Jump to content

Nacionalizmi maqedonas

Nga Wikipedia, enciklopedia e lirë
Flamuri i Maqedonisë së Veriut

Nacionalizmi maqedonas (maqedonisht: Македонски национализам, shqiptohet [Мakɛdonski nat͡sionalizam]) është grupim i përgjithshëm i ideve dhe koncepteve nacionaliste të etnisë maqedone të cilat për herë të parë u formuan në fund të shekullit XIX nga separatistët që kërkonin autonominë e rajonit të Maqedonisë nga Perandoria Osmane. Idetë u zhvilluan gjatë fillimit të shekullit të 20-të, krahas fillimit të shfaqjes së nacionalizmit etnik në mesin e sllavëve të Maqedonisë. Pas pavarësisë së Republikës së Maqedonisë së Veriut, çështje të  identitetit kombëtar maqedonas janë kontestuar nga vendet fqinje, meqenëse disa pasues të tipit agresiv të nacionalizmit maqedon, të quajtur "maqedonizëm", kanë pikëpamje më ekstreme si p.sh. vazhdimësia mes maqedonëve të lashtë dhe maqedonëve të sotëm (të cilët janë sllavë), si dhe pretendimet territoriale ndaj Greqisë, Bullgarisë, Shqipërisë dhe Serbisë, të lidhura me konceptin e Maqedonisë së Madhe.

Zanafilla

[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
Statuja e Georgi Pulevski, një figurë madhore që mbështeste konceptin e një identiteti etnik maqedonas, duke rezultuar në themelimin e  nacionalizmit maqedonas

Në shekullin e 19-të, rajoni i Maqedonisë u bë objekt i konkurrencës mes nacionalizmave rivalë. Secila palë, nacionalistët grekë, serbë dhe bullgarë, pretendote se popullata sllavishtfolëse ishte etnikisht e lidhur me kombin e tyre, duke mëtuar kështu të drejtën e përfshirjes së kësaj popullsie në shtetet e tyre.[1] Pohimet e para të nacionalizmit maqedonas u ngritën në fund të shekullit të 19-të. Nacionalistët e parë maqedonë u inkurajuan nga qeveri të huaja që kishin interesa në rajon. Qeveria serbe filloi të besonte se çdo përpjekje për serbizimin e maqedonëve dhe për inkorporimin e Maqedonisë në shtetin e tyre, do të ishte e pasuksesshme për shkak të ndikimit të fortë bullgar në rajon. Në vend të kësaj, qeveria serbe besonte se dhënia e mbështetjes për nacionalistët maqedonas do të bënte që këta të fundit nga njëra anë të kundërshtonin bashkimin me Bullgarinë, kurse nga ana tjetër të kishin qasje më miqësore ndaj Serbisë. Një vend tjetër që nxiti nacionalizmin maqedonas ishte Austria-Hungaria, e cila kërkonte të pengonte Serbinë dhe Bullgarinë që ta aneksonin Maqedoninë ndaj pohoi një karakter të veçantë etnik të maqedonasve sllavë. Në vitet 1890 u shfaqën përkrahësit rusë të një etnie sllavo-maqedonase. Hartat etnike të bëra nga rusët filluan të tregonin një etni sllave maqedonase kurse nacionalistët maqedonas filluan të vendoseshin në Rusi për t'u mobilizuar.

Zanafilla e përcaktimit të identitetit etnik sllavo-maqedonas doli në pah në shkrimet e Georgi Pulevskit në vitet 1870-ta dhe 1880-ta. Shkrimet e tij e vunë në dukje ekzistencën e një gjuhe të veçantë "sllave maqedonase" që sipas tij dallonte nga gjuhët e tjera në atë që kishte elemente të gjuhëve serbe, bullgare, sllavonishte dhe shqipe.[2] Pulevski analizoi folklorin e popullit sllav të Maqedonisë, në të cilin konkludoi se maqedonasit sllavë ishin etnikisht të lidhur me popullin e Mbretërisë së lashtë të Maqedonisë së Filipit dhe Aleksandrit të Madh, bazuar në pretendimin se gjuha e maqedonasve të lashtë përmbante komponente sllave dhe, rrjedhimisht, maqedonasit e lashtë ishin sllavë kurse maqedonasit e sotëm pasardhës të tyre.[3]  Megjithatë, vetë-identifikimi dhe besnikëria nacionaliste sllave maqedonase mbetën të paqarta në fund të shekullit të 19-të. Për shembull, Pulevski e shihte identitetin e maqedonasve si një fenomen rajonal (i ngjashëm me Herzegovinasit dhe Trakët). Herë e quante veten "patriot serb", herë "bullgar nga fshati Galicnik",[4] sipas tij gjuha sllave maqedonase ishte e lidhur me "gjuhën e vjetër bullgare", por ajo ishte edhe një "gjuhë serbo-shqipe".[3] Identifikimet e shumta të Pulevskit në fakt zbulojnë mungesën e një ndjenje të qartë etnike në një pjesë të popullsisë lokale sllave.

Organizata e Brendshme Revolucionare Maqedonase (VMRO) u bë organizata kryesore separatiste maqedone në vitet e 1890-ta, duke kërkuar autonominë e Maqedonisë nga Perandoria Osmane.[5] Fillimisht VMRO kundërshtonte idenë e të qenit të varur nga shtetet fqinje, veçanërisht nga Greqia dhe Serbia, megjithatë marrëdhëniet e saj me Bullgarinë u bënë shumë të forta dhe ajo shpejt filloi të dominohej nga figura që mbështesnin aneksimin e Maqedonisë nga Bullgaria.[5] Si rregull, anëtarët e VMRO-së identifikoheshin si bullgarë, por idetë e tyre autonomiste stimuluan zhvillimin e nacionalizmit maqedonas.[6] VMRO krijoi sloganin "Maqedonia për maqedonasit". Ajo bëri thirrje për një Maqedoni mbikombëtare, të përbërë nga kombësi të ndryshme, të bashkuara në një federatë ballkanike që do të krijohej në të ardhmen.[2] Megjithatë, përhapësit e këtij slogani deklaruan bindjen e tyre se shumica e popullsisë së krishterë sllave në Maqedoni ishte bullgare.

Në fund të shekullit të 19-të dhe në fillim të shekullit të 20-të, bashkësia ndërkombëtare i shihte maqedonasit kryesisht si varietet rajonal të bullgarëve. Në mbarim të Luftës së Parë Botërore kishte shumë pak etnografë që binin dakord se ekzistonte një komb i veçantë maqedonas. Gjatë Konferencës së Paqes të Parisit në vitin 1919, aleatët sanksionuan kontrollin serb të Maqedonisë së Vardarit dhe pranuan se sllavët e Maqedonisë ishin në fakt serbë të jugut. Ky ndryshim i mendimit i atribuohet gjeografit serb Jovan Cvijić.[7] Sidoqoftë, idetë maqedoniste u përhapën në periudhën mes dy luftërave botërore në Maqedoninë e Vardarit dhe në mërgatën majtiste në Bullgari, dhe gëzonin mbështetjen e Kominternit.[8] Gjatë Luftës së Dytë Botërore idetë maqedoniste u zhvilluan më tej nga partizanët komunistë jugosllavë, megjithatë disa studiues hedhin dyshime se madje as në atë periudhë sllavët e Maqedonisë akoma nuk e konsideronin veten kombësi të ndryshme prej bullgarëve.[9] Kështu pra, pika vendimtare e formimit të kombit maqedon ishte krikimi i Republikës Socialiste të Maqedonisë past Luftës së Dytë Botërore, në kuadër të Republikës Socialiste Federative të Jugosllavisë.[10][11]

