Çmimi i madh i Australisë
 Melbourne Grand Prix Circuit
| |
| |
| Xhiro | 58 |
|---|---|
| Gjatësia e qarkut | 5.303 km (3.295 milje) |
| Gjatësia e garës | 307.574 km (191.110 milje) |
| Pilot me më shumë fitore |  Lex Davison (gara jo kampionale) (4) Michael Schumacher (4)
|
| Ekip me më shumë fitore |  Ferrari (10)  McLaren (10)
|
| Sezoni i fundit | (2008): |
| Piloti fitues | Lewis Hamilton
|
| Ekipi fitues | McLaren-Mercedes |
| Koha e fituesit | 1h 34m 50.616s (194.578 km/h) |
| Koha e pol pozitës | 1:26.714 |
| Pol - piloti | Lewis Hamilton
|
| Pol - ekipi | McLaren-Mercedes |
| Xhiro më e shpejtë | 1:27.418 |
| Xhiro - piloti |  Heikki Kovalainen
|
| Xhiro - ekipi | McLaren-Mercedes |
Çmimi i Madh i Australisë është garë në Formula Një që është pjesë e kampionatit vjetorë në Formula Një. Gara mbahet në Melbourne Grand Prix Circuit në Albert Park në Melbourne. Gara është mbajtur çdo vit që nga viti 1928 për raste të ndryshme të Australisë dhe pastaj që nga viti 1985 u bë pjesë e kampionatit në Formula Një. Gjatë viteve 1985 - 1995 gara është mbajtur në Adelaide Street Circuit në Adelaide, kurse që nga viti 1996 mbahet në Melburn.
Çmimi i Madh i Australisë është gara e parë e Kampionatit për çdo vit që nga kalimi i garës në Melburn, në përjashtim të vitit 2006. Gjatë kohës së mbajtur në Adelaide, Çmimi i Madh i Australisë ishte gara e fundit e kampionatit duke e zëvendësuar Çmimin e Madh të Portugalisë. Si garë e fundit e kampionatit Çmimi i Madhë mbajto shumë Çmime të Mëdha Memoriale, veçanërisht ajo e vitit 1986 dhe 1994.
Që nga koha e të qenit pjesë e Kampionatit Botërorë në Formula Një më të suksesëshëm janë piloti gjerman Michael Schumacher dhe ekipi italian Scuderia Ferrari. David Coulthard, Rubens Barrichello dhe Giancarlo Fisichella janë pilotët e vetëm që kanë filluar çdo garë në Melbourne.
Në nëntorë të vitit 2006 ING u bë sponzor i Çmimit të Madh të Australisë me një kontratë tri vjeçare.
Historiku
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
Çmimi i Madh i Australisë që nuk ishte pjese e Kampionatit Botërorë në Formula një filloi të mbajë garime të ndryshme automobilistike që nga vitit 1920 duke u bërë një nga garat më të vjetra që kanë mbijetuar deri tani. Sikur dhe Çmimi i Madh i Francës, në të shumtën e kohës gara u zhvendos nga një qark në një tjetër duke kaluar thuajse nëpër tërë Australinë. Gara u mbajt në katër herë , mes viteve 1938 dhe 1958, në qarkun e famshëm garues "Qarku në Mount Panorama". Në vitet e 1950ta Albert Park në Melbourne dy herë ishte nikoqir i garës. Në këtë periudhë Lex Davison fitoi garën katër herë, rekord i cili qëndroi gjer në vitin 2004 kur e arriti gjermani Michael Schumacher. Në vitet e '60-ta gara ishte pjesë përbërëse e Tasman Series që i tërhiqte ekipet udhëheqëse të Fromula Një të asaj kohe ku pilotë ishin Jack Brabham, Denny Hulme dhe Bruce McLaren. Gjatë viteve të '70-ta mbante garat në Formula 5000.
Formula 1
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Australia u bë pjesë e Kampionatit në Formula Një në vitin 1985 duke qenë gara e fundit e sezonit. Kjo garë u zhvillua në qarkun rrugorë në Adelaide e që llogaritej si qarku rrugorë më i miri në botë.
