Jump to content

Umm Kulthum

Nga Wikipedia, enciklopedia e lirë
Umm Kulthum
أم كلثوم
Informata themelore
Emri i lindjesUmm-kulthum Ibrahim es-Sayyid el-Beltagi
Njohur edhe siOum Kalthoum, Om Kalsoum, Om Koulsum, Om Kalthoum, Oumme Kalsoum, Umm Kolthoum, Om Koultoum, Ummi Kultsum, Ummi Kaltsum, Umi Kulsum, Umi Kalsum
Lindi(1904-05-04)4 maj 1904
Tamay Ez-Zahayra, El Senbellawein, Dakahlia Governorate, Khedivate of Egypt, Perandoria Osmane
Vdiq3 shkurt 1975 (70 vjeçe)
Cairo, Egypt
ZhanretMuzika klasike arabe
ProfesioniKëngëtare, aktore
Vitet aktivec. 1924–1973
LabeliEMI Arabia

Umm Kulthum (31 dhjetor 1898 [1] – 3 shkurt 1975) ishte një këngëtare, tekstshkruese dhe aktore egjiptiane aktive nga vitet 1920 deri në vitet 1970. Asaj iu dha titulli nderi Kawkab al-Sharq ("Ylli i Lindjes"). [2] Në Egjiptin e saj të lindjes, Kulthumi është një ikonë kombëtare ; ajo është quajtur si "Zëri i Egjiptit" [3] [4] dhe " Piramida e Katërt e Egjiptit". [5] [6] Në vitin 2023, Rolling Stone e renditi Kultum-in në vendin e 61-të në listën e 200 këngëtarëve më të mëdhenj të të gjitha kohërave.

Biografia

[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Jeta e hershme

[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
Umm Kulthum si e vogël, me babain e saj Ibrahim El Beltagi

Umm Kulthum lindi në fshatin Tamay e-Zahayra, që i përket qytetit të Senbellawein, Guvernatori i Dakahlia, në Deltën e Nilit [7] në një familje me prejardhje fetare pasi babai i saj Ibrahim El-Sayyid El-Beltagi ishte imam. nga fshati egjiptian, nëna e saj ishte Fatmah El-Maleegi, një shtëpiake. [7] Ajo mësoi se si të këndonte duke dëgjuar të atin që i mësonte vëllait të saj më të madh, Khalid. Që në moshë të re ajo tregoi talent të jashtëzakonshëm në të kënduar. Nëpërmjet babait të saj, ajo mësoi të recitonte Kur'anin dhe thuhet se e mësoi përmendësh të gjithë librin . [7] Gjyshi i saj ishte gjithashtu një lexues i njohur i Kur'anit dhe asaj i kujtohej sesi fshatarët e dëgjonin atë kur ai lexonte Kur'an. [8] Kur ajo ishte 12 vjeç, pasi kishte vënë re forcën e saj në të kënduar, babai i saj i kërkoi të bashkohej me ansamblin familjar, mbi të cilin ajo u bashkua si një zë mbështetës, në fillim vetëm duke përsëritur atë që këndonin të tjerët. [9] Në skenë, ajo veshi një mantel djali dhe një mbulesë beduini në kokë për të lehtësuar ankthin e babait të saj për reputacionin e saj dhe performancën publike. [9] Në moshën 16-vjeçare, ajo ra në sy nga Mohamed Abo Al-Ela, një këngëtar me famë modeste, i cili i mësoi asaj repertorin e vjetër klasik arab. Disa vite më vonë, ajo u takua me kompozitorin dhe oudistin e famshëm Zakariyya Ahmad, i cili e mori atë në Kajro . Edhe pse ajo bëri disa vizita në Kajro në fillim të viteve 1920, ajo priti deri në vitin 1923 përpara se të transferohej përgjithmonë atje. Ajo ishte e ftuar në disa raste në shtëpinë e Amin Beh Al Mahdy, i cili e mësoi atë të luante oud, një lloj lahute. Ajo zhvilloi një marrëdhënie të ngushtë me Rawheya Al-Mahdi, vajzën e Aminit dhe u bë shoqja e saj më e ngushtë. Umm Kultum madje mori pjesë në dasmën e vajzës së Rawheya, megjithëse ajo zakonisht preferonte të mos shfaqej në publik (jashtë skenës).

Gjatë viteve të hershme të karrierës së saj, ajo u përball me konkurrencë të fortë nga dy këngëtarë të shquar: Mounira El Mahdeya dhe Fathiyya Ahmad, të cilët kishin zëra të ngjashëm. Miku i El Mahdeya, i cili punonte si redaktor në Al-Masra, sugjeroi disa herë se Umm Kulthumi duhet të ishte martuar me një nga të ftuarit që vizitonte shpesh shtëpinë e saj, deri në masën që babai i saj vendosi të kthehej në fshatin nga vinin së bashku me të. familja e tij. [10] Babai i saj do të ndryshonte mendje vetëm me argumentet bindëse të Amin Al Mehdiut. [10] Pas kësaj, Umm Kultum bëri një deklaratë publike në lidhje me vizitat në shtëpinë e saj, të cilat ajo deklaroi se nuk do t'i merrte. [11] në 1923 ajo lidhi një kontratë me Odeon records e cila deri në vitin 1926 do ta paguante atë më shumë se çdo artist tjetër muzikor egjiptian për album. [12]