Historia

[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Periudha pas pavarësisë dhe Antikvizimi

[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
Monumenti i Aleksandrit Të Madh në Shkup

Më 8 shtator të vitit 1991, Republika Socialiste e Maqedonisë mbajti referendumin që vendosi pavarësinë e saj nga Jugosllavia, nën emrin Republika e Maqedonisë. Me rënien e komunizmit, shpërbërjen e Jugosllavisë dhe mungesën e mëpasme të një fuqie të madhe në rajon, Republika e Maqedonisë ra në konflikte të vazhdueshme me fqinjët e saj. Bullgaria vinte në pikëpyetje gjuhën dhe identitetin e saj kombëtar, Greqia vinte në pikëpyetje emrin dhe simbolet e saj, kurse Serbia identitetin e saj fetar. Nga ana tjetër, shqiptarët etnikë në vend këmbëngulnin të njiheshin si një komb i barabartë me maqedonasit etnikë. Si kundërpërgjigjje, u krijua një tip më këmbëngulës dhe më i pakompromis i nacionalizmit maqedon.[12] Në atë kohë, koncepti i identitetit të lashtë paionian u ndryshua në një lloj identiteti të përzier paionian-maqedon, që më vonë u shndërrua në një identitet maqedono-antik të veçantë, duke krijuar një lidhje të drejtpërdrejtë me maqedonët e sotëm.[13] Ky fenomen quhet "antikvizim" ("Antikvizatzija", "антиквизација").[14][15] Ithtarët e antikvizimit pretendojnë se maqedonët e sotëm nuk kanë lidhje me sllavët, por janë pasardhës të drejtpërdrejtë të maqedonëve të lashtë, të cilët, sipas tyre, nuk ishin grekë.[16] Antikvizimi është politika e ndjekur nga partia nacionaliste[17][18][19][20][21][22][23] VMRO-DPMNE gjatë kohës sa ka qenë në pushtet në vitet 2006-2017, si mënyrë për t'i bërë presion Greqisë por edhe për qëllime të brendshme ndërtimit të identitetit maqedon.[24][25][26]

Si pjesë e kësaj politike, statujat e Aleksandrit të Madh dhe Filipit II janë ndërtuar në disa qytete anembanë Maqedonisë. Në vitin 2011, një statujë gjigande e lartë 22m, e Aleksandrit të Madh (e quajtur "Luftëtari mbi kalë" për shkak të mosmarrëveshjeve me Greqinë[27][28]) u inagurua në Sheshin Maqedonia në Shkup, si pjesë e projektit Shkupi 2014, kurse më vonë në po atë shesh u vendos edhe një statujë e Filipt II Një hark triumfal i quajtur Porta Maqedonia u ngrit në të njëjtin shesh. Në të ishin të pasqyruara imazhe të figurave historike, përfshirë Aleksandrin e Madh, veprim që u shoqërua me një ankesë zyrtare nga Ministria e Jashtme Greke në drejtim të autoriteteve të Republikës së Maqedonisë.[29] Përveç kësaj, shumë pjesë të infrastrukturës publike, të tilla si aeroporte, rrugë, stadiume etj. janë quajtur me emrin e tyre. Aeroporti i Shkupit u riemërua "Aleksandri i Madh, Aeroporti" dhe aty u vendosën objekte antike të marra nga muzeu arkeologjik i Shkupit. Një nga sheshet kryesore të Shkupit është riemëruar Sheshi Pella (sipas Pellas, kryeqytetit të mbretërisë së lashtë maqedone), autostrada kryesore për në Greqië është riemërtuar si "Aleksander Makedonski" ndërsa stadiumi më i madh i Shkupit u quajt "Filipi II Arena". Në Greqinë fqinje këto veprime janë parë si provokime të qëllimshme, duke thelluar mosmarrëveshjet dhe duke penguar edhe më shumë rrugën e integrimit të Maqedonisë në NATO dhe BE.[30] Në vitin 2008 u organizua një vizitë e princit të fisit hunza në Republikën e Maqedonisë. Njerëzit e këtij fisi nga veriu i Pakistanit u shpallën pasardhës të drejtpërdrejtë të ushtarëve të Aleksandrit të madh dhe njerëzit më të afërm me maqedonasit.[31] Delegacioni i fisit hunza, u prit në Aeroportin e Shkupit nga kryeministri Nikola Gruevski, kreu i Kishës Ortodokse maqedonase Kryepeshkopi Stefani dhe kryetari i atëhershëm i bashkisë së Shkupit, Trifun Kostovski.

Një antikvizim i tillë po përballet me kritika nga akademikët, pasi dëshmon dobësinë e arkeologjisë dhe të disiplinave të tjera historike në diskursin publik, si dhe një rrezik të margjinalizimit. Politika gjithashtu është përballur me kritika nga maqedonët etnikë brenda vendit, të cilët e shohin si të pëçarje e rrezikshme e vendin në grupin e atyre që identifikohen me antikitetin klasik dhe atyre që identifikohen me kulturën sllave të vendit.[32] Shqiptarët e Maqedonisë së Veriut e shohin atë si një përpjekje për t'i margjinalizuar dhe për t'i përjashtuar nga narrativa kombëtare. Kjo politikë e cila poashtu pretendon se figura si Dame Gruev dhe Goce Dellçev, që konsiderohen heronj kombëtar në Bullgari, ishin maqedonë, ka nxitur kritika në Bullgari. Diplomatët e huaj kanë tërhequr vërejtjen se kjo politikë ka ulur simpatinë ndërkombëtare për Republikën e Maqedonisë në mosmarrëveshjen me Greqinë mbi çështjen e emrit.

Historiku i këtij antikizmi mund të gjendet në shekullin e 19-të dhe në mitin e prejardhjes së lashtë të sllavëve ortodoksë në Maqedoni. U miratua pjesërisht për shkak të kontributeve kulturore greke. Kjo ide u përfshi gjithashtu në mitologjinë kombëtare në Jugosllavi pas Luftës së Dytë Botërore. Një faktor shtesë për ruajtjen e tij ka qenë ndikimi i diasporës maqedone. Antikizimi i sotëm është rigjallëruar si mjet efikas për mobilizimin politik dhe është fuqizuar nga VMRO-DPMNE.[33] Për shembull, në vitin 2009, Radio Televizioni i Maqedonisë transmetoi një video të quajtur "Lutja maqedonase" në të cilën u shfaq perëndia duke e thirrur popullin e Republikës së Maqedonisë "kombin më të vjetër në Tokë" dhe "paraardhësit e racës së bardhë", dhe këta të fundit përshkruhen si "Maqedonoidë", për dallim prej negroidëve dhe mongoloidëve.[34] Ky ultranacionalizëm i shoqëruar me theksimin e rrënjëve të lashta të Maqedonisë ka ngritur shqetësime ndërkombëtare në lidhje me rritjen e një lloj autoritarizmi nga partia në pushtet.[35] Nga ana tjetër, ende ekziston një Jugonostalgji e fortë në mesin e popullatës etnike maqedone, e cila ka përfshirë edhe shtetet e tjera ish-Jugosllave.

