Alda Merini

Nga Wikipedia, enciklopedia e lirë
(Përcjellë nga Alda Merini.)
Alda Merini

Alda Giuseppina Angela Merini, e njohur thjesht si Alda Merini ( Milano, 21 mars 1931 - Milano, 1 nëntor 2009 ) ishte një poete, aforiste dhe shkrimtare italiane.


Biografia dhe veprat[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Alda Merini me Aldo Busi

Alda Giuseppina Angela Merini lindi më 21 Mars 1931 në Milano në Viale Papiniano, 57 vjeç, në cep me Fabio Mangone [2] . Babai, Nemo Merini, me origjinë nga Brunate, më i madhi nga tetë fëmijët e një numri Como të trashëguar nga martesa me një grua fshatare, është i punësuar sipas konceptit në kompanitë e sigurimeve " Vecchia Mutua Hail and Equality ", pikërisht në kompaninë e lidhur të quajtur " Il Duomo " [4] ; nëna e tij, Emilia Painelli, është një shtëpiake. Alda është fëmija i dytë i tre fëmijëve, midis Anës, i lindur më 26 nëntor 1926 dhe Ezio, i lindur më 23 janar 1943, të cilin shkrimtari i bën të shfaqen, megjithëse me një shkëputje të caktuar, në poezitë e saj. Për fëmijërinë e saj, ne dimë se çfarë ajo vetë shkruajti në shënime të shkurtra autobiografike me rastin e botimit të dytë të Antologjisë së Spagnoletti: " vajzë e ndjeshme me karakter melankolik, mjaft e izoluar dhe pak e kuptuar nga prindërit e saj, por shumë e mirë në kurset fillore: ishte gjithmonë një pjesë jetike e imja " [5] .

Alda jeton midis një babai të kulturuar, të dashur, të ëmbël dhe të vëmendshëm, i cili në moshën pesë vjeçare i jep asaj një fjalor dhe që i shpjegon fjalët duke e mbajtur atë në gjunjë, dhe një nëne të rreptë, pragmatike, të largët dhe krenare, e cila përpiqet më kot e ndalojnë atë të lexojë libra të bibliotekës së babait të tij, pasi ai sheh për të ardhmen ekskluzivisht si grua dhe nënë. Emilia Painelli gjithashtu, kur vajza e saj, studente fillore, ka një krizë mistike [6], vesh thes, vazhdimisht merr pjesë në mesha në bazilikën e afërt të San Vincenzo në Prato dhe dëshiron të jetë një murgeshë, fillimisht shkëmben sëmundjen e brendshme për të jashtme, dhe e mbush atë me vitamina. Pastaj, për ta lënë atë të kalojë impulsin profesional, ajo kontakton mësuesin për të ngritur një shkollë speciale. Vajza hakmerret pavarësisht nga vlerësimi i lartë i statusit të familjes që ka nëna e saj: ajo shkon të lypë e veshur me lecka, sikur të ishte nga një familje e varfër, për më tepër duke thënë se ishte jetime. Nëna e ndëshkon atë me rrahje [7] [8] .

Megjithatë, pasi mbaroi ciklin fillor me nota shumë të larta, është babai i saj, që i kërkon asaj të marrë pjesë në tre vitet e punës fillestare, në Institutin Profesional të Femrave Mantegazza, përmes Ariberto [7] .

Në vitin 1943, pas një shtetrrethimi të kaluar në strehën e sulmeve ajrore, familja gjeti shtëpinë e shkatërruar nga bombardimet. Ndërsa babai qëndron në Milano me vajzën e tij të madhe, ajo, nëna e saj dhe Ezio i vogël gjejnë një kamion bagëtie, që shkon në Vercelli, ku jeton një teze dhe i vendos në një shtëpi fermë për tre vjet ; u bashkua me familjen dhe u kthye në Milano në këmbë, ata e marrin të parin apartament studio të gjetur bosh, i banuar më parë nga një leckembledhës, dhe të jetojnë atje [8] .

Alda më vonë përpiqet të pranohet në Liceo - Ginnasio Alessandro Manzoni, por dështon, pasi nuk e kalon testin Italian. Në të njëjtën periudhë, ajo iu përkushtua studimit të pianos, një instrument që ajo veçanërisht e donte. Ajo bëri debutimin e saj si një autore shumë e re, në moshën 15 vjeçare. Përmes një prej mësuesve të shkollës së mesme, ajo u njoh me Angelo Romanò i cili, duke vlerësuar aftësitë e saj letrare, e vuri në kontakt me Giacinto Spagnoletti, i cili u bë udhëzuesi i saj, duke rritur talentin e saj [9] . Pesëmbëdhjetë vjeçarja kthehet në shtëpi, me një përmbledhje të një prej poezive të saj të shkruara nga Spagnoletti ; Ajo është shumë e ngazëllyer për t'ia treguar babait të saj të dashur, i cili, megjithatë, e merr atë dhe e copëton atë në një mijë pjesë, duke i thënë vajzës së saj " Më dëgjo, e dashur, poezia nuk jep bukë " [7] .

Në 1947, Merini takon " hijet e para të mendjes së saj " dhe internohet për një muaj në klinikën Villa Turro në Milano, ku diagnostikohet me çrregullim bipolar. Kur ajo del jashtë, disa miq janë të afërt me të dhe Giorgio Manganelli, u takuan në shtëpinë e Spagnoletti, së bashku me Luciano Erba dhe David Maria Turoldo, e drejton atë te psikoanalistët Fornari dhe Musatti.

Giacinto Spagnoletti, do të jetë i pari që do ta publikojë atë në vitin 1950, në ' Antologjinë e Poezisë Bashkëkohore Italiane 1909-1949, për ta shkruajtur Il Gobbo, datë 22 dhjetor 1948, dhe Luce, datë 22 dhjetor 1949, i dedikuar atij. Në vitin 1951, me sugjerimin e Eugenio Montale dhe Maria Luisa Spaziani, botuesi Giovanni Scheiwiller, botoi dy poezi të pabotuara nga autori në Poetesse del Novecento. Nga viti 1950 deri në 1953 ai ndoqi Salvatore Quasimodo për punë dhe miqësi. Pas marrëdhënies së vështirë me Giorgio Manganelli [6], më 9 gusht 1953 ai u martua me Ettore Carniti, punëtor dhe sindikalist, më vonë pronar i disa furrave në Milano. Në të njëjtin vit, vëllimi i parë i vargjeve me titull Prania e Orfeo u botua nga botuesi Schwarz. Në vitin 1955 u lëshua përmbledhja e dytë me vargje, e titulluar Frika nga Zoti, me poezi të shkruara nga 1947 deri në '53, e cila u pasua nga Dasma Romake .


Vajza e parë, Emanuela, lindi po atë vit, menjëherë pas vdekjes së papritur të babait të saj nga një sulm në zemër. Pediatrit të tij, Pietro De Pascale, ai do t'i kushtojë koleksionin e vargjeve " Tu sei Pietro ", botuar në 1962 nga botuesi Scheiwiller. Në vitin 1957, lindi vajza e dytë Flavia. Pas botimit të " Tu sei Pietro ", filloi një periudhë e vështirë heshtjeje dhe izolimi për të, për shkak të internimit në Spitalin Psikiatrik " Paolo Pini ", i cili zgjat nga 1964 në '72, me disa kthime në familje, gjatë së cilës dy të tjera lindin vajza, Barbara dhe Simona, të cilat do t'u besohen familjeve të tjera. Periudhat e shëndetit dhe sëmundjes më vonë do të alternohen, ndoshta për shkak të çrregullimit bipolar.

Toka e Shenjtë[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Alda Merini me Vanni Scheiwiller, Enrico Baj dhe Alain Elkann .