Karriera profesionale

[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Amin El Mahdi e ftoi atë në qarqet kulturore në Kajro. Në vitin 1924, ajo u njoh me poetin Ahmed Rami, [13] i cili do të shkruante 137 këngë për të dhe gjithashtu e prezantoi atë me letërsinë franceze, duke u bërë përfundimisht mentorja e saj kryesore në letërsinë arabe dhe analizën letrare. Në vitin 1926, ajo la disqet Odeon për disqet e Gramafonit, të cilët do t'i paguanin asaj rreth dyfishin për disk dhe madje një pagë shtesë prej 10,000 dollarësh. [14] Ajo gjithashtu mbajti një imazh publik të menaxhuar fort, gjë që padyshim ia shtoi joshjen. Për më tepër, ajo u njoh me virtuozin dhe kompozitorin e njohur të ud-it, Mohamed El Qasabgi, i cili e prezantoi atë në Pallatin e Teatrit Arab, ku do të përjetonte suksesin e parë të vërtetë publik. Muzikantë të tjerë që ndikuan në performancat e saj muzikore në atë kohë ishin Dawwod Hosni ose Abu al-Ila Muhammad [fr] . [13] El-Ila Muhamedi e udhëzoi atë në kontrollin e zërit të saj dhe variantet e arabishtes Muwashshah . [15] Në vitin 1930, ajo ishte aq e njohur për publikun, saqë ishte shembulli për t'u ndjekur për disa këngëtare të reja. [16] Në vitin 1932, ajo filloi një turne të madh në Lindjen e Mesme dhe Afrikën e Veriut, duke performuar në kryeqytete të shquara arabe si Damasku, Bagdadi, Bejruti, Rabati, Tunizia dhe më në fund Tripoli .

Poster që reklamon koncertin e Umm Kulthumit në Jerusalem, Palestinë e detyrueshme . 8-9 tetor (viti i panjohur)

Në vitin 1934, Umm Kultum këndoi për transmetimin inaugurues të Radio Kajros, stacioni shtetëror. Që atëherë e tutje, ajo performoi në një koncert çdo të enjte të parë të muajit për dyzet vjet. [17] Ndikimi i saj vazhdoi të rritej dhe të zgjerohej përtej skenës artistike: familja mbretërore në fuqi kërkonte koncerte private dhe madje ndiqte shfaqjet e saj publike.

Në vitin 1944, mbreti Farouk I i Egjiptit e dekoroi atë me nivelin më të lartë të urdhrave ( nishan el kamal ), [18] një dekoratë e rezervuar ekskluzivisht për anëtarët e familjes mbretërore dhe politikanët. Pavarësisht nga kjo njohje, familja mbretërore e kundërshtoi me rreptësi martesën e saj të mundshme me xhaxhain e Mbretit, një refuzim që plagosi thellë krenarinë e saj dhe e bëri atë të distancohej nga familja mbretërore dhe të përqafonte kauzat bazë, si p.sh. përgjigjja e saj ndaj kërkesës së legjionit egjiptian të bllokuar. në Xhepin Faluja gjatë Luftës Arabo-Izraelite të vitit 1948 për të kënduar një këngë të veçantë. Midis ushtarëve të bllokuar ishin figurat që do të drejtonin revolucionin pa gjak të 23 korrikut 1952, kryesisht Gamal Abdel Nasser .

Pas revolucionit, shoqëria e muzikantëve egjiptianë, anëtare e së cilës ajo u bë (dhe përfundimisht presidente) e refuzoi atë sepse ajo kishte kënduar për mbretin e rrëzuar në atë kohë, Faruk të Egjiptit. Kur Nasser zbuloi se këngët e saj ishin të ndaluara të transmetoheshin në radio, ai thuhet se tha diçka në lidhje me "Çfarë janë ata, të çmendur? A doni që Egjipti të kthehet kundër nesh?” [19] Më vonë, Naseri do të planifikonte fjalimet e tij në mënyrë që ato të mos ndërhynin në shfaqjet radiofonike të Umm Kulthumit. [20]

Disa pretendojnë se popullariteti i Umm Kulthumit ndihmoi axhendën politike të Naserit. Për shembull, fjalimet e Naserit dhe mesazhet e tjera të qeverisë u transmetuan shpesh menjëherë pas koncerteve mujore radiofonike të Umm Kulthumit. Ajo këndoi shumë këngë në mbështetje të Naserit, me të cilin u krijua një miqësi e ngushtë. Një nga këngët e saj e lidhur me Naserin - " Wallāhi Zamān, Yā Silāḥī " ("Ka kaluar një kohë e gjatë, o arma ime") - u miratua si himni kombëtar egjiptian nga viti 1960 deri në 1979, kur Presidenti Sadat e revokoi atë për shkak të negociatat e paqes me Izraelin dhe e zëvendësuan atë me më pak militantin " Bilady, Bilady, Bilady ", i cili vazhdon të jetë himni i Egjiptit edhe sot. [21] [22]

Umm Kultum ishte gjithashtu e njohur për kontributin e saj të vazhdueshëm në veprat që mbështesin përpjekjet ushtarake egjiptiane. [23] Deri në vitin 1972, për rreth gjysmë shekulli ajo dha të paktën një koncert mujor. [24] Koncertet mujore të Umm Kulthumit ishin të njohura për aftësinë e tyre për të pastruar rrugët e disa prej qyteteve më të populluara në botë ndërsa njerëzit nxituan në shtëpi për t'u akorduar. [25] [24]

Këngët e saj trajtojnë kryesisht temat universale të dashurisë, mallit dhe humbjes. Një koncert tipik i Umm Kulthumit përbëhej nga interpretimi i dy ose tre këngëve në një periudhë prej tre deri në katër orë. Këto shfaqje në një farë mënyre të kujtojnë strukturën e operës perëndimore, e përbërë nga pasazhe të gjata vokale të lidhura me interluda më të shkurtra orkestrale. Megjithatë, Umm Kultum nuk u ndikua stilistikisht nga opera dhe ajo këndoi solo pjesën më të madhe të karrierës së saj.

