Bombardimi i Jugosllavisë nga NATO
| Operation Allied Force | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Pjesë e the Lufta e Kosovës | |||||||||
 Novi Sadi në zjarr, 1999 Republika Federale e Jugosllavisë. |
|||||||||
|
|||||||||
| Pjesëmarrsit në konflikt | |||||||||
 Koalicioni i NATO
|
 RF Jugosllavia
|
||||||||
| Komandantët dhe udhëheqësit | |||||||||
| Wesley Clark (SACEUR) Rupert Smith Javier Solana
|
Slobodan Milošević (Supreme Commander of the Yugoslav Army) Dragoljub Ojdanić (Chief of Staff) Svetozar Marjanović (Deputy Chief of Staff) Nebojša Pavković (Commander of 3rd Army) |
||||||||
| Fuqia (kapaciteti) | |||||||||
| Over 1,031 aircraft[10][11]
|
114,000 regulars 20,000 Yugoslav police100 SAM launchers 240 combat aircraft 1,400 artillery pieces 1,270 combat capable tanks 825 combat capable armoured vehicles [12] |
||||||||
| Viktimat dhe humbjet | |||||||||
 2 soldiers killed in second AH-64 Apache non-combat crash[13][14] 2 AH-64 Apaches crashed[15]
|
Economic loss of $29.6 billion[28] 20px 1,031–1,200 soldiers and police killed, 5,173 wounded[29][30] 14 tanks destroyed[31] 121 aircraft destroyed[32] 18 APCs destroyed[33] 20 artillery pieces destroyed[33] |
||||||||
| Human Rights Watch ka mundur të verifikojnë 500 vdekjet e civilëve gjatë gjithë RF të Jugosllavisë (jashtë Kosovës),[34][35] burime të tjera citojnë nga 1200 deri 5700.[34]
|
|||||||||
.svg){kind=small}
.svg){kind=small}
Bombardimi i Jugosllavisë nga NATO ishte operacioni ushtarak Organizatës së Traktatit të Atlantikut Verior (NATO) kundër Republika Federale e Jugosllavisë gjatë Luftës së Kosovës. Sipas NATO-s, operacioni kërkonte të ndalojë abuzimet e të drejtave të njeriut në Kosovë,[36] dhe kjo ishte hera e parë që organizata e përdorur forcën ushtarake pa miratimin e Këshillit të Sigurimit të OKB-së.[37] Sulmet ajrore zgjati nga 24 mars 1999 deri në qershor 10, 1999. Emri i kodi operacionit zyrtarisht nga NATO ishte (anglisht: Operation Allied Force - Operacioni Forcave Aleate); Shtetet e Bashkuara e quajtën (anglisht: Operation Noble Anvil),[38] ndërsa në Jugosllavi operacioni u quajt gabimisht "Engjëlli mëshirues" (serbisht: "Милосрдни анђео"), si rezultat i një keqkuptimi ose përkthim i gabuar.[39]
Prapavija[redakto | redakto tekstin burimor]
Qëllimet[redakto | redakto tekstin burimor]
Strategjija[redakto | redakto tekstin burimor]
Operacioni[redakto | redakto tekstin burimor]
Pasojat[redakto | redakto tekstin burimor]
Referencat[redakto | redakto tekstin burimor]
- ^ A historical overview of Operation Allied Force.
- ^ NATO hits Montenegro, says Milosevic faces dissent, CNN, April 29, 1999
- ^ NATO's role in relation to the conflict in Kosovo, NATO website, July 15, 1999.
- ^ (April 2, 1999) "Nato warns Milosevic off Montenegro". BBC News. Retrieved on December 31, 2009.
- ^ Michael John Williams: NATO, Security and Risk Management: From Kosovo to Khandahar. Routledge.
- ^ Norske jagerfly på vingene i går. Tux1.aftenposten.no (26 mars 1999). Vizituar në 20 janar 2012.
- ^ Turkish Air Force. Hvkk.tsk.tr. Arkivuar nga Origjinali në 13 maj 2009. Vizituar në 24 mars 2009.
- ^ Benjamin S. Lambeth: Task Force Hawk. Airforce-magazine.com. Vizituar në 27 shtator 2012.
