i animuar rus i Bashkimit Sovjetik nga Lev Atmanov i Soyuzmultfilm, konsiderohet përshtatja e parë kinematografike e Mbretëreshës së Borës dhe shquhet për përshkrimin e saj autentik të përrallës që ka kaluar muret politike / gjeografike dhe kufijtë e vlerësimit kritik.
  • Carevo novo ruho (The emperor's new clothes), një film kroat i vitit 1961, me regji të Ante Babaja.
  • Filmi fantastik, i prodhuar nga Rankin / Bass Productions, The Daydreamer (1966), përshkruan të riun Hans Christian Andersen duke konceptuar në mënyrë imagjinare historitë që do të shkruante më vonë.
  • The World of Hans Christian Andersen (1968), një film fantastik anime japonez nga Toei Doga, bazuar në veprat e autorit danez Hans Christian Andersen.
  • The Pine Tree (c1974) 23 min, me ngjyrë. Koment nga Liz Lochhead.
  • The Little Mermaid (1989), një film i animuar bazuar në The Little Mermaid krijuar dhe prodhuar në Walt Disney Feature Animation në Burbank, CA.
  • Gishtëza (1994), një film i animuar bazuar në "Thumbelina" krijuar dhe prodhuar në Sullivan Bluth Studios Dublin, Irlandë.
  • The Little Matchgirl (2006), një film i shkurtër i animuar nga Walt Disney Animation Studios drejtuar nga Roger Allers dhe prodhuar nga Don Hahn.
  • Hans Christian Andersen: My Life as a Fairy Tale (2003),një film britanik i bërë për televizion me regji të Philip Saville, një tregim i trilluar i sukseseve të hershme të Andersenit, me historitë e tij zanash të ndërthurura me ngjarjet në jetën e tij.
  • Një segment në Fantasia 2000 bazohet në Ushtarin e Kallajve të Qëndrueshëm, kundër koncertit piano të Shostakovich Nr. 2, Lëvizja # 1: "Allegro".
  • The Snow Queen (2012), një seri e filmave të animuar 3D rus të prodhuar nga Wizart Animation konsiderohet një haraç për klasiken e Bashkimit Sovjetik, si dhe përrallën që ka fituar vlerësime kritike për vërtetësinë e saj, si dhe si një themel për një seri tetralogjie.
  • Frozen (2013), një film 3D i animuar me kompjuter i prodhuar nga Walt Disney Animation Studios që është frymëzuar lirshëm nga Mbretëresha e Dëborës.
  • Ginger's Tale (2020), një film rus tradicional 2D i bazuar në The Tinderbox, i krijuar dhe prodhuar në Vverh Animation Studio në Moskë.

Letërsi[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Tregimet e Andersen hodhën bazat për klasikët e tjerë të fëmijëve, të tilla si The Wind in the Willows (1908) nga Kenneth Grahame dhe Winnie-the-Pooh (1926) nga A. A. Milne. Teknika e bërjes së sendeve të pajetë, të tilla si lodrat, vijnë në jetë ("Lule e Idës së Vogël") do të përdoret më vonë gjithashtu nga Lewis Carroll dhe Beatrix Potter.

