Jump to content

Mospranimi shoqëror

Nga Wikipedia, enciklopedia e lirë
A woman walking towards a man who has raised his hand towards her and is turning away
Kjo skenë e Rrotullës Admonitions tregon një perandor duke u larguar nga bashkëshortja e tij, me dorën e ngritur në një gjest refuzimi dhe me një pamje përbuzjeje në fytyrë. [1]

Refuzimi social ose mospranimi social ndodh kur një individ përjashtohet qëllimisht nga një marrëdhënie shoqërore ose ndërveprim shoqëror. Tema përfshin mospranim ndërpersonal (ose mospranimin e bashkëmoshatarëve), mospranimin romantik dhe largimin familjar. Një person mund të mospranohet ose të shmanget nga individë ose një grup i tërë njerëzish. Për më tepër, refuzimi mund të jetë ose aktiv, duke bullizuar, ngacmuar ose tallur, ose pasiv, duke injoruar një person ose duke i dhënë "trajtimin e heshtur". Përvoja e të qenit i refuzuar është subjektive për marrësin dhe mund të perceptohet kur nuk është realisht i pranishëm. Fjala "ostracizëm" përdoret gjithashtu zakonisht për të treguar një proces të përjashtimit social (në Greqinë e lashtë, ostracizmi ishte një formë e dëbimit të përkohshëm pas votimit të një populli).

Megjithëse njerëzit janë qenie shoqërore, një nivel i caktuar refuzimi është një pjesë e pashmangshme e jetës. Megjithatë, refuzimi mund të bëhet problem kur është i zgjatur ose i qëndrueshëm, kur marrëdhënia është e rëndësishme ose kur individi është shumë i ndjeshëm ndaj refuzimit. Refuzimi nga një grup i tërë njerëzish mund të ketë efekte veçanërisht negative, veçanërisht kur rezulton në izolim social. [2]

Përvoja e refuzimit mund të çojë në një sërë pasojash negative psikologjike si vetmia, vetëvlerësimi i ulët, agresioni dhe depresioni. [3] Mund të çojë gjithashtu në ndjenja pasigurie dhe një ndjeshmëri të shtuar ndaj refuzimit në të ardhmen. [4] [citim i nevojshëm]

Nevoja për pranim

[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Refuzimi social mund të jetë emocionalisht i dhimbshëm, për shkak të natyrës sociale të qenieve njerëzore, si dhe nevojës thelbësore për ndërveprim social midis njerëzve të tjerë. Abraham Maslow dhe teoricienë të tjerë kanë sugjeruar se nevoja për dashuri dhe përkatësi është një motiv themelor njerëzor. [5] Sipas Maslow, të gjithë njerëzit, madje edhe introvertët, duhet të jenë në gjendje të japin dhe të marrin dashuri për të qenë të shëndetshëm psikologjikisht.

Psikologët besojnë se kontakti i thjeshtë ose ndërveprimi social me të tjerët nuk mjafton për të përmbushur këtë nevojë. Në vend të kësaj, njerëzit kanë një shtysë të fortë motivuese për të krijuar dhe mbajtur marrëdhënie të kujdesshme ndërpersonale. Njerëzit kanë nevojë për marrëdhënie të qëndrueshme dhe ndërveprime të kënaqshme me njerëzit në ato marrëdhënie. Nëse njëri prej këtyre dy përbërësve mungon, njerëzit do të fillojnë të ndihen të vetmuar dhe të pakënaqur. [6] Kështu, refuzimi është një kërcënim i rëndësishëm. Në fakt, shumica e anktheve njerëzore duket se pasqyrojnë shqetësimet mbi përjashtimin social. [7]

Të qenit anëtar i një grupi është gjithashtu i rëndësishëm për identitetin social, i cili është një komponent kyç i vetë-konceptit. Mark Leary i Universitetit Duke ka sugjeruar se qëllimi kryesor i vetëvlerësimit është të monitorojë marrëdhëniet shoqërore dhe të zbulojë refuzimin shoqëror. Në këtë këndvështrim, vetëvlerësimi është një sociometër i cili aktivizon emocionet negative kur shfaqen shenjat e përjashtimit. [8]