- ^ Operation Allied Force – Operation Allied Force in Kosovo. Militaryhistory.about.com. Vizituar në 27 shtator 2012.
- ^ http://www.globalsecurity.org/military/ops/allied_force_orbat_trends.htm Accessed July 19, 2009. Archived July 22, 2009.
- ^ "Kosovo operation allied force after-action report": 31–32. Retrieved on 19 August 2011.
- ^ a b NATO Operation Allied Force. Defense.gov. Vizituar në 20 janar 2012.
- ^ Two die in Apache crash, BBC May 5, 1999.
- ^ "{{{title}}}". Retrieved on 19 August 2011.
- ^ Priest, Dana, "Army's Apache Helicopter Rendered Impotent in Kosovo", Washington Post, December 29, 1999. Retrieved Sep 18, 2015.
- ^ "NATO plane downed". PBS. Retrieved on 19 August 2011.
- ^ Photos: Lockheed F-117A Nighthawk Aircraft Pictures. Airliners.net. Arkivuar nga Origjinali në 29 mars 2009. Vizituar në 24 mars 2009.
- ^ F-117 damage said attributed to full moon
- ^ Riccioni, Colonel Everest E. "Description of our Failing Defence Acquisition System." Project on government oversight, March 8, 2005. Note: "This event, which occurred during the Kosovo conflict on March 27, was a major blow to the US Air Force. The aircraft was special: an F-117 Nighthawk stealth bomber that should have been all but invisible to the Serbian air defences. And this certainly wasn't a fluke—a few nights later, Serb missiles damaged a second F-117."
- ^ A-10 Thunderbolt II DRAFT LISTING. Vizituar në 19 gusht 2011.
- ^ 81-0967 battle damaged in Kosovo during 1999. Vizituar në 19 gusht 2011.
- ^ Генерал Великович на авиашоу (довоенная фотография). 26 марта ему предстояло сбить F-16 (88-0490 Генерал Великович на авиашоу (довоенная фотография). 26 марта ему предстояло сбить F-15C (88-0490
- ^ Holloman commander recalls being shot down in Serbia. F-16.net. Arkivuar nga Origjinali në 28 mars 2009. Vizituar në 24 mars 2009.
- ^ Photos: General Dynamics F-16CG Night Falcon (401) Aircraft Pictures. Airliners.net. Arkivuar nga Origjinali në 29 mars 2009. Vizituar në 24 mars 2009.
- ^ Nato loses two planes. BBC News. May 2, 1999. Retrieved 19 August 2011.
- ^ Rip & Hasik 2002, p. 411.
- ^ John Pike: Operation Allied Force. Globalsecurity.org. Vizituar në 20 janar 2012.
- ^ Seven years since end of NATO bombing, 2006. "A group of economists from the G17 Plus party has estimated the total damages to be about 29.6 billion dollars". Retrieved Sep. 18, 2015.
- ^ B92 – News – Serbia marks anniversary of NATO bombing. B92.net. Vizituar në 20 janar 2012.
- ^ 13th anniversary of NATO bombing. tanjug.rs (24 mars 2012). Vizituar në 15 prill 2012.
- ^ Andrew Cockburn (3 April 2011). "The limits of air power". Los Angeles Times. Retrieved 3 March 2013.
- ^ Bacevich & Cohen 2001, p. 22
- ^ a b Macdonald 2007, pp. 99.
- ^ a b Civilian Deaths in the NATO Air Campaign – The Crisis In Kosovo. HRW. Vizituar në 20 janar 2012.
- ^ War Crimes in Kosovo. HRW. Vizituar në 20 janar 2012.
- ^ Serb atrocities in Kosovo reported as Nato resumes air strikes. Guardian. 27 March 1999. Retrieved 21 March 2015.
- ^ http://rt.com/news/yugoslavia-kosovo-nato-bombing-705/
- ^ Preben Bonnén: Towards a common European security and defence policy: the ways and means of making it a reality. LIT Verlag Berlin-Hamburg-Münster 2003, ISBN 978-3-8258-6711-9
- ^ RTS: Порекло имена "Милосрдни анђео" (On the origin of the name "Merciful Angel"), 26 March 2009 (Serbian)