  • "Shitësja e Vogël e Shkrepsëve", një histori e shkurtër nga Anne Bishop (botuar në Ruby Slippers, Lotët e Artë).
  • "Rroba e krizantemës", një histori e shkurtër nga Kara Dalkey (bazuar në "Rrobat e reja të perandorit" dhe botuar në The Armless Maiden).
  • "Bilbili" nga Kara Dalkey, roman lirik i fantazisë për të rritur i vendosur në gjykatat e Japonisë së vjetër.
  • "Vajza që shkel mbi një copë" nga Kathryn Davis, një roman bashkëkohor për përrallat dhe operën.
  • "Shkëndijat", një histori e shkurtër nga Gregory Frost (bazuar në "The Tinder Box", botuar në Black Swan, White Raven).
  • "Dhimbjet e dashurisë", një histori e shkurtër nga Jane Gardam (bazuar në "Sirena e Vogël", botuar në Close Company: Stories of Nothers and Baughters).
  • "Poezitë e fundit rreth mbretëreshës së borës", një cikël poezish nga Sandra Gilbert (botuar në Blood Pressure).
  • Mbretëresha e dëborës nga Eileen Kernaghan, një roman i butë fantastik për të Rriturit e Rinj që nxjerr elementët delikatë paganë dhe shamanikë të përrallës.
  • Mjellmat e egra nga Peg Kerr, një roman që sjell përrallën e Andersenit në Amerikën koloniale dhe moderne.
  • "I palëkundur", një histori e shkurtër nga Nancy Kress (bazuar në "Ushtari i Tinit të Qëndrueshëm", botuar në Black Swan, White Raven).
  • "Në kopshtin e shtrigave" (tetor 2002), një histori e shkurtër nga Naomi Kritzer (bazuar në "Mbretëresha e borës", botuar në revistën Realms of Fantasy).
  • Vajza e pyllit nga Juliet Marillier, një roman fantastik romantik, vendosur në Irlandën e Mesjetës së hershme (e lidhur tematikisht me "Gjashtë mjellmat").
  • Mbretëresha e dëborës , një histori e shkurtër nga Patricia A. McKillip (botuar në Snow White, Blood Red).
  • "You, Little Match Girl", një histori e shkurtër nga Joyce Carol Oates (botuar në Black Heart, Ivory Bones).
  • "Princesha e Vërtetë", një histori e shkurtër nga Susan Palwick (bazuar në "Princesha dhe Bizelet", botuar në Ruby Slippers, Lotët e Artë).
  • "Mbreti lakuriq" ("Голый Король (Goliy Korol)" 1937), "Hija" ("Тен Т (Dhjetë)" 1940) dhe "Mbretëresha e borës" ("Снежная Королева (Sniezhenaya Koroleva)" 1948) nga Eugene Schwartz, i ripunuar dhe përshtatur me shfaqjet bashkëkohore të realitetit nga një prej dramaturgëve të Rusisë. Versionet e Schwartz të The Shadow dhe Mbretëresha e dëborës u bënë më vonë në filma (përkatësisht 1971 dhe 1967).
  • "Shtriga e Detit", një histori e shkurtër nga Melissa Lee Shaw (bazuar në përrallen "Sirena e Vogël", botuar në Silver Birch, Blood Moon).
  • Mbretëresha e dëborës nga Joan D. Vinge, një roman i vlerësuar me çmime që ripunon temat e "Mbretëreshës së Borës" në trillime shkencore epike.
  • "Ushtari i Tinit të Qëndrueshëm", një histori e shkurtër nga Joan D. Vinge (botuar në Women of Wonder).
  • "Swim Thru Fire", një komik nga Sophia Foster-Dimino dhe Annie Mok, bazuar pjesërisht në përrallën e "Sirenës së Vogël".

Aplikacion celular[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

GivingTales - aplikacioni për tregime për fëmijë u krijua në ndihmë të UNICEF në 2015. Përrallat e Hans Christian Andersen lexohen nga Roger Moore, Stephen Fry, Ewan McGregor, Joan Collins dhe Joanna Lumley.

 

Statuja në Sentral Park, Nju Jork duke përkujtuar Andersen dhe përrallën "Rosaku i vogël i shëmtuar"
Statuja në Sentral Park, Nju Jork duke përkujtuar Andersen dhe përrallën "Rosaku i vogël i shëmtuar" 
Statuja e Andersenit në Kopshtet e Kështjellës Rosenborg, Kopenhagë
Statuja e Andersenit në Kopshtet e Kështjellës Rosenborg, Kopenhagë 
Statuja në Odense duke u çuar në port gjatë një ekspozite publike
Statuja në Odense duke u çuar në port gjatë një ekspozite publike 
Statuja Odense gjysmë e zhytur në ujë
Statuja Odense gjysmë e zhytur në ujë 
Statuja në Solvang, California, një qytet i ndërtuar nga emigrantë danezë.
Statuja në Solvang, California, një qytet i ndërtuar nga emigrantë danezë. 
Statuja në Bratislavë, Sllovaki
Statuja në Bratislavë, Sllovaki 
Busti i portretit në Sidnei zbuluar nga Princi i Kurorës dhe Princesha e Danimarkës në 2005
Busti i portretit në Sidnei zbuluar nga Princi i Kurorës dhe Princesha e Danimarkës në 2005 