Hulumtimi psikologjik social konfirmon bazën motivuese të nevojës për pranim. Në mënyrë të veçantë, frika nga refuzimi çon në përputhje me presionin e bashkëmoshatarëve (ndonjëherë i quajtur ndikim normativ, krh. ndikimi informativ) dhe në përputhje me kërkesat e të tjerëve. Nevoja për përkatësi dhe ndërveprim social duket të jetë veçanërisht e fortë nën stres. [citim i nevojshëm]

Në fëmijëri

[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Refuzimi i kolegëve është matur duke përdorur sociometrinë dhe metoda të tjera vlerësimi. Studimet zakonisht tregojnë se disa fëmijë janë të njohur, duke marrë vlerësime përgjithësisht të larta, shumë fëmijë janë në mes, me vlerësime të moderuara dhe një pakicë fëmijësh refuzohen, duke treguar vlerësime përgjithësisht të ulëta. Një masë e refuzimit u kërkon fëmijëve të listojnë bashkëmoshatarët që u pëlqejnë dhe nuk i pëlqejnë. Fëmijët e refuzuar marrin pak nominime "të pëlqyera" dhe shumë nominime "të mos pëlqejnë". Fëmijët e klasifikuar si të lënë pas dore marrin pak nominime të secilit lloj. [citim i nevojshëm]

Sipas Karen Bierman nga Universiteti Shtetëror i Pensilvanisë, shumica e fëmijëve që refuzohen nga bashkëmoshatarët e tyre shfaqin një ose më shumë nga modelet e mëposhtme të sjelljes:

  1. Norma të ulëta të sjelljes prosociale, p.sh. ndërrimi, ndarja.
  2. Shkalla të larta të sjelljes agresive ose përçarëse.
  3. Shkalla të larta të sjelljes së pavëmendshme, të papjekur ose impulsive.
  4. Shkalla të larta të ankthit social.

Bierman thotë se fëmijët e pëlqyer tregojnë njohuri sociale dhe e dinë se kur dhe si të bashkohen në grupet e lojës. Fëmijët që janë në rrezik për t'u refuzuar kanë më shumë gjasa të hyjnë në mënyrë përçarëse ose të qëndrojnë pa u bashkuar fare. Fëmijët agresivë që janë atletikë ose kanë aftësi të mira sociale ka të ngjarë të pranohen nga bashkëmoshatarët dhe ata mund të bëhen udhëheqës në ngacmimin e fëmijëve më pak të aftë. Fëmijët e pakicave, fëmijët me aftësi të kufizuara ose fëmijët që kanë karakteristika ose sjellje të pazakonta mund të përballen me rreziqe më të mëdha të refuzimit. Në varësi të normave të grupit të bashkëmoshatarëve, ndonjëherë edhe dallimet e vogla midis fëmijëve çojnë në refuzim ose neglizhencë. Fëmijët që janë më pak miqësorë ose thjesht preferojnë lojën e vetmuar kanë më pak gjasa të refuzohen sesa fëmijët që janë të penguar nga shoqëria dhe shfaqin shenja pasigurie ose ankthi. [9]

Fëmijët e refuzuar kanë më shumë gjasa të bullizohen në shkollë dhe në kënde lojërash. [citim i nevojshëm]

Refuzimi i bashkëmoshatarëve, pasi vendoset, tenton të jetë i qëndrueshëm me kalimin e kohës, dhe si rrjedhim i vështirë për një fëmijë për t'u kapërcyer. [10] Studiuesit kanë zbuluar se refuzimi aktiv është më i qëndrueshëm, më i dëmshëm dhe më shumë gjasa të vazhdojë pasi një fëmijë transferohet në një shkollë tjetër, sesa neglizhenca e thjeshtë. [9] Një arsye për këtë është se grupet e bashkëmoshatarëve krijojnë paragjykime të reputacionit që veprojnë si stereotipe dhe ndikojnë në ndërveprimin e mëvonshëm shoqëror. [11] Kështu, edhe kur fëmijët e refuzuar dhe të njohur tregojnë sjellje dhe arritje të ngjashme, fëmijët popullorë trajtohen shumë më favorizues.

