Globalizimi

Nga Wikipedia, enciklopedia e lirë

Globalizmi është procesi i integrimit që mundësohet nga shkëmbimi i pikëpamjeve , produkteve, ideve dhe fushave të tjera kulturore nga mbarë bota. Zhvillimet në transport (siç është lokomotiva me avull, motori reaktiv) dhe në infrastrukturën në telekomunikacion (duke përfshirë telegrafin dhe pasardhësit e tij modern, interneti dhe telefonat celular) kanë qenë faktorët kryesorë në globalizim, duke prodhuar pavarësi të aktiviteteve ekonomike dhe kulturore. Megjithatë shumë studiues e vendosin origjinën e globalizmit në kohët moderne, të tjerë ndjekin historinë e tij përpara zbulimeve të mëdha gjeografike europiane dhe udhëtimeve në botën e re. Disa të tjerë e gjejnë origjinën në milleniumin e tretë p.e.s. Globalizimi në shkallë të gjerë filloi në shekullin e 19. Në fund të shekullit 19-të dhe në fillim të shekullit 20-të, lidhja midis ekonomive dhe kulturave botërore u zhvillua shumë shpejt.

Termi globalizim është shumë i vonë, kuptimi i tanishëm u vendos në 1970. Në vitin 2000 Fondi Monetar Ndërkombëtar (FMN) indentifikoi katër aspekte bazë të globalizimit: tregtia dhe transaksionet, kapitali dhe investimet, migrimi dhe lëvizja e njerëzve dhe përhapja e njohurive. Më tej sfidat mjedisore siç është ngorhja globale, ndotja e ujit dhe e ajrit, dhe mbipeshkimi i oqeaneve janë të lidhura me globalizimin. Proceset globalizuese ndikojnë dhe ndikohen nga bizneset dhe organizatat e punësimit, ekonomia, burimet social-kulturore dhe mjedisi natyror. Literatura akademike zakonisht e ndan globalizimin në tre zona të mëdha: globalizimi ekonomik, globalizimi kulturor dhe globalizimi politik.