Forcat e Armatosura të Serbisë dhe Malit të Zi
Forcat e Armatosura të Serbisë dhe Malit të Zi (serbo-kroatisht: Војска Србије и Црне Горе, Vojska Srbije i Crne Gore, ВСЦГ / VSCG) përfshinte forcat tokësore me trupa të brendshme dhe kufitare, forcat detare, forcat e mbrojtjes ajrore dhe ajrore dhe mbrojtjen civile.
Para VSCG ishte Ushtria Jugosllave (1992–2003; serbo-kroatisht: Војска Југославије, BJ / Vojska Jugoslavije, VJ) nga mbetjet e Ushtrisë Popullore Jugosllave (SFR), ushtria e Jugosllavisë. Shteti, i quajtur atëherë Republika Federale e Jugosllavisë, mori pjesë në Luftërat Jugosllave me ndërhyrje të kufizuar të drejtpërdrejtë të forcave të veta të armatosura. Pas përfundimit të Luftërave dhe reformave kushtetuese të vitit 2003 me të cilat shteti u riemërua "Serbia dhe Mali i Zi", ushtria në përputhje me rrethanat ndryshoi emrin e saj. Ushtria ishte shumë e përfshirë në luftimin e separatistëve shqiptarë gjatë Luftës së Kosovës dhe konfliktit të Luginës së Preshevës, dhe gjithashtu u konfrontua me aeroplanët e NATO-s gjatë bombardimeve të NATO-s në Jugosllavi në vitin 1999.
Pas shpërbërjes së Serbisë dhe Malit të Zi me referendumin e pavarësisë së Malit të Zi (2006), një pjesë e ushtrisë së përbashkët iu dha Malit të Zi, me pjesën më të madhe të forcës që mbeti në Serbi. Mali i Zi trashëgoi marinën pasi Serbia është pa dalje në det.
Organizimi
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Forcat e Armatosura të Jugosllavisë (VJ) ishin të organizuara në:
Forcat Tokësore
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]- Ushtria e 1-të
- Korpusi i Novi Sadit
- Komanda e Beogradit
- Korpusi i Kragujevcit
- Njësitë e pavarura
- Ushtria e 2-të
- Korpusi i Podgoricës
- Korpusi i Uzhices
- Njësitë e pavarura
- Ushtria e 3-të
- Korpusi i Nishit
- Korpusi i Leskocit
- Korpusi i Prishtinës
- Njësitë e pavarura
Marina
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]- Komanda e Luftës
- Flotilë
- e 81-të
- e 83-të
- e 85-të
- e 108-të
- e 110-të
- e 82-të
- e 69-të
- e 367-të
- e 9-të
- e 10-të
- e 27-të
- e 61-të
- e 223-të
- e 9-të
Forca Ajrore
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Artikulli kryesor: Forca Ajrore e Serbisë dhe Malit të Zi
VSCG
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Forcat Tokësore
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Artikulli kryesor: Forcat Tokësore të Serbisë dhe Malit të Zi
Inventari
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Forcat Tokësore
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Mjete të blinduara
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Artileria
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]- M-46
- M-56
- M-84 Nora-A
- D-30
- 2S1 Gvozdika
- M-63
- M-77
Mbrojtja ajrore
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]- Bofors 40mm armë L/70
- M53/59 Praga – 100–200
- SA-7
- SA-14
- SA-18
- SA-9
- SA-13
- SA-3
- SA-6
Armët e këmbësorisë
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]- CZ-99 Pistoletë 9mm
- M70A/M70B1 Pushkë Sulmi 7.62mm
- M93 Shigjeta e Zezë
- BGA
- M76 Pushkë Snajper 7.9mm
- M72 Mitraloz 7.62mm
- M84 Mitraloz 7.62mm
- M87 Mitraloz i rëndë 12.7mm
- AT-3 Sagger
- AT-4 Spigot
- M79 "Osa" 90mm
- M80 "Zolja" granatahedhës 64mm
Forca Ajrore
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Artikulli kryesor: Forca Ajrore e Serbisë dhe Malit të Zi
Inventari përfshinte MiG-21 (luftëtar/recon/trainer), MiG-29 (luftëtar/trajner), Soko J-22 (tokë/rikon/trajner), Soko G-2 (luftëtar/bombardues/trajner), Soko G- 4 (luftëtar/bombardues/shënjestër/trajner, Antonov An-2 (ngarkesë), Antonov An-26 (ngarkesë), Yakovlev Yak-40 (VIP), Mil Mi-8 (shumërole), Mil Mi-14 (anti-nëndetëse ), Kamov Ka-25 (anti-nëndetëse), Kamov Ka-28 (anti-nëndetëse), Aérospatiale Gazelle (sulm/utilitet/rikon).