Fëmijët e refuzuar ka të ngjarë të kenë vetëbesim më të ulët dhe të jenë në rrezik më të madh për problemet e brendshme si depresioni. [3] Disa fëmijë të refuzuar shfaqin sjellje të jashtme dhe tregojnë agresion në vend të depresionit. Hulumtimi është kryesisht korrelativ, por ka dëshmi të efekteve reciproke. Kjo do të thotë se fëmijët me probleme kanë më shumë gjasa të refuzohen dhe ky refuzim më pas çon në probleme edhe më të mëdha për ta. Refuzimi kronik i bashkëmoshatarëve mund të çojë në një cikël zhvillimi negativ që përkeqësohet me kalimin e kohës. [12]

Fëmijët e refuzuar kanë më shumë gjasa të ngacmohen dhe të kenë më pak miq sesa fëmijët e njohur, por këto kushte nuk janë gjithmonë të pranishme. Për shembull, disa fëmijë të njohur nuk kanë miq të ngushtë, ndërsa disa fëmijë të refuzuar kanë. Refuzimi i bashkëmoshatarëve besohet të jetë më pak i dëmshëm për fëmijët me të paktën një mik të ngushtë. [citim i nevojshëm]

Një analizë e 15 të shtënave në shkollë midis viteve 1995 dhe 2001 zbuloi se refuzimi i bashkëmoshatarëve ishte i pranishëm në të gjitha rastet përveç dy (87%). Përvojat e dokumentuara të refuzimit përfshinin refuzim akut dhe kronik dhe shpesh merrnin formën e ostracizmit, bullizmit dhe refuzimit romantik. Autorët deklaruan se megjithëse ka të ngjarë që përvojat e refuzimit të kontribuan në të shtënat në shkollë, faktorë të tjerë ishin gjithashtu të pranishëm, si depresioni, kontrolli i dobët i impulseve dhe psikopatologji të tjera. [13]

Ka programe të disponueshme për të ndihmuar fëmijët që vuajnë nga refuzimi social. Një rishikim në shkallë të gjerë i 79 studimeve të kontrolluara zbuloi se trajnimi i aftësive sociale është shumë efektiv (r = 0,40 madhësia e efektit), me një shkallë suksesi 70%, krahasuar me 30% sukses në grupet e kontrollit. Megjithatë, pati një rënie të efektivitetit me kalimin e kohës, me studimet pasuese që treguan një madhësi efekti disi më të vogël (r = 0.35). [14]

Në laborator

[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Hulumtimet laboratorike kanë zbuluar se edhe refuzimi afatshkurtër nga të huajt mund të ketë efekte të fuqishme (nëse të përkohshme) te një individ. Në disa eksperimente të psikologjisë sociale, njerëzit e zgjedhur në mënyrë të rastësishme për të marrë mesazhe të përjashtimit social bëhen më agresivë, më të gatshëm për të mashtruar, më pak të gatshëm për të ndihmuar të tjerët dhe më shumë gjasa për të ndjekur qëllime afatshkurtra sesa afatgjata. Refuzimi duket se çon shumë shpejt në sjellje vetëshkatërruese dhe antisociale. [15]

Studiuesit kanë hetuar gjithashtu se si truri reagon ndaj refuzimit social. Një studim zbuloi se korteksi i përparmë dorsal cingulat është aktiv kur njerëzit po përjetojnë dhimbje fizike dhe "dhimbje sociale", si përgjigje ndaj refuzimit social. [16] Një eksperiment i mëvonshëm, duke përdorur gjithashtu neuroimazhimin fMRI, zbuloi se tre rajone bëhen aktive kur njerëzit ekspozohen ndaj imazheve që përshkruajnë tema të refuzimit. Këto zona janë korteksi cingulat posterior, gyrusi parahipokampal dhe korteksi cingulat anterior dorsal. Për më tepër, individët që janë të lartë në ndjeshmëri ndaj refuzimit (shih më poshtë) tregojnë më pak aktivitet në korteksin e majtë paraballor dhe gyrusin ballor sipëror dorsal të djathtë, gjë që mund të tregojë më pak aftësi për të rregulluar përgjigjet emocionale ndaj refuzimit. [17]

Një eksperiment i kryer në vitin 2007 në Universitetin e Kalifornisë në Berkeley zbuloi se individët me një kombinim të vetëvlerësimit të ulët dhe kontrollit të ulët të vëmendjes kanë më shumë gjasa të shfaqin përgjigje befasuese kur shikojnë imazhe me temë refuzimi. [18] Këto gjetje tregojnë se njerëzit që ndihen keq me veten janë veçanërisht të prekshëm ndaj refuzimit, por që njerëzit gjithashtu mund të kontrollojnë dhe rregullojnë reagimet e tyre emocionale.

