Jump to content

Turizmi në Mal të Zi

Nga Wikipedia, enciklopedia e lirë

Turizmi në Mal të Zi është një veprimtari ekonomike e cila dekadave dhe viteve të fundit ka përjetuar një rritje të vazhdueshme. [1] Kështu p.sh. në vitin 2007, mbi një milion turistë vizituan Malin e Zi, duke bërë rreth 7.3 milion fjetje (23% rritje, krahasuar me 2006). Kjo përbënte rreth 480 milionë euro të ardhura nga turizmi në vitin 2007 (39% rritje, krahasuar me vitin e kaluar).  Në vitin 2015, turizmi realizoi mbi 1.7 milionë të ardhura, me një rritje të mëtejshme në vitin 2016. [2] Në të njëjtin vit, qyteti bregdetar i Kotorrit u emërua qyteti më i mirë për t'u vizituar nga Lonely Planet, ndërsa vetë vendi përfshihet vazhdimisht në top listat turistike. Me një total prej 1.8 milionë vizitorësh në vitin 2016, kombi u bë vendi i 36-të (nga 47 shtete) më të popullorizuara për të udhëtuar në Evropë. [3] Mali i Zi u vizitua më tej nga mbi 2 milionë turistë në vitin 2017. Qeveria synon tërheqjen e investimeve Greenfield, të cilat duhet të shfrytëzojnë sa më mirë pjesët e pazhvilluara të bregdetit, si Plazhi i Jazit, Plazhi i Madh i Ulqini, Ada e Bunës dhe Bularica .

Mali i Zi mund të paraqitet si një destinacion që ofron një sërë atraksionesh dhe turizmi gjatë gjithë vitit është i mundur duke publikuar veçoritë e tij të ndryshme. Prandaj, Masterplani i Turizmit i Malit të Zi po hap gjithashtu rrugën për një program kombëtar zhvillimi për turizmin e bazuar në natyrë, veçanërisht ecja në këmbë dhe çiklizëm, me infrastrukturë dhe shërbime të reja. Realizimi i një programi 3-vjeçar filloi në vitin 2007. Mali i Zi ka dy vende të Trashëgimisë Botërore dhe dy të tjera të përbashkëta me vende të tjera. [4]

Pikat kryesore të interesit

[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Rajoni bregdetar

[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Rajoni i Bregut të Veriut

Ky rajon i shquar bregdetar është me interes parësor për turistët në Mal të Zi. Bregdeti malazez i Adriatikut është 295 km i gjatë, me 72 km plazhe, dhe me shumë qytete të lashta të ruajtura mirë. Tërheqjet kryesore përgjatë bregdetit verior janë:

Rajoni i Bregut Jugor

Rajoni i Bregut Jugor të Malit të Zi konsiderohet si një nga "zbulimet" e reja të mëdha mes turistëve botërorë. Në janar 2010, The New York Times e renditi rajonin e Ulqinit të Bregut Jugor të Malit të Zi, duke përfshirë Plazhën e Madhe të Ulqinit, Adën e Bunës dhe Hotelin Mediteran të Ulqinit, si ndër "31 vendet më të mira për të vizituar në vitin 2010" si pjesë e një renditjeje mbarëbotërore të destinacioneve turistike [1]

Rajoni i Bregdetit Jugor, me qendër në Ulqin, është pjesërisht i popullarizuar për shkak të plazheve me rërë të "Flamurit Blu", aktiviteteve eko-aventurore, qyteteve-kështjellave antike dhe jetës së gjallë të natës. Këto destinacione përfshijnë:

  • Kalaja e Ulqinit me betejat e tij të spikatura dhe muret ciklopike, jetën e gjallë të natës dhe bregun buzë detit, dhe shtëpia e plazhit më të gjatë të pacenuar të Malit të Zi, Plazha e Madhe e Ulqinit.
  • Qyteti i vjetër i Tivarit, Mali i Zi me "muzeun e tij të gjallë" në Stari Bar.
  • Ada e Bunës në jug të vijës bregdetare të Malit të Zi, me peshkimin e saj të famshëm të freskët të përditshëm të paraqitur në restorantet e zonës me ushqim deti buzë lumit.16 km nga Ulqini .
  • Zona e madhe ujore dhe rezervat e kafshëve të egra Liqeni i Shkodrës në Kriporat e Ulqinit, një nga vendet më të mëdha të foleve në kontinentin evropian për shpendët shtegtarë.
  • Plazhi me guralecë dhe ullishte masive në Valdanos.
  • Plazhi, shpellat e detit dhe rrëshira e pishës në ajër në Plazhin e Zonjave të Ulqinit, që prej brezash vendasit e kanë njohur premtojnë kura për infertilitetin dhe sëmundje të tjera.
  • I vetmi port me ujë të thellë dhe port tregtar në Mal të Zi, në Tivar (Bar) .
  • Plazhe, kështjella dhe fshatra në Liqenin e Shkodrës

Rajoni Verior

[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Rajoni Verior është qendra e turizmit malor malazez. Ajo ka vendpushimet e skive, dhe është e njohur për natyrën e saj të paprekur. E gjithë zona e malit Durmitor dhe kanioni i lumit Tara mbrohet si park kombëtar dhe renditet në Trashëgiminë Botërore të UNESCO-s.

Destinacionet në veri:

  • Qyteti i Plavës dhe maja e vizitorëve 2211 m mbi nivelin e detit (maja e malit) mbi Plavë. Pamje e mrekullueshme panoramike e maleve të Shqipërisë, Kosovës, Serbisë dhe Malit të Zi. Përgjatë majës së Bogiçevicës 2533 m dhe majës së Kolatës së Keqe 2535 m e cila është maja më e lartë në Mal të Zi. Xhamia Sultanija e fundit e llojit të saj në Ballkan. Liqeni i Plavës është liqeni më i madh akullnajor në Mal të Zi, dhe është gjithashtu atraksioni më i njohur turistik në zonë. Kulla Redzepagiqëve është objekti më i vjetër dhe më interesant i mbrojtjes dhe strehimit në qytetin e Plavës. Është ndërtuar në vitin 1671. Kulla tani pret koleksionin lokal etnografik me më shumë se 2000 ekspozita të cilat arrijnë nga mesjeta deri në ditët e sotme. Liqeni i Hridit njihet nga vendasit si Liqeni i Zanave dhe liqeni i lumturisë, është 1970 m mbi nivelin e detit dhe është liqeni më i lartë i Alpeve Shqiptare dhe Malit të Zi. Një not freskues më i mirë në korrik dhe gusht dhe i paarritshëm me automjete. Burimet e Ali-Pashës (Ali Pashini Izvori) është një nga atraksionet primare në Parkun Kombëtar Prokletije. Lumi është formuar drejtpërdrejt nga shpërthimi i tokës, nga burimet e shumta të vogla, disa kilometra nga Gucia . Ka shumë fshatra etnikë (Etno Selo) për të shijuar ushqimin tradicional, terapinë bimore dhe hipur në kalë.
  • Qyteti i Plevlës me stemën e urës Gjurgjeviq mbi Tarën në lumin Tara (lumin), kanioni më i madh në Evropë, kanioni i dytë më i thellë në botë dhe kanioni më i bukur në botë për sa i përket mjedisit natyror. Kanioni është i njohur për tërheqjen e burimeve të panumërta të shpejta nga shkëmbinjtë e gjatë rafting .
  • Zinxhiri malor i trefishtë i Lubishnjës dhe vargu malor pyjor më i madh në Mal të Zi me qendër në fshatin Bobovo. Sandica Ubo fshati historik në shkëmbinjtë e lumit Tara është pjesë e Parkut Kombëtar Durmitor . Ngjitja, ecja në këmbë, fotografimi i zonave pyjore të bukura jorealiste është një praktikë turistike. Habitati i kuajve të egër ndodhet në fushën e Kuajve në Lubishnjës. Produktet e qumështit dhe ushqimet organike prodhohen nga fermerët vendas.
  • Komuna S. . . Vendi arkeologjik Komini Plevla nga periudha romake zbuluar nga arkeologu Arthur Evans .
  • Muzeu i Trashëgimisë së Plevlës më përfaqësues dhe më i pasur në Mal të Zi me një pjesë unike të kupës së kafazit .
  • Manastiri i Trinisë së Shenjtë pranë Plevlës është i famshëm si një vend pelegrinazhi i njohur si një manastir për të cilin një vëllazëri shumë e famshme mesjetare iluministe ka ruajtur skeptrin e peshkopit dhe një sënduk me ura të shenjta të njërës dorë të Shën Savës për shekuj me radhë të cilat u zhvendosën në Kishën e Shën Savës .
  • Xhamia e Husein-pashës në Plevle me arabeskën e famshme artistike blu në tavanin e kupolës më të lartë të xhamisë dhe me minaren më të lartë (42 m) në Ballkan.
  • Kompleksi monumental memorial kushtuar luftëtarëve partizanë të vrarë gjatë Betejës së Plevlës, monumenti më i lartë i lëvizjes antifashiste në Republikën Socialiste Federative të Jugosllavisë .
  • Monumenti përkujtimor kushtuar themelimit të Brigatës Garibaldi i formuar në luginën e fshatit Mrzovici pranë Plevlës u hap me një ceremoni me respekt nga presidenti italian Sandro Pertini .
  • Qyteti i Zhabjakut në malin Durmitor, destinacioni më popullor i turizmit malor në Mal të Zi 
  • Qyteti i Kolashinit, një tjetër destinacion turistik, pranë parkut kombëtar Biogradska Gora, malit Bjelasica dhe vendpushimit të skive Bjelasica
  • Biogradska Gora, me Liqenin Biogradsko, një park kombëtar dhe pyll të virgjër të paprekur.