Muzikë[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

  • Hans Christian Andersen (album), një album i vitit 1994 nga Franciscus Henri.
  • Kënga është një përrallë (Sangen er et Eventyr), një cikël këngësh bazuar në përralla nga Hans Christian Andersen, kompozuar nga Frederik Magle.
  • Atonal Fairy Tale, nga albumi It Is What It Is Not, Too! (2020) nga Smart Dad Living, muzikë e kompozuar nga Gregory Reid Davis Jr. dhe nga përralla, The Elfin Mound, nga Hans Christian Andersen lexohet nga Smart Dad Living.

Radio[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

  • Mjellmat e egra (BBC Radio 4, 1980), një përshtatje e historisë së Andersen nga John Peacock drejtuar nga Jane Morgan, me Angela Pleasence.
  • Mbretëresha e dëborës (BBC Radio 4, 1994), një adaptim i historisë së Andersen nga Bertie Doherty, drejtuar nga Janet Whitaker dhe paraqet Diana Rigg (në rolin e titullit) dhe Dirk Bogarde si narrator.
  • Hans Christian Andersen (BBC Radio 4, 2005), një lojë në radio me dy pjesë nga Hattie Naylor që dramatizon jetën e Andersen.
  • E bukura e shëmtuar (BBC Radio 4, 2012), një lojë në radio nga Lavinia Murray drejtuar nga Pauline Harris, duke imagjinuar një ditë në jetën e Andersen si fëmijë, duke kombinuar faktin me fantazinë.
  • Këpucët e Kuqe (BBC Radio 4, 2017), një adaptim i historisë së Andersen nga Frances Byrnes dhe drejtuar nga Eoin O'Callaghan.
  • Vallëzoni derisa të rrjedhni gjak:Bota sipas Hans Christian Andersen (BBC Radio 3, 2019): një dramatizim nga Lucy Catherine i pesë tregimeve Andersen drejtuar nga Gemma Jenkins. Çdo histori u prezantua nga autori Joanne Harris dhe luajti Toby Jones si Andersen, i cili gjithashtu veproi si tregimtar.

Prodhime skenike

TV[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

  • Mbretëresha e borës (1955), një mini-serial televiziv britanik me protagonist April Olrich-in.
  • Rrobat e reja të Perandorit (1967) me protagonistë The Street Street Players.
  • Andersen Monogatari (1971), një antologji e animuar e veprave të Andersen.
  • Shitësja e Vogël e Shkrepsëve (1974) me protagonist Lynsey Baxter.
  • Teatri Faerie Tale i Shelley Duvall (1982–87), një serial antologji me veprim të drejtpërdrejtë i cili fillimisht u transmetua në Showtime; historitë nga Andersen të cilat u dramatizuan përfshinin "The Nightingale", "Sirena e Vogël", "Princesha dhe Bizelet", "Thumbelina", "Rrobat e reja të Perandorit" dhe "Mbretëresha e Borës".
  • Hans Christian Andersen: Jeta ime si një përrallë (2003), një miniseri televizive gjysmë biografike që trillon jetën e re të autorit danez Hans Christian Andersen dhe përfshin përralla si interlude të shkurtra, të ndërthurura në ngjarjet e jetës së autorit të ri.
  • The Little Match Girl (1986) me protagonistë Michael Hordern, Twiggy, Roger Daltrey dhe Natalie Morse si The Match Girl.
  • The Little Match Girl (1990), një film i animuar me protagonist F. Murray Abraham.
  • Në episodin "Peshku Metal" i serisë Disney The Little Mermaid, Andersen është një personazh jetësor, frymëzimi i të cilit për të shkruar përrallën e tij është treguar të jetë dhënë nga një takim me protagonistët e shfaqjes.
  • Snow Queen (2002) me protagonist Bridget Fonda.
  • The Fairytaler (2004), një serial televiziv i animuar danez bazuar në përrallat e Hans Christian Andersen.
  • Young Andersen (2005), një miniere në televizionin biografik që tregon për vitet formuese të shkollës me konvikt të shkrimtarit të përrallave.