Gjatë viteve 1930, repertori i saj mori të parin nga disa drejtime specifike stilistike. Këngët e saj ishin virtuoze, siç i përshtatej zërit të saj të sapoformuar dhe shumë të aftë, dhe romantike dhe moderne në stilin muzikor, duke ushqyer rrymat mbizotëruese në kulturën popullore egjiptiane të asaj kohe. Ajo punoi gjerësisht me tekste të poetit romantik Ahmad Rami dhe kompozitorit Mohammad El-Qasabgi, këngët e të cilit përfshinin instrumente evropiane si violonçelo dhe kontrabas, si dhe harmoni . Në vitin 1936 ajo bëri debutimin e saj si aktore në filmin Weddad të Fritz Kramp. [26] Gjatë karrierës së saj, ajo do të aktrojë edhe në pesë filma të tjerë, nga të cilët katër do të drejtoheshin nga Ahmad Badrakhan [26] ndërsa Sallama dhe Fatma do të ishin më të vlerësuarit. [27]

Mosha e artë

[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
Umm Kultum me disa nga emrat më të shquar të muzikës klasike egjiptiane. Nga e majta: Riad Al Sunbati, Mohamed El Qasabgi, Farid al-Atrash dhe Zakariya Ahmad .

Drejtimet muzikore të Umm Kulthumit në vitet 1940 dhe fillimi i viteve 1950 dhe stili i saj i pjekur i interpretimit e çuan këtë periudhë që të njihet gjerësisht si "epoka e artë" e Umm Kulthumit. Në përputhje me ndryshimin e shijes popullore si dhe me prirjet e saj artistike, në fillim të viteve 1940, ajo kërkoi këngë nga kompozitori Zakariya Ahmad dhe poeti bisedues Mahmud Bayram el-Tunsi, të hedhura në stile që konsideroheshin si indigjene egjiptiane. Kjo përfaqësonte një largim dramatik nga këngët romantike moderniste të viteve 1930, të udhëhequra kryesisht nga Mohammad El-Qasabgi. Umm Kulthumi kishte abstenuar nga këndimi i muzikës së Qasabgi që nga fillimi i viteve 1940. Bashkëpunimi i tyre i fundit në këngën skenike në vitin 1941 ishte "Raq el Habib" ("Zemra e të dashurës zbutet"), një nga këngët e saj më të njohura, më të ndërlikuara dhe të kalibrit të lartë.

Arsyeja e ndarjes nuk është e qartë. Spekulohet se kjo ishte pjesërisht për shkak të dështimit popullor të filmit Aida, në të cilin Umm Kulthum këndon kryesisht kompozime të Qasabgi, duke përfshirë pjesën e parë të operës. Qasabgi po eksperimentonte me muzikën arabe, nën ndikimin e muzikës klasike evropiane, dhe po kompozonte shumë për Asmahan, një këngëtare që emigroi në Egjipt nga Siria dhe ishte i vetmi konkurrent serioz për Umm Kulthumin përpara vdekjes së Asmahanit në një aksident automobilistik në 1944.

Njëkohësisht, Umm Kulthum filloi të mbështetej shumë në një kompozitor më të ri i cili iu bashkua ekipit të saj artistik disa vite më parë: Riad Al-Sunbati . Ndërsa Sonbati ishte dukshëm i ndikuar nga Qasabgi në ato vite të hershme, linjat melodike që ai kompozoi ishin më lirike dhe më të pranueshme për audiencën e Umm Kulthumit. Rezultati i bashkëpunimeve me Rami/Sonbati dhe al-Tunisi/Ahmad ishte një repertor populist dhe popullor që pati një tërheqje të qëndrueshme për audiencën egjiptiane.

Në vitin 1946, Umm Kultum sfidoi të gjitha shanset duke paraqitur një poemë fetare në arabishten klasike. Salou Qalbi ["Ask My Heart"] është shkruar nga Ahmad Shawqi dhe kompozuar nga Ryad Al Sunbati. [28] Suksesi ishte i menjëhershëm dhe e rilidhi Umm Kulthumin me vitet e saj të hershme të këngës. Poema të ngjashme të shkruara nga Shawqi u kompozuan më pas nga Sonbati dhe u kënduan nga Umm Kulthum, duke përfshirë Woulida el Houda ["Profeti lindi"] 1949), në të cilën ajo befasoi mbretërorët duke kënduar një varg që përshkruan Muhamedin si " imamin e socialistëve ". . Në kulmin e karrierës së saj, në vitin 1950, Umm Kulthum këndoi kompozimin e Sonbatit të fragmenteve të asaj që Ahmad Rami e konsideroi arritjen e karrierës së tij: përkthimin nga persishtja në arabishten klasike të katraineve të Omar Khayyám ( Rubayyiat el Khayyam ). Kënga përfshinte katrante që trajtojnë si epikurianizmin ashtu edhe shpengimin . Poema e Ibrahim Nagi " Al-Atlal " ["Rrënojat"] u këndua nga Umm Kalthum në një version personal dhe në një melodi të kompozuar nga Sonbati dhe premierë në vitin 1966, konsiderohet si një këngë e saj nënshkrim. [28] Meqenëse aftësitë vokale të Umm Kulthumit ishin regres në mënyrë të konsiderueshme deri atëherë, kënga mund të shihet si shembulli i fundit i muzikës së vërtetë arabe në një kohë kur edhe Umm Kulthumi kishte filluar të bënte kompromis duke kënduar pjesë të ndikuar nga perëndimi të kompozuara nga rivali i saj i vjetër Mohammed Abdel Wahab. Kohëzgjatja e këngëve të Umm Kulthumit në performancë nuk ishte fikse pasi me kërkesën e audiencës për më shumë përsëritje, ajo përsëriste rreshtat e kërkuara gjatë dhe performancat e saj zakonisht zgjasnin deri në pesë orë, gjatë të cilave këndoheshin tre këngë. [29] Për shembull, performancat e disponueshme live (rreth 30) të Ya Zalemni, një nga këngët e saj më të njohura, varionin në gjatësi nga 45 deri në 90 minuta, në varësi të gjendjes së saj krijuese për improvizime, duke ilustruar marrëdhënien dinamike midis këngëtares dhe audiencës. ndërsa ushqeheshin me energjinë emocionale të njëri-tjetrit. Një teknikë improvizuese, e cila ishte tipike për këngën e vjetër klasike arabe, dhe të cilën ajo e ekzekutoi për aq kohë sa mundi (si aftësitë e saj vokale regresive me kalimin e moshës, ashtu edhe perëndimorizimi në rritje i muzikës arabe u bënë pengesë për këtë art), ishte të përsëritej. një rresht ose qëndrim i vetëm pa pushim, duke ndryshuar në mënyrë delikate theksin dhe intensitetin emocional dhe duke eksploruar një ose shkallë të ndryshme modale muzikore ( maqām ) çdo herë për të sjellë audiencën e saj në një gjendje euforike dhe ekstatike të njohur në arabisht si "tarab" طرب. [29] Koncertet e saj transmetoheshin nga e enjtja ora 21.30 deri në orët e para të mëngjesit të së premtes. [28]