Rajoni qendror

[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Edhe pse është zona më e dendur e populluar e Malit të Zi, rajoni qendror ka më pak atraksione turistike. Vendet më të shquara janë:

  • Manastiri i Ostrogut, një vend pelegrinazhi ortodoks
  • Mbetjet arkeologjike të Dukles ( Doclea ) nga koha romake jashtë Podgoricës
  • Cetinje kryeqyteti i vjetër mbretëror i Malit të Zi
  • Mali Lovćen, parku kombëtar dhe mauzoleumi i Petar II Petrović-Njegosh kanë pamje nga zona përreth

Plazhet

[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Gjatësia e vijës bregdetare të Malit të Zi është 293 km. Ka 73 km plazhe, ka mbi 120 plazhe të tilla. Ka stile të ndryshme plazhi nga rëra në guralecë me gjatësi të ndryshme.

Ulqini

Shiko gjithashtu: Ulqini

Riviera e Ulqinit ka një vijë bregdetare që është 32 km e gjatë. Ka më shumë se 10 plazhe. Ada e Bunës është një ishull lumor. Është në formë trekëndëshi me detin nga njëra anë. Plazhi është me rërë dhe i gjatë. Plazhi i Madh i Ulqinit është plazhi më i gjatë në Mal të Zi, një nga plazhet më të ngrohta dhe më të bukura në Detin Adriatik . Është 12 km i gjatë dhe është i mbuluar me rërë. Është shumë i cekët. Plazhi i vogël i qytetit është i njëjtë me Plazhin e Madh, por nuk është aq i gjatë. Valdanos është liman i vogël me plazh me guralecë dhe florë të bukur rreth tij.