Në vitin 1979 ajo rifillon të shkruajë, duke filluar tekstet e tij më intensive mbi përvojën dramatike dhe tronditëse të spitalit psikiatrik, tekste të përfshira në atë që mund të kuptohet, pasi Maria Corti [10] shkruan " kryevepra e tij ": Toka e Shenjtë me të cilën do të fitojë Çmimi Librex Montale [6]. Por dhimbjet e shkrimtarit vazhdojnë: më 7 korrik 1983, burri i saj vdes; e lënë vetëm dhe e injoruar nga bota letrare, ajo përpiqet më kot të përhapë vargjet e saj. Maria Corti [11] tregon se ajo vetë shkoi te botuesit kryesorë italianë pa ndonjë sukses derisa, në 1982, pasi i tregoi hidhërimin e saj Paolo Maurit [12], ky i fundit i ofroi asaj një hapësirë në revistën e tij për tridhjetë poezi që do të botoheshin në botim. 4, dimër 1982 - pranverë 1983, të cilën, së bashku me të, ajo e kishte zgjedhur nga një makinë shkrimi me rreth njëqind tekste; më vonë, së bashku me botuesin Vanni Scheiwiller, ata do të shtonin dhjetë tekste të tjera dhe në 1984 La Terra Santa iu dha shtypit.

Alda Merini me treshen komike Aldo, Giovanni & Giacomo

Në atë kohë,, ajo i jep me qira një dhomë në shtëpinë e saj një piktori të quajtur Charles, duke filluar të komunikojë me telefon me poetin e moshuar Michele Pierri, i cili, në atë periudhë të vështirë të kthimit në botën letrare, kishte treguar se i vlerësonte poezitë e tij. Në tetor 1984 ajo u martua me Michele dhe ata shkuan të jetonin në Taranto . Ajo kujdeset dhe mbrohet nga burri i saj, i cili para se të dilte në pension ishte një mjek, ish - shef i kardiologjisë në spitalin SS. Annunziata. Në këtë periudhë, ai shkroi njëzet poezi - portrete të La gazza ladra, ndoshta që datojnë që nga viti 1985, të pabotuara deri në vëllimin Vuoto d'amore, si dhe disa tekste për Pierrin. Gjithashtu në Taranto ai përfundoi Të Vërtetën Tjetër. Ditari i një tjetri .

E vërteta tjetër. Ditari i një tjetri[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Në korrik 1986, ajo iu drejtua trajtimit të departamentit të neurologjisë në spitalin Taranto, mjekët e të cilit e njohin mirë, pasi burri i saj më parë e kishte ekzaminuar dhe kishte marrë një pamje shumë të kënaqshme. Pasi u kthye në Milano në mes të një krize të rëndë për shkak të sëmundjes terminale të burrit të saj, ajo fillon terapinë me Dr. Marcella Rizzo, të cilit i kushton më shumë se një poezi. Në të njëjtin vit ajo rifillon të shkruajë dhe të takohet me miqtë e vjetër, duke përfshirë Vanni Scheiwiller, i cili boton " E vërteta tjetër". Ditari i një ndryshe, "l ibri i tij i parë në prozë, siç shkruan Giorgio Manganelli në parathënien e tekstit ", ... nuk është një dokument, as një dëshmi për dhjetë vitet e kaluara nga shkrimtari në një azil. Shtë një zbulim, për epifanitë, iluzionet, ninullat, këngët, zbulesat dhe shfaqjet e një hapësire - jo një vendi - në të cilën, thyerja e çdo vesi dhe zgjuarsie të përditshme, ferri natyror dhe numri natyror i qenies njerëzore shpërthen " [13] cila do të ndiqet nga White Sheets në 1987, La volpe e il sipario (1997) dhe Testamento ( 1988 ). Në 1987 ai ishte një finalist në çmimin letrar Bergamo. [14]

Kafe në Navigli[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Alda Merini gjatë rrugës për në kafe Chimera në Milano.

Këto ishin vite të frytshme nga pikëpamja letrare dhe pushtimi i një qetësie të caktuar. Në dimrin e vitit 1989, poetja shkon në kafene - librarinë Chimera, e vendosur jo shumë larg shtëpisë së saj, në Navigli, dhe u ofron makinat e shkrimit miqve të saj në kafene. Do të jetë në këtë periudhë që do të lindin libra të tillë si Delirio amoroso ( 1989 ) dhe Il tormento delle figure (1990). Në vitet në vijim, disa botime konsoliduan kthimin në skenën letrare. Në 1991, u lëshuan fjalët e Alda Merini dhe Vuoto d'amore, të ndjekura në 1992, nga Ipotenusa d'amore ; në vitin 1993 u botua La palude di Manganelli ose monarku i mbretit, libri Aforismi, me fotografi nga Giuliano Grittini dhe Titano amori përreth . Ky është viti në të cilin ajo u vlerësua me Çmimin Librex Montale për Poezi, një çmim që e shenjtëron atë midis shkrimtarëve të mëdhenj bashkëkohorë dhe e vendos atë përkrah shkrimtarëve si Giorgio Caproni, Attilio Bertolucci, Mario Luzi, Andrea Zanzotto, Franco Fortini .

Krimi i jetës. Autobiografia dhe poezia[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Në vitin 1994, u botua vëllimi Sogno e Poesia, nga L'incisione di Corbetta, me njëzet gravura nga po aq artistë bashkëkohorë. Në 1995 Bompiani botoi vëllimin, Çmenduria e derës tjetër dhe Einaudi Balate e papaguar ( Çmimi Viareggio). Muzikanti apulian Vincenzo Mastropirro muzikë disa tekste të marra nga " Balate non paid " ( botuesi Einaud i). Gjithashtu në 1994 ai botoi në Melusine Editions Krimi i jetës, autobiografia dhe poezia.

Në korrik 1995, kërkesa e saj për të qenë në gjendje të përdorte fondin për artistët, që jetonin në kushte të pasigurta ekonomike të parashikuara nga Ligji Bacchelli u pranua, duke pasur parasysh borxhet e grumbulluara nga autori. Për pesë vjet ai ishte refuzuar për shkak të dy pensioneve që ai tashmë merrte. [15] [16]

Në vitin 1996, doli vëllimi La vita Facile ; në vitin 1997, asaj iu dha Çmimi Procida -Isola nga Arturo-Elsa Morante, për Të Vërtetën Tjetër. Ditari i një tjetri . [17]

Alda Merini me artistin Giovanni Bonaldi

Botimi i një broshure të botuar nga La Vita Felice, me titull Një shpirt i paqëndrueshëm, i përbërë nga poezi të vjetra dhe të reja, një rrëfim ditari, tregime të shkurtra dhe një intervistë me autorin, gjithashtu daton në vitin 1996. Në të njëjtin vit ajo u takua me artistin nga Bergamo Giovanni Bonaldi, me të cilin krijoi një miqësi të fortë dhe të sinqertë dhe një bashkëpunim të ngushtë për botimin e disa librave të artistit. Në vitin 1997 përmbledhja me poezi, La volpe e il sipario, u botua nga botuesi Girardi, me ilustrime nga Gianni Casari, ku teknika e poezisë spontane në formë gojore dhe që të tjerët e transkriptojnë është më e dukshme se kurrë.

Ky është një fenomen që « pavarësisht se është tipikisht bashkëkohor, një zgjedhje e oralitetit në disavantazh të shkrimit, tani për tani është unik brenda universit të poezisë bashkëkohore. . . " [18] Prandaj, tek autori, ne jemi dëshmitarë të fenomenit të një oraliteti, që çon gjithnjë e më shumë drejt teksteve shumë të shkurtra dhe së fundmi, në aforizëm. Në nëntor të po këtij viti, me botimet e Dashit, libri Curva di Fugue [19] u botua dhe u prezantua nga ajo në Castello Sforzesco në Soncino, me rastin e dhënies së shtetësisë së nderit poetit milanez. Gjithashtu në 1997 Bonaldi ilustroi me pesë vizatime një koleksion me poezi dhe epigrama me titull, Psalmet e xhelozisë, të shtypura nga botimet e Dashit.