Seri Uebi[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

  • Classic Alice (2014), një seri në internet në YouTube, ka një hark pesë episodësh bazuar në "The Butterfly"

Video-Lojëra[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

  • Andersen shfaqet në lojën mobile Fate / Grand Order si një shërbëtor i klasës Caster. Në kapitullin e Londrës, të vendosur në 1888, ai thirret nga Mjegulla Demonike që rrethon Londrën. Ai bashkohet me lojtarin në mënyrë që të gjejë më shumë informacion në lidhje me Luftën e Shenjtë të Grailit.
  • Andersen shfaqet në Fate / Extra CCC si Caster, shërbëtori i Kiara.

Çmime[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Evente dhe pushime[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

  • Ditëlindja e Andersen, 2 Prill, festohet si Dita Ndërkombëtare e Librit për Fëmijë.
  • Viti 2005, i caktuar "Viti Andersen" në Danimarkë, ishte njëqindvjetori i lindjes së Andersen, dhe jeta dhe vepra e tij u festua në të gjithë botën.
  • Në Danimarkë, një shfaqje e ndjekur mirë "një herë në jetë" u vu në skenë në Kopenhagen Parken Stadium gjatë "Andersen Year" për të festuar shkrimtarin dhe historitë e tij.
  • H.C Maratona e Andersen, e themeluar në vitin 2000, mbahet në Odense, Danimarkë.

Vendet të emëruara sipas Andersen[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Pulla postare[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

  • Trashëgimia e Andersen përfshin pullat postare të Danimarkës dhe të Kazakistanit të përshkruara më sipër, që përshkruajnë profilin e Andersen.

Parqe[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

  • Në Japoni, qyteti Funabashi ka një park temë për fëmijë me emrin e Andersen. Funabashi është një qytet simotër i Odense, qyteti i lindjes së Andersen.
  • Në Kinë, një park me temë 32 milion dollarë amerikanë bazuar në përrallat dhe jetën e Andersen pritej të hapet në Shanghai Yangpu District në vitin 2017. Ndërtimi i projektit filloi në vitin 2005.

Referencat kulturore[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Në operën e Gilbert dhe Sullivan, Lordi Kancelar tallet me Mbretëreshën e Zanave duke iu referuar Andersen, duke nënkuptuar kështu që pretendimet e saj janë trilluese:

It seems that she's a fairy
From Andersen's library,
And I took her for
The proprietor
Of a Ladies' Seminary!

Duket se ajo është një zanë
Nga biblioteka e Andersen,
Dhe e mora për të
Pronari
E një Seminari Zonjesh!

Në një muzikë pak të natësStephen Sondheim, Frederiku i moshës së mesme mendon t’i lexojë letërsi erotike nuses së tij të re, virgjëreshë, në mënyrë që ta josh atë, por përfundon: "Shija e saj është shumë e turpshme / Më vjen keq ta them / Por, a është Hans Christian Ander- / A keni rrezikuar ndonjëherë? "

Gjuhe[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Tituj si "Rosaku Vogël i Shëmtuar" dhe "Rrobat e reja të Mbretit" janë bërë idiomatike në disa gjuhë.