Tivari

Riviera e Tivarit është 44 km i gjatë dhe ka 9 km plazhe. Ka më shumë se 20 plazhe, por Bari ka 2 plazhe buzë liqenit. Plazhi kryesor në Bar është Pzhi Sutomore. eshte 1 km i gjatë dhe është i mbuluar me rërë. Plazhi Canj është 1 km i gjatë dhe është një vend turistik. Plazhi është i mbuluar me rërë të imët, por fundi i detit është i mbuluar me guralecë të rrumbullakët shkëmbor. Plazhi i Mbretëreshës është shumë afër Canjit, por mund të afrohet vetëm nga deti. Plazhi i kuq është specifik sepse është i mbuluar me guralecë të rrumbullakët të kuq dhe pamja prej tij është e jashtëzakonshme. Plazhi i Zukotrlicës është mbi 1 km i gjatë dhe është afër qytetit. Ajo është e mbuluar me guralecë të bardhë dhe në sfond është një pyll i vogël i bukur me pisha. Plazhi Utjeha quhet ndryshe edhe “Gjiri i Ullirit”, sepse në sfond ka qindra ullinj. Është i mbuluar me guralecë dhe është shumë i kthjellët. Në liqen ka dy plazhe: Pjesacac dhe Murici. Ato janë të mbuluara me guralecë. Pamja prej andej në Liqenin e Shkodrës është e mahnitshme.

Budva

Riviera e Budvës ka mbi 25 plazhe dhe ato janë destinacioni i preferuar për turistët në Mal të Zi. Plazhi më i gjatë është Plazhi i Jazit që është 2.5 km i gjatë dhe është me rërë. Plazhi Mogren ka guralecë të vegjël specifikë. Ai përbëhet nga dy plazhe të vogla dhe ato janë të lidhura me një tunel. Plazhi Slovenska është 1.5 km i gjatë dhe është i mbuluar me rërë. Në sfond ka shumë hotele, restorante dhe parqe. Plazhi Becici është i gjatë dhe një nga më të bukurit në Mesdhe, është me rërë. Plazhi Milocer, plazhi i Mbretëreshës dhe plazhi i Sveti Stefanit janë plazhet më ekskluzive në Mal të Zi për shkak të rërës fantastike, florës dhe pamjes së mahnitshme në ishullin-hotel Sveti Stefan. Plazhi i Petrovacit është i qetë i gjatë dhe është i mbuluar me guralecë të vegjël të kuq. Atraksion i veçantë janë dy ishuj të vegjël dhe kështjella e vogël pranë plazhit. Plazhi i Bularicës është i mbuluar me rërë dhe është 2 km i gjatë.

Tivati

Zona e Tivatit ka mbi 15 plazhe të vogla. Opatovo është plazh i gjatë rreth 200 m. dhe është me guralecë. Fari i vogël ndan plazhin në dy pjesë. Plazhi Plavi Horizonti është ndoshta më i famshmi dhe më i bukuri në Tivat. Është 300 m i gjatë dhe i mbuluar me guralecë të vegjël të bardhë. Pranë Tivatit ka dy ishuj: Ishulli i Shën Markos dhe Ishulli i Luleve. Ata kanë plazhe shumë të bukura dhe tërheqëse.

Kotorri

Kjo është pjesa më e thellë e Grykës së Kotorrit, kështu që ka më pak plazhe. Ka rreth 10 plazhe të vogla. Plazhi i Morinjit është plazh shumë i bukur me guralecë me sfond dhe pamje të bukur nga gjiri. Plazhi Risan është një plazh i qetë, i gjatë dhe shkëmbor. Rahoveci është plazhi i preferuar në Kotorr. Është me guralecë dhe me shtëpi të vjetra prej guri në sfond. Tërsteno është një nga plazhet më të bukura me guralecë në Mal të Zi. Është 200 m i gjatë me ujë të pastër dhe sfond natyror.