Një libër tjetër artist me një kopertinë metalike shoqëron, në qershor 1997, punimet e Giovanni Bonaldi, të ekspozuara në Galerinë ArsMedia në Bergamo, me rastin e ekspozitës së parë solo me titull, Certifikatat e ekzistencës, prezantuar nga Riccardo Barletta, nga e njëjta poetike dhe Lucio Del Pezzo. Nga 1997 në 1999 ai ishte mysafir për tre edicione radhazi, në Çmimin City of Recanati gjatë të cilit lexoi disa vargje nga Giacomo Leopardi nga L'infinito [20]. Në 1999, botimet Pulcinoelefante botuan më 21 shkurt [21] ,që përmbanin një nga poezitë e saj dhe një gdhendje nga Bonaldi me ndërhyrje të prekshme .

Aforizmat dhe magjia[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Këto janë vitet, në të cilat prodhimi i saj aforistik bëhet shumë i pasur, siç dëshmohet në 1997 nga " Katalogu i Përgjithshëm i Botimeve Pulcinoelefante ", botuar nga Scheiwiller. Mini - tekstet e tij duket të jenë më shumë se pesëqind. Në vitin 1999, në Aforismi e magie, botuar nga Rizzoli, më i miri i asaj zhanri u mblodh për herë të parë. Vëllimi ilustrohet nga vizatimet e Alberto Casiraghi, mikut të saj, poetit dhe botuesit i cili kërkoi, mblodhi dhe shoqëroi këtë vokacion të ri me librat e tij të vegjël " Pulcinoelefante ". Kjo është periudha, në të cilën asaj iu dha titulli fituese nderi e Garës Kombëtare Garzanti. Bashkëpunimi me botuesit e vegjël - që përfshin, përveç Pulcinoelefante, Zanetto, La Vita Felice, Melangolo dhe të tjerë - ka çuar në " mini-tekste " të tjerë të tillë si, ndër botimet më të fundit, Letra për djemtë, botuar nga Michelangelo Camelliti për botimin Lietocollelibri dhe ilustruar nga tetë vizatime ëndërruese dhe surreale nga Alberto Casiraghi. Për të kujtuar vëllimin e botuar nga l ' Incisione, Alda Merini, i cili përmban poezi të pabotuara nga poeta dhe vizatime nga artisti Aligi Sassu, vepra të shtypura në shtyplitografi dhe shtypje në ekran.

Jeta e saj, më e bukur se poezia[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Në vitin 2000, Superba è la notte u botua në botimin Einaudi, një vëllim që rezultoi nga një punë e përpiktë e kryer mbi poezi të shumta dërguar botuesit Einaudi dhe Ambrogio Borsani. Vargjet që përbëjnë koleksionin janë shkruar nga 1996 në 1999. Meqenëse nuk ishte e mundur t'i jepej materialit një rend kronologjik, kuratorët bazoheshin në homogjenitetin e përgjithshëm tematik dhe stilistik të punës. Për botuesin Gabriele Mazzotta, së bashku me Alberto Fiz, ai kuron katalogun e ekspozitës së Giovanni Bonaldi me titull Il peso non dorme. Gjithashtu në këtë vit botimet Il dodecaedro di Leonardo di Milano botojnë një poezi të pabotuar, me një gravurë të Bonaldi me titull Splenduisti et vocasti. Midis vitit 2001 dhe 2002 një libër i mëtejshëm i artistit me titull Amore di carta është botuar në dyzet kopje nga botimet Lo Sciamano, i cili mbledh pesë gravura nga Giovanni Bonaldi dhe nëntë poezi të pabotuara nga poeti. Në vitin 2001 ai pozon gjysmë i zhveshur ( foto nga Giuliano Grittini ) për kopertinën e albumit Canto di Spine - vargje italiane të shekullit të 20 - të në formë kënge nga Altera, në të cilën kompozimet e tij janë muzikore ( " Il canto ", nga "Balate pa paguar " ) dhe poetë të tjerë të mëdhenj të shekullit [22] .

Në vitin 2002, një vëllim i vogël me titull Folle, folle, folle d'amore për te, u shtyp nga botuesi Salani, me një mendim nga Roberto Vecchioni [23] [24] dhe në 2003 Einaudi Stile Libero publikoi një kuti të vendosur me videokasetë dhe tekst nga Titulli Jeta ime ka qenë më e bukur se poezia.

Në vitin 2007, autori, me Aldën dhe unë, Favole, bashkë - shkruar me fabulistin Sabatino Scia, fitoi Çmimin Elsa Morante Ragazzi. Më 17 Tetor 2007 ai fitoi një diplomë nderi në " Teoritë e komunikimit dhe gjuhët " në Fakultetin e Edukimit të Universitetit të Mesinës, duke mbajtur një lectio magistralis [25] mbi gjarpërimet e tundshme të jetës së tij.

Një grua në skenë[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Në vitin 2009, u lëshua dokumentari, Alda Merini, një grua në skenë, nga regjisori Cosimo Damiano Damato, prezantuar në Ditët e Venecias të Festivalit të 66-të Ndërkombëtar të Filmit në Venecia. Filmi, i prodhuar nga Angelo Tumminelli, për Star Dust International srlRomës, sheh pjesëmarrjen e Mariangela Melato dhe fotografitë e Giuliano Grittini. Nga takimi i regjisorit me poeteshën lind një miqësi e madhe dhe shumë poezi të pabotuara të futura në dokumentar.

Faza mistike[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Karakteri mistik i poetikës së saj më të fundit është shumë i rëndësishëm, i cili lidhet me damarin e parë krijues me të cilin ajo filloi dhe që kishte në vetvete një përbërës të fortë të misticizmit. Ambrogio Borsani, në vëllimin, Tingulli i hijes, botuar nga Mondadori dhe që përfaqëson koleksionin më të plotë të veprës së tij, citon një letër drejtuar Aldës shumë të re, nga një murgeshë në të cilën kjo e fundit i përgjigjet një kërkese nga poeti, për të hyrë në manastir dhe për të marrë zotime. Ajo është nga takimi dhe miqësinë me Arnoldo Mondadori general Moska se kjo " venë " është stimuluar përsëri, dhe një seri e librave të botuar nga Frassinelli janë të lindur të cilat kanë misticizmin e poeteshës si temë kryesore e tyre. Mosca Mondadori propozoi një seri temash të një natyre shpirtërore, mblodhi dhe redaktoi vargjet: libri i parë i botuar është L'anima d'amore ( 2000 ), i ndjekur nga tekste të një natyre fetare, tre prej të cilave ( Corpo d'amore, Poema e kryqit, Francesco, kënga e një krijese ), prezantuar nga Imzot Gianfranco Ravasi .

Në 2002, u botua Magnificat, një takim me Marinë, shoqëruar me vizatime nga Ugo Nespolo dhe i përfaqësuar në 2006 me Valentina Cortese në Teatrin Lauri Rossi në Macerata për Festivalin e Operas Sferisterio, në 2003 La carne degli Angeli, me njëzet vepra të pabotuara nga Domenico Paladino ; më pas Trupi i dashurisë ( 2004 ) me veprat e Luca Pignatelli, Poema della Croce ( 2005 ), Kantika e Ungjijve ( 2006 ), Françesku, kënga e një krijese ( 2007 ), Dashuria mistike (2008), Babai im (2009) . Nga kjo vepër, e cila u zhvillua midis 1997 dhe 2009, regjistrimet e mbledhura në libër dhe dokumentar Eternamente vivo ( redaktues Frassinelli, drejtuar nga Daniele Pignatelli, redaktuar nga Arnoldo Mosca Mondadori ) janë dëshmi e gjallë, falë së cilës është e mundur të dëgjohen zëri i tij jeton ndërsa krijon vargjet e tua.

Klinika e braktisjes[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Në vitin 2003 dhe 2004 u botua nga Einaudi Clinica dell'abbandono me një hyrje nga Ambrogio Borsani dhe me një tekst nga Vincenzo Mollica. Libri është i ndarë në dy pjesë: e para, poezi heroike, e cila përfshin vargje të shkruara në fund të viteve nëntëdhjetë, e dyta, Clinica dell'abbandono, e cila mbledh vargjet e viteve të fundit. Ky vëllim riprodhon, me disa shtesa, tekstin e kutisë së vendosur me videokasetën Më e bukur se poezia ka qenë jeta ime. Në Shkurt 2004, ajo u shtrua në Spitalin San Paolo, në Milano për shkak të problemeve shëndetësore. Postat elektronike dërgohen nga e gjithë Italia, në mbështetje të një apeli të nisur nga një mik i shkrimtarit duke kërkuar ndihmë financiare. Blog dhe faqe të shumta telematike lindin, në të cilat kërkohet ndërhyrja e kryebashkiakut të Milanit Gabriele Albertini. Shkrimtarja më vonë u kthye në shtëpinë e saj në Porta Ticinese [26] .