Në vitin 1993 biznismeni Ron Walker AC CBE filloi të bashkëpunojë me qeverisësit e Melburnit për të bërë qytetin nikoqir të garës gjë që dhe ia arriti. Gara kaloi në Melburn në vitin 1996. Megjithatë jo të gjithë ishin mirë pritës të garës. Disa protesta u mbajtën nga grupi "Save Albert Park" të cilët deklaronin se gara e bënte parkun publik në një pronë private çdo vit nga një javë.
- Pista në Melburn
thumb|250px|Nick Heidfeld dhe Nico Rosberg në kthesën e gjashtë në Qarkun në Albert Park, Melbourne
Bernie Ecclestone, presidenti i menaxhmetit të Formula Një një herë tha se duheshin 10 minuta të bëhej marrëveshje me Melburnin që të bëhej gara e parë e Kampionatit Botërorë në Formula Një që nga viti 1996.
Në garën e parë në Melburn u paraqit fjalia promovuese "Melburni - Sa vend i mirë për Garë" ( en: “Melbourne – What a Great Place for the Race”). Në përcjellje të kësaj gare morën pjesë rreth 401,000 spektatorë që akoma është numër rekord për këtë garë.
- Gara në Melburn
Çmime të Mëdha të veçuara
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]- 1986
- Nigel Mansell dhe Nelson Piquet në Williams-Honda dhe Alain Prost në McLaren, garonin për titullin e kampionit. Mansell kishte nevojë vetëm për pozitën e tretë për të garantuar titullin, kurse Prost dhe Piquet duhej të fitonin dhe Mansell të përfundonte në pozitë më të dobët se e treta që të fitonin titullin. Duke qenë ndër tre të parët në tre xhirot e fundit vetura e Manselit pati dëmtim mekanik. Pas largimit të Manselit dhe pasi Piquet u paraqit tek mekanikët, Prost mori pozitën e parë dhe fitoi garën dhe kampionatin. Edhe prost ishte gati për të dështuar pasiqë vetura e tijë në xhiron e fundit kishte mbetur pa derivat.
- 1994
- Pas fitores së tijë në Çmimin e Madh të Japonisë, Damon Hill tani ishte vetëm një pikë pas udhëheqësit kampional, gjermanit Michael Schumacher. Nigel Mansell ishte në pozitën e parë të nisjes, por me fillimin e tijë të dobët mundësoi që dy rivalët e kampionatit Hill dhe Shumaher të luftonin për të marrë pozitën e parë. Në xhiron e 36-të Shumaher rrëshqiti nga pista duke i mundësuar që Hill t'i afrohej dhe përmes fijës së brendshme të pistës të tentojë të e tejkalojë. Megjithatë gjermani u kthye drejt veturës së Hillit, nuk dihet ishte me qëllim apo aksident, që e beri që vetura Benetton të ngrihej në dy rrota dhe të shkojë drejt mbrojtësve të pistës. Kjo bëri që Shuhaher të largohej nga gara, Hill gjithashtu pati dëmtime të cilat e shtytën të paraqitej tek mekanikët ku edhe ai u largua nga gara. Nigel Mansell fitori garën duke u bërë gjermani më i vjetër fitues i një Çmimi të Madh pas Jack Brabham i cili kishte fituar në vitin 1970.
- 2001
- Në pistë Michael Schumacher u paraqit si i pari dhe fitoi garën, kurse tre pilotët tjerë Fernando Alonso, Kimi Räikkönen dhe Juan Pablo Montoya debituan në Formula Një. Gara përfundoi me një tragjedi ku në ndeshjen mes një veture të ekipit Williams të cilën e pilotonte Ralf Schumacher dhe një të ekipit BAR's të cilën e pilotonte Jacques Villeneuve u shkëput një gomë e cila shkoi drejt barierave dhe la të vdekur marshallin vullnetarë të pistës, 52 vjeçarin Graham Beveridge.
- 2002
- Në këtë garë e bëri paraqitjen më të mirë piloti nikoqir Mark Webber, i cili pilotonte veturën jo aq garuese Minardi, por arriti të radhitej në pozitën e pestë dhe u bë figurë e njohur në publikun australian. Garën e fitoi Shumaher.