Punime të zgjedhura[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Përrallat e Andersen përfshijnë

Shiko gjithashtu[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

  • Kjøbenhavnsposten, një gazetë daneze në të cilën Andersen botoi një nga poezitë e tij të para.
  • Zemra të Krishtlindjeve të palosura, shpikura nga Andersen.
  • Vilhelm Pedersen, ilustruesi i parë i përrallave të Andersenit.
  • Collastoma anderseni sp. nent (Rhabdocoela: Umagillidae: Collastominae), një endosymbiont nga zorrët e sipunculan Themiste lageniformis, për një specie të quajtur pas Andersen.

Bibliografia[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Lidhje të jashtme[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Referime[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

  1. ^ "Hans Christian Andersen: Fairy Tales - 213 Titles" (në anglisht). Anne Klara Bom & Anya Aarenstrup. 20 qershor 2019.
  2. ^ Wenande, Christian (13 dhjetor 2012). "Unknown Hans Christian Andersen fairy tale discovered". The Copenhagen Post (në anglisht). Arkivuar nga origjinali më 14 dhjetor 2012. Marrë më 15 dhjetor 2012.{{cite web}}: Mirëmbajtja CS1: BOT: Gjendja e adresës origjinale është e panjohur (lidhja)
  3. ^ Wullschläger, Jackie (2002). Hans Christian Andersen: The Life of a Storyteller (në anglisht). Chicago: University of Chicago Press. ISBN 0-226-91747-9.
  4. ^ Bredsdorff, Elias (1975). Hans Christian Andersen: the story of his life and work 1805–75 (në anglisht). Phaidon. ISBN 0-7148-1636-1. Marrë më 4 prill 2012.
  5. ^ "Bulevardi H. C. Andersen". Google Maps. Google Maps, by City Hall Square (Rådhuspladsen), continues eastbound as the bridge "Langebro"
  6. ^ a b Rossel (1996). Hans Christian Andersen: Danish Writer and Citizen of the World (në anglisht). Rodopi. fq. 6. ISBN 90-5183-944-8.
  7. ^ Askgaard, Ejnar Stig. "The Lineage of Hans Christian Andersen" (në anglisht). Odense City Museums. Arkivuar nga origjinali më 4 maj 2012. Marrë më 4 maj 2012.{{cite web}}: Mirëmbajtja CS1: BOT: Gjendja e adresës origjinale është e panjohur (lidhja)
  8. ^ a b Rossel, Sven Hakon (1996). Hans Christian Andersen: Danish Writer and Citizen of the World (në anglisht). Rodopi. fq. 7. ISBN 90-5183-944-8.
  9. ^ "Hans Christian Andersen - Childhood and Education". Danishnet. (në anglisht).
  10. ^ "H.C. Andersens skolegang i Helsingør Latinskole". Hcandersen-homepage.dk (në anglisht). Marrë më 2 prill 2010.
  11. ^ Wullschläge, Jackie (2002). Hans Christian Andersen: The Life of a Storyteller (në anglisht). Chicago: University of Chicago Press. fq. 56. ISBN 0-226-91747-9.
  12. ^ "Local historian finds Hans Christian Andersen's first fairy tale". Politiken.dk (në anglisht). Marrë më 2 qershor 2013.
  13. ^ "Andersen Festival, Sestri Levante". Andersen Festival (në anglisht). Arkivuar nga origjinali më 16 mars 2010. Marrë më 2 qershor 2013.
  14. ^ Murray, Christopher John (13 maj 2013). Encyclopedia of the Romantic Era 1760-1850 (në anglisht). Routledge. ISBN 978-1-135-45579-8.
  15. ^ Sjåvik, Jan (19 prill 2006). Historical Dictionary of Scandinavian Literature and Theater (në anglisht). Scarecrow Press. fq. 20. ISBN 978-1-135-45579-8.