Alda Merini dhe Milva gjatë mbrëmjes në Teatrin Strehler në Milano në 2004.
Kartolina përshëndetjeje dhe ngushëllimesh të varura nga admiruesit në portën e shtëpisë së Alda Merini pas vdekjes së saj.

Në Mars 2004, albumi u lançua, me titull Milva këndon Merini, i cili përmban njëmbëdhjetë këngë, të kënduara nga Milva të marra nga poezitë e saj, plus një këngë cd rom. Autori i muzikës është Giovanni Nuti . Më 21 Mars, po e njëjta poete, e pranishme, me rastin e shtatëdhjetë e tretë të ditëlindjes së saj, interpretohet një recital në Teatrin Strehler në Milano, me rastin e prezantimit të diskut ; disku u ringjall me sukses në të njëjtin teatër për një cikël mbrëmjesh muzikore në maj 2005, gjithmonë me praninë e poetit në skenë. Gjatë verës së vitit 2004 kishte shumë iniciativa për ta bërë më të njohur poezinë e tij.

Për shembull, përmendet takimi i mbajtur në 21 Korrik në Teatrin Romak me titull Ebrietudine, homazhe për Alda Merini, gjashtë kantata të kompozuara nga Federico Gozzelino bazuar në poezitë e tij. Në vitin 2005 ajo publikoi me Giovanni Nuti albumin Poema della croce, një vepër e shenjtë e marrë nga teksti fetar me të njëjtin emër ( Frassinelli 2004 ). Më 13 tetor 2006, opera u shfaq në Katedralen e Milanos me Giovanni Nuti si zë solo dhe Alda duke luajtur në rolin e Marisë. Së bashku me Nuti ai vuri në skenë Poezinë e kryqit edhe 16 herë në të gjithë Italinë. Në vitin 2007 u lëshua albumi Rasoi di seta, i cili përmban njëzet e një poezi-këngë të vendosura në muzikë dhe të interpretuara nga Nuti, duke përfshirë nëntë poezi të pabotuara dhe tetë këngë me zërin e narratorit.

Në fund të vitit 2005, ajo del për Crocetti Editore Në rrethin e një koleksioni mendimi ( teatër për zërin solo ) i lindur nga diktimet e tij telefonike te Marco Campedelli. Raportohen 53 poezi, pothuajse të gjitha të pabotuara dhe redaktuar në botim nga Roberto Fattore, Luca Bragaja, vetë Marco Campedelli dhe Massimo Natale. Për të nënvizuar natyrën gojore dhe Orfike të kompozimeve, u zgjodh të mos futeshin shenja pikësimi midis dhe në vargje. 2005 është gjithashtu koleksioni Le briglie d'oro. Poezi për Marinën 1984 - 2004, redaktuar nga Scheiwiller. Në vitin 2006 ai i afrohet zhanrit noir me La nera novela, botuar nga Rizzoli. Në vitin 2008 ai botoi librin me prozë në formë epistolare me titull Lettere al dottor G botuar nga Frassinelli, redaktuar nga Arnoldo Mosca Mondadori.

Shtëpia-Muzeu Alda Merini, shtëpi e vendosur në via Magolfa 32.

Ajo vdiq më 1 nëntor 2009, në moshën 78 vjeç, për shkak të një tumori kocke ( sarkomë ) në Spitalin San Paolo në Milano [1], atë mbrëmje në spital ajo shoqërohet idealisht nga një grup shumë i vogël artistësh milanezë, përfshirë Ezio Pedroni. Pas vendosjes së shtëpisë së varrimit, e hapur në 2 dhe 3 të muajit, funerali shtetëror u festua pasditen e 4 nëntorit në Katedralen e Milanos [27]. Në 2010, albumi Një majmun pak i furishëm u lëshua pas vdekjes - Giovanni Nuti këndon Alda Merini, që përmban njëmbëdhjetë këngë ( tetë poezi të pabotuara ) dhe një " këngë fantazmë " me Alda Merini, e cila këndon me Giovanni Nuti Para se të vijë. Në Mars 2010, Komuna e Milanos vendosi një pllakë në murin e shtëpisë së poetit, në Navigli . Në 2013, ajo u nderua nga Norman Zoia ( me të në Milano në 1990 në rishikimin e gjashtë ndërkombëtar të poezisë ) në faqen 19 të fragmenteve perverse : " Hiri fisnik i Venusit dhe guximi i nënës / ëmbëlsia e llojit njerëzor / diangelo e stilit ". Më 27 nëntor të po këtij viti, u organizua një konferencë për nder të poeteshës në Muzeun e Mendjes - Santa Maria della Pietà në Romë. Dirigjuar nga Niccolò Carosi dhe ideuar nga Marco Della Porta. Iniciativa më pas merret nga Universiteti i Romës "La Sapienza" në projektin " I Folli ". Sot Alda Merini është varrosur në Varrezat Monumentale të Milanos, në Crypt of the Famedio [3] .

Pllaka e vendosur në shtëpinë e Alda Merini në Navigli

Poezi në muzikë[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

  • 2001: Canto di spine - vargje italiane të shekullit të 20-të në formë kënge, album Altera kushtuar poezisë së kënduar: Alda Merini luan temën e filmit " Johnny Guitar " në piano dhe reciton poezinë e saj " Il canto " në fillim të kënga e kënduar me të njëjtin emër ( të ftuarit Franz Di Cioccio PFM dhe Paolo Fresu ).
  • 2004 : Milva këndon Merini, album nga këngëtarja italiane Milva. Muzikë nga Giovanni Nuti.
  • 2015 : Dio, pjesë nga Francesco Trocchia për korin dhe pianon e grave - teksti nga Alda Merini ( nga Francesco 2007 )

Bibliografi[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Punime nga Alda Merini[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