Marina
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Marina, e njohur si Marina Jugosllave (serbo-kroatisht: Ратна морнарица Војске Југославије, Ratna mornarica Vojske Jugoslavije, RMVJ) nga 1992 deri në 2003 Marina e Malit të Zi të Serbisë (Serbo-kroatisht: Ратна Морнарица Србије и Црне Горе, Ratna Mornarica Srbije i Crne Gore) nga viti 2003 deri në 2006, ishte i bazuar në Kotorr dhe përbëhej kryesisht nga anije të trashëguara nga Marina Federale Jugosllave e para 1992-tës (Serbo-kroatisht: Југословенска ратна морнарица, Jugoslovenska ratna mornarica). Gjatë Operacionit të Forcave Aleate të NATO-s në vitin 1999, Marina mori kontrollin mbi anijet civile rreth Kotorrit, pavarësisht bllokadës së NATO-s dhe në disa veprime luftanijet e marinës qëlluan mbi avionët e NATO-s që ishin në rrugën e tyre për të goditur objektivat jugosllave. Marina pretendoi se kishte rrëzuar tre UAV mbi Grykën e Kotorrit. Imazhet e mbetjeve të njërit prej tyre u shfaqën në internet.
- Fregatë e klasit Koni (2)
- Fregata e klasit Kotor (2)
- Nëndetësja e klasit Heroj (3)
- Nëndetësja e klasit Sava (2)
- Nëndetëse e klasit Una (5)
- Anije raketore të klasit Konçar (6)
- Anije raketore të klasit Osa (10)
- Varkë me vela Jadran
- Minahedhës i klasës Neštin (7)
- Anija e lumit Kozara
Inteligjenca
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Përvoja operative
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]- Lufta Kroate dhe Lufta e Bosnjës (1992–1995), jozyrtarisht, mbështetje logjistike dhe furnizime
- Kryengritja në Kosovë (27 maj 1995 – 28 shkurt 1998), luftarake, kundër terrorizmit
- Lufta e Kosovës (28 mars 1998 – 11 qershor 1999), duke përfshirë bombardimet e NATO-s të Jugosllavisë (23 mars – 10 qershor 1999), luftarake
- Kryengritja në Luginën e Preshevës (12 qershor 1999 – 1 qershor 2001), luftarake, kundër-terrorizmit
Statistikat
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Civilët e aftë për shërbimin ushtarak u vlerësuan në rreth 4.888.595 (2001). Vlerësimi i vitit 2002 për shpenzimet ushtarake si përqindje e PBB-së ishte 4.6%. Në ushtrinë e Serbisë dhe Malit të Zi u ndërmorën reforma të rëndësishme. Në vitin 2002, forca ushtarake serbo-malazeze numëronte rreth 117.500 ushtarë, të mbështetur nga rreth 450.000 rezervë. Ushtria prej 100,000 vetash kishte 1.500 tanke kryesore luftarake dhe 687 automjete të armatosura të këmbësorisë. Marina kishte 3.500 personel, nga të cilët 900 ishin marinarë. E gjithë Marina përbëhej totalisht nga 6 nëndetëse, 3 fregata, 41 anije patrullimi dhe bregdetare dhe 14 anije "të tjera". Forca Ajrore prej 14.000 personash kishte 192 avionë luftarakë dhe 72 helikopterë të armatosur.
Degët
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]- Ushtria ose Forcat Tokësore (Kopnena vojska – KoV VSCG)
- Forcat Ajrore dhe Mbrojtja Ajrore (Ratno Vazduhoplovstvo i Protivvazdušna odbrana – RV dhe PVO VSCG)
- Marina (Ratna Mornarica – RM VSCG)
Fuqia ushtarake – mosha ushtarake: 19 vjeç (viti 2003)
Fuqia njerëzore ushtarake – disponueshmëria:
meshkuj të moshës 15–49 vjeç: 3.579.620 (viti 2003)
Fuqia ushtarake – e përshtatshme për shërbimin ushtarak:
meshkuj të moshës 15–49 vjeç: 3.077.660 (viti 2003)
Fuqia njerëzore ushtarake - duke arritur moshën ushtarake çdo vit:
meshkuj: 101.547 (viti 2003)
Shpenzimet ushtarake – shifra në dollarë: 954 milionë dollarë (viti 2002)
Shpenzimet ushtarake – përqindja e PBB-së: 4.6% (viti 2002)
Vendosjet ndërkombëtare
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]VSCG ishte pjesë e MONUC, misioni i OKB-së në Kongo. VSCG ishte gjithashtu pjesë e UNAMSIL, misioni i OKB-së në Sierra Leone.
Shefi i fundit i Shtabit të Forcave të Armatosura të Serbisë dhe Malit të Zi ishte gjenerali Ljubisha Jokiq.