Jump to content

Wikipedia:Projekti Fjalori/C

Nga Wikipedia, enciklopedia e lirë
Gjendeni në njëren nga vitrinat paraqitëse të përmbjatjeve të faqeve Wikipedia:Projekti Fjalori. fresko përmbajtjen
Wikipedia
Projekti Fjalori

Wiktionary
Shiko për: C , në Fjalorin e gjuhës shqipe

Ky projekt është pjesë ndihmese për redaktorët e Wikipedia, Enciklopedia e Lirë dhe shërben që të mblidhen shprehjet nga lëmi të ndryshme të folura në ditët e përditshme dhe pas pastrimit të barbarizmave barten tekë Fjalori i gjuhës shqipe.
Vini Re! Ndër shprehjet dhe fjalët të shkruara më poshtë, ka dhe barbarizma dhe fjali që tregojnë për ndonjë veprim të caktuar dhe vetëm si të tilla e kanë kuptimin e plotë. Për këtë keni parasyshë që një shprehje përdoret në disa lëmi dhe shënimi i plotë i saj pas fjalës së parë - shërben për lidhje me kuptimin enciklopedik - është i mirëseardhur. P.sh. Akademia , Akademia e Shkencave, Akademia e Shkencave e Shqipërsë etj ...
Si funksionon?
Shtypeni shkronjën pranë numrave rendorë të seksioeve (titujve) dhe shkruajeni fjalën në fushën që do të hapet. Shtypeni Kryej ndryshimet me këtë edhe është bërë futja në regjistër. Paraqitja e ndryshimit bëhet vetëvetiu, në disa fleta që përdoren për sortime sipas lëndëve dhe sipas shkronjave.

Nëse dëshironi të shikoni ndryshimet e bëra në regjistrin e lëndës përkatëse kthehuni prapa. Kthimi nga ku keni bërë ndryshimin është i lehtë sepse në çdo fletë, lartë në anën e majtë (përfundi titullit të fletës) gjendet lidhja Wikipedia:Projekti Fjalori| pas së ciles pason lidhja për lëndën pjesë e së cilës është "shkronja"


Nëse dëshironi të shikoni ndryshimet e bëra në regjistrin e shkronjës përkatëse ju nevojitet të gjeni shkronjën përkatëse në faqen Wikipedia:Projekti Fjalori aty gjendet regjistri i plotë.

Lexo :



Hape seksionin për germën :
A B C Ç D Dh
E E F G Gj H
I J K L Ll M
N Nj O P Q R
Rr S Sh T Th U
V X Xh Y Z Zh
Terminologji proesionale
W
Vitrinat e "Projekti Fjalori" sipas:
lëmive ABC-së[1]

Gjuhë dhe Letërsi
Arkeologjia
Arsimi
Baleti
Biznes
Ekonomia
Film
Fizika
Informatika
Interneti
Inxhenieria
Judikatura
Kimia
Komunikacioni
Kopshtaria
Kuzhina
Matematika
Mitologjia
Mjekësia
Muzika
Piktura
Gjeografia

A
B
C
Ç
D
Dh
E
E
F
G
Gj
H
I
J
K
L
Ll
M

N
Nj
O
P
Q
R
Rr
S
Sh
T
Th
U
V
X
Xh
Y
Z
Zh

Lista nga kjo lëmi:

Wikipedia:Projekti Fjalori/C/Lista

Lista tjera:

Papëve
Radio Televizioneve
Skulpturave
Aparateve elektrike
Aktorëve
Biografive
Drejtimeve muzikore
Elementeve të ndërtimtaris
Festave fetare
Festave ndërkombëtare
Filmave
Filmave shqip
Insekteve
Kafëshve
Këngëtarëve dhe grupeve shqiptare
Librave
Sporteve
Video lojrave
Automjeteve
Motove kombëtare
Lista e produkteve ushqimore
Lista e programeve për PC
Përvjetoreve historike
Shfaqjeve teatrale
Shteteve
Teknologjive
Universiteteve
Bimëve
Botuesve shqiptarë
Emrave shqiptarë (f)
Emrave shqiptarë (m)
Festave
Filmave
Bibliotekave
Lëmive
Personalitetve shqiptare
Shkrimtarëve shqiptar
Wikipedias