  • La presenza di Orfeo, Schwarz, Milano, 1953. Campionario n. 5, Collana di Poesia, diretta da Giacinto Spagnoletti.
  • Paura di Dio, All'Insegna del Pesce d'Oro, Milano, 1955.
  • Nozze romane, Schwarz, Milano, 1955. Dialoghi col Poeta, n. 13.
  • La pazza della porta accanto, Bompiani, Milano, 1995.
  • Tu sei Pietro. Anno 1961, All'Insegna del Pesce d'Oro, Milano, 1962, Lunario, fuori serie, n. 7.
  • Destinati a morire. Poesie vecchie e nuove, Lalli, Poggibonsi, 1980.
  • Poesie, edizione privata, Milano 1981.
  • Le rime petrose, edizione privata, 1983.
  • Le satire della Ripa, presentazione di Michele Pierri, testimonianza di Giacinto Spagnoletti, disegno di Delia Fischetti, Laboratorio Arti Visive, Taranto, 1983.
  • Le più belle poesie, edizione privata, 1983.
  • La Terra Santa, Scheiwiller, Milano, 1984.
  • La Terra Santa e altre poesie, introduzione di Giacinto Spagnoletti, Lacaita, Manduria 1984. I Testi, n. 7.
  • L'altra verità. Diario di una diversa, prefazione di Giorgio Manganelli, Libri Scheiwiller, Milano, 1986. Prosa, n. 2.
  • Fogli bianchi. 23 inediti, con una nota di Elio Bartolini, Biblioteca Bartolini, Biblioteca Cominiana, Cittadella 1987.
  • Testamento, a cura di Giovanni Raboni, Crocetti Editore,Milano 1988. Aryballos, n. 13.
  • Delirio amoroso, nota di Ambrogio Borsani, il melangolo, Genova 1989. Opuscola, n. 30.
  • Le pietre, autoedizione, Milano 1989.
  • Balocchi e poesie, Tommaso Spaini, Belgioioso 1991.
  • Canzone dell'amore spento, Tommaso Spaini, Belgioioso 1991.
  • Il tormento delle figure, il melangolo, Genova 1990. Nugae, n. 6, 1989.
  • Delirio amoroso, il melangolo, Genova, 1990.
  • Le parole di Alda Merini, a cura di Guido Spaini e Antonella Baldi, Stampa Alternativa, Roma, 1991. Millelire.
  • Valzer, Tommaso Spaini, Belgioioso 1991.
  • Vuoto d'amore, a cura di Maria Corti, Einaudi, Torino 1991. Collezione di Poesia, n. 224. Torino, Einaudi, 1991.
  • 5 poesie, Biblioteca Comunale, Mariano Comense 1992.
  • Aforismi, con una nota di Angelo Gaccione, Nuove Scritture, Milano 1992.
  • Cinque poesie, Mariano Comense, Biblioteca Comunale, 1992.
  • Ipotenusa d'amore, con quattro disegni di Massimo O.Geranio, La Vita Felice, Milano 1992.
  • La vita facile. Aforismi, disegni di Alberto Casiraghi, Pulcinoelefante, Osnago 1992.
  • La palude di Manganelli o il monarca del re, con cinque disegni di Marco Carnà, La Vita Felice, Milano 1992.
  • La vita felice: aforismi, Osnago, Pulcinoelefante, 1992.
  • La vita più facile: Aforismi, Osnago, Pulcinoelefante, 1992.
  • La presenza di Orfeo (Paura di Dio, Nozze Romane, Tu sei Pietro), Milano, Scheiwiller, 1993.
  • Le zolle d'acqua. Il mio naviglio, a cura di Luigi Maino, Montedit, Cernusco sul Naviglio (Milano), 1993.
  • Rime dantesche, Divulga, Crema, 1993.
  • Se gli angeli sono inquieti. Aforismi, con Alberto Casiraghi, Shakespeare and Company, Magreglio 1993.
  • Titano amori intorno, Milano, La Vita Felice, 1993. Labirinti, n. 1.
  • Ulisse. Poesie, con Luisa Agostino e Daniela Pazza, con quattro disegni di Marco Carnà, Divulga, Crema 1993.
  • 25 poesie autografe, La città del sole, Torino 1994.
  • Reato di vita. Autobiografia e poesia, Milano, Melusine, 1994.
  • Il fantasma e l'amore. Un monologo, tre poesie e... , La Vita Felice, Milano 1994.
  • Lettera ai figli a cura di Michelangelo Camelliti, LietoColle, Faloppio 1994. Lettera n. 2.
  • Reato di vita. Autobiografia e poesia, a cura di Luisella Veroli, Melusine, Milano 1994.
  • Ballate non pagate a cura di Laura Alunno, Einaudi, Torino 1995. Collezione di Poesia, n. 252.
  • Delirio amoroso. Un monologo di Licia Maglietta su testi di Alda Merini, Dante & Descartes, Napoli 1995.
  • Doppio bacio mortale, Lietocolle, Faloppio 1995; 2005; 2010. Aretusa.
  • La pazza della porta accanto, a cura di Guido Spaini e Chicca Gagliardo, Bompiani, Milano 1995. I grandi Tascabili, n. 375.
  • Lettera a Maurizio Costanzo, LietoColle, Faloppio 1995. Lettera n. 10.
  • Sogno e poesia, La Vita Felice, Milano 1995. Carte d'Artista.
  • La terra Santa. 1980-1987 (contiene Destinati a morire, La Terra Santa, Le Satire della Ripa, Le rime petrose, Fogli bianchi), Libri Scheiwiller, Milano 1996. Poesia, n. 60.
  • La vita facile. Sillabario, a cura di Guido Spaini e Chicca Gagliardo, Bompiani, Milano 1996. I Grandi Tascabili, n. 499.
  • Refusi, Vittorio Zanetto, Montichiari 1996. Collana Letteraria.
  • Un'anima indocile. Parole e poesie, La Vita Felice, Milano 1996; 2006. Labirinti, n. 12.
  • Aforismi, Milano, Pulcinoelefante, 1996.
  • La pazza della porta accanto, Milano, Mondadori, 1996.
  • La Terra Santa: (Destinati a morire, La Terra Santa, Le satire della Ripa, Le rime petrose, Fogli bianchi) 1980-987, Milano, Scheiwiller, 1996.
  • Un poeta rimanga sempre solo, Scheiwiller, Milano 1996.
  • Immagini a voce, Motorola, 1996[28]
  • Aforismi, a cura di Roberto Bernasconi e Cesare dell'Orto, Pulcinoelefante, Osnago 1997.
  • Il dono. Due poesie e una incisione all'acquaforte, edizioni dell'Ariete, Crema 1997.
  • Ape Regina, testi di Alda Merini e musiche di Andrea Donati, Amiata Records, ARNR 2597, Firenze 1997.
  • L'altra verità. Diario di una diversa, Milano, Rizzoli, 1997.
  • La volpe e il sipario. Poesie d'amore, Legnago, Girardi, 1997. ISBN 88-17-86471-4
  • Le più belle poesie di Alda Merini, Milano, La Vita Felice, 1997.
  • Curva di fuga, incisioni di Giovanni Bonaldi, introduzione di Roberto Sanesi, la copertina in pergamena contiene 14 quartini di cm. 44x31, edizione numerata dalle edizioni dell'Ariete, Crema 1997.
  • Orazioni piccole, Edizioni dell'Ariete, Crema 1997.
  • Ringrazio sempre chi mi dà ragione. Aforismi, Viterbo, foto di Giuliano Grittini, Stampa Alternativa, Roma 1997.
  • Salmi della gelosia, con disegni di Giovanni Bonaldi, edizioni dell'Ariete, Crema 1997.
  • Certificazioni d'esistenza, con due incisioni di Giovanni Bonaldi, testi critici di Riccardo Barletta e Lucio Del Pezzo, edito e numerato dall'artista, copertina di metallo cm.16x22, foglio disteso cm. 22x120, Milano 1997.
  • 57 poesie, Milano, Mondadori, 1998.
  • Alda Merini & Enrico Baj. quattro poesie inedite, Giorgio Upiglio Grafica Uno, Milano 1998.
  • Eternamente vivo, L'Incisione, Corbetta 1998.
  • Favole, Orazioni, Salmi, scritti raccolti da Emiliano Scalvini, immagini di Gabriele Bellagente, La Libraria, Soncino 1998.
  • Fiore di poesia (1951-1997) (a cura di Maria Corti), Torino, Einaudi, 1998, Tascabili, n. 519. ISBN 88-06-17377-4
  • Ladri di destini, con un'incisione di Agostino Arrivabene, edizioni dell'Ariete, Crema 1998.
  • Lettere a un racconto. Prose lunghe e brevi, a cura di Bruno Pedretti, con una nota di Benedetta Centovalli, Rizzoli, Milano 1998. Piccola biblioteca La Scala.
  • Aforismi e magie, disegni di Alberto Casiraghi, Rizzoli, Milano 1999.
  • Figli e addii, F. Soldini, Novazzano 1999. Le Carte di Calliope, n. 12.
  • Il ladro Giuseppe. Racconti degli anni Sessanta, Libri Scheiwiller, Milano 1999. Prosa n. 64.
  • La poesia luogo del nulla. Poesia e parole con Chicca Gagliardo e Guido Spaini, Piero Manni, Lecce 1999. Pretesti n. 65.[29]
  • L'uovo di Saffo. Alda Merini e Enrico Baj, Proposte d'Arte Colophon, Belluno 1999.
  • L'intima morte della parola, Manni, Lecce 1999.
  • Le ceneri di Dante: con una bugia sulle ceneri, Osnago, Pulcinoelefante, 1999.
  • 21 febbraio, un'incisione con intervento tattile di Giovanni Bonaldi, foglio cm. 20x27, edizioni Pulcinoelefante, Osnago 1999.
  • Vacanze 1999, Ballabo Clift, Torino 1999.
  • L'anima innamorata, Frassinelli, Milano 2000; con disegni di Alberto Casiraghi, 2007. I Libri di Arnoldo Mosca Mondadori.
  • Sogno e poesia, L'incisione, Milano 2000.
