Wikipedia:Faqja kryesore/A e dini se/Arkiva/2012

Java

San Marino është republika më e vjetër në botë, shteti mori pavarësinë me 3 shtator 301.
Elefantët janë gjitarët e vetëm që nuk mund të kërcejnë.
Një nga hënat e Saturnit, Titani, ka një liqen me emrin Ohrid Lactus.
CD-të muzikore janë krijuar me kapacitet 74 minuta pasi kaq zgjat edhe Simfonia e Nëntë e Ludvig van Bethoven.
Stadiumi Camp Nou në Barcelonë është stadiumi më i madh në Evropë me kapacitet 98 787 vende.

Ojmjakoni në Rusi është vendi më i ftohtë në botë.
Në shtetin federal amerikan Kalifornia jetojnë mbi 663 000 milionerë.
Braziliani Edson Donasimento Pele, konsiderohet si futbollisti më i mirë i të gjitha kohërave. Në 1254 ndeshje futbollisike ai shënoi 1216 gola.
Prof. Dr. Ferid Murati është qytetar nderi i qytetit e Tetovës.
Kur thyhet një qelq disa copëza shpërndahen me shpejtësi rreth 4 828 km/h.

Grimcat e hekurit të gjetura në Hënë dhe të sjella në Tokë kanë një veti të veçantë, ato nuk ndryshken.
Makina e shkrimit është shpikur nga hungarezi Qwert Yuiop, i cili e la “nënshkrimin” e tij në tastierë.
Alfabeti më i gjatë është ai i gjuhës kamboxhiane me gjithsejtë 72 shkronja.
Raffaeli, piktor dhe mjeshtër ndërtimi të Rilindjes, lindi dhe vdiq në të njëjtën ditë: 6 prill.

Gjuha e një kameleoni është dy herë më e gjatë, sesa trupi i tij.
Monumenti i Skënderbeut, i ngritur më 1968, u vendos me rastin e 500 vjetorit të vdekjes së heroit kombëtar.
Ludwig van Beethoven para se të kompozonte fuste kokën në ujë.
Ne Turqi ka mbi 1 milion njerëz me emrin Mehmet.
Në vitin 1432, zona e Tiranës kishte 60 qendra të banuara me rreth 1 000 shtëpi dhe 7 300 banorë.

Për arsye se numri 13 konsiderohet i pa fat, në SHBA në shume hotele në katin e 13-të nuk ka dhoma.
Kalaja e Petrelës ndodhet 12 km nga Tirana dhe daton në shekullin IV para Krishtit. Formën e saj aktuale e mori në shekullin e XIII nën sundimin e Topiajve dhe më vonë kaloi pronë e familjes së Kastriotëve.
Njeriu me i gjate ne historine boterore ka qene shtetasi amerikan R. P. Wadlow, i cili ka vdekur ne vitin 1940. Gjatesia e tij ka qene 2.72 metre.

Një njeri harxhon mesatarisht 3 vjetë të jetës ne banjo.
Në Britaninë e Madhe është kultivuar lakra më e madhe. Pesha e saj është 51,80 kg.
Fusha më e madhe e naftës në botë është ajo e Ghavar-it (Arabia Saudite), e ngritur nga kompania a përpunimit të naftës "Armako". Madhësia e fushës është 241,5 × 35.42 km².
Për të prodhuar 1 kg mjaltë bletës i duhet të thithë nektarin e 12 milion luleve duke bërë rreth 300 000 kilometër fluturim.
Peshqit e harrojnë çdo gjë që ndodhen vetëm pas 10 min.

Fenikasit kanë qënë të parët që kanë shpikur alfabetin.
Në detin e vdekur për shkak të përqindjes të lartë të kripës nuk ka qënie të gjalla.
Kamzhiku është shpikja e parë e njeriut që levizë më shpejtësi më të madhe se ajo e njeriut.
20% e energjisë së trupit përdoret nga truri.
Mosha më e madhe e regjistruar ndonjëherë e një kali është 50 vjeçe.

Delfinët flenë me një sy të hapur. (Në figurë)
Çdo herë qe teshtijme, zemra ndalon së punuari për një sekondë.
Shkencëtarët britanikë kanë llogaritur se macet që mbahen në shtëpi për një vit asgjësojnë 50 milionë minj dhe 20 milion zogj të vegjël.
Thëllënza është në gjendje që të jetojë pa ushqim për 30 ditë .
Në janar të vitit 1978 në mishtoren "la Ron" në Misuri të SHBA-ve është prodhuar suxhuku me gjatësi prej 5,7 metrash që peshonte 207,3 kg.

Me gjatësinë e verifikuar zyrtarisht prej 8,8 cm turku Mehmet Ozjurek është shpallur para pak kohë fitues në garat e dyta ndërkombëtare të hundëmëdhenjvetë nbajtur në Stamboll.
Numri më i madh i të vdekurve nga uria është shënuar në periudhën 1918-1943 në të cilën vdiqën gjithsejt 28 104 000 njerëz.
Gjysma e popullisë së botës është nën moshën 25-vjeçe.
Në fytyrën e një maceje ndodhen 146 muskuj

Njëlloj si njerëzit edhe numrat mund të jenë irracional, të përsosur apo kompleks.
Shteti me sipërfaqen më të madhe në botë është Rusia ndjekur nga Kanadja dhe SHBA
Rreth 1500 elefantë të rritur peshojnë sa kulla Eiffel.
Më shumë se gjysma e popullsisë së botës as ka marë e as ka folur ndonjherë në telefon.
Peshqit që jetojnë më tepër se 800 m thellësi nuk kanë sy.