Folklorë

C

cakrroj [2]
cifun ~i em. shm. ~a[2]
coll[2]
Arkeologji

C

Arësim

C

  • Certifikata
    1. ...
    2. Certifikatë - nënkupton çdo dokument, që jepet pas përfundimit të suksesshëm të një kursi, programi të arsimit ose aftësimit ose pas dhënies së provimeve në institucionin e arsimit dhe aftësimit, i regjistruar dhe i licencuar në mënyrë të rregullt. [3]
    3. Certifikimi - është njohje zyrtare e të arriturave, që njeh përfundimin e arsimit ose aftësimit ose realizimin e pranueshëm në një test ose provim. Në kontekstin e arsimit dhe aftësimit të të rriturve, është shprehje formale e të arriturave të nxënësit (në lidhshmëri me shkathtësitë, njohuritë dhe qëndrimet). [3]


Balet

C

Fizikë

C

  • c
    1. - simbol per shpejtësi te dritës.
  • C
    1. - shenja (simboli) per kapacitetin elektrik.
  • Cikli -
    1. 1...
    2. Cikli i Karnos -
  • Cilësia
    1. 1...
    2. Cilësi e trupit - fjalet me te cilat me saktesisht percaktohen vetite e trupave. Cilesi jane: e kuqe,e verdhe,e bardhe,... per ngjyren; e larte,e ulte,mesatare - per temperaturen,etj.
Ekonomi

C

  • Cash -
    1. Cash - Është fjalë angleze që përdoret në vend të Me para në dorë, dmth para me gadishmëri të plotë për përdorim gjatë pagesës së borxhit. shih Pagesa cash
    2. Cash flow - Nënkupton kapacitetin e lëvizshmërisë së lirë të parasë në kompani.
  • Centi
Informatikë