Umm Kulthum përshëndet regjisorin Mahmoud Zulfikar në Kajro, 1958

Krijimtaria spontane e Umm Kulthumit si këngëtare është më mbresëlënëse kur, me dëgjimin e këtyre interpretimeve të ndryshme të së njëjtës këngë në një hark kohor prej pesë vitesh (1954–1959), dëgjuesit i ofrohet një përvojë krejtësisht unike dhe e ndryshme. Kjo marrëdhënie intensive, shumë e personalizuar ishte padyshim një nga arsyet e suksesit të jashtëzakonshëm të Umm Kulthumit si artiste. Megjithatë, ia vlen të përmendet se gjatësia e një shfaqjeje nuk pasqyronte domosdoshmërisht as cilësinë e saj dhe as krijimtarinë improvizuese të Umm Kulthumit. Rreth vitit 1965, Umm Kulthum filloi të bashkëpunonte me kompozitorin Mohammed Abdel Wahab . Kënga e saj e parë e kompozuar nga Abdel Wahab, " Enta Omri " ["Ti je jeta ime"]. Sipas Frédéric Lagrange, profesor në Universitetin e Sorbonës në Paris dhe specialist i muzikës arabe, "kjo është një legjendë urbane e përhapur nga njerëz të keqinformuar, të cilët preferojnë të kontrollojnë realitetin e informacionit të tyre përpara se ta publikojnë atë" [30] . Një burim tjetër përmend krijimin e një kënge lufte. [31] Laura Lohman [32] ka identifikuar disa këngë të tjera luftarake të krijuara për të në të njëjtën periudhë. Në vitin 1969 u pasua nga një tjetër, Asbaha al-Ana 'indi Bunduqiyyah ["Tani kam një pushkë"]. [33] Këngët e saj morën më shumë një cilësi shpirtërore në vitin 1967 pas disfatës së Egjiptit gjatë Luftës Gjashtë Ditore. Hadith el Rouh ["predikimi i shpirtit"], i cili është një përkthim nga "Shikwa" i poetit Mohammad Ikbal, ka krijuar një ton shumë reflektues. Gjeneralët në audiencë thuhet se kanë mbetur në lot. Pas formimit të Emirateve të Bashkuara Arabe (EBA) në 1971, ajo organizoi disa koncerte me ftesë të presidentit të saj të parë Zayed bin Sultan Al Nahyan për të festuar ngjarjen. [34]

Umm Kulthum këndoi gjithashtu për kompozitorët Mohammad El Mougi, Sayed Mekawy dhe Baligh Hamdi .

Vdekja dhe funerali

[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
Kortezh funeral për Umm Kulthumin në Kajro

Umm Kulthum vdiq më 3 shkurt 1975 në moshën 76 vjeçare, nga dështimi i veshkave para se të mund të mbaronte dhe këndonte dy këngët e saj ''Awkaty btehlaw ma'aak wa hyaty btekmal b'redak'' dhe një këngë tjetër që ajo i kërkoi poetit Saleh Goudet të shkruante. që ajo të këndojë për të përkujtuar fitoren e Egjiptit në Luftën e Tetorit (e njohur edhe si: Lufta Yom Kippur) kundër Izraelit. Ajo vdiq para se të mund ta performonte në përvjetorin e dytë të luftës. Kortezhi i saj funeral u mbajt në xhaminë Omar Makram dhe u bë një ngjarje kombëtare, me rreth 4 milionë [35] egjiptianë rreshtuan rrugëve për të kapur një paraqitje të shkurtër ndërsa kortezhi i saj kalonte. Pjesëmarrja në funeralin e saj tërhoqi një audiencë më të madhe se ajo e presidentit egjiptian Gamal Abdel Nasser . [36] [37] Në zonën ku u zhvillua kortezhi mortor, trafiku u ndërpre dy orë përpara kortezhit. Vajtuesit gjithashtu do të hiqnin arkivolin nga shpatullat e mbajtësve të tij, do ta detyronin procesionin të ndryshonte drejtimin e tij [37] dhe do ta sillnin arkivolin e saj në xhaminë e shquar Al Azhar . [38] Ajo u varros në një mauzoleum afër mauzoleumit të Imam al-Shafi'i në qytetin e të vdekurve në Kajro. [39] Vdekja e saj ishte një tragjedi e madhe për vendin dhe gjithashtu mori vëmendjen e mediave ndërkombëtare pasi lajmi për vdekjen e saj u raportua nga revista amerikane Times dhe revista gjermane Süddeutsche Zeitung.