Herceg Novi

Riviera e Herceg Novit është 25 vjeç km e gjatë dhe ka mbi 20 plazhe. Plazhi Igalo është 1.5 km i gjatë dhe me rërë. Plazhi i Trëndafilit është shkëmbor me sfond pyjor shumë të bukur. Plazhi Zanjic është një nga më të bukurit në Herceg Novi. Është 300 m i gjatë dhe është i mbuluar me guralecë të bardhë.

Statistikat sipas vitit

[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
Viti Totali i mbërritjeve turistike Vendas Të huaj
2006 [5] 953,961 156,857 797,071
2007 1,133,432 149,294 984,138
2008 1,188,116 156,904 1,031,212
2009 1,207,694 163680 1,044,014
2010 1,262,985 175,191 1,087,794
2011 [6] 1,373,454 172,355 1,201,099
2012 1,439,500 175,337 1,264,163
2013 [7] 1,492,006 167603 1,324,403
2014 1,517,376 167,079 1,350,297
2015 [8] 1,713,109 153,185 1,559,924
2016 [9] 1,813,817 151696 1,662,121
2017 2,000,009 122,797 1,877,212
2018 2,204,856 128,053 2,076,803
2019 2,645,217 135,592 2,509,625

Ardhjet dhe netët e turistëve sipas kombësisë

[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Shumica e vizitorëve që erdhën në Mal të Zi të cilët qëndruan në akomodim të regjistruar erdhën nga vendet e mëposhtme: [10]

Rangu Vendi 2019 Vendi 2018 Vendi 2017
1  Serbia 402,866  Serbia 409,385  Serbia 405,426
2  Rusia 384,689  Rusia 338,463  Rusia 350,468
3  Bosnja dhe Hercegovina 203,766  Bosnja dhe Hercegovina 193,587  Bosnja dhe Hercegovina 183,690
4  Kosova 169,601  Gjermania 89,741  Franca 60,865
5  Gjermania 163,877  Franca 77,096  Gjermania 57,813
6  Franca 90,083  Polonia 69,091  Ukraina 57,795
7  Britania e Madhe 80,876  Shqipëria 65,419  Shqipëria 56,206
8  Shqipëria 79,001  Britania e Madhe 62,460  Polonia 56,061
9  Polonia 76,620  Ukraina 61,473  Kosova 46,948
10  China 74,833  Kosova 55,531  Turqia 45,947
11  Ukraina 57,188  Turqia 43,755  Britania e Madhe 42,360
12  Suedia 43,486  China 42,715  Italia 35,525
13  Izraeli 40,764  Italia 37,602  Bjellorusia 31,211
14  Turqia 39,984  Izraeli 34,904  Izraeli 30,506
15  Italia 39,692  Hungaria 34,032  Kroacia 28,597
Total të huaj 2,509,625 Total të huaj 2,076,803 Total të huaj 1,877,212

Shih edhe

[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Referime

[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
  1. ^ "World Travel & Tourism Council: Montenegro 3rd Destination By Growth In 2018". Portal Senat.me. World Travel & Tourism Council (WTTC). Arkivuar nga origjinali më 14 janar 2020. Marrë më 6 nëntor 2019. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  2. ^ inbox-online.com. "Od turizma zaradili 900 miliona". RTCG – Radio Televizija Crne Gore – Nacionalni javni servis. Marrë më 2017-01-05. {{cite news}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  3. ^ Mark Hillsdon (27 shkurt 2017). "The European capital you'd never thought to visit (but really should)". Telegraph. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  4. ^ UNESCO World Heritage Centre, entry "Montenegro"
  5. ^ 2006–2010 statistics
  6. ^ 2011–2012 statistics
  7. ^ 2013–2014 statistics
  8. ^ 2015 statistics
  9. ^ 2016 statistics
  10. ^ Foreign tourist arrivals and overnight stays by countries, 2017

Lidhje të jashtme

[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
Marrë nga "https://sq.wikipedia.org/w/index.php?title=Turizmi_në_Mal_të_Zi&oldid=2567434"