C

  • CD
    1. ...
    2. Disku - Shqip: CD - Shkurtesë për Compact Disc. Ky disk optik me madhësi 12 cm mban shënimet e koduara në formatin CLV, format i cili përdorët për muzikë të kualitetit të lartë me proporcion zë/zhurmë 90 dB. Kapaciteti për shënime digjitale në CD mund të jetë 650 MB ose...[4]
  • CPU
    1. ...
    2. Procesori Qendrorë - Shqip: CPU - Shkurtesë për Central Processing Unit (sq. Njësia Qendrore Procesuese). CPU njihet edhe si procesor apo mikroprocesor dhe është përgjegjës për ekzekutimin e instrukcioneve të ndryshme. CPU konsiderohet truri i kompjuterit pasi që në të bëhen pothuajs...[4]
  • Cal
    1. ...
    2. Caltech - Shqip: Caltech - Shkurtesa për California Institute of Technology. Ky institut shkencorë është i njohur për zhvillime të shumta në fizikë, kimi, biologji, tektonikë dhe gjeologji, fizikë bërthamore, teknologji ajër - hapësinore dhe astronomi....[4]
  • Carbon
    1. ...
    2. carbon - Shqip: karbon - Elementi kimik Karbon është i pranishëm në shumë përbërje. Karboni është elementi i dytë më i përhapur në Gjithësi. Ky element është një nga bazat e jetës. Ekzistojnë pesë alotrope të Karbonit: amorf, grafit,...[4]
  • CERT
    1. Shqip: CERT - CERT është shkurtesa për Computer Emergency Response Team. CERT është e bazuar në Software Engineering Institute të Carenige Mellon Unviersitetit në Pittsburgh, Pennsylvania, Sh.B.A. Kjo qendër merret me raportimin e prekshmërive si dhe me qështje tj...[4]
  • CGI
    1. Shqip: CGI - Shkurtesë për Common Gateway Interface. CGI është teknologji që përdoret në web servera për të ekzekutuar programe në server dhe ta servojë klientin me informatat e prodhuara. CGI është e krijuar që të jetë e pavarrur nga gjuha....[4]
  • CISC
    1. Shqip: CISC - Akronim për "Complex Instruction Set Computer". CISC është arkitekturë e procesorëve që përdorë instuksione të mëdha dhe komplekse për të kryer operacione të ndryshme. Dizajni i CISC procesorëve është më i komplikuar....[4]
  • Clean
    1. ...
    2. clean room - Shqip: dhoma e pastër - Dhoma e pastër është ajo hapësirë ku kualiteti i ajrit, temperatura dhe lagështia janë të kontrolluara në nivel shumë të lartë. Qëllimi i kësaj është mbrojtja e pajisjeve dhe materialeve të ndieshme nga "ndotja"....[4]
  • Clock
    1. ...
    2. clock speed - Shqip: masa e shpejtësisë - Clock speed e kompjuterit shërben për sinkronizimin e gjitha komponenteve të makinës. Masa e shpejtësisë përbëhët nga cikli (apo një valë e sinjalit). Pra sinjali në shpejtësi 100 MHz ka 100 milion cikla në sekondë....[4]
  • CLV
    1. Shqip: CLV - CLV është shkurtesë për Constant Linear Velocity. Ky format përdoret në CD për të mbajtur konstante masën e leximit të bit - ave nga CD. Është e ditur që pikat më largë qendrës së CD kanë shpejtësi më të madhe sesa ato më afër qendrës....[4]
  • CMOS
    1. Shqip: CMOS - Shkurtesë për Complimentary Metal Oxide Semiconductor. CMOS është një lloj i gjerë i gjysëmpërçuesve. CMOS mund të jenë qarqe NMOS (polaritet negativ) ose PMOS (polaritet pozitiv). CMOS përdoren zakonisht në makina dorëmbajtëse dhe ato që punojnë me ...[4]
  • compiler
    1. ...
    2. Shqip: kompiluesi - Është program i cili i dekodon instrukcionet të japura nga programeri dhe i kthen ato në gjuhë të makinës, të cilat shndërrohen në objekte kodore dhe mund të ekzekutohen kurdo që nevojiten. Kompiluesi e lexon kodin burimor (source code) dhe i organiz...[4]
  • concentrator
    1. ...
    2. Shqip: koncentrator (I) - Koncentratori është një lloj i multiplexor - it që kombinon kanale të ndryshme në një medium transmetues ashtu që kanalet individuele mund të përdoren në të njejtën kohë. P.sh. ISP - të përdorin koncentratorët për të bashkuar lidhjet telefonika për ...[4]
  • constellation
    1. ...
    2. Shqip: yllësi - Yllësi është formacion i yjeve në qiell i emërtuar pas personave, shtazëve apo objekteve (zakonisht nga mitologjia ilire/kelte/greke/romake). Astronomët përdorin yllësitë për të caktuar pikat në hapësirë....[4]
  • controller
    1. ...
    2. Shqip: kontroller - Kontrolleri është pajisje që rregullon transferin e shënimeve nga një kompjuter në pajisje periferike ose anasjelltas. Disqet, tastaturat, ekranet, shtypësit kanë nevojë për kontroller. Zakonisht kontrolleri ndërtohet nga një qip i vetëm....[4]
  • CPRM
    1. Shqip: CPRM - CPRM është shkurtesë për Content Protection for Recordable Media. Ky është një mekanizëm për kontrollimin e kopjimit, lëvizjës dhe fshirjës së materialit digjital në makinë si PC ose lexues digjital të muzikës....[4]
  • CRC
    1. Shqip: CRC - Akronim për "Cyclic Redundancy Check". CRC është metodë për të kontrolluar nëse informatat janë tranmetuar pa u dëmtuar nëpër mediume të ndryshme. CRC numri gjenerohet para se informata të transmetohet....[4]
  • CSMA/CD
    1. Shqip: CSMA/CD - Shkurtesë për "Carrier Sense Multiple Access/Collision Detection". Metodë e cila përdoret në teknologjinë Ethernet, ku pajisjet mund të ndajnë një medium fizik. Kjo realizohet përmesCarrier sense — Çdo pajisje vazhdimisht shikon nëse mediumi ës...[4]
  • CUPS
    1. Shqip: Sistemi CUPS - CUPS është shtresë për shtypje (printing) në sistemet e bazuara në UNIX. CUPS është e zhvilluar nga Easy Software Products dhe ka për qëllim të bëhët standardi për nevoja të shtypjës. CUPS përdor Internet Printing Protocol (IIP) për menagjimin e dety...[4]