Një studim në Universitetin e Majamit tregoi se individët që kohët e fundit përjetuan refuzim social ishin më të mirë se sa pjesëmarrësit e pranuar dhe kontrolluar në aftësinë e tyre për të dalluar mes buzëqeshjeve të vërteta dhe atyre të rreme. Megjithëse pjesëmarrësit e pranuar dhe ata të kontrollit ishin më të mirë se rastësia (ata nuk ndryshonin nga njëri-tjetri), pjesëmarrësit e refuzuar ishin shumë më të mirë në këtë detyrë, afërsisht me 80% saktësi. [19] Ky studim është i rëndësishëm për faktin se është një nga rastet e pakta të një pasoje pozitive ose adaptive të refuzimit social.

Ndjeshmëria ndaj refuzimit

[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Karen Horney ishte teoricieni i parë që diskutoi fenomenin e ndjeshmërisë ndaj refuzimit. [20] Ajo sugjeroi se është një komponent i personalitetit neurotik dhe se është një tendencë për të ndjerë ankth të thellë dhe poshtërim me kundërshtimin më të vogël. Thjesht të bëhesh për të pritur, për shembull, mund të shihet si një refuzim dhe të përballet me zemërim dhe armiqësi ekstreme. [21]

Albert Mehrabian zhvilloi një matës të hershëm të pyetësorit të ndjeshmërisë ndaj refuzimit. [22] Mehrabian sugjeroi se individët e ndjeshëm hezitojnë të shprehin opinione, priren të shmangin argumentet ose diskutimet e diskutueshme, ngurrojnë të bëjnë kërkesa ose t'u imponojnë të tjerëve, lëndohen lehtësisht nga reagimet negative nga të tjerët dhe priren të mbështeten shumë te të tjerët dhe situatat e njohura. për të shmangur refuzimin.

Një përkufizim më i fundit (1996) i ndjeshmërisë ndaj refuzimit është tendenca për të "pritur me ankth, perceptim të gatshëm dhe reagim të tepruar" ndaj refuzimit shoqëror. [23] Njerëzit ndryshojnë në gatishmërinë e tyre për të perceptuar dhe reaguar ndaj refuzimit. [23] Shkaqet e dallimeve individuale në ndjeshmërinë ndaj refuzimit nuk janë kuptuar mirë. Për shkak të lidhjes midis ndjeshmërisë ndaj refuzimit dhe neurotizmit, ekziston një predispozitë gjenetike e mundshme. [24] Disforia e ndjeshme ndaj refuzimit është gjithashtu një simptomë e zakonshme e ADHD . [25] [burim jo i besueshëm?] Të tjerë parashtrojnë se ndjeshmëria ndaj refuzimit rrjedh nga marrëdhëniet e hershme të lidhjes dhe refuzimi prindëror; [24] gjithashtu refuzimi i kolegëve mendohet se luan një rol. [24] [26] Bullizmi, një formë ekstreme e refuzimit nga bashkëmoshatarët, ka të ngjarë të lidhet me ndjeshmërinë e mëvonshme ndaj refuzimit. [24] Megjithatë, nuk ka asnjë provë përfundimtare për asnjë nga këto teori. [24]

Shëndeti

[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Refuzimi social ka një efekt të madh në shëndetin e një personi. Baumeister dhe Leary fillimisht sugjeruan se një nevojë e pakënaqur për t'u përkitur do të çonte në mënyrë të pashmangshme në probleme në sjellje, si dhe në shëndetin mendor dhe fizik. [6] Vërtetimi i këtyre supozimeve në lidhje me deficitet e sjelljes u pa nga John Bowlby në kërkimin e tij. [27] Studime të shumta kanë zbuluar se të qenit i refuzuar nga shoqëria çon në një rritje të niveleve të ankthit . [28] [29] [30] [31] Për më tepër, niveli i depresionit që një person ndjen, si dhe sasia që ai kujdeset për marrëdhëniet e tij shoqërore është drejtpërdrejt proporcionale me nivelin e refuzimit që ai percepton. [31] Refuzimi ndikon gjithashtu në shëndetin emocional dhe mirëqenien e një personi. Në përgjithësi, eksperimentet tregojnë se ata që janë refuzuar do të vuajnë nga më shumë emocione negative dhe do të kenë më pak emocione pozitive sesa ata që janë pranuar ose ata që ishin në kushte neutrale ose kontrolli. [32]