Trashëgimia artistike

[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Umm Kulthumi konsiderohet si një nga këngëtaret më të mëdha në historinë e muzikës arabe, [40] me ndikim të rëndësishëm në një numër muzikantësh, si në botën arabe ashtu edhe më gjerë. Jah Wobble e ka cituar atë si një ndikim të rëndësishëm në punën e tij, dhe Bob Dylan është cituar gjithashtu duke e lavdëruar atë. [41] [42] Maria Callas, [43] Marie Laforêt, [44] Bono, [44] dhe Robert Plant, [45] mes shumë artistëve të tjerë, janë gjithashtu admirues të njohur të muzikës së Kultum. Youssou N'Dour, një fanse e saj që nga fëmijëria, regjistroi albumin e tij të vitit 2004 Egjipt me një orkestër egjiptiane në homazh ndaj trashëgimisë së saj. [46] Një nga këngët e saj më të njohura, “ Enta Omri ”, është trajtuar dhe riinterpretuar shumë herë. "Alf Leila wa Leila" u përkthye në xhaz në albumin Kalthoum të trumpetistit franko-libanez Ibrahim Maalouf të vitit 2015. [47]

Umm Kulthum takohet me Presidentin Gamal Abdel Nasser, Kryetarin e Parlamentit Anwar Sadat dhe kompozitorin e muzikës Mohamed El-Mougui

Ajo u referua si "Zonja" nga Charles de Gaulle dhe konsiderohet si "Zëri i pakrahasueshëm" nga Maria Callas . Është e vështirë të matet me saktësi diapazoni i saj vokal në kulmin e tij, pasi shumica e këngëve të saj janë regjistruar drejtpërdrejt. Edhe sot, ajo ka ruajtur një status thuajse mitik në mesin e të rinjve egjiptianë dhe të gjithë botës arabe. Në vitin 2001, qeveria egjiptiane hapi Muzeun Kawkab al-Sharq ("Ylli i Lindjes") në kujtim të këngëtarit. I vendosur në një pavijon në terrenin e Pallatit Manesterly të Kajros, koleksioni përfshin një sërë pasurish personale të Umm Kulthumit, duke përfshirë syze dielli dhe shalle të markës së saj, së bashku me fotografi, regjistrime dhe materiale të tjera arkivore.

Monument i Umm Kulthumit në Zamalek, Kajro ; ndodhet në vendin e shtëpisë së dikurshme të këngëtares

Shfaqjet e saj kombinuan emocione të papërpunuara dhe retorikë politike; ajo kishte një ndikim të madh dhe fliste për politikën përmes muzikës së saj. Një shembull i kësaj shihet në muzikën e saj të realizuar pas Luftës së Dytë Botërore. Tema në sipërfaqe ishte dashuria, por një interpretim më i thellë i tekstit – për shembull në këngën “Salue Qalbi” – zbulon vënien në dyshim të motiveve politike në kohë tensionesh politike. [48] Retorika politike e Umm Kulthumit në muzikën e saj është ende me ndikim sot, jo vetëm në Egjipt, por në shumë vende të tjera të Lindjes së Mesme dhe madje edhe globalisht. I gjithë katalogu i saj u ble nga Mazzika Group në fillim të viteve 2000.

Umm Kulthum është gjithashtu e shquar në Bagdad për shkak të dy vizitave të saj, e para në nëntor 1932 dhe e dyta në 1946, në të cilat ajo ishte e ftuar nga Regjenti Abd al-Ilah . Gjatë këtyre dy vizitave, qarqet artistike, shoqërore dhe politike irakiane u interesuan për Umm Kulthumin dhe si rezultat, një numër i madh i fansave të saj dhe dashamirësve të zërit hapën dhjetëra kafene që mbanin emrin e saj në vende të ndryshme. Sot, vetëm një nga këto kafene është ruajtur në rrugën Al-Rasheed dhe ende lidhet me të. [49]

Zëri

[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Umm Kultum ishte një kontralto . Këngëtarët Contralto janë të rralla dhe këndojnë në regjistrin më të ulët të zërit femëror. [50] Sipas disave, ajo kishte aftësinë për të kënduar aq ulët sa oktavën e dytë dhe aq lart sa oktavën e tetë në kulmin e saj vokal. Forca e saj e jashtëzakonshme vokale, me aftësinë për të prodhuar 14,000 dridhje në sekondë me kordat e saj vokale, kërkonte që ajo të qëndronte tre metra larg mikrofonit. [51] Ajo njihej se ishte në gjendje të improvizonte dhe thuhej se nuk do të këndonte një varg dy herë në të njëjtën mënyrë. [52] Ajo ishte studente e Abu al-Ila Muhamedit që nga momenti kur mbërriti në Kajro deri kur ai vdiq në vitin 1927. Ai e mësoi atë të përshtatte zërin e saj me kuptimin dhe melodinë në një estetikë tradicionale arabe. [53]

Kujtimi

[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Ajo përmendet gjerësisht në tekstet e baladës qendrore "Omar Sharif" në muzikalin The Band's Visit . [54] Një gjerdan me perla me 1888 perla, të cilën ajo e mori nga Zayed bin Sultan Al Nahyan, është ekspozuar në Luvrin në Abu Dhabi . [55] Edhe 40 vjet pas vdekjes së saj, në orën 22:00 të së enjtes së parë të çdo muaji, radiostacionet egjiptiane transmetonin vetëm muzikën e saj në kujtim të saj. [56]