Internet

C


Drejtësi

C

Kimi

C


Komunikacion

C

Kopshtari

C

Kuzhinë

C

Matematikë

C

  • Caktimi -
    1. Caktimi me përshkrim A{x...}.- Në matematikë bashkësië caktohen në dy mënyra:(2) me përshkrimin e vetive karakteristike të elementeve: A={x|F(x)}. [5]
    2. Caktimi me numërim A {a1,... . Në matematikë bashkësië caktohen në dy mënyra:(1) me numërimin e të gjitha elementeve A {a1, a2, a3, . . . , an} . [5]
  • cilindri - element(objekt)
  • cosinus - funksion trigonometrik
  • cosin - shkurtesë
  • ctg - shkurtesë
  • const - c - njëtrajtësisht, konstant
Mitologji

C

  • Chaos - Çaoshi - Kaosi ( gjer. Chaos)
    1. Fjalë e greqishtes antike për të pa identifikueshme elemente, të vrazhda ndër veti, që para krijimit dhe pas çdo shkatërrimi të Universit, kishe qëndrojnë në shpirtin e Zojës së Botës. Me këtë, vetë Zoja ishte një gjendje e kuptuar si "rrjedhë e përhershme" e lumit para se lënda të shpërthente e të merrte formën për të krijuar botën e ngurtë. Çaoshi ose Kaosi, në Bibel, shpjegohet si një gjendje e Botës para krijimit, me kuptimin "shkretëtirë" dhe "bosh". (Genesis 1,2). (Shiko dhe Kijameti, Dita e Madhe e Gjykimit Botërorë, Tiamat, Tohuwabohu.)[6]
  • Ceres
    1. Formë latine e Zojës së Madhe, ilake me Kore-në ose Core-në greke, e cila së bashku me Demeter-in është diçka ngjajshëm me Nënën e Dheut. Për nga aspekti i triadës së perendive, Ceresi zë vendin në mes të Juno-së si mbretë i qiellit dhe Proserpina-së si mbrete e nëntokës. Ajo thirrej Ceres Legifera, >>ligj dhënsia Ceres<<. Priftëresaht e saj, merren si themeluese të sistemit të drejtësis romake. [7]<> Ceresi nëpërmjet matronaes që i ishte besuar, sundonte në Rom gjatë 400 viteve të errëta, duke filluar nga viti 200 p.e.sonë; shkresat e dëshmive të kësaj kohe, u zhduken nga ana e historianëve patriarkalistë të më vonëshëm. Këta pas veti lanë një pjesë e cila kryesisht e paraqetë si mbeturina të miteve dhe riteve fetare me disa shpjegime të mangëta.[8] Fshatarët Ceresin e marrin si burim i gjitha të mirave të ushqimit dhe për këtë, e nga frika që të mos i huçin korrjet , i kanë mbajtur ritet e saj. <> Mbajtja e riteve nuk ka ndodhur vetem ndër fshatarët romak, por ajo ka vazhduar edhe ndër të krishterët. Festa ma e madhe vjetore për Ceresin, e njohur si Cerealia, pegetë që në Britanin e Madhe edhe në ditët tona kremtohet. Një njoftim i dalurë nga grafshafti Murray, i shekullit 19-të thotë që "Në mes të korrikut, fshatarët ecin përqarkë arave të tyre me flakadare në duar për të përkujtuar Cerealia-në"[9].[6]
  • Kornelius Taçitus (gjer. Cornelius Tacitus)
    1. Historian dhe gojarë, romakë, lindur rreth vitit 56 e, që jetojë deri në vitin 120 pas kohës së re.[6]
  • Citerea
    1. Citerea (Kiterea), një nga epitete e Afërditës, i krijuar nga ishulli Citerea, ku ishte një nga qendrat e kultit të hyjnehës së lindur nga shkuma e valëve.[10]
  • Cypria - Sypria, Çupria
    1. Mbiemër i Aphrodite-së. Tempulli "Çupriana" ose "Syprinishi" u themelua në Paphos-ë të Qipros. Për shkakë të minerave të shumta të xehes së bakrit në këtë ishull, bakri (kypros) ishte i shenjtë për Aphrodite-n.[6]
Mjekësi