Përveç reagimit emocional ndaj refuzimit, ka një efekt të madh edhe në shëndetin fizik. Të kesh marrëdhënie të dobëta dhe të jesh më shpesh i refuzuar është parashikues i vdekshmërisë. [33] Gjithashtu, për një dekadë pas përfundimit të martesës, gratë e divorcuara kanë shkallë më të lartë të sëmundjes sesa homologët e tyre jo të martuar ose të martuar aktualisht. [34] Në rastin e një ndarjeje familjare, një pjesë thelbësore e identitetit të nënës mund të tradhtohet nga refuzimi i një fëmije të rritur. [35] Mundësia për pajtim, sado e vogël, rezulton në një paaftësi për të arritur mbylljen. [36] Gjendja emocionale dhe stigma shoqërore që rezulton nga largimi mund të dëmtojë shëndetin psikologjik dhe fizik të prindit deri në fund të jetës. [37] [38] [39]

Sistemi imunitar priret të dëmtohet kur një person përjeton refuzim social. [40] [41] Kjo mund të shkaktojë probleme të rënda për ata me sëmundje të tilla si HIV. Një studim nga Cole, Kemeny dhe Taylor hulumtoi ndryshimet në përparimin e sëmundjes tek meshkujt homoseksualë HIV pozitivë që ishin të ndjeshëm ndaj refuzimit në krahasim me ata që nuk konsideroheshin të ndjeshëm ndaj refuzimit. [41] Studimi, i cili u zhvillua gjatë nëntë viteve, tregoi një shkallë dukshëm më të shpejtë të qelizave ndihmëse T të ulëta, duke çuar kështu në një diagnozë të hershme të SIDA-s. Ata zbuluan gjithashtu se ata pacientë që ishin më të ndjeshëm ndaj refuzimit vdiqën nga sëmundja mesatarisht 2 vjet më herët se sa homologët e tyre të ndjeshëm ndaj mosrefuzimit. [41]

Aspekte të tjera të shëndetit ndikohen gjithashtu nga refuzimi. Si presioni i gjakut sistolik ashtu edhe ai diastolik rriten kur imagjinoni një skenar refuzimi. [42] Ata që janë të refuzuar nga shoqëria kanë më shumë gjasa për të vuajtur nga tuberkulozi, si dhe vetëvrasje. [43] Refuzimi dhe izolimi u zbulua se ndikonin në nivelet e dhimbjes pas një operacioni [44] si dhe në forma të tjera fizike të dhimbjes. [30] Refuzimi social mund të shkaktojë një ulje të inteligjencës. [45] MacDonald dhe Leary teorizojnë se refuzimi dhe përjashtimi shkaktojnë dhimbje fizike sepse kjo dhimbje është një shenjë paralajmëruese për të mbështetur mbijetesën njerëzore. Ndërsa njerëzit u zhvilluan në krijesa sociale, ndërveprimet dhe marrëdhëniet shoqërore u bënë të nevojshme për mbijetesë dhe sistemet fizike të dhimbjes tashmë ekzistonin brenda trupit të njeriut. [46]

Në letërsi, film dhe art

[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
Piktura "Papa bën dashuri me zonjën Mary Wortley Montagu" nga William Powell Frith përshkruan Zonjën Mary Wortley Montagu duke e refuzuar duke qeshur miqësinë e Alexander Pope.

Përshkrimet artistike të refuzimit ndodhin në një sërë formash arti. Një zhanër i filmit që përshkruan më shpesh refuzimin janë komeditë romantike. Në filmin He's Just Not That Into You, personazhet kryesore merren me sfidat e leximit dhe keqleximit të sjelljes njerëzore. Kjo paraqet frikën e refuzimit në marrëdhëniet romantike siç pasqyrohet në këtë citim nga personazhi Mary, "Dhe tani duhet të shkosh përreth duke kontrolluar të gjitha këto portale të ndryshme vetëm për t'u refuzuar nga shtatë teknologji të ndryshme. Është rraskapitëse." [47]

Refuzimi social përshkruhet gjithashtu në shfaqje teatrale dhe muzikore. Për shembull, filmi Hairspray ndan historinë e Tracy Turnblad, një kërcimtare 15-vjeçare mbipeshë e vendosur në vitet 1960. Trejsi dhe nëna e saj po përballen me tejkalimin e pritshmërive të shoqërisë në lidhje me peshën dhe pamjen fizike.

Shiko gjithashtu

[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Referime

[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
  1. ^ McCausland, Shane (2003), First Masterpiece of Chinese Painting: The Admonitions Scroll, British Museum Press, fq. 75, ISBN 978-0-7141-2417-9 {{citation}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  2. ^ Williams, Kipling D.; Joseph P. Forgas; William von Hippel (2005). The Social Outcast: Ostracism, Social Exclusion, Rejection, and Bullying. Psychology Press. fq. 366 pages. ISBN 978-1-84169-424-5. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  3. ^ a b McDougall, P., Hymel, S., Vaillancourt, T., & Mercer, L. (2001). The consequences of childhood rejection. In M. R. Leary (Ed.), Interpersonal rejection. (pp. 213-247). New York, NY: Oxford University Press.
  4. ^ Richman, Laura Smart; Leary, Mark R. (prill 2009). "Reactions to Discrimination, Stigmatization, Ostracism, and Other Forms of Interpersonal Rejection". Psychological Review. 116 (2): 365–383. doi:10.1037/a0015250. ISSN 0033-295X. PMC 2763620. PMID 19348546. {{cite journal}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  5. ^ Maslow, A. H. (1954). Motivation and personality. New York, NY: Harper.
  6. ^ a b Baumeister RF, Leary MR (1995). "The need to belong: desire for interpersonal attachments as a fundamental human motivation". Psychol Bull. 117 (3): 497–529. doi:10.1037/0033-2909.117.3.497. PMID 7777651. {{cite journal}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!) Gabim referencash: Invalid <ref> tag; name "pmid7777651" defined multiple times with different content
  7. ^ Baumeister, R. F.; Tice, D. M. (1990). "Anxiety and social exclusion". Journal of Social and Clinical Psychology. 9 (2): 165–195. doi:10.1521/jscp.1990.9.2.165. {{cite journal}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  8. ^ Leary, M. R., Downs, D. L., (1995). Interpersonal functions of the self-esteem motive: The self-esteem system as a sociometer. In M. H. Kernis, Efficacy, agency, and self-esteem. New York, NY: Plenum Press, pp. 123-144.
  9. ^ a b Bierman, K. L. (2003). Peer rejection: Developmental processes and intervention strategies. New York: The Guilford Press.
  10. ^ Cillessen, A., Bukowski, W. M., & Haselager, G. (2000). Stability of sociometric categories. San Francisco, CA: Jossey-Bass.
  11. ^ Hymel, S., Wagner, E., & Butler, L. J. (1990). Reputational bias: View from the peer group. In S. R. Asher, & J. D. Coie, (Eds.). Peer rejection in childhood. Cambridge University Press.
  12. ^ Coie, J. D. (1990). Toward a theory of peer rejection. In S. R. Asher & J. D. Coie (Eds). Peer rejection in childhood (pp. 365-401). Cambridge, England: Cambridge University Press.
  13. ^ Leary, M. R.; Kowalski, R. M.; Smith, L. (2003). "Teasing, rejection, and violence: Case studies of the school shootings". Aggressive Behavior. 29 (3): 202–214. doi:10.1002/ab.10061. {{cite journal}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  14. ^ Schneider, B. H. (1992). "Didactic methods for enhancing children's peer relations: A quantitative review". Clinical Psychology Review. 12 (3): 363–382. doi:10.1016/0272-7358(92)90142-u. {{cite journal}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  15. ^ Twenge JM, Catanese KR, Baumeister RF (2002). "Social exclusion causes self-defeating behavior". J Pers Soc Psychol. 83 (3): 606–15. doi:10.1037/0022-3514.83.3.606. PMID 12219857. {{cite journal}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  16. ^ Eisenberger NI, Lieberman MD, Williams KD (2003). "Does rejection hurt? An FMRI study of social exclusion". Science. 302 (5643): 290–2. Bibcode:2003Sci...302..290E. doi:10.1126/science.1089134. PMID 14551436. {{cite journal}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  17. ^ Kross E, Egner T, Ochsner K, Hirsch J, Downey G (2007). "Neural dynamics of rejection sensitivity". J Cogn Neurosci. 19 (6): 945–56. CiteSeerX 10.1.1.386.718. doi:10.1162/jocn.2007.19.6.945. PMID 17536965. {{cite journal}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  18. ^ Gyurak A, Ayduk O (2007). "Defensive physiological reactions to rejection: the effect of self-esteem and attentional control on startle responses". Psychol Sci. 18 (10): 886–92. doi:10.1111/j.1467-9280.2007.01996.x. PMC 4175371. PMID 17894606. {{cite journal}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  19. ^ Bernstein MJ, Young SG, Brown CM, Sacco DF, Claypool HM (2008). "Adaptive responses to social exclusion: social rejection improves detection of real and fake smiles". Psychol Sci. 19 (10): 981–3. doi:10.1111/j.1467-9280.2008.02187.x. PMID 19000206. {{cite journal}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  20. ^ Downey, G. (2008). The disregulating effect of social threat in people with borderline personality disorder. Paper presented at the Annual Meeting of the Society for Personality and Social Psychology, February 7–9, 2008.
  21. ^ Horney, K. (1937). The neurotic personality of our time. New York: W. W. Norton and Company.
  22. ^ Mehrabian, A (1976). "Questionnaire measures of affiliative tendency and sensitivity to rejection". Psychological Reports. 38: 199–209. doi:10.2466/pr0.1976.38.1.199. {{cite journal}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  23. ^ a b Downey G, Feldman SI (1996). "Implications of rejection sensitivity for intimate relationships" (PDF). J Pers Soc Psychol. 70 (6): 1327–43. doi:10.1037/0022-3514.70.6.1327. PMID 8667172. Arkivuar nga origjinali (PDF) më 31 korrik 2013. {{cite journal}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  24. ^ a b c d e Butler, J. C.; Doherty, M. S.; Potter, R. M. (2007). "Social antecedents and consequences of interpersonal rejection sensitivity" (PDF). Personality and Individual Differences. 43 (6): 1376–1385. doi:10.1016/j.paid.2007.04.006. Arkivuar nga origjinali (PDF) më 2014-06-02. {{cite journal}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  25. ^ How ADHD Ignites Rejection Sensitive Dysphoria at additudemag.com
  26. ^ London, B.; Downey, G.; Bonica, C.; Paltin, I. (2007). "Social causes and consequences of rejection sensitivity". Journal of Research on Adolescence. 17 (3): 481–506. doi:10.1111/j.1532-7795.2007.00531.x. {{cite journal}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  27. ^ Bowlby, J. (1969). Attachment and loss: Vol. 1. Attachment. New York:Basic Books.
  28. ^ Barden. R. C, Garber, J., Leiman, B., Ford, M. E., & Masters, J. C. (1985). Factors governing the effective remediation of negative affect and its cognitive and behavioral consequences. ‘’Journal of Personality and Social Psychology, 49,’’ 1040-1053.
  29. ^ Baumeister, R. F.; Tice, D. M. (1990). "Point-counterpoints: Anxiety and social exclusion". Journal of Social and Clinical Psychology. 9 (2): 165–195. doi:10.1521/jscp.1990.9.2.165. {{cite journal}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  30. ^ a b Besser, A.; Priel, B. (2009). "Emotional Responses to a Romantic Partner's Imaginary Rejection: The Roles of Attachment Anxiety, Covert Narcissism, and Self-Evaluation". Journal of Personality. 77 (1): 287–325. doi:10.1111/j.1467-6494.2008.00546.x. PMID 19076997. {{cite journal}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!) Gabim referencash: Invalid <ref> tag; name "Besser & Priel, 2009" defined multiple times with different content
  31. ^ a b Tambor, E. S., & Leary, M. R. (1993). Perceived exclusion as a common factor in social anxiety, loneliness, jealousy, depression, and low self-esteem. Unpublished manuscript. Winston-Salem, NC: Wake Forest University.
  32. ^ Blackhart, G. C.; Nelson, B. C.; Knowles, M. L.; Baumeister, R. F. (2009). "Rejection elicits emotional reactions but neither causes immediate distress nor lowers self-esteem: A meta-analytic review of 192 studies on social exclusion". Personality and Social Psychology Review. 13 (4): 269–309. doi:10.1177/1088868309346065. PMID 19770347. {{cite journal}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  33. ^ Orth-Gomer, K.; Johnson, J. V. (1987). "Social network interaction and mortality: a six year follow-up study of a random sample of the Swedish population". Journal of Chronic Diseases. 40 (10): 949–957. doi:10.1016/0021-9681(87)90145-7. PMID 3611293. {{cite journal}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  34. ^ Lorenz, F. O.; Wickrama, K. A. S.; Conger, R. D.; Elder, G. H. (2006). "The short-term and decade-long effects of divorce on women's midlife health". Journal of Health and Social Behavior. 47 (2): 111–125. doi:10.1177/002214650604700202. PMID 16821506. {{cite journal}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  35. ^ Agllias, K. (2011a). Every family: Intergenerational estrangement between older parents and their adult-children. (Doctoral dissertation, School of Humanities and Social Sciences, University of Newcastle, Callaghan).
  36. ^ Agllias, Kylie. (Sep 2013). Family Estrangement. Encyclopedia of Social Work. Subject: Couples and Families, Aging and Older Adults, Children and Adolescents. doi:10.1093/acrefore/9780199975839.013.919
  37. ^ Bowling, A.; Gabriel, Z. (2007). "Lay theories of quality of life in older age". Ageing and Society. 27 (6): 827–848. doi:10.1017/s0144686x07006423. {{cite journal}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  38. ^ Gabriel, Z.; Bowling, A. (2004). "Quality of life from the perspectives of older people". Ageing and Society. 24 (5): 675–691. doi:10.1017/s0144686x03001582. {{cite journal}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  39. ^ MacDonald, M (2007). "Social support for centenarians' health, psychological well-being, and longevity". Annual Review of Gerontology and Geriatrics. 27: 107–127. {{cite journal}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  40. ^ Dickerson, S. S.; Gruenewald, T. L.; Kemeny, M. E. (2004). "When the social self is threatened: Shame, physiology, and health". Journal of Personality. 72 (6): 1191–1216. doi:10.1111/j.1467-6494.2004.00295.x. PMID 15509281. {{cite journal}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  41. ^ a b c Cole, S. W.; Kemeny, M. E.; Taylor, S. E. (1997). "Social identity and physical health: Accelerated HIV progression in rejection-sensitive gay men". Journal of Personality and Social Psychology. 72 (2): 320–335. doi:10.1037/0022-3514.72.2.320. PMID 9107003. {{cite journal}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  42. ^ Sommer, K. L.; Kirkland, K. L.; Newman, S. R.; Estrella, P.; Andreassi, J. L. (2009). "Narcissism and cardiovascular reactivity to rejection imagery". Journal of Applied Social Psychology. 39 (5): 1083–1115. doi:10.1111/j.1559-1816.2009.00473.x. {{cite journal}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  43. ^ Cassel, J (1976). "The contribution of the social environment to host resistance". American Journal of Epidemiology. 104 (2): 107–123. doi:10.1093/oxfordjournals.aje.a112281. PMID 782233. {{cite journal}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  44. ^ Lidderdale, J. M.; Walsh, J. J. (1998). "The effects of social support on cardiovascular reactivity and perinatal outcome". Psychology and Health. 13 (6): 1061–1070. doi:10.1080/08870449808407450. {{cite journal}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  45. ^ Hilary Scarlett (3 shkurt 2016). Neuroscience for Organizational Change. Kogan Page. fq. 74. ISBN 978-0-7494-7489-8. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  46. ^ MacDonald, G.; Leary, M. R. (2005). "Why does social exclusion hurt? The relationship between social and physical pain". Psychological Bulletin. 131 (2): 202–23. CiteSeerX 10.1.1.335.4272. doi:10.1037/0033-2909.131.2.202. PMID 15740417. {{cite journal}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  47. ^ {{{titulli}}} në Internet Movie Database
Marrë nga "https://sq.wikipedia.org/w/index.php?title=Mospranimi_shoqëror&oldid=2694429"