Umm_Kulthum_02
Foto e Umm Kultum për revistën Life, 1940

Në janar 2019, në festivalin Winter in Tantora në Al-'Ula, u mbajt për herë të parë një koncert live me atë "duke u shfaqur si një hologram me shoqërimin nga një orkestër dhe e zbukuruar me fustane të gjalla të gjata, siç kishte kur duke debutuar në vitet 1920”. [57] Koncerte holograme me të janë organizuar gjithashtu nga Ministri egjiptian i Kulturës Inas Abde-Dayem në Kajro dhe Opera e Dubait [58] Duke krijuar një muze privat për artisten egjiptiane, Umm Kultum, në 1998 dhe fitoi çmime. [59] [60] [61] [62]

Këngë të shquara

[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
Viti Titulli Përkthimi Labeli Lyricis Kompozitorët
1944 Ghaneely Shwaya Shwaya
(from the film "Sallama") 		Sing Softly for Me Orient Bayram al-Tunisi Zakaria Ahmed
1946 Walad Al Hoda Child of Guidance Cairophon Ahmed Shawki Riad Al Sunbati
1960 Howa Saheeh El Hawa Ghallab It's True That Love Is Overpowered Sono Cairo Ma'moun El Shinnawi Baligh Hamdi
1961 Hayyart Alby You Confused My Heart Philips Ahmed Rami
1962 Ha Seebak Lezzaman I'm Going to Leave You Mohammed Abdel Wahab Riad Al Sunbati
1963 Betfakker Fe Meen Who Are You Thinking of Sono Cairo Ma'moun El Shinnawi Baligh Hamdi
La Ya Habibi No My Love Philips Abdel Fattah Mustafa Riad Al Sunbati
Lel Sabre Hedoud Limits to Patience Sono Cairo Mohammed El Mougi Mohammed Abdel Wahab
1964 Seeret Hob Love Story Morsi Gamil Aziz Baligh Hamdi
Inta Omri You Are My Life Ahmed Shafik Kamel Mohammed Abdel Wahab
1965 Inta Al Hob You're Love Ahmed Rami
Amal Hayaty Hope of My Life Ahmed Shafik Kamel
1966 Al Atlal The Ruins Ibrahim Nagi Riad Al Sunbati
Fakkarouny They reminded Me Mohammed Abdel Wahab Mohammed Abdel Wahab
Hagartak I Left You Ahmed Rami Riad Al Sunbati
1967 Hadeeth El Rouh The Language of the Soul Mohammed Iqbal
El Hob Keda That's How Love Is Bayram al-Tunisi
Awedt Eni I Got Used to Your Sight Ahmed Rami Riad Al Sunbati
Fat Al Mi'aad Too Late Morsi Gamil Aziz Baligh Hamdi
1968 Ruba'iyat Al Adawiya The Quatrains of Adawiya Tahar Aboufacha Riad Al Sunbati
Hathihy Leilty This Is My Night Mohammed Abdel Wahab Georges Gerdaq
1969 Alf Leila W Leila 1001 Nights Morsi Gamil Aziz Baligh Hamdi
Aqbel Al Leil The Night Is Coming Ahmed Rami Riad Al Sunbati
Arooh Lemeen Who Do I Go to Abdel Munaim al-Siba'i
1970 Es'al Rohak Ask Yourself Mohammed El Mougi Mohammed Abdel Wahab
Zekrayat Souvenirs Ahmed Rami Riad Al Sunbati
El Hob Kollo All the Love Ahmed Shafik Kamel Baligh Hamdi
Ruba'iyat Al Khiyam The Quatrains of the Tents Ahmed Rami Riad Al Sunbati
W Marret Al Ayam And the Days Passed Ma'moun El Shinnawi Mohammed Abdel Wahab
1971 Al Thulathiya Al Muqaddassa The Holy Tercet Saleh Gawdat Riad Al Sunbati
Mesh Momken Abadan Impossible At All Ma'moun El Shinnawi Baligh Hamdi
El Alb Ye'sha' The Heart Loves Bayram al-Tunisi Riad Al Sunbati
Aghda Al'ak' Longing for You
Al Amal Hope Zakaria Ahmed
1972 Raq El Habib Vengeance of the Lover Ahmed Rami Mohamed El Qasabgi
Lasto Fakir I'm Still Thinking Abdel Fattah Mustafa Riad Al Sunbati
Ya Masharny The One Who's Keeping Me Up Ahmed Rami Sayed Mekawy
1973 Hakam Alayna Al Hawa We're in the Hands of Love Mohammed Abdel Wahab Baligh Hamdi
Ahl El Hawa The Lovers Bayram al-Tunisi Zakaria Ahmed
Yally Kan Yeshguik 'Anni Whoever Talked to You About Me Ahmed Rami Riad Al Sunbati
Sahran La Wahdi Up on My Own
Daleely Ahtar I'm Confused
1974 Shams El Aseel The Lovers Bayram al-Tunisi
Ana Fe Intizarak I"m Waiting for You Zakaria Ahmed
1975 Ya Toul 'Azaby My Suffering Cairophon Ahmed Rami Riad Al Sunbati
Salu Qalby Ask My Heart Relax-In Ahmed Shawqi
Ozkourini Think of Me Cairophon Ahmed Rami
Aghar Min Nesmat Al Gnoub Jealous of the Southern Breeze Sono Cairo
Al Oula Fel Gharam The Best at Falling in Love Bayram al-Tunisi Zakaria Ahmed
1976 Misr Tatahaddath 'an Nafsaha Egypt Speaks of Itself Hafez Ibrahim Riad Al Sunbati
Helm Dream Bayram al-Tunisi Zakaria Ahmed
Al Ahat The Groans
Arak Assi Addame' I See You Crying Abu Firas al-Hamdani Riad Al Sunbati
1978 Sourat Al Shakk Doubt Abdallah Al Faisal