C

Muzikë

C

  • Camunza - instrument
  • Cangana - instrument
  • Cantus firmus
    1. - luajtja e zërit udhëheqës të një melodie (Choral-e) veqëse ekzistuese më parë (- më së shpeshti me vlera të larta të notave), nga e cila rrjedhin me harmoni zërat tjerë në një vepër me shumë zëra.[11]
  • CD - shkurtes për compact disc një llojë bartësi të infomatave
  • Ciacona
    1. Ciacona (Chaconne) - form muzikore e cila ndërtohet mbi Bass të ripërsëritur disa herë gjegjësish i ndërtar mbi një skemë harmonie.[11]
  • Cicërima - lloj këndimi zogjësh
  • Cigona - instrument
  • Ciglina - instrument
  • Cingare - instrument
  • Cingerringa - instrument
  • Cinglata - instrument
  • Ciqja - instrumet
  • Citëra - instrument
  • Choral
  • - buronë nga këndimi i njëzëshem gregorian, më vonë kënga kishtare protestante e kënduar nga shoqëria në gup së bashku. [11]
  • Choroper
    1. - Oper, në të cilën Chor-i është bartësi kryesorë i veprimeve (ngjarjes).[11]
  • Cyli - instrument
  • Cluster
    1. - hardhi zërash; Akkord i zërave të dendur e nikoqire të cilët zakonisht nuk mund të dëgjohen të vetmuar.[11]
  • Comédie-ballet
    1. - shfaqja e një komedie klasike të folur nëpërmjet një numri të pjesëve muzikore (Arie, Rezitative, Tanznummern {=gjerm.: copë vallëzmi}).[11]
  • Commedia lirica
    1. - (ital.:komedi lirike) shprehje për të treguar një rastë të veçantë kur opera komike (G. Verdi Falstaff) kufizohet nga Opera buffa.[11]
  • Countertenor
    1. - shprehje angleze, treguese për këngëtarin i cili nëpërmjet zërit të kokës arrin deri në Alt ose në gjendje Sopran-e. Për të arritur këtë duhet që mundësisht ndërrimi i Register-it të mbetet i pa prekshëm. [11]
  • Couplet
    1. - (fran.: strofa) vjershë me shumë vargje ose Chanson (posaqërisht në Operette dhe Kabarette); anash saj edhe futja në një referent të një Rondos-it. [11]
  • Cungrana - instrumen
  • Curla - instrument
  • Cula - instrument
Pikturë

C

Gjeografi

C

  1. Cap/ë,~a,~at. Shtresë e fortë e tokës (dheut) që shtrihet nën shtresën e butë të thërmueshme. [12]
  2. Capin/ë. Tokë së cilës nga zhveshja i është hequr shtresa e sipërme e thërmueshme e i ka dalë capa në sipërfaqe.[12]
  1. Cekët. Që ka thellësi të vogël, që zhvillohet a krijohet në thelësi të vogël: që gjendet jo thellë afër sipërfaqës .[12]
  1. Sistemet e mbyllura të izobareve me shtypje më të ulët në qendër dhe rritje kah periferia quhen minimume barike ose depresione. Minimumet barike me dukuri të zhvendosjes horizontale quhen ciklone.[12]
  1. Ciruset (puplore) janë re të cilat u përngjajnë puplave , nuk shkaktojnë hije në tokë. Nëse lëvizin prej perëndimit në lindje paralajmërojnë shiun dhe prishjen e motit. Pasi bëjnë pjesë në retë e larta, përbëhen prej kristaleve të akullit.[12]
Islam

c