  16. ^ a b Jackie, Wullschläger (2002). Hans Christian Andersen: The Life of a Storyteller (në anglisht). Chicago. fq. 150. ISBN 0-226-91747-9.{{cite book}}: Mirëmbajtja CS1: Mungon shtëpia botuese te vendodhja (lidhja)
  17. ^ Frank (2005). Frank (në anglisht). fq. 13.
  18. ^ Wullschläger, Jackie (2002). Hans Christian Andersen: The Life of a Storyteller (në anglisht). Chicago: University of Chicago Press. fq. 174. ISBN 0-226-91747-9.
  19. ^ Wullschläger, Jackie (2002). Hans Christian Andersen: The Life of a Storyteller (në anglisht). Chicago: University of Chicago Press. fq. 174. ISBN 0-226-91747-9.
  20. ^ Wullschläger, Jackie (2002). Hans Christian Andersen: The Life of a Storyteller (në anglisht). Chicago: University of Chicago Press. fq. 150,165. ISBN 0-226-91747-9.
  21. ^ Wullschläger, Jackie (2002). Hans Christian Andersen: The Life of a Storyteller (në anglisht). Chicago: University of Chicago Press. fq. 178. ISBN 0-226-91747-9.
  22. ^ "Official Tourism Site of Copenhagen". Visitcopenhagen.com (në anglisht). 25 korrik 2008. Arkivuar nga origjinali më 25 korrik 2008. Marrë më 2 prill 2010.{{cite web}}: Mirëmbajtja CS1: BOT: Gjendja e adresës origjinale është e panjohur (lidhja)
  23. ^ "Кудряшов, Константин". aif.ru (në anglisht). 25 nëntor 2017. Marrë më 20 dhjetor 2020. Дагмар — принцесса на русской горошине. Как Андерсен вошёл у нас в моду
  24. ^ a b "H.C. Andersen og Charles Dickens 1857". Hcandersen-homepage.dk (në anglisht). Marrë më 16 janar 2015.
  25. ^ Lepage, Robert (18 janar 2006). "Bedtime stories". The Guardian (në anglisht). Marrë më 19 korrik 2006.
  26. ^ Garfield, Patricia (21 qershor 2004). "The Dreams of Hans Christian Andersen (PDF)" (PDF) (në anglisht). fq. 29. Arkivuar nga origjinali më 21 mars 2012. Marrë më 19 gusht 2020. Recorded using special Greek symbols{{cite web}}: Mirëmbajtja CS1: BOT: Gjendja e adresës origjinale është e panjohur (lidhja)
  27. ^ Hastings, Waller (4 prill 2003). "Hans Christian Andersen" (në anglisht). Northern State University. Arkivuar nga origjinali më 23 nëntor 2007. Marrë më 15 dhjetor 2012.{{cite web}}: Mirëmbajtja CS1: BOT: Gjendja e adresës origjinale është e panjohur (lidhja)
  28. ^ "The Tales of Hans Christian Andersen". Scandinavian.wisc.edu (në anglisht). Arkivuar nga origjinali më 12 mars 2012. Marrë më 2 prill 2010.
  29. ^ "H.C. Andersen og Jenny Lind" (në anglisht). 2 korrik 2014.
  30. ^ "H.C. Andersen homepage". Hcandersen-homepage.dk (në danisht). Marrë më 2 prill 2010.
  31. ^ Frederick Crawford, red. (1891). "Hans Christian Andersen's correspondence" (në anglisht). London.
  32. ^ M. Reimer. "The Life of Hans Christian Andersen. Day By Day" (në anglisht). Hans Christian Andersen Center. Marrë më 22 korrik 2006. Seriality and Texts for Young People: The Compulsion to Repeat edited by M. Reimer,D. England,N. Ali,M. Dennis Unrau,Melanie Dennis Unrau,de Mylius, Johan
  33. ^ de Mylius, Johan. "The Life of Hans Christian Andersen. Day By Day" (në anglisht). Hans Christian Andersen Center. Marrë më 22 korrik 2006.
  34. ^ Pritchard, Claudia (27 mars 2005). "His dark materials" (në anglisht). The Independent. Arkivuar nga origjinali më 14 mars 2007. Marrë më 23 korrik 2006.
  35. ^ "Hans Christian Andersen – FAQ" (në anglisht). Hans Christian Andersen Center.