Filmagrafia

[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Notes

[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Referime

[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
  1. ^ Nur, Yusif (20 shkurt 2015). "Umm Kulthum: Queen Of The Nile". The Quietus (në anglishte amerikane). Marrë më 2021-02-04.{{cite web}}: Mirëmbajtja CS1: Gjendja e adresës (lidhja)
  2. ^ "Egypt's Umm Kulthum hologram concerts to take place at the Abdeen Palace on November 20,21". Egypt Today (në anglisht). 2020-11-14. Marrë më 2021-02-04.
  3. ^ Umm Kulthum: A Voice Like Egypt (në anglisht). 22 maj 2007.
  4. ^ Danielson, Virginia (1996). "Listening to Umm Kulthūm". Middle East Studies Association Bulletin (në anglisht). 30 (2): 170–173. doi:10.1017/S0026318400033976. ISSN 0026-3184. JSTOR 23061883.
  5. ^ "Umm Kulthoum, the fourth pyramid" (në anglisht). 2008.
  6. ^ Umm Kulthum, homage to Egypt's fourth pyramid (në anglisht)
  7. ^ a b c Nur, Yusif (20 shkurt 2015). "Umm Kulthum: Queen Of The Nile". The Quietus (në anglishte amerikane). Marrë më 2021-02-04.{{cite web}}: Mirëmbajtja CS1: Gjendja e adresës (lidhja)
  8. ^ Danielson, Virginia (1987). "The "Qur'an" and the "Qasidah": Aspects of the Popularity of the Repertory Sung by Umm Kulthūm". Asian Music (në anglisht). 19 (1): 27. doi:10.2307/833762. ISSN 0044-9202. JSTOR 833762.
  9. ^ a b Faber, Tom (2020-02-28). "'She exists out of time': Umm Kulthum, Arab music's eternal star". The Guardian (në anglisht). Marrë më 2021-02-04.
  10. ^ a b Danielson, Virginia (2008-11-10). "The Voice of Egypt": Umm Kulthum, Arabic Song, and Egyptian Society in the Twentieth Century (në anglisht). University of Chicago Press. fq. 63–64. ISBN 978-0-226-13608-0.
  11. ^ Danielson, Virginia (10 November 2008), p.64
  12. ^ Danielson, Virginia (10 November 2008), pp.54–55
  13. ^ a b Danielson, Virginia (10 November 2008), p.56
  14. ^ Danielson, Virginia (10 November 2008), pp.54–55
  15. ^ Danielson, Virginia (10 November 2008), pp.56–57
  16. ^ Danielson, Virginia (1987), p.29
  17. ^ Faber, Tom (2020-02-28). "'She exists out of time': Umm Kulthum, Arab music's eternal star". The Guardian (në anglisht). Marrë më 2021-02-04.
  18. ^ "Egypt's Umm Kulthum hologram concerts to take place at the Abdeen Palace on November 20,21". Egypt Today (në anglisht). 2020-11-14. Marrë më 2021-02-04.
  19. ^ Umm Kulthum: A Voice Like Egypt.
  20. ^ "In search of Umm Kulthum's grave: where the lady rests". The National (në anglisht). 2019-08-04. Marrë më 2021-02-18.
  21. ^ Danielson, Virginia (10 nëntor 2008). "The Voice of Egypt": Umm Kulthum, Arabic Song, and Egyptian Society in the Twentieth Century (në anglisht). University of Chicago Press. ISBN 978-0226136080 – nëpërmjet Google Books.
  22. ^ "Umm Kulthum – Egyptian musician – Britannica.com" (në anglisht). 5 qershor 2016. Arkivuar nga origjinali më 5 qershor 2016.{{cite web}}: Mirëmbajtja CS1: BOT: Gjendja e adresës origjinale është e panjohur (lidhja)
  23. ^ "Egypt's Umm Kulthum hologram concerts to take place at the Abdeen Palace on November 20,21". Egypt Today (në anglisht). 2020-11-14. Marrë më 2021-02-04.
  24. ^ a b "Egyptians Throng Funeral of Um Kalthoum, the Arabs' Acclaimed Singer (Published 1975)". The New York Times (në anglishte amerikane). 1975-02-06. ISSN 0362-4331. Marrë më 2021-02-04.
  25. ^ "Umm Kulthum: 'The Lady' Of Cairo". NPR.org (në anglisht). Marrë më 2021-02-04.
  26. ^ a b "Film card". Torino Film Fest (në anglishte amerikane). Marrë më 2021-02-18.
  27. ^ "Biography | Umm Kulthum". albustanseeds.org (në anglisht). Arkivuar nga origjinali më 16 janar 2021. Marrë më 2021-02-18.
  28. ^ a b c Danielson, Virginia (1996). "Listening to Umm Kulthūm". Middle East Studies Association Bulletin (në anglisht). 30 (2): 170–173. doi:10.1017/S0026318400033976. ISSN 0026-3184. JSTOR 23061883.
  29. ^ a b Faber, Tom (2020-02-28). "'She exists out of time': Umm Kulthum, Arab music's eternal star". The Guardian (në anglisht). Marrë më 2021-02-04.
  30. ^ "A propos d'Oum Kalsoum". Libération (në frëngjisht). Marrë më 2022-04-06.
  31. ^ Trost, Ernst (6 gusht 1967). "David und Goliath: Die Schlacht um Israel 1967" (në anglisht). Molden – nëpërmjet Google Books.
  32. ^ Lohman, Laura (1 shkurt 2011). Umm Kulthum: Artistic Agency and the Shaping of an Arab Legend, 1967–2007 (në anglisht). Wesleyan University Press. ISBN 9780819570734 – nëpërmjet Google Books.
  33. ^ "Liberating Songs: Palestine Put to Music – The Institute for Palestine Studies". palestine-studies.org (në anglisht).