Nacionalizmi maqedon gjithashtu gëzon mbështetje në mesin e diplomatëve të lartë të Republikës së Maqedonisë që shërbejnë jashtë vendit dhe kjo vazhdon të ndikojë në marrëdhëniet me fqinjët, veçanërisht Greqinë. Në gusht të vitit 2017, Konsulli i Republikës së Maqedonisë në Kanada mori pjesë në një eveniment nacionalist maqedon në Toronto ku mbajti një fjalim me një hartë irredentiste të Maqedonisë së Madhe në sfond. Kjo ka shkaktuar protesta të fuqishme nga ana greke,[36][37][38] e cila e sheh këtë si shenjë që pretendimet territoriale mbesin ideologjia mbizotëruese shtetërore dhe praktikë e përditshme politike në vendin fqinj. which regards this as a sign that the irredentism remains the dominant state ideology and everyday political practice in the neighboring country.[39] Megjithatë, pas protestave të forta diplomatike, Ministria e Jashtme e Republikës së Maqedonisë e dënoi incidentin dhe e thirri diplomatin e saj të kthehej në Shkup për konsultime.[40]

Maqedonizmi

[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
Mbishkrim i dëmtuar në kishën Sveta Nedela në Manastir, ku shkruan: Kjo kishë e shenjtë është ndërtuar me kontributin e bullgarëve të Manastirit me 13 tetor 1863. Pjesa e mbishkrimit ku shkruan "bullgarët" është fshirë. Ka shumë monumente tjera bullgare që janë shkatërruar qëllimisht në Republikën e Maqedonisë.[41]
Mbishkrimi i Manastirit nga viti 1016/1017. Në gur lexohet qartë fjalla bullgar. Në vitin 2006 konsullata franceze në Manastir sponsorizoi dhe përgatiti një katalog për turistë, dhe vendosi në ballinë një fotografi të këtij mbishkrimi. Lajmi për të u përhap para publikimit kurse shtypja e katalogut të ri u pezullua për shkak të fjalës "bullgar".[42]
Ballina e botimit të parë të përmbledhjes "Këngë Popullore Bullgare" mbledhur dhe përgatitur nga Vëllezërit Miladinov. Kur Arkivi Shtetëror Maqedon ekspozoi një fotokopje të librit, pjesa e siprme e faqes ku shkruan "bullgar" është hequr.[43] Një rast i ngjashëm ka ndodhur edhe me muzeun kombëtar të Republikës së Maqedonisë, i cili, me sa duket, nuk pranon të ekspozojë veprat origjinale të dy vëllezërve, për shkak të etiketës bullgar në disa sosh.[44]

Maqedonizmi (maqedonisht dhe serbisht: Македонизам, Makedonizam; Dimitris Keridis. Historical Dictionary of Modern Greece. Books.google.bg. fq. 101. Marrë më 2015-09-04. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!) dhe greqisht: Μακεδονισμός, Makedonismós) është një term politik dhe historik i përdorur në një kuptim polemik për t'iu referuar disa ideve që karakterizojnë nacionalizmin agresiv maqedon.[45][46][47][48][49][50] Para Luftërave Ballkanike idetë maqedoniste ishin të përhapura vetëm në një rreth të ngushtë intelektualësh. Rëndësia e tyre u rrit gjatë periudhës mes dy luftërave botërore si në Maqedoninë e Vardarit ashtu dhe në  diasporën majtiste në Bullgari, dhe u përkrahën nga Kominterni. Gjatë Luftës së Dytë Botërore, këto ide u përkrahën nga partizanët komunistë, të cilët në vitin 1944 formuan Republikën Jugosllave të Maqedonisë. Pas Luftës së Dytë Botërore, Maqedonizmi u bë baza e ideologjisë shtetërore të Maqedonisë Jugosllave, që kishte për synim shndërrimin e popullsisë sllave, dhe deri në një masë edhe të asaj jo-sllave, në maqedonë etnikë.[51] Kjo politikë shtetërore është ende aktuale sot në Maqedoninë e Veriut,[52] ku është zhvilluar në disa drejtime. Njëri prej tyre pohon lidhjen e maqedonëve të sotëm me maqedonët e lashtë, në vend të lidhjes me Sllavët e Jugut, ndërkohë që drejtimi tjetër një tjetër i kanë kërkuar të përfshijnë në panteonin kombëtar aktivistët djathtistë të Organizatës së Brendshme Revolucionare Maqedone (IMRO), që më parë shiheshin si bullgarofilë.

Termi është përdorur herë pas here në një kuptim apologjetik nga disa autorë maqedonë,[53][54][55][56] , por është përballur poashtu me kritika të forta nga disa me pikëpamje politike të moderuara dhe nga studiues ndërkombëtarë.[57][58]

Maqedonizmi si konceptim etno-politik

[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Rrënjët e këtij koncepti u zhvilluan së pari në gjysmën e dytë të shekullit XIX, në kontekstin e nismave greke, bullgare dhe serbe për të marrë kontrollin mbi rajonin e Maqedonisë, që në atë kohë ishte nën sundimin e Perandorisë Osmane. Fillimisht ishte përdorur në mënyrë përbuzëse për t'iu referuar sllavëve maqedonë, të cilët besonin se ata përbënin një grup etnik të ndryshëm, që dallonte nga fqinjët e tyre. I pari që përdori termin "maqedonist" ishte autori bullgar Petko Slavejkov, i cili e shpiku këtë term në artikullin e tij "Çëshja Maqedone", publilikuar në vitin 1871 në gazetën Makedonija. Megjithatë, ai vuri në dukje se për herë të parë i kishin rënë në vesh ide të tilla që 10 vjet më herët, domethënë rreth vitit 1860. Slavejkovi kritikoi ashpër ata maqedonë që shprehnin aso bindjesh, pasi që ata kurrë nuk kishin treguar një bazë substanciale ku i mbështesnin qëndrimet e tyre. Më tutje Slavejkovi i etiketoi ata me termin "maqedonistë".[59] Sidoqoftë, ata që u akuzuan nga Slaveikovi si maqedonistë, dolën të jenë përfaqësues të lëvizjes që synonte krijimin e gjuhës standarde bullgare, e cila do të mbështetej kryesisht në dialektet maqedone.[60] Një tjetër rast i hershëm i përdorimit të termit "maqedonizëm" haset në një raport të politikanit serb Stojan Novakoviq nga viti 1887. Ai propozoi që të përdorej ideologjia maqedoniste si mjet për të luftuar ndikimin bullgar në Maqedoni, duke promovuar kështu interesat serbe në rajon.[61] Veprimtaria diplomatike e Novakoviqit në Stamboll dhe Shën Petersburg ka luajtur rol të rëndësishëm në realizimin e ideve të tij, veçanërisht nëpërmjet "Shoqatës së Serbo-maqedonasve" që e formoi në Stamboll dhe përmes mbështetjes së tij për Shoqërinë Shkencore dhe Letrare Maqedonase në Shën Petersburg.[62] Gjeopolitika e serbëve në mënyrë të dukshme luajti rolin vendimtar në etnogjenezën e maqedonëve, duke promovuar një vetëdije të veçantë maqedone në kurriz të bullgarëve (vlen të përmendet se propaganda serbe në shekullin e 19-të kryesisht i përmbahej serbizimit të drejtpërdrejtë, duke përfshirë politikat e Beogradit në Maqedoninë e Vardarit pas Luftës së Parë Botërore). Në vitin 1888 etnografi maqedono-bullgar, Kuzman Shapkarev, vuri re se si pasojë e kësaj veprimtarie, një etnonim i çuditshëm antik: "Macedonci" (maqedonët) u imponua 10-15 vjet më parë nga disa intelektualë të çuditshëm, mbase me një "qëllim dinak" për të zëvendësuar termin tradicional: "Bugari" (bullgarë).[63]