  • Splenduisti et vocasti, con un'incisione di Bonaldi Giovanni, edizioni Il dodecaedro di Leonardo, Milano 2000.
  • Superba è la notte, a cura di Ambrogio Borsani, Einaudi, Torino. Collezione di Poesia, n. 286.
  • Due epitaffi e un testamento, Osnago, Pulcinoelefante, 2000.
  • Vanità amorose, Sottoscala, Bellinzona 2000. Narcisi, n. 1.
  • Vanni aveva mani lievi, Nino Aragno, Torino 2000.
  • Le poesie di Alda Merini, Milano, La Vita Felice, 2000.
  • Tre aforismi, Osnago, Pulcinoelefante, 2000.
  • Amore, Osnago, Pulcinoelefante, 2000.
  • Corpo d'amore. Un incontro con Gesù, prefazione di Gianfranco Ravasi, cura iconografica di Luca Pignatella, Frassinelli, Milano 2001.
  • Requiem, LietoColle, Faloppio 2001. Quaderni n. 6.
  • Amore di carta, con cinque incisioni di Giovanni Bonaldi, tiratura numerata e firmata in quaranta esemplari, edizioni Lo Sciamano, Milano 2002.
  • Folle, folle, folle d'amore per te. Poesie per giovani innamorati, a cura di Daniela Gamba, con un pensiero di Roberto Vecchioni, Salani, Milano 2002.
  • Gufo, Fabrizio Mugnaini per Luna e Gufo, Scandicci 2002.
  • Il maglio del poeta, prefazione di Giorgio Patrizi, Manni, Lecce 2002. Pretesti, n. 147.
  • Magnificat. Un incontro con Maria, Frassinelli, Milano 2002. I Libri di Arnoldo Mosca Mondadori.
  • Maledizioni d'amore, Milano, Acquaviva, 2002. ISBN 88-88722-14-9[30]
  • Il paradiso, Osnago, Pulcinoelefante, 2002.
  • Anima, Osnago, Pulcinoelefante, 2002.
  • Ora che vedi Dio, Osnago, Pulcinoelefante, 2002.
  • Un aforisma, Osnago, Pulcinoelefante, 2002.
  • La vita, Osnago, Pulcinoelefante, 2002.
  • Una poesia, Osnago, Pulcinoelefante, 2002.
  • Invettive d'amore e altri versi, Torino, Einaudi, 2002.
  • Oggi come ieri, a cura di Mariella Mischi e Roberto Crimeni, Dialogo Libri, Olgiate Comasco 2002.
  • Clinica dell'abbandono, a cura di Giovanna Rosadini, introduzione di Ambrogio Borsani e con uno scritto di Vincenzo Mollica (versione con videocassetta VHS), Einaudi, Torino 2003, Stile Libero; a cura di Giovanni Rosadini, introduzione di Ambrogio Borsani, Einaudi, Torino 2004. Collezione di poesia n. 329.
  • Des Cartes (Descartes), con uno scritto di Camillo de Piaz, immagini di William Xerra, fotografie di Giuliano Grittini e Prospero Crovedi, Vicolo del Pavone, Piacenza 2003.
  • Dopo tutto anche tu, a cura di Angelo Guarnieri, San Marco dei Giustiniani, Genova 2003. Quaderni del Tempo, n. 18.
  • La carne degli angeli, Frassinelli, Milano 2003; con venti opere inedite di Mimmo Paladino, 2007. I Libri di Arnoldo Mosca Mondadori.
  • Più bella della poesia è stata la mia vita, Torino, Einaudi, 2003.
  • Delirio Amoroso, Genova, Il Nuovo Melangolo, 2003.
  • Alla tua salute, amore mio: poesie, aforismi, Milano, Acquaviva, 2003[31]
  • Poema di Pasqua, Milano, Acquaviva, 2003.
  • Il mascalzone veronese, Milano, Acquaviva, 2003 ISBN 88-88722-13-0[32]
  • Lettere d'amore di due poetesse, con Mariella mischi, Dialogo libri, Olgiate Comasco 2003.
  • Writing-in-children, LietoColle, Faloppio 2003. Lettera.
  • Carro d'amore, Lo Sciamano, Milano 2004.
  • Le briglie d'oro. Poesie per Marina 1984-2004, a cura di Marina Bignotti, Libri Scheiwiller, Milano 2004. Poesia, n. 82.
  • Lettere ai bambini, LietoColle, Faloppio 2004. Lettera.
  • El Disaster, Milano, Acquaviva, 2004.
  • La volpe e il sipario. Poesie d'amore, Milano, Rizzoli, 2004.
  • La voce di Alda Merini. La dismisura dell'anima. Audiolibro. CD audio. Milano, Crocetti, 2004.
  • Poema della Croce, con cinque acqueforti di Sandro Chia, Prefazione di Gianfranco Ravasi, Frassinelli, Milano 2004. I Libri di Arnoldo Mosca Mondadori. Frassinelli, 2004.
  • Sono nata il 21 a primavera, Milva canta Merini, Milano, Nar international, 2004.
  • Poema della croce, Alda Merini e Giovanni Nuti, Milano, Sagapò, 2005.
  • Amleto di carta, Quaderni di Orfeo, Milano 2005.
  • Il diavolo è rosso, Il ragazzo innocuo, Milano 2005.
  • Nel cerchio di un pensiero. (Teatro per sola voce), Crocetti, Milano 2005, Aryballos, n. 39.
  • Sono nata il ventuno a primavera. Diario e nuove poesie, a cura di Pietro Manni, Manni, Lecce 2005. Pretesti, n. 225.
  • Uomini miei. Brandelli di un'autobiografia sentimentale, disegni di Alberto Casiraghi, Frassinelli, Milano 2005. I Libri di Arnoldo Mosca Mondadori, Milano, Frassinelli, 2005.
  • Il Tavor, Milano, Acquaviva, 2005 ISBN 88-7877-033-7[33]
  • La presenza di Orfeo - La Terra Santa, Milano, Scheiwiller, 2005.
  • Io dormo sola, Milano, Acquaviva, 2005 ISBN 88-7877-030-2[34]
  • Figli e poesie, Milano, Acquaviva, 2005. ISBN 88-7877-025-6[35]
  • Alda & io - Alda Merini e Sabatino Scia, (Graus Editore, 2006)
  • La famosa altra verità, Milano, Acquaviva, 2006.
  • L'altra verità diario di una diversa, Milano, Rizzoli, 2006.
  • Un segreto andare, Alberto Tallone Editore, Alpignano, 2006.
  • Lettere di Pasolini, Milano, Acquaviva, 2006.[36]
  • Cantico dei Vangeli, disegni di Elvio Marchionni, Frassinelli, Milano 2006. I Libri di Arnoldo Mosca Mondadori.
  • Il tempo di una sigaretta, Terre Sommerse, 2006 intervista di Niccolò Carosi.
  • Canto Milano, Manni, Lecce 2007. Pretesti, n. 308.[37]
  • Colpe di immagini. vita di un poeta nelle fotografie di Giuliano Crittini, Introduzione di Alba donati, Rizzoli, Milano 2007.
  • Francesco. Canto di una creatura, prefazione di Gianfranco Ravasi, Frassinelli, Milano 2007. I Libri di Arnoldo Mosca Mondadori. Frassinelli, 2007.
  • La magia delle mani, fotografie di Giuliano Grittini, La Vita Felice, Milano 2007.
  • Favoleggiamo - Alda Merini e Sabatino Scia, Ugo Mursia Editore, 2010.
  • La nera novella. (Umorismo nero), Rizzoli, Milano 2007.
  • Rasoi di seta. Giovanni Nuti canta Alda Merini, Sagapò (s.l.), 2007.
  • Antenate bestie da manicomio, Manni, Lecce 2008. ISBN 88-6266-085-5[38]
  • Mistica d'amore, Frassinelli, Milano 2008. Poesie, n. 16.
  • Lettere al dottor G, prefazione di Arnoldo Mosca Mondadori. Frassinelli, 2008.
  • Sonetti d'amore e angeliche pene, LietoColle, Faloppio 2008.
  • Canzoni «'a guapparia», Gli amici, edizione privata, Taranto 2009.
  • Padre mio, Frassinelli, 2009.
  • Come polvere o vento, introduzione di Giulio Ferroni, Manni, Lecce 2009. Pretesti, n. 384.
  • Eroticamente. Passione e riflessioni, LietoColle, Faloppio 2009.
  • Il carnevale della croce. Poesie religiose. Poesie d'amore, a cura di Ambrogio Borsani, Einaudi, Torino 2009. Collezione di Poesia, n. 381.
  • Le madri non cercano il paradiso, Albatros, Roma 2009.
  • Padre mio, Frassinelli, Milano 2009. Poesie, n. 17.
  • I poeti lavorano di notte, Trieste, FrancoPuzzoEditore, 2009, ISBN 978-88-88475-31-8. Premio Internazionale Trieste Poesia 2009
  • Elettroshock. parole, poesie, racconti, aforismi, foto, Stampa Alternativa - Nuovi Equilibri, Viterbo 2010.
  • Nuove magie: aforismi inediti 2007-2009, Rizzoli, Milano 2010.
  • Una piccola ape furibonda, Giovanni Nuti canta Alda Merini, Milano, Sgapò, 2010.
  • Il suono dell'ombra. Poesie e prose 1953-2009, a cura di Ambrogio Borsani, Mondadori, Milano, 2010.
  • Il Volto, Poesia di Alda Merini, acquerelli di Ugo Giletta. Stampato in 33 copie, edizione 3748. Giugno 2000. Edizioni Pulcinoelefante, Osnago, (Milano)
  • Perché, Poesia di Alda Merini, acquerello di Ugo Giletta. Stampato in 33 copie, edizione 7247. Aprile 2008. Edizioni Pulcinoelefante, Osnago (Milano)
  • Tracce, tre poesie inedite di Alda Merini, tre acquerelli, una tempera e un disegno di Ugo Giletta. Stampato in 35 esemplari numerati da 1/35 a 35/35 e 20 in numeri romani numerati da I/XX a XX/XX più una prova d’artista. Tutti gli esemplari firmati dagli autori. Dimensioni in cm: 28x38,5x4,7. Novembre 2002. Edizioni Canopo, Prato.