  34. ^ "Umm Kulthum brought back to life in unique Dubai 3D concert treatment". The DAIMANI Journal (në anglisht). 2020-08-07. Marrë më 2021-02-18.
  35. ^ "Kumbh together". The Economist (në anglisht). 15 janar 2013.
  36. ^ Danielson, Virginia.
  37. ^ a b Danielson, Virginia (1987), p.29
  38. ^ "Egyptians Throng Funeral of Um Kalthoum, the Arabs' Acclaimed Singer (Published 1975)". The New York Times (në anglishte amerikane). 1975-02-06. ISSN 0362-4331. Marrë më 2021-02-04.
  39. ^ "In search of Umm Kulthum's grave: where the lady rests". The National (në anglisht). 2019-08-04. Marrë më 2021-02-18.
  40. ^ "Four decades on, the legacy of Umm Kulthum remains as strong as ever". Arab News (në anglisht). 2018-02-06. Marrë më 2020-08-08.
  41. ^ "Playboy Interview: Bob Dylan" (në anglisht). Interferenza.com. Marrë më 8 shtator 2012.
  42. ^ Piazza, Tom (28 korrik 2002). "Bob Dylan's Unswerving Road Back to Newport". The New York Times (në anglisht). Marrë më 29 qershor 2009.
  43. ^ "Umm Kulthum: Pride of Egypt" (në anglisht). Arkivuar nga origjinali më 24 dhjetor 2015. Marrë më 23 dhjetor 2015.
  44. ^ a b "Old is gold: Vintage photos of a chic Umm Kulthum in Paris!" (në anglisht). 4 tetor 2015.
  45. ^ Andy Gill (27 gusht 2010). "Robert Plant: 'I feel so far away from heavy rock'". The Independent (në anglisht). UK. Marrë më 30 gusht 2010.
  46. ^ Pascarella, Matt. "A Voice from Senegal: Youssou N'Dour" (në anglisht). Marrë më 23 tetor 2010. 'Umm Kulthum was something that we could all share – throughout the Muslim world, despite our differences, her music brought people together,' he says. 'Although I haven't done anything close to what Umm did in music, I'm trying to be part of that musical tradition. For me, through Umm, Egypt became more than a country, it is a concept of meeting, of sharing what we have in common.' 'The Egypt album was my homage to Umm's legacy.'
  47. ^ "Iconic French-Lebanese musician Ibrahim Maalouf to give first Egypt concert – Music – Arts & Culture – Ahram Online". english.ahram.org.eg (në anglisht). Marrë më 2017-03-18.
  48. ^ Danielson, Virginia.
  49. ^ "مقهى أم كلثوم في بغداد ما زال محافظاً على عهدها رغم تغيير اسمه". aawsat.com (në arabisht). Marrë më 2023-08-03.
  50. ^ Owen Jander, et al.
  51. ^ Stanton, Andrea L. (2012). Cultural Sociology of the Middle East, Asia, and Africa: An Encyclopedia (në anglisht). SAGE. fq. 297. ISBN 978-1-4129-8176-7.
  52. ^ Faber, Tom (2020-02-28). "'She exists out of time': Umm Kulthum, Arab music's eternal star". The Guardian (në anglisht). Marrë më 2021-02-04.
  53. ^ Danielson, Virginia (10 November 2008), p.57
  54. ^ Kircher, Madison Malone (2018-05-31). "How Broadway's Tiny Musical Made Its Big Song". Vulture (në anglishte amerikane). Marrë më 2021-02-04.
  55. ^ "Umm Kulthum brought back to life in unique Dubai 3D concert treatment". The DAIMANI Journal (në anglisht). 2020-08-07. Marrë më 2021-02-18.
  56. ^ Nur, Yusif (20 shkurt 2015). "Umm Kulthum: Queen Of The Nile". The Quietus (në anglishte amerikane). Marrë më 2021-02-04.{{cite web}}: Mirëmbajtja CS1: Gjendja e adresës (lidhja)
  57. ^ "Umm Kulthum returns virtually for Tantora show in Al-Ula". Arab News (në anglisht). 2019-01-27. Marrë më 2021-02-04.
  58. ^ "Egypt's Umm Kulthum hologram concerts to take place at the Abdeen Palace on November 20,21". Egypt Today (në anglisht). 2020-11-14. Marrë më 2021-02-04.
  59. ^ "Cairo Museums details". www.cairo.gov.eg (në anglisht). Marrë më 2023-04-28.
  60. ^ "متاحف القاهرة". www.cairo.gov.eg (në anglisht). Marrë më 2023-04-28.
  61. ^ "متحف أم كلثوم... شاهد على عصر كوكب الشرق". اليوم السابع (në arabisht). 2016-05-14. Marrë më 2023-04-28.
  62. ^ هنداوي, أسماء (2022-03-01). "متحف "أم كلثوم".. صرح فني ثقافي يأخذك برحلة عبر الزمن". منصة كلمتنا (në arabisht). Marrë më 2023-04-28.
  63. ^ https://www.imdb.com/title/tt0237908 IMDB
  64. ^ https://elcinema.com/en/work/1005927 El-Cinema
  65. ^ https://www.imdb.com/title/tt0237487 IMDB
  66. ^ https://elcinema.com/en/work/1004598 El-Cinema
  67. ^ https://www.imdb.com/title/tt0237133 IMDB
  68. ^ https://elcinema.com/en/work/1502168 El-Cinema
  69. ^ https://www.imdb.com/title/tt0237016 IMDB
  70. ^ https://elcinema.com/en/work/1008811 El-Cinema
  71. ^ https://www.imdb.com/title/tt0237688 IMDB
  72. ^ https://elcinema.com/en/work/1011672 El-Cinema
  73. ^ https://www.imdb.com/title/tt0237233 IMDB
  74. ^ https://elcinema.com/en/work/1001660 El-Cinema

Referime

[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
Marrë nga "https://sq.wikipedia.org/w/index.php?title=Umm_Kulthum&oldid=2608294"