- 2006
- Tradicionalisht në Melburn gara mbahej (dhe mbahet) si e para e kampionatit për katës, por në këtë vit gara u mbajt si e treta. Garën e fitoi piloti spanjoll Fernando Alonso i cili në start u nis si i treti.
- 2007
- Lewis Hamilton udhëhoqi garën e parë të tijë në Formula Një, por përfundoi si i treti. Kimi Räikkönen ishte prijës i garës thuajse tërë garën. Räikkönen u bë piloti i parë i Ferrarit i cili fitoi në debutim që kur këtë e arriti Nigel Mansell në vitin 1989. Kimi Räikkönen kishte arritje të trefishtë në këtë garë duke shënuar pozitë të parë të nisjes, xhiro më të shpejtë dhe fitore.
Sponzorë
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]- Mitsubishi Çmimi i Madh i Australisë 1985
- Fosters Çmimi i Madh i Australisë 1986-1993, 2002-2006
- EDS Çmimi i Madh i Australisë 1995
- Transurban Çmimi i Madh i Australisë 1996
- Qantas Çmimi i Madh i Australisë 1997-2001
- ING Çmimi i Madh i Australisë 2007-2009
- Nuk kishte sponzor për vitin in 1994.
Statistikat
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Top pilotët fitues
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]| Fitore | Piloti | Vitet e fitoreve |
|---|---|---|
| 4 | Lex Davison
|
1954, 1957, 1958, 1961 |
| Michael Schumacher
|
2000, 2001, 2002, 2004 | |
| 3 | Bill Thompson
|
1930, 1932, 1933 |
| Doug Whiteford
|
1950, 1952, 1953 | |
| Jack Brabham
|
1955, 1963, 1964 | |
 Graham McRae
|
1972, 1973, 1978 | |
 Roberto Moreno
|
1981, 1983, 1984 | |
 Alain Prost
|
1982, 1986, 1988 | |
| 2 | Les Murphy
|
1935, 1937 |
| Bruce McLaren
|
1962, 1965 | |
| Frank Matich
|
1970, 1971 | |
| Max Stewart
|
1974, 1975 | |
 Gerhard Berger
|
1987, 1992 | |
| Ayrton Senna
|
1991, 1993 | |
| Damon Hill
|
1995, 1996 | |
| David Coulthard
|
1997, 2003 |
Top ekipet fituese
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]| Fitore | Ekipi | Vitet e fitoreve |
|---|---|---|
| 10 | Ferrari
|
1957, 1958, 1969, 1987, 1999, 2000, 2001, 2002, 2004, 2007 |
| McLaren
|
1970, 1986, 1988, 1991, 1992, 1993, 1997, 1998, 2003, 2008 | |
| 6 | Williams
|
1980, 1985, 1989, 1994, 1995, 1996 |
| 5 | Cooper
|
1955, 1960, 1961, 1962, 1965 |
| 4 | Bugatti
|
1929, 1930, 1931, 1932 |
| MG
|
1935, 1937, 1939, 1947 | |
| Lola
|
1974, 1975, 1977, 1979 | |
| Ralt
|
1981, 1982, 1983, 1984 | |
| 2 | Talbot-Lago
|
1952, 1953 |
| Maserati
|
1956, 1959 | |
| Brabham
|
1963, 1964 | |
| BRM
|
1966, 1967 | |
| Matich
|
1971, 1976 | |
| McRae
|
1973, 1978 | |
| Renault
|
2005, 2006 |
Fituesit sipas viteve
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
Referimet
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Shih edhe
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Lidhje të jashtme
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]- Amëza Zyrtare - Transclusion error: {{En}} is only for use in File namespace. Use {{lang-en}} or {{in lang|en}} instead.
- Statistikat e vitit 200 - Transclusion error: {{En}} is only for use in File namespace. Use {{lang-en}} or {{in lang|en}} instead.
- Statistikat e vitit 2006 - Transclusion error: {{En}} is only for use in File namespace. Use {{lang-en}} or {{in lang|en}} instead.