Vula e poezisë - Jeta dhe veprat, San Cesario di Lecce, Piero Manni srl, 2013.

  • Fytyra tjetër e dritës Tregime të qeta - Alda Merini dhe Sabatino Scia, ( Europa Edizioni, 2018 )

Shkrime kritike për Alda Merinin[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

  • Pier Paolo Pasolini, Një Vijë Orfike, në " Paragone ", n. 60, 1954, fq. 82-87 (më vonë në Ese mbi letërsinë dhe artin, Mondadori, Milano 1954, f. 572-81);
  • Giancarlo Vigorelli, poezia e Merinit dhe "tundimi i të gjallëve", në " La Fiera Letteraria ", 5 qershor 1955;
  • Folco Portinari, Poezi për brezin e katërt, në "Paragone", n. 62, 1955, fq. 76–80;
  • Carlo Bo, Pesë vjet poezi, në "Paragone", n. 74, 1965, fq. 3-23;
  • Maria Corti, Çmenduri dhe poezi, në "Kali i Trojës", n. 4, dimër 1982 - pranverë 1983, pp. 79–80;
  • Michele Pierri, Prezantimi në AM, Satirat e Ripa, Taranto, Laboratori i Arteve Pamore, 1983, f. 7;
  • Giacinto Spagnoletti, Hyrje në AM, Toka e Shenjtë dhe poezi të tjera, Manduria, Lacaita, 1984, f. 7-15;
  • Giorgio Manganelli, Vargjet e gjetura në ankth, në " Corriere della Sera ", 22 gusht 1984;
  • Giorgio Manganelli, Parathënie për AM, E vërteta tjetër, Ditari i një tjetri, Milano, Libri Scheiwiller, 1986, f. 7-8;
  • Giovanni Raboni, Parathënie për AM, Testament, Milano, Crocetti Editore, 1988, fq. 9-11;
  • Renato Minore, Rizbulimi i Emilio Villa dhe Alda Merini, në " Il Messaggero ", 20 korrik 1989 ; [39]
  • Giovanni Raboni, Alda, parathënia e dhimbjes, në "Corriere della Sera", 21 janar 1990 ;
  • Maria Corti, Hyrje në AM, Vuoto d'amore, Torino, Einaudi, 1991, pp. VX;
  • Stefano Crespi, Gjestet e dashurisë në puthjet e fjalëve, në " Il Sole 24 Ore ", 1 dhjetor 1991;
  • Tommaso Di Francesco, Alda Merini, mendja e mprehur nga misteri, dënimi jetësor i poezisë, në " Il Manifesto ", 13 dhjetor 1991;
  • Fernando Bandini, Muza me komente, në "Indeksi i librave të muajit", 1992 ;
  • Paolo Di Stefano, Burgjet e mia: poezi dhe ndëshkim, në "Corriere della Sera", 10 dhjetor 1992;
  • Bruno Quaranta, Regina Merini, në " La Stampa ", 22 korrik 1995 ;
  • Franco Loi, Një poet që di të dëgjojë erën, në "Il Sole 24 Ore", 26 nëntor 1995 ;
  • Laura Allunno, Shënim në AM, Balada të papaguara, Einaudi, 1995, f. V-VI;
  • Benedetta Centovalli, Vëllimi i këngës, në " Nuovi Argomenti ", 4, Prill-Qershor 1996, f. 48;
  • Maria Corti, Hyrje në AM, Lule e poezisë. 1951-1997, Einaudi, 1998, fq. V-XX;
  • Guido Ceronetti, Merini, një emigrant i paligjshëm në bishtin e kometës, në "La Stampa", 21 nëntor 1998 ; [40]
  • Ambrogio Borsani, Hyrje në AM, Superba è la notte, Einaudi, 2000 ;
  • Gianfranco Ravasi, Parathënia e AM, Trupi i dashurisë. Një takim me Jezusin, Milano, Frassinelli, 2001, pp. VII-XV;
  • Camillo De Piaz, Dhurata e Aldës, në AM, Des Cartes (Descartes), Piacenza, Vicolo del Pavone, 2003, pp. 27-28;
  • Roberta Alunni, "Unë" në skenë, Kompania Botuese Fiorentina, Firence, 2008 ;
  • Susan Stewart, Hyrjemësimet e dashurisë, poezi të zgjedhura të Alda Merinit, përkthyer nga Susan Stewart, Shtypi i Universitetit të Princeton, 2009 ;
  • Giulio Ferroni, Hyrje në AM, Si pluhuri ose era, Lecce, Manni, 2009, f. 5-11;
  • Mario Baduino, Alda Merini, shuplaka dhe poezi, në "La Stampa", 2 nëntor 2009;
  • Gianfranco Ravasi, Letra të pasakta dërguar të dashurit, në " L'Osservatore Romano ", 2-3 nëntor 2009;
  • Paolo Di Stefano, Alda Merini, poeta e Naviglit që këndoi të varfërit, dashurinë dhe ferrin, Corriere della Sera, 2 nëntor 2009;
  • Riccardo Redivo, Alda Merini, nga orfizmi në këngë. Rruga poetike (1947-2009), parathënie nga Pino Rowedo, Asterios editore, nëntor 2009, f. 240;
  • Aldo Nove, Alda Merini. Poet punk, në “Poezi. Revista mujore ndërkombëtare e kulturës poetike, Crocetti, a. XXII, n. 244, dhjetor 2009;
  • Cristiana Ceci, Alda Merini: "Në azil kisha gjetur lumturinë", në Poezi. Revista mujore ndërkombëtare e kulturës poetike, Crocetti, a. XXII, n. 244, dhjetor 2009;
  • Ambrogio Borsani, Errësira e ndriçuar nga Alda Merini, në AM, Tingulli i hijes. Poezi dhe prozë 1953 - 2009, Milano, Mondadori, 2010 pp. IX-LXIII;
  • Aldo Colonnello, Alda Merini Poetesha e Naviglit, Milano, botimet Meravigli, 2014 .
  • Emiljano Sciuba, Alda Merini. Një vajzë e çmendur si zogjtë, Faloppio (CO), LietoColle, 2020

