Nga e majta në të djathë, nga lart poshtë: Stadiumi Parc des sports et de l'amitié; qëndra tregtare Aux Dames de France; Selia e Arqipeshkvit; Katedralja Saint-Just-et-Saint-Pasteur; libraria Médiathèque dhe qendra multimedia; një skulpturë; Korridori i Drejtësisë; Ura e Volterit; Teatri i Narbonës; Sheshi i Këshillit Bashkiak; Ura e Tregtarit me pamje nga selia e Arqipeshkvit; Katedralja dhe Kanali i së Robëruarës; Tregu i mbuluar Les Halles ; Pallati i Sporteve, Artit dhe Punës ; qëndra multifunksionale Espace de Liberté; Via Domitia; stacioni i Narbonës; Charles Trenet, lindur në Narbonë; pamje ajrore e qendrës; kisha e atëhershme Notre-Dame de Lamourguier, tani Muzeu i Lapidarit
Nga shekulli i 14-të filloi rënia pas një ndryshimi në rrjedhën e lumit Aude . Është komuna më e madhe në Aude, por kryeqyteti i departamentit Aude është komuna më e vogël e Carcassonne .
Narbona është e lidhur me Canal du Midi aty pranë dhe lumin Aude nga Canal de la Robine, i cili kalon nëpër qendër të qytetit. Është shumë afër autostradës A9, e cila lidh Montpeljenë dhe Nîmesin me Përpinjanit dhe përtej kufirit, me Barcelonën në Spanjë. Ekziston edhe një stacion treni i rinovuar së fundmi i cili i shërben TGV në Spanjë, Paris dhe Calais, i cili nga ana tjetër lidhet me Eurostar. Narbona është vetëm 10 km nga plazhi i Narbonës, por është vetëm 2 km nga uji i hapur më i afërt , në La Nautique, megjithëse nuk ka rërë, por guralecë.
Burimi i emrit origjinal të qytetit ,Narbo, ka humbur në antikitet dhe mund t'i referohet një fortese kodrinore nga epoka e hekurit afër vendndodhjes së vendbanimit aktual ose banorëve të tij. [2] Regjistrimi më i hershëm i njohur i zonës vjen nga Hekateu i Miletit në shekullin e V para Krishtit, i cili e identifikoi atë si një port dhe treg kelt dhe i quajti banorët e tij Ναρβαῖοι . Në mbishkrimet e lashta emri nganjëherë përkthehet në latinisht dhe nganjëherë përkthehet në gjuhën iberike si Nedhena .
Narbonne u themelua në Gali nga Republika Romake në vitin 118 pes, si Colonia Narbo Martius, në gjuhën e folur Narbo, dhe u bë kryeqyteti i provincës së sapokrijuar Gallia Transalpina . [3] Ndodhej në Via Domitia, rruga e parë romake në Gali, e ndërtuar në kohën e themelimit të kolonisë dhe që lidh Italinë me Spanjën . Gjeografikisht, Narbona ndodhej në një udhëkryq shumë të rëndësishëm sepse ndodhej aty ku Via Domitia lidhej me Via Aquitania, e cila të çonte drejt Atlantikut përmes Tolosës(Tuluza) dhe Burdigalës(Bordo) . Përveç të tjerave, ajo përshkohej nga lumi Aude . Anëtarëve të mbijetuar të Legio X Equestris të Jul Çezarit iu dhanë toka në zonën që sot quhet Narbonë.
Trupat umajade duke lënë Narbonën në Pépin le Bref, më 759. Piktura e vitit 1880
Për 40 vite, nga 719 deri në 759, Narbona ishte pjesë e Kalifatit Umajad . Guvernatori Umajad Al-Samh pushtoi Narbonën duke e marrë nga Mbretëria e Visigotëve në 719.
Mbreti Karolingian Pepin i Shkurtri pushtoi Narbonën nga arabët në 759 pas së cilës u bë pjesë e Viskontesë Karolingiane të Narbonës . Ai ftoi hebrenj të shquar nga Kalifati i Bagdadit për t'u vendosur në Narbonë dhe për të krijuar një qendër të madhe mësimore hebreje për Evropën Perëndimore . [4] Në shekullin e 12-të, trupa e Ermengardës së Narbonës (mbretëroi 1134-1192) kryesonte mbi një nga qendrat kulturore ku u zhvillua fryma e dashurisë oborrtare .
Palais des Archevêques, Pallati i Kryepeshkopit dhe donjoni i tij me pamje nga Narbona
Musée Archeologique, një muze arkeologjik në qendër të qytetit (aktualisht i mbyllur - Nëntor 2019, shumica e seksioneve do të zhvendosen në muzeun e ri Narbo Via i cili është planifikuar të hapet në shtator 2020)
Vendi arkeologjik Clos de la LombardeClos de la Lombarde - një sit arkeologjik që paraqet gjurmët e shtëpive romake, banjave, punëtorive nga shekulli I para Krishtit deri në shekullin e III pas Krishtit dhe bazilikën e parë të krishterë në Narbonë (shek. III/IV pas Krishtit). Lidhja në faqen e internetit: http://www.amiscloslombarde.fr/ (faqe në frëngjisht dhe anglisht)
Roman Horreum, një ish-depo drithi, e ndërtuar nën tokë si një kriptoporticus
Mbetjet e Via Domitia në qendër të qytetit
Kanali, Canal de la Robine, kalon nëpër qendër të qytetit
Tregu i mbuluar Halles funksionon çdo ditë. Orët më të ngarkuara janë mëngjeset e së dielës dhe të enjtes.
Masivi gëlqeror aty pranë i njohur si La Clape dhe plazhi
Narbona është shtëpia e ekipit të unionit të rugbit RC Narbonne i themeluar në 1907. Ata luajnë në Parc des Sports Et de l'Amitié (kapaciteti 12,000). Ata veshin ngjyrat portokalli dhe të zezë.
^Collin Bouffier, Sophie (2009). "Marseille et la Gaule Méditerranéenne avant la Conquête Romaine". përmbledhur nga Cabouret, Bernadette (red.). Rome et l'occident: du IIe s. av. J.-C au IIe s. apr. J.-C. Presses Universitaire du Mirail. fq. 51–52. ISBN978-2-8107-0052-3. JSTOR43606588. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!); Parametri |work= është injoruar (Ndihmë!)
^Trigano – The Conventionalism of Social Bonds and the Strategies of Jewish Society in the Thirteenth Century; Byrd – The Jesus Gene: A Messianic Bloodline, the Jews and Freemasonry accessdate=2012-02-16
^Annuaire-Mairie.fr. "Ville d'Aoste" (në frëngjisht). Marrë më 18 qershor 2013.
^Salford City Council. "Salford's twin towns". Salford.gov.uk. Arkivuar nga origjinali më 17 dhjetor 2007. Marrë më 4 maj 2008. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