Në vitin 1892, Georgi Pulevski përfundoi veprën "Historia e përgjithshme sllavo-maqedonase", dorëshkrimi i së cilës kalonte të 1700 faqet.[64] Sipas atij libri, maqedonët e lashtë ishin sllavë kurse sllavo-maqedonët ishin vendas në Ballkan, për dallim nga bullgarët dhe serbët, të cilët erdhën shumë shekuj më vonë. Rrënja e një përzierjeje të tillë indigjene mes Ilirizmit dhe Pansllavizmit mund të shihet në veprën e Spiridon Gabrovskit "Historia e përmbledhur e popullit sllavo-bullgar" (1792), dorëshkrimi origjinal i të cilit u gjet në vitin 1868 nga shkencëtari rus Aleksandër Hilferding gjatë udhëtimit të tij në Maqedoni..[65] Gabrovski u përpoq të krijonte një lidhje midis bullgarëve dhe maqedonëve në njërën anë, dhe ilirëve e maqedonëve të lashtë në anën tjetër, ku këta të fundit sipas tij ishin poashtu sllavë. Axhenda kryesore e kësaj historie mbi bullgaro-iliro-maqedonët mitikë ishte të pohonte se sllavët maqedonë dhe bullgarë ishin ndër banorët autoktonë të Ballkanit.[66]

Ithtarët e mëpasëm të ideve maqedoniste në fillim të shekullit të 20-të, ishin dy studiues tjerë serbë, gjeografi Jovan Cvijiq[67] dhe gjuhëtari Aleksandar Beliq.[68] Ata pretendonin që sllavët e Maqedonisë ishin "Sllavomaqedonë", një masë amorfe sllave, as bullgare, as serbe. Kjo pikëpamje u mbështet gjithashtu nga disa intelektualë perëndimorë, ku spikat Oswald Spengler.[69][failed verification] Cvijiq më tej argumentonte se etnonimi tradicional "bugari" (bullgarët) me të cilin e quante veten popullata sllave e Maqedonisë, në të vërtetë do të thoshte raja, dhe në asnjë rast nuk nënkuptonte përkatësinë etnike bullgare. Në studimet e tij etnografike mbi sllavët e Ballkanit, Cvijiq sajoi një "tip qendror" (sllavomaqedonë dhe torlakë), që dallonte si nga "tipi dinarik" (varianti kryesor etnografik "serb") dhe "tipi i Ballkanit Lindor" (që përfaqësonte bullgarët, por që përjashtonte Bullgarinë Perëndimore). Bullgarët e vërtetë i përkisnin vetëm "tipit të Ballkanit Lindor" dhe ishin një përzierje e sllavëve, grupeve "turaniane" (bullgarë, cumanë dhe turq) dhe vllehëve, dhe si të tillë, ishin ndryshe nga sllavët e tjerë të jugut për nga përbërja e tyre etnike. Më e rëndësishmja, karakteri i tyre kombëtar ishte padyshim jo-sllav. Bullgarët ishin të zellshëm dhe të trashë. Ata ishin popull pa imagjinatë dhe për këtë arsye domosdoshmërisht pa art dhe kulturë. Kjo karikaturë e bullgarëve lejoi dallimin e tyre të qartë prej "tipit qendror", ku Cvijiqi fuste sllavët e Maqedonisë, bullgarët perëndimorë (shopët) dhe torlakët, një tip kryesisht sllav (dmth. serbë të vjetër) dhe rrjedhimisht jo-bullgar. Sot, këto pikëpamje të vjetëruara serbe janë propaganduar nga disa studiues dhe politikanë bashkëkohorë maqedonë, si rikrijim i keq i kësaj pseudo-shkencore racore.

 Disa ideologë pansllavistë të Rusisë, një shteti që më parë kishte qenë përkrahës i Bullgarisë së Madhe, i përvetësuan këto ide si kundërpërgjigje ndaj politikës rusofobe të Bullgarisë në fillim të shekullit të 20-të.[70] Në fillim të shekullit të 20-të, propaganda e vazhdueshme serbe kishte arritur me sukses ta nguliste në opinionin publik evropian konceptin e sllavëve maqedonë, emër i cili filloi të përdorej pothuaj po aq shpesh sa emri bullgarë. Në të njëjtën kohë ithtarët e Lufta Greke për Maqedoninë, si Germanos Karavangelis, e popullarizuan idenë e një lidhjeje të drejtpërdrejtë mes sllavëve lokalë dhe maqedonëve të lashtë.[71] Megjithatë, një raport i vitit 1914 nga Carnegie Council for Ethics in International Affairs thotë se serbët dhe grekët i klasifikonin sllavët e Maqedonisë si "sllavomaqedonas" për qëllime politike, dhe për të fshehur ekzistencën e bullgarëve në atë rajon.[72] Megjithatë, pas Luftërave Ballkanike (1912-1913) Maqedonia Osmane u copëtua kryesisht mes Greqisë dhe Serbisë, e kjo pati si pasojë helenizimin, respektivisht serbizimin e popullsisë sllave. Përdorimi i termit sllavomaqedonas në përgjithësi pushoi të përdorej në të dyja vendet.

Ithtarët e hershëm

[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Nacionalistët e parë maqedonë u shfaqën në fund të shekullit XIX dhe në fillim të shekullit XX, jashtë Maqedonisë. Përgjatë jetës së tyre, shumica nga ta shprehën deklarata kontradiktore lidhur me kombësinë e tyre dhe mbi përkatësinë etnike të sllavëve që jetonin në Maqedoni. Konceptet e tyre pro-maqedone i formësuan pas kontakteve me disa qarqe pansllaviste në Serbi dhe Rusi. Mungesa e motiveve të ndryshme etnike duket se konfirmohet nga fakti se në veprat e tyre ata shpesh përdorën emërtimet bullgaro-maqedon, bullgarët maqedonë dhe sllavët maqedonë për t'i emërtuar bashkatdhetarët e tyre. Përfaqësues të këtij qarku ishin Georgi Pulevski, Theodosi i Shkupit, Kërste Misirkov, Stefan Dedov, Atanas Razdolov, Dimitrija Çupovski dhe të tjerë. Gati të gjithë nga këta vdiçën në Bullgari. Pjesa dërrmuese e valës pasuese të maqedonistëve ishin politikanë majtistë, të cilët ndërruan përkatësinë e tyre etnike nga bullgar në maqedon përgjatë viteve 1930-ta, pas njohjes së etnisë maqedone nga Kominterni. Këtu bëjnë pjesë: Dimitar Vlahov, Pavel Shatev, Panko Brashnarov, Venko Markovski, Georgi Pirinski, Sr. etj. Aktivistët e tillë maqedonë, që vinin nga Organizata e Brendshme Revolucionare Maqedonase dhe Partia Komuniste e Bullgarisë, asnjëherë nuk u çliruan plotësisht nga tendencat e tyre pro-bullgare.[73]

Idetë e sotme

[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
Monumenti i Samuilit të Bullgarisë në Shkup. Në Republikën e Maqedonisë, ai identifikohet si një mbret maqedon[74] Në vitin 2012 Parlamenti Evropian i ka kërkuar Maqedonisë të krijojë një komitet të përbashkët ekspertësh me Bullgarinë për të trajtuar çështjen e ndjeshme të mësimit të historisë në vend[75]