Teatri[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

  • Habitat per Alda ( 2011 ): recital - koncert me tekste nga Alda Merini. Me Raffaella Tomellini, Roberto Regis, Paolo Franciscone, Maurizio Bucca, Silvia Bosurgi. [41]
  • Aventurier i shpirtit nga dhe me Margherita Stevanato.
  • Ka netë që nuk ndodhin kurrë ( 2013 ): koncert poetik i krijuar me rastin e lëshimit të romanit të parë grafik, kushtuar Alda Merini, shkruar dhe vizatuar nga ilustruesi Silvia Rocchi për Edizioni BeccoGiallo . Me Vasco Mirandola dhe Bottega Baltazar. [42]

Nderime[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Stampa:Onorificenze Stampa:Onorificenze Më 18 Mars 2002 asaj iu dha Vula Longobard, një nder i dhënë çdo vit, nga Këshilli Rajonal i Lombardisë si pjesë e Festivalit tradicional të Statutit.

Shënim[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

  1. ^ a b "È morta la poetessa Alda Merini cantò il dolore degli esclusi". La Repubblica. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  2. ^ a b Stampa:Cita web Gabim referencash: Invalid <ref> tag; name "nascita" defined multiple times with different content
  3. ^ a b Stampa:Cita web Gabim referencash: Invalid <ref> tag; name "globalist" defined multiple times with different content
  4. ^ "BiBazz | Alda Merini ritrova la sua Brunate grazie al premio di letteratura" (në italisht).
  5. ^ Giacinto Spagnoletti, red. (1959). Poesia italiana contemporanea. 1909-1959. Parma: Guanda. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  6. ^ a b c "Auguri Alda Merini, poetessa simbolo del '900 italiano: oggi avresti compiuto 88 anni". 21 marzo 2019. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!); Shiko vlerat e datave në: |date= (Ndihmë!)
  7. ^ a b c "Alda Merini, ovvero la terapia della scrittura (Tesi di laurea)" (PDF). Università Ca' Foscari. 2015/2016. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!); Shiko vlerat e datave në: |date= (Ndihmë!)
  8. ^ a b "Biografia" (në italisht).
  9. ^ "Alda Merini, la poetessa dei Navigli che cantò i poveri, l'amore e l'inferno". Corriere della Sera. 2 novembre 2015. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!); Shiko vlerat e datave në: |date= (Ndihmë!)
  10. ^ Maria Corti in Introduzione a Alda Merini. Fiore di poesia. 1951-1997, Einaudi, Torino, pag. XI
  11. ^ Maria Corti in op. cit., pag. XII
  12. ^ Che a quei tempi dirigeva la rivista Il cavallo di Troia.
  13. ^ Giorgio Manganelli in Introduzione a Alda Merini, L'altra verità. diario di una diversa, Rizzoli, 1997, pag. 7
  14. ^ "RACCOLTA PREMIO NAZIONALE DI NARRATIVA BERGAMO". {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  15. ^ "Legge Bacchelli, storie di poeti e giornalisti sul lastrico" (në italisht). 2017-01-11.
  16. ^ "PER ALDA MERINI LA FINE DI UN INCUBO" (në italisht). 23 luglio 1995. {{cite web}}: Shiko vlerat e datave në: |date= (Ndihmë!)
  17. ^ "Albo vincitori "Isola di Arturo"". Arkivuar nga origjinali më 9 maj 2019. Marrë më 6 korrik 2021. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  18. ^ op. cit., pag. XVIII
  19. ^ Con incisioni di Giovanni Bonaldi, poesie e scritti inediti di Alda Merini, introduzione di Roberto Sanesi, copertina in pergamena contenente 14 quartini di cm. 44x31.
  20. ^ "Alda Merini - Premio Città di Recanati 1997 - YouTube". {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  21. ^ Foglio cm. 20x27.
  22. ^ "Gli Altera cantano poesie e Alda Merini posa nuda per loro". Musicaitaliana.com S.r.l. 15 novembre 2001. Arkivuar nga origjinali më 9 janar 2010. Marrë më 6 korrik 2021. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!); Shiko vlerat e datave në: |date= (Ndihmë!)
  23. ^ Che nel 1999 aveva scritto Canzone per Alda Merini.
  24. ^ Ogni uomo della vita mia / era il verso di una poesia / perduto, straziato, raccolto, abbracciato.../ ogni amore della vita mia / è cielo e voragine, / è terra che mangio per vivere ancora. Roberto Vecchioni, Canzone per Alda Merini, 1999
  25. ^ "Lectio magistralis". Wikipedia. 21 marzo 2016. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!); Shiko vlerat e datave në: |date= (Ndihmë!)
  26. ^ "Casa delle Arti – Spazio Alda Merini". Arkivuar nga origjinali më 4 dhjetor 2018. Marrë më 6 korrik 2021. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  27. ^ . 4 novembre 2009. {{cite web}}: Mungon ose është bosh |title= (Ndihmë!); Mungon ose është bosh |url= (Ndihmë!); Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!); Shiko vlerat e datave në: |date= (Ndihmë!); Është injoruar "Funerali di Stato" (Ndihmë!); Është injoruar "http://milano.repubblica.it/dettaglio/I-FUNERALI-DI-ALDA-MERINICentinaia-di-milanesi-in-Duomosul-maxi-schermo-le-sue-poesie/1769658" (Ndihmë!)
  28. ^ La raccolta di dieci brevi poesie nacque in occasione di una manifestazione promozionale della Motorola. La nota azienda di dispositivi elettronici volle invitare la Merini, il fotografo Ferdinando Scianna e l'attrice Asia Argento alla presentazione di un nuovo telefono cellulare. A causa della sua indigenza, la poetessa fino al 1993 non aveva potuto permettersi neppure un telefono fisso, pur prediligendo questo mezzo di comunicazione. Stampa:Cita web Stampa:Cita web
  29. ^ Anteprima limitata (Google libri): Stampa:Cita web
  30. ^ Il testo completo (Google libri): Stampa:Cita web
  31. ^ Il testo completo (Google libri): Stampa:Cita web
  32. ^ Il testo completo (Google libri): Stampa:Cita web
  33. ^ Il testo completo (Google libri): Stampa:Cita web
  34. ^ Il testo completo (Google libri): Stampa:Cita web
  35. ^ Il testo completo (Google libri): Stampa:Cita web
  36. ^ Il testo completo (Google libri): Stampa:Cita web
  37. ^ Anteprima limitata (Google libri): Stampa:Cita web
  38. ^ Anteprima limitata (Google libri): Stampa:Cita web
  39. ^ Michela Iovino. "La gazza ladra: la luce opaca delle cose". Leussein Rivista di studi umanistici (Anno VII n° 1-2 gennaio-agosto, 2014, pp. 83-92). {{cite journal}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  40. ^ Il testo completo: "Merini, una clandestina sulla coda della cometa". 21 novembre 1998. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!); Shiko vlerat e datave në: |date= (Ndihmë!)
  41. ^ "Habitat per Alda - Viartisti, teatri impegno civile". Arkivuar nga origjinali më 11 shkurt 2014. Marrë më 6 korrik 2021. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  42. ^ "Ci sono notti che non accadono mai, concerto poetico per Alda Merini". {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

Artikujt e lidhur[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

  • Brezi i tridhjetë
  • Giovanni Nuti ( 1964 )
  • Secila karrige ka zhurmën e vet
  • Gruaja e çmendur në vendin fqinj - Bisedë me Alda Merini

Projekte të tjera[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Stampa:Interprogetto/notizia

Linqe te jashtme[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]