Haiti

Nga Wikipedia, enciklopedia e lirë
Repiblik Ayiti (ht)
République d'Haïti (fr)
Emblema - Haiti
Haiti Haiti
Moto Kombëtare: L'Union Fait La Force
Frg.:Bashkimi bënë Fuqinë
Vendndodhja - Haiti
Vendndodhja - Haiti

Haiti përfshinë një të tretën perëndimore të ishullit Hispaniola në detin e Karaibeve, në lindje të Kubës. Si ish koloni e Francës, Haiti është shteti i dytë në hemisferën perëndimore, pas SHBA-ve , e cila ka shpallë pavarësinë.

Haiti apo zyrtarisht Republika e Haitit zë një sipërfaqe prej 27 750 km2 në të cilën thuhet se tani jetojnë 8.924.553 banorë (1974: 4,749 m. ban.), për kryeqytet ka qytetin e quajtur porti i princit Port-au-Prince, dhe si gjuhë zyrtare e qeverisjes ka frëngjishte ndërsa popullsia fletë gjuhen e quajtur kreolisht. Njësi monetare ka monedhën Gourde (Gde., G.) me qindarkën e saj të quajtur centimes.

Historia[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Artikulli kryesor Historia e Haitit

Këtë ishull i cili u takon grupet të ishujve Antileve të Mëdha e ka zbuluar Kristofor Kolumbo në dhjetor të viti 1492. Kolumbo e quajti me emrin Hispaniola.

Politika[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Artikulli kryesor Sistemi shtetëror

Sipas kushtetutës së vitit 1950 e cila ka pësua ndryshime më 1957, 1964 dhe 1971, presidenti i republikës është kryetar shteti dhe kryetar qeverie. Për zbatimin e anës ekzekutive ai ndihmohet nga këshilli i ministrave të emërtuar nga vetë ai. Ana legjislative e shtetit gjendet në dorë të parlamentit i cili ka 58 të dërguar të zgjedhur me mandat prej 6 vitesh.

Stema shtetërore ka shprehjen e zgjedhjeve Njehsimi Bën Fuqinë. Urdhra shtetërorë janë urdhri i quajtur Pétio dhe Urdhri i Bolivarit me 5-së klasa (1939), dhe urdhri i Nderit dhe Meritave po ashtu me 5 klasa (1926).

Njësit administrative[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Artikulli kryesor Njësitë administrative

Gjeografia[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Artikulli kryesor Gjeografia e Haitit

Ekonomia[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Artikulli kryesor Ekonomia e Haitit

Demografia[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Artikulli kryesor Demografia e Haitit

Në Haiti, mesatarsisht jetojnë 300 banorë në një km katrorë, dhe popullsia urbane është më e dendur rreth fushave bregdetare dhe në luginat lumore Rreth 95% janë haitas me origjinë afrikane. Popullsia e bardhë është kryesisht e përzier me popullsinë me origjinë afrikane. Ka diçka njerëz me prejardhje evropiane dhe nga Lindja e Mesme. Rreth 2 / 3 e popullsisë jeton në fshat. Frëngjishtja është një nga dy gjuhët zyrtare, por at e flasin vetëm 10% të popullsisë. Gjuha Haitiane Creole, është gjuha e dytë zyrtare e vendit. Gjithnjë e më shumë njerëz të rinj dhe njerëz të biznesit flasin anglisht. Katolicizmi është feja e shtetit, i cili pretendon shumica e popullsisë. Disa prej tyre u konvertua në protestantizëm. Shumë Haitian mbani traditën e VooDoo, por janë konsideruar të krishterët.

Kultura[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Artikulli kryesor Kultura e Haitit

Shiko dhe këtë[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Lidhje të jashtme[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

 Commons: Haiti – Album me fotografi dhe/apo video dhe materiale multimediale
 Commons: Haiti – Album me fotografi dhe/apo video dhe material multimediale
  • Qeveria :
  • Kryetari :
  • Parlamenti :
  • Ministria :