Shkenca e shëndetit

Shkenca e shëndetit (shkencat e shëndetit) – është ajo shkencë apo janë ato shkenca që përqendrohen në shëndetin, ose kujdesin shëndetësor, si pjesë thelbësore të lëndës së tyre. Këto dy çështje lëndore kanë të bëjnë me disiplina të shumta akademike, (dhe si të tilla) të dyja disiplinat STEM, si dhe disiplinat e sigurisë së pacientëve (të tilla si hulumtimi i kujdesit shoqëror ), dhe të dyja janë të rëndësishme për njohuritë aktuale të shkencës shëndetësore.

Bazat e njohurive të shkencave shëndetësore aktualisht janë të larmishme, me baza intelektuale që ndonjëherë nuk janë në përputhje me njëra-tjetrin. Aktualisht ekziston një paragjykim ekzistues në këtë fushë, drejt vlerësimit të lartë të njohurive që rrjedhin nga pikëpamjet kontrolluese mbi agjencinë njerëzore (siç mishërohet nga baza epistemologjike e projekteve të Procesit të Kontrollit të Randomizuar ); krahasoni këtë kundrejt pikëpamjeve më natyraliste mbi zgjedhjen njerëzore të marra nga hulumtimet e bazuara në Etnografi për shembull).

Degët e shkencës shëndetësore

Shendeti mendor

Shëndeti shoqëror

Shëndeti fizik

Mjekësia dhe degët e saj

Mjekësia – shkencë e zbatuar ose praktikë e diagnozës, trajtimit dhe parandalimit të sëmundjes. Ai përfshin një shumëllojshmëri të praktikave të kujdesit shëndetësor të evoluara për të ruajtur dhe rivendosur shëndetin përmes parandalimit dhe trajtimit të sëmundjes. Disa nga degët e saj janë:

• Anesteziologjia – degë e mjekësisë që merret me mbështetjen e jetës dhe anestezinë gjatë operacionit.
• Angiologjia - një degë e mjekësisë që merret me sëmundjet e sistemit të qarkullimit të gjakut .
• Audiologjia - përqendrohet në parandalimin dhe shërimin e dëmtimit të dëgjimit.
• Bariatria - dega e mjekësisë që merret me shkaqet, parandalimin dhe trajtimin e mbipeshes
• Kardiologjia – degë e mjekësisë që merret me çrregullime të zemrës dhe enëve të gjakut .
• Mjekësia e kujdesit kritik – përqendrohet në mbështetjen e jetës dhe kujdesin intensiv të të sëmurëve rëndë.
• Stomatologjia - degë e mjekësisë që konsiston në studimin, diagnostikimin, parandalimin dhe trajtimin e sëmundjeve, çrregullimeve dhe kushteve të zgavrës së gojës, zakonisht në dhëmbëzimin, por edhe mukozën e gojës, dhe të strukturave dhe indeve ngjitur dhe të lidhura me to, veçanërisht në zona maksilofaciale (nofulla dhe fytyra).
• Dermatologjia – një degë e mjekësisë që merret me lëkurën, strukturën, funksionet dhe sëmundjet e saj.
• Mjekësia e urgjencës – përqendrohet në kujdesin e ofruar në departamentin e urgjencës .
• Endokrinologjia – dega e mjekësisë që merret me çrregullimet e sistemit endokrin .
• Mjekësia familjare - një specialitet mjekësor kushtuar kujdesit shëndetësor gjithëpërfshirës për njerëzit e të gjitha moshave.
• Gastroenterologjia – një degë e mjekësisë që merret me studimin dhe kujdesin e sistemit të tretjes .
• Praktika e Përgjithshme (e quajtur shpesh Mjekësia familjare ) është një degë e mjekësisë që specializohet në kujdesin parësor .
• Gjeriatria – dega e mjekësisë që merret me shëndetin e përgjithshëm dhe mirëqenien e të moshuarve .
• Gjinekologjia – një degë e mjekësisë që merret me shëndetin e sistemit riprodhues të femrave dhe gjinjve .
• Hematologjia – degë e mjekësisë që merret me gjakun dhe sistemin e qarkullimit të gjakut .
• Hepatologjia – degë e mjekësisë që merret me mëlçinë, fshikëzën e tëmthit dhe sistemin biliar .
• Sëmundjet infektive – dega e mjekësisë që merret me diagnostikimin dhe menaxhimin e sëmundjes infektive, veçanërisht për rastet komplekse dhe pacientët me imunitet .
• Kineziologjia - studimi shkencor i lëvizjes së trupit të njeriut ose jo-njerëzor.
• Mjekësia laboratorike – një degë e mjekësisë që merret me ekzaminimet dhe testet laboratorike diagnostike dhe interpretimin e tyre në një laborator mjekësor .
• Fizika mjekësore – dega e mjekësisë dhe shkencës që merret me zbatimet e koncepteve, teorive dhe metodave të fizikës në mjekësi ose kujdes shëndetësor .
• Neurologjia – një degë e mjekësisë që merret me trurin dhe sistemin nervor .
• Nefrologjia – një degë e mjekësisë e cila merret me veshkat .
• Onkologjia – degë e mjekësisë që studion kancerin .
• Oftalmologjia – dega e mjekësisë që merret me sytë .
• Ortopedia - dega e kirurgjisë që ka të bëjë me kushtet që përfshijnë sistemin muskuloskeletal
• Otolaringologjia – degë e mjekësisë që merret me veshët, hundën dhe fytin .
• Patologjia - studimi i sëmundjeve, dhe shkaqet, proceset, natyra dhe zhvillimi i sëmundjes.
• Pediatria – dega e mjekësisë që merret me shëndetin e përgjithshëm dhe mirëqenien e fëmijëve .
• Farmakologjia - studimi dhe zbatimi praktik i përgatitjes, përdorimit dhe efekteve të barnave dhe ilaçeve sintetike.
• Shëndeti publik dhe mjekësia parandaluese - dega e mjekësisë që merret me shëndetin e popullatave.
• Pulmonologjia – dega e mjekësisë që merret me sistemin e frymëmarrjes .
• Psikiatria – një degë e mjekësisë që merret me studimin, diagnostikimin, trajtimin dhe parandalimin e çrregullimeve mendore .
• Radiologjia – dega e mjekësisë që përdor imazhe mjekësore për të diagnostikuar dhe trajtuar sëmundjen.
• Reumatologjia – një degë e mjekësisë që merret me diagnostikimin dhe trajtimin e sëmundjeve reumatike .
• Splanknologjia – dega e mjekësisë që merret me organet e brendshme.
• Kirurgjia – një degë e mjekësisë që përdor teknikat operative për të hetuar ose trajtuar sëmundjen dhe dëmtimin, ose për të ndihmuar në përmirësimin e funksionit trupor ose pamjen e jashtme.
• Urologjia – dega e mjekësisë që merret me sistemin urinar dhe sistemin riprodhues mashkullor .
• Mjekësia veterinare – një degë e mjekësisë që merret me parandalimin, diagnostikimin dhe trajtimin e sëmundjeve, çrregullimeve dhe dëmtimeve në kafshë johumane.

Konceptet e shkencës së përgjithshme shëndetësore

• Sëmundje
• Shërimi
• Shëndeti
• Doktor
  • Stomatolog
  • Mjek
  • Kirurg
  • Veteriner
• Spital
• Infermiere
• Ilaçe
• Operacioni

Shih edhe

• Shkenca
• Mjekësia
• Farmacia