Ndër këndvështrimet dhe mendimet që shpesh shihen si përfaqësuese të nacionalizmit maqedon dhe që kritikohen si pjesë të "maqedonizmit" nga ata që përdorin këtë term, janë ato në vijim:

  • Nocioni i vazhdimësisë së pandërprerë racore, gjuhësore dhe kulturore mes maqedonëve të sotëm dhe një pjese të popullsisë autoktone të rajonit, në veçanti të maqedonëve të lashtë (see: Ancient history of North Macedonia)
  • Ideja që ka një dallim thelbësor etno-gjenetik mes maqedonëve në njërën anë, dhe bullgarëve në anën tjetër. 
  • Opinioni që termi Bullgar i përdorur në Maqedoninë mesjetare dhe osmane, në të vërtetë nënkuptonte  fshatarë të rëndomtë ose sllavë të krishterë.[76] (see: Macedonian Bulgarians)
  • Pikëpamje politike irredentiste në lidhje me rajonet fqinje të Maqedonisë në Greqi ("Maqedonia e Egjeut") dhe pjesën jugperëndimore të Bullgarisë ("Maqedonia e Pirinit") si dhe mbi ekzistencën e pakicave të mëdha maqedone në ato rajone.[77]
  • Besimi se dyndja mesjetare e sllavëve në Ballkan nuk ka ndodhur kurrë dhe se është koncept i trilluar nga Jugosllavia komuniste; (see: South Slavs)
  • Mohimi i çfarëdo pranie serbe në Maqedoninë Osmane deri më 1913.
  • Opinioni që ekziston një lidhje etnogjenetike ndërmjet maqedonëve dhe hunzakëve, e cila daton nga koha e Lekës së Madh.[78]
  • Besimi që fqinjtë e Republikës së Maqedonisë kanë organizuar propagandë të madhe anembanë botës, duke përhapur histori të rreme dhe duke krijuar një ide të gabuar për maqedonët si komb i ri, ndonëse maqedonët janë "stërgjyshërit e europianëve të sotëm".[79]
  • Ideja që termi i pranuar ndërkombëtarisht "helenizëm" është gabim dhe që duhet të zëvendësohet nga termi maqedonizëm, i cili nga aspekti historik është më i drejtë.[80]

Tjera fusha ku ka polemika mes bullgarëve dhe maqedonëve janë:

  • Prania e bullgarëve në Maqedoninë mesjetare dhe mungesa e lidhshmërisë etongjenetike me maqedonët e sotëm.
  • Karakteri etnik i figurave dhe entiteteve të ndryshme mesjetare, duke përfshirë shën Kirilin dhe Metodin, Car Samuilin dhe mbretërinë e tij, si dhe Arqipeshvinë mesjetare të Ohrit;
  • Roli historik i Ekzarkatit Bullgar dhe karakteri etnik i Organizatës së Brendshme Revolucionare Maqedone;
  • Roli historik i disa lëvizjeve kryengritëse maqedone gjatë sundimit osman (shih Kryengritja e Ilindenit) dhe gjatë okupimit bullgar të Maqedonisë në World War II.
  • Opinioni që kombësia maqedone është produkt artificial, pasojë e propagandës serbe gjatë shekullit XIX dhe politikave të Kominternit gjatë shekullit XX. 
  • Besimi që maqedonët përbëjnë një nëngrup rajonal të popullit bullgar dhe që gjuha maqedone është dialekt i gjuhës bullgare. 

Referime dhe shënime

[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
  1. ^ Roumen Daskalov and Tchavdar Marinov. Entangled Histories of the Balkans: Volume One: National Ideologies and Language Policies. 2013. p. 318.
  2. ^ a b Roumen Daskalov and Tchavdar Marinov. Entangled Histories of the Balkans: Volume One: National Ideologies and Language Policies. BRILL, 2013. p. 300.
  3. ^ a b Roumen Daskalov and Tchavdar Marinov. Entangled Histories of the Balkans: Volume One: National Ideologies and Language Policies. BRILL, 2013. p. 316.
  4. ^ Peter Lang (2010). Contested Ethnic Identity: The Case of Macedonian Immigrants in Toronto, 1900-1996. fq. 67. ISBN 3034301960. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  5. ^ a b Viktor Meier. Yugoslavia: A History of Its Demise. P. 179.
  6. ^ Entangled Histories of the Balkans: Volume One: National Ideologies and Language Policies, Balkan Studies Library, Roumen Dontchev Daskalov, Tchavdar Marinov, BRILL, 2013, ISBN 900425076X, pp. 300-303.
  7. ^ Nationalism and Territory: Constructing Group Identity in Southeastern Europe, Geographical perspectives on the human past, George W. White, Rowman & Littlefield, 2000, ISBN 0847698092, p. 236.
  8. ^ Dimitar Bechev (2009). Historical dictionary of the Republic of Macedonia. Scarecrow Press. fq. 139–140. ISBN 0-8108-5565-8. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  9. ^ The Macedonian conflict: ethnic nationalism in a transnational world, Loring M. Danforth, Princeton University Press, 1997, ISBN 0-691-04356-6, pp. 65-66.
  10. ^ "The Macedonian conflict: ethnic nationalism in a transnational world", Loring M. Danforth, Princeton University Press, 1997, ISBN 0-691-04356-6, pp. 65-66.
  11. ^ Modern hatreds: the symbolic politics of ethnic war. New York: Cornell University Press. Kaufman, Stuart J. (2001), p. 193, ISBN 0-8014-8736-6.
  12. ^ Floudas, Demetrius Andreas; "FYROM's Dispute with Greece Revisited" (PDF). in: Kourvetaris et al. (eds.), The New Balkans, East European Monographs: Columbia University Press, 2002, p. 85. Arkivuar nga origjinali (PDF) më 25 mars 2009. Marrë më 15 janar 2018. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!); Nuk lejohet formatim teksti në: |publisher= (Ndihmë!)
  13. ^ Fingerprinting the Iron Age: Approaches to identity in the European Iron Age: Integrating South-Eastern Europe into the debate. Oxbow Books, 2014, ISBN 1782976752, Vranic. I., Hellenisation and Ethnicity in the Continental Balkan Iron Age, pp. 169-170.
  14. ^ Langer Benjamin; Lechler Julia (Hrsg.); Herold Stephanie (2010). Reading the City: Urban Space and Memory in Skopje, Sonderpublikation des Instituts für Stadt- und Regionalplanung. Technische Universität Berlin. fq. 42–43. ISBN 3798321299. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  15. ^ Joseph Roisman; Ian Worthington (2010). A Companion to Ancient Macedonia, Blackwell Companions to the Ancient World. John Wiley & Sons. fq. 583. ISBN 1405179368. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  16. ^ The Macedonian Conflict: Ethnic Nationalism in a Transnational World - Loring M. Danforth. Books.google.com. fq. 45. Marrë më 2015-09-04. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  17. ^ Alan John Day, Political parties of the world, 2002
  18. ^ Hugh Poulton, Who are the Macedonians?, Hurst & Company, 2000
  19. ^ Loring M. Danforth, The Macedonian conflict: ethnic nationalism in a transnational world, Princeton University Press, 1997
  20. ^ Christopher K. Lamont, International Criminal Justice and the Politics of Compliance, Ashgate, 2010
  21. ^ Human Rights Watch World Report, 1999
  22. ^ Imogen Bell, Central and South-Eastern Europe 2004, Routledge
  23. ^ Keith Brown, The past in question: modern Macedonia and the uncertainties of nation, Princeton University Press, 2003
  24. ^ Georgievski, Boris (2013-05-03). "Ghosts of the Past Endanger Macedonia's Future". Balkan Insight. Marrë më 2015-09-04. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  25. ^ Stephanie Herold, Benjamin Langer, Julia Lechler, Reading the City: Urban Space and Memory in Skopje, Technischen Universität Berlin, Taschenbuch, 2011, p.43
  26. ^ Ludomir R. Lozny (2011). Comparative Archaeologies: A Sociological View of the Science of the Past. Springer. fq. 427. ISBN 1441982248. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  27. ^ Helena Smith. "Macedonia statue: Alexander the Great or a warrior on a horse? | World news". The Guardian. Marrë më 2015-09-04. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  28. ^ Davies, Catriona (2011-10-10). "Is Macedonia's capital being turned into a theme park? - CNN.com". Edition.cnn.com. Marrë më 2015-09-04. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  29. ^ "Athens complains about Skopje arch | News". ekathimerini.com. 2015-06-30. Marrë më 2015-09-04. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  30. ^ Sinisa Jakov Marusic (2013-05-03). "Greece Slates Skopje's 'Provocative' Alexander Statue". Balkan Insight. Marrë më 2015-09-04. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  31. ^ [1] Error in webarchive template: Check |url= value. Empty.
  32. ^ Academic G. Stardelov and first President of the Republic of Macedonia Kiro Gligorov against antiquisation, on YouTube
  33. ^ Gabim referencash: Etiketë <ref> e pavlefshme; asnjë tekst nuk u dha për refs e quajtura Vangelia
  34. ^ Makedonska molitva - Македонска молитва - Macedonian prayer Arkivuar 7 mars 2012 tek Wayback Machine, on CastTV Translation from Macedonian: 0:25-0:45 O, Lord! Dearest God, which You are in Heaven! Do you see our Macedonian agonies? Do you hear the crying of our fathers, mothers, brothers, sisters and of our children? For the offspring which died for Macedonia? 0:47-2:27 We are bleeding for thousands of years, the living wounds of our offspring are left to them. O, Lord, You are the Only One in the Heaven. Only You are looking at our mother, crucified at four sides as the Son of God. Wherever You go, You are stepping over a grave and fall over bones. O, Lord, appear now, say us the truth, to us and to the world, because St. Nicholas came in my dream and told me: "and I am from the land of love and goodness, and I am a Macedonian. And I shed a bloody tear in the pot of our pain. But the truth is at the Almighty. Ask Him and He will tell it, because our Macedonian era has arrived. O, Lord, only You know that two truths exist, but the justice is only one. Thousands of book were spread all over the world by our neighbors with fake history and twisted truth about Macedonia. O, Lord, only You know our true justice: who we are, from where we are and why we are Macedonians? And to the Apostle Paul during a dream a Macedonian appeared, saying: "come to Macedonia and help us". 2:28-3:24 And St. Apostle Paul listened to the prayer and firstly came among us, Macedonians. And now here, for 2.000 years we are believing only in You, and in 2.000 Churches and Monasteries we are praying, and from the eternity we are waiting on You. I already can't remember, but I know, I, Macedon of Govrlevo, I am alone with God for 8.000 years and I pray in front of the largest cross in the world. You, the only Lord, dearest God which is in Heaven, listen to our prayer, come to Armageddon, lend us a hand and tell us the truth about the evil and the good, to us and to the whole world, because no more blood left in us, for the great mother - Macedonia. "God" is supposed to say the following: 3:48-5:16 Divine blessing for you, my Macedonians. I have waited for thousands of years to be called by you. From always with you, from eternity I am coming, I am already among you because here neither time nor space exists. Here, at my place, the time is still. But at your place, the time is now, for me to explain. Your mother Earth I have inhabited with three races: the White-Macedonoids, the Yellow-Mongoloids and the Black-Negroids. The rest-all are mulattoes. From you, Macedonians, the descendants of Macedon, I have impregnated the White race and everything began from you, to the Sea of Japan. All White people are your brothers because they carry Macedonian gene. And all the migrations started from your place towards the north. Kokino, Porodin, Radobor, Angelci, Barutnica, Govrlevo, wherever you dig you shall find the truth who you are, why you are and from where are you. Evil diabolic souls obscured the truth for thousands of years and lied to the world. 5:19-6:37 How much did you suffered and to what kind of plights did you passed, because I was sending you temptations, but you have stayed faithful, my children. Children of the sun and of the flowers, blessed with the joy, love and goodness. I send you Tsars for thousands of years and now I am giving you again. You are giving them to everybody, you didn't left them for you. How many Tsars are here with Me and how many Macedonians are, so many stars are on the heaven and sand in the sea is. Let all the Angels sing, for everybody who are with Me, who from love for Macedonia, exchanged their life for eternity and shared the Tsardom here with Me. Already the Angels are singing for all of you which understood God's glory, for all of you to which I gave a part of Paradise, for all of you I gifted with love and peace, for all of you which waited for Me and have seen My arrival. 6:40-8:23 Here, I am now coming to Macedonia, I am now among you, to tell you the truthful truth, which is among you under the soil. The grave of Alexander, the Macedonian Tsar, I shall open it, and the entire world at bowing in front of you I shall bring. How many Macedonian graves I have yet to open, because souls near me desire the truth. Love your greatest enemies, because I send them to be of greatest help to you. The truth about Macedonia and you, Macedonians should be known to the world. Because you were first among the firsts, most dignified among the most dignified. Now the Macedonian era arrived, the whole world to obtain the truth, to see that honor and blessing is to be a Macedonian, a descendant of Macedon and son of the God of Universe. Children of mine, blessed and eternal be, here where the sun and flowers rule, let there be eternal joy, love and goodness. Among you, I am now noble. In eternal Macedonia, blessed One, amen!
  35. ^ Matthew Brunnwasser (13 tetor 2011). "Concerns Grow About Authoritarianism in Macedonia". The New York Times. Marrë më 2015-09-04. {{cite news}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  36. ^ "Another diplomatic incident between Greece and Macedonia". Macedonia's Top-Channel TV. Arkivuar nga origjinali më 23 gusht 2017. Marrë më 23 gusht 2017. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  37. ^ "Σε αλυτρωτική εκδήλωση συμμετείχε Σκοπιανός πρόξενος – Σφοδρή απάντηση από το ΥΠΕΞ (English: Macedonian Consule participated in an Irredentist event - Strong reation from the Greek Foreign Ministry)". Aixmi.gr. Arkivuar nga origjinali më 23 gusht 2017. Marrë më 23 gusht 2017. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  38. ^ "Σκοπιανός πρόξενος με φόντο χάρτη της ΠΓΔΜ με ελληνικά εδάφη – ΥΠΕΞ: Ο αλυτρωτισμός εξακολουθεί (English: Macedonian Consul against a backdrop of Greater Macedonia - Greek MoFA: "Macedonian irredentism continues")". Real.gr. Marrë më 23 gusht 2017. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  39. ^ "ΥΠΕΞ: Καταδίκη της συμμετοχής του σκοπιανού πρόξενου σε αλυτρωτική εκδήλωση στο Τορόντο (English: Greek MoFA condemns the participation of Macedonian Consul in an irredentist event at Toronto)". Marrë më 23 gusht 2017. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  40. ^ "Dimitrov says MoFA won't tolerate 'excursions' like the diplomatic blunder in Toronto". Macedonian Information Agency. Arkivuar nga origjinali më 23 gusht 2017. Marrë më 23 gusht 2017. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  41. ^ Focus information Agency, June 01, 2010 - Arkivuar 18 janar 2016 tek Wayback Machine UNESCO has send a letter to the Bulgarian Cultural Club – Skopje about the alarming condition of Bulgarian monuments in Macedonia.
  42. ^ "Исправена печатарска грешка, Битола за малку ќе се претставуваше како бугарска. Дневник-online, 2006". Arkivuar nga origjinali më 24 shkurt 2012. Marrë më 15 janar 2018. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  43. ^ "Kopje e arkivuar". Arkivuar nga origjinali më 5 prill 2012. Marrë më 15 janar 2018. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)Mirëmbajtja CS1: Archived copy si titull (lidhja)
  44. ^ Phillips, John (2004). Macedonia: Warlords and Rebels in the Balkans. I.B.Tauris. fq. 41. ISBN 1-86064-841-X. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  45. ^ John D. Bell, edited by Sabrina P Ramet - (1999) The Radical Right in Central and Eastern Europe Since 1989, [2]ISBN 0271018119&id=QZr1vsDIvlUC&pg=RA1-PA252&lpg=RA1-PA252&ots=-2m4nrHkz1&dq=macedonism&sig=GwSevgcuvQtmz9ZAWPvrNKobTxg Page 252
  46. ^ Лабаури, Дмитрий Олегович. Болгарское национальное движение в Македонии и Фракии в 1894-1908 гг: Идеология, программа, практика политической борьбы, София 2008
  47. ^ Nikolaĭ Genov, Anna Krŭsteva, (2001) Recent Social Trends in Bulgaria, 1960-1995, [3]ISBN 0773520228&id=AwsSPUrDfb0C&pg=RA11-PA74&lpg=RA11-PA74&ots=h-D_KXQGfK&dq=macedonism&sig=P4dXnoAFfAMQP0Qx2rzKZ_2Jzxw Page 74
  48. ^ Society for Macedonian Studies Arkivuar 27 maj 2007 tek Archive.today, Macedonianism FYROM'S Expansionist Designs against Greece, 1944-2006, Ephesus - Society for Macedonian Studies, 2007 ISBN 978-960-8326-30-9, Retrieved on 2007-12-05.
  49. ^ %5b%5bInternational Standard Book Number|ISBN%5d%5d %5b%5bSpecial:BookSources/0838636098|0838636098%5d%5d&id=UpC4QJP66HUC&pg=PA99&lpg=PA99&ots=RauFTx6VlC&dq=macedonism&sig=jFMCaYW04ob2Jep-oCa3CxwzeVg Mediterranean Politics - Richard Gillespie. Google.com. fq. 99. ISBN 0-8386-3609-8. Marrë më 2015-09-04. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!); Shiko vlerën e |url= (Ndihmë!)
  50. ^ "Kopje e arkivuar". Arkivuar nga origjinali më 26 shtator 2007. Marrë më 15 janar 2018. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)Mirëmbajtja CS1: Archived copy si titull (lidhja)
  51. ^ Greece and the new Balkans: challenges and opportunities, Van Coufoudakis, Harry J. Psomiades, André Gerolymatos, Pella Pub. Co., 1999, ISBN 0-918618-72-X, p. 361.
  52. ^ Mediterranean politics, Richard Gillespie, Fairleigh Dickinson Univ Press, 1994, ISBN 0-8386-3609-8, p. 97.
  53. ^ "IIS7". Utrinskivesnik.com.mk. Marrë më 2015-09-04. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  54. ^ "newbalkan prolitics". Arkivuar nga origjinali më 4 maj 2012. Marrë më 20 shkurt 2016. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)Missing or empty |title= (help)
  55. ^ Example cited in: Loring Danforth (1995), The Macedonian Conflict: ethnic nationalism in a transnational world, [4]ISBN 0691043566&id=ZmesOn_HhfEC&pg=PA45&lpg=PA45&ots=Eb0bBzHBQT&dq=macedonism&sig=LO82EJ_vsHIAzByUF4dUWNNRjd4 Page 45
  56. ^ Џамбазовски, Климент. Стоjан Новаковић и Македонизам, Историjски часопис, 1963-1965, књига ХІV-XV, с. 133-156
  57. ^ "The lack of capability by Macedonists in condition of democracy, also contributes to the vision of their opponents. The creation of the Macedonian nation, for almost half of a century, was done in a condition of single-party dictatorship. In those times, there was no difference between science and ideology, so the Macedonian historiography, unopposed by anybody, comfortably performed a selection of the historic material from which the Macedonian identity was created. There is nothing atypical here for the process of the creation of any modern nation, except when falsification from the type of substitution of the word "Bulgarian" with the word "Macedonian" were made. In a case which that was not possible, the persons from history were proclaimed for Bulgarian agents who crossed into some imaginary pure Macedonian space. But when we had to encourage the moderate Greek political variant and move into a direction of reconciliation among peoples, our nationalism was modelled according to the Greek one. The direct descendants of Alexander the Great raised the fallen flag on which the constitutional name of the Republic of Macedonia was written and led the people in the final confrontation with the Greeks, the direct descendants of Greek gods. This warlike attitude of the "winners" which was a consequence of the fear of politician from heavy and unpopular compromises had its price. In those years, we lost our capability for strategic dialog. With Greeks? No, with ourselves. Since then, namely, we reach towards some fictional ethnic purity which we seek in the depths of the history and we are angry at those which dare to call us Slavs and our language and culture Slavic!? We are angry when they name us what we -if we have to define ourselves in such categories- are, showing that we are people full with complexes which are ashamed for ourselves. We lost our capability for reasonable judgment, someone shall say, because the past of the Balkans teaches us that to be wise among fools is foolish. Maybe. Maybe the British historians are right when they say that in history one can find confirmation for every modern thesis, so, we could say, also for the one that we are descendants of the Ancient Macedonians...." Denko Maleski, politician of the Republic of Macedonia (foreign minister from 1991 to 1993 and ambassador to the United Nations from 1993 to 1997), Utrinski Vesnik newspaper, October 16, 2006.
  58. ^ "Macedonia was also an attempt at a multicultural society. Here the fragments are just about holding together, although the cement that binds them is an unreliable mixture of propaganda and myth. The Macedonian language has been created, some rather misty history involving Tsar Samuel, probably a Bulgarian, and Alexander the Great, almost certainly a Greek, has been invented, and the name Macedonia has been adopted. Do we destroy these myths or live with them? Apparently these radical Slavic factions decided to live with their myths and lies for the constant amusement of the rest of the world!..." T.J. Winnifrith, Shattered Eagles, Balkan Fragments, Duckworth, 1995
  59. ^ "We have many times heard from the Macedonists that they are not Bulgarians but Macedonians, descendants of the Ancient Macedonians, and we have always waited to hear some proofs of this, but we have never heard them. The Macedonists have never shown us the bases of their attitude. They insist on their Macedonian origin, which they cannot prove in any satisfactory way. We have read in the history that in Macedonia existed a small nation - Macedonians; but nowhere do we find in it neither what were those Macedonians, nor of what tribe is their origin, and the few Macedonian words, preserved through some Greek writers, completely deny such a possibility....", "The Macedonian question" by Petko R. Slaveikov, published 18 January 1871 in the Macedonia newspaper in Constantinople.
  60. ^ Ц. Билярски, Из българския възрожденски печат от 70-те години на XIX в. за македонския въпрос, сп. „Македонски преглед“, г. XXIII, София, 2009, кн. 4, с. 103-120.
  61. ^ "Since the Bulgarian idea, as it is well-known, is deeply rooted in Macedonia, I think it is almost impossible to shake it completely by opposing it merely with the Serbian idea. This idea, we fear, would be incapable, as opposition pure and simple, of suppressing the Bulgarian idea. That is why the Serbian idea will need an ally that could stand in direct opposition to Bulgarianism and would contain in itself the elements which could attract the people and their feelings and thus sever them from Bulgarianism. This ally I see in Macedonism...." from the report of S. Novakovic to the Minister of Education in Belgrade about "Macedonism" as a transitional stage in Serbianization of the Macedonian Bulgarians; see idem. Cultural and Public Relations of the Macedonians with Serbia in the XIXth c.), Skopje, 1960, p. 178.
  62. ^ He was sent as the Serbian envoy to Constantinople, considered as one of the most important posts in that period. The diplomatic convention with Ottoman Turkey signed in 1886, due to Novaković's skillful negotiations, made possible the opening of Serbian consulates in Skopje and Thessaloniki. He was instrumental in organizing a huge network of Serbian consulates, secular and religious Serbian schools and Serb religious institutions throughout Turkey in Europe, in particular in Macedonia, where he aided macedonistic intellectuals as K. Grupchevic and N. Evrovic. Furthermore, Novaković initiated the establishment of closer Serbian-Russian relations as consul in St. Petersburg, where he supported the local macedonists as Misirkov and Chupovski. Angel G. Angelov, The European Legacy: Toward New Paradigms, 1470-1316, Volume 2, Issue 3, 1997, Pages 411 – 417.; Memoirs of Hristo Shaldev, Macedonian revolutionary (1876-1962), Macedonian Patriotic Organization "TA" (Adelaide, Australia, 1993), The Slav Macedonian Student Society in St. Petersburg, pp. 14-21. Arkivuar 4 mars 2016 tek Wayback Machine
  63. ^ In a letter to Prof. Marin Drinov of May 25, 1888 Kuzman Shapkarev writes: "But even stranger is the name Macedonians, which was imposed on us only 10-15 years ago by outsiders, and not as some think by our own intellectuals.... Yet the people in Macedonia know nothing of that ancient name, reintroduced today with a cunning aim on the one hand and a stupid one on the other. They know the older word: "Bugari", although mispronounced: they have even adopted it as peculiarly theirs, inapplicable to other Bulgarians. You can find more about this in the introduction to the booklets I am sending you. They call their own Macedono-Bulgarian dialect the "Bugarski language", while the rest of the Bulgarian dialects they refer to as the "Shopski language". (Makedonski pregled, IX, 2, 1934, p. 55; the original letter is kept in the Marin Drinov Museum in Sofia, and it is available for examination and study)
  64. ^ "One Nineteenth Century Macedonian History Book (Historical Data and Mythology) Biljana Ristovska-Josifovska Institute of National History (Macedonia) Summary" (PDF). Arkivuar nga origjinali (PDF) më 10 janar 2015. Marrë më 15 janar 2018. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  65. ^ Multiple Antiquities - Multiple Modernities: Ancient Histories in Nineteenth Century European Cultures, Gábor Klaniczay, Michael Werner, Ottó Gecser, Campus Verlag, 2011, ISBN 3593391015, p. 224.
  66. ^ An Agenda for the Western Balkans: From Elite Politics to Social Sustainability, Nikolaos Papakostas, Nikolaos Passamitros, Columbia University Press, 2014, ISBN 3838266986, p. 121.
  67. ^ Јован Цвијић, Основе за географију и геологију Македоније и Старе Србије I-III, 1906—1911.
  68. ^ Дијалекти источне и јужне Србије, Александар Белић, Српски дијалектолошки зборник, 1, 1905.
  69. ^ "Full text of "The Decline of the West: The Complete Edition"". Archive.org. Marrë më 2015-08-30. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  70. ^ 20.11.1914 "Македонскiй Голосъ" - Кто такие Македонцы?
  71. ^ This theory has its deep roots into the Greek policy on Macedonia, which may be noticed in the address of Archbishop Germanos Karavangelis and his advices to Konstantinos Christou. In his memories entitled as “Macedonian Struggle”, Archbishop Karavangelis, wrote: "You have been Greeks since the time of Alexander the Great, but the Slavs came and slavicized you. Your appearance is Greek and the land we step on is Greek. This is witnessed by the monuments that are hidden in it, they are Greek, too, and the coins that we found are also Greek, and the inscriptions are Greek...." Каравангелис, Германос. „Македонската борба (спомени)“, Васил Чекаларов, Дневник 1901-1903 г., Съставителство Ива Бурилкова, Цочо Билярски, ИК „Синева” София, 2001, стр. 327.
  72. ^ "A comparison of the ethnographic and linguistic maps drawn up by Messers, Kantchev, Cvijic and Belic, with the new frontiers of the treaty of Bucharest reveals the gravity of the task undertaken by the Servians. They have not merely resumed possession of their ancient domain, the Sandjak of Novi-Bazar and Old Servia proper (Kosovo Pole and Metchia), despite the fact that this historic domain was strongly Albanian; they have not merely added thereto the tract described by patriotic Servian ethnographers as "Enlarged Old Servia" fan ancient geographical term which we have seen twice enlarged, once by Mr. Cvijic and again by Mr. Belic; [See chapter I, p. 29.] over and above all this, their facile generosity impelled them to share with the Greeks the population described on their maps as "Slav-Macedonian", a euphemism designed to conceal the existence of Bulgarians in Macedonia."
  73. ^ Palmer, S. and R. King Yugoslav Communism and the Macedonian Question, Archon Books (June 1971), p. 137.
  74. ^ An outline of Macedonian history from ancient times to 1991. Macedonian Embassy London. Retrieved on 2007-04-28.
  75. ^ "EP Urges Macedonia to Form Joint Committee on History with Bulgaria - Novinite.com - Sofia News Agency". Novinite.com. 2012-01-24. Marrë më 2015-09-04. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  76. ^ "Íàðîäíà Âîë£À". Narodnavolja.com. Arkivuar nga origjinali më 29 gusht 2018. Marrë më 2015-09-04. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  77. ^ FYROM, 2011 - Euphoria Of Racism And Expansionism Towards Greece. A large assembly of people during the inauguration of the Statue of Alexander the Great in Skopje, the players of the national basketball team of the Republic of Macedonia during the European Basketball Championship in Lithuania, and a little boy, singing a racist tune. Translation from Macedonian: "Get out, boy, right away on the balcony And say hello to the people of Goce's race Lift your hands up high Ours will be Thessaloniki's field."
  78. ^ Neil MacDonald (2008-07-18). "Alexander's 'descendants' boost Macedonian identity". FT.com. Marrë më 2015-09-04. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  79. ^ "2,300 years later, 'Alexander-mania' grips Macedonia". CSMonitor.com. 2009-03-21. Marrë më 2015-09-04. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  80. ^ "Page Redirection". A1.com.mk. Marrë më 2015-09-04. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
Marrë nga "https://sq.wikipedia.org/w/index.php?title=Nacionalizmi_maqedonas&oldid=2587767"