Jump to content

Bengalët

Nga Wikipedia, enciklopedia e lirë

Bengalët janë një grup etno-gjuhësor indo-arian me origjinë dhe i lidhur kulturalisht me rajonin e BengalitAzisë Jugore. Popullsia e tanishme është e ndarë midis vendit sovran të Bangladeshit dhe rajoneve indiane të Bengalit Perëndimor, Tripurës, Luginës Barak, Goalparës, IshujveAndaman dhe Nikobar, dhe pjesë të Megalajës, Manipurit dhe Jarkandit. Shumica flasin bengalisht, një gjuhë nga familja e gjuhëve indo-ariane. Nënseksioni 2 i nenit 6 të Kushtetutës së Bangladeshit thotë, "Njerëzit e Bangladeshit do të njihen si bengalë si komb dhe si bangladeshas si qytetarë".

Bengalët janë grupi i tretë etnik më i madh në botë, pas kinezëve han dhe arabëve. Kështu, ata janë grupi etnik më i madh brenda indo-evropianëve dhe grupi etnik më i madh në Azinë Jugore. Përveç Bangladeshit dhe shteteve indiane të Bengalit Perëndimor, Tripurës, Manipurit dhe Luginës Barak të Asamit, popullatat me shumicë bengale banojnë gjithashtu në territorin e bashkuar të Indisë të Ishujve Andaman dhe Nikobar, me popullsi të konsiderueshme në shtetet indiane të Arunaçal Pradeshit, Delhit, Odishas., Çatisgarit, Jarkandiy, Mizoramit, Nagalandit dhe Utarakandit si dhe në Provincën nr. 1 të Nepalit. Diaspora globale bengale (bengalët bangladeshas dhe bengalët indianë) kanë komunitete të vendosura mirë në Lindjen e Mesme, Pakistan, Mianmar, Mbretërinë e Bashkuar, Shtetet e Bashkuara, Malajzi, Itali, Singapor, Maldive, Kanada, Australi, Japoni dhe Korenë e Jugut.

Bengalët janë një grup i larmishëm për sa i përket përkatësive dhe praktikave fetare. Sot, afërsisht 70% janë adhurues të Islamit me një pakicë të madhe hindu dhe komunitete të konsiderueshme të krishterësh dhe budistësh. Myslimanët bengalë, të cilët jetojnë kryesisht në Bangladesh, i përkasin kryesisht besimit synit. Hindutë bengalë, të cilët jetojnë kryesisht në Bengalin Perëndimor, Tripura, Luginën Barak të Asamit, Jarkand dhe ishujt Andaman dhe Nikobar, në përgjithësi ndjekin shaktizmin ose vaishnavizmin, përveç adhurimit të hyjnive rajonale. Ekzistojnë gjithashtu një numër i vogël i të krishterëve bengalë, një numër i madh i të cilëve janë pasardhës të udhëtarëve portugezë, si dhe budistë bengalë, pjesa më e madhe e të cilëve i përkasin grupit barua që flet bengalisht në Çitagong dhe Rakine (të cilët nuk duhet të ngatërrohen me budistët e tjerë të Bangladeshit që i përkasin grupeve të ndryshme etnike).

Ashtu si çdo grup i madh kulturor në histori, bengalët kanë ndikuar dhe kanë kontribuar shumë në fusha të ndryshme, veçanërisht në arte dhe arkitekturë, gjuhë, folklor, letërsi, politikë, ushtri, biznes, shkencë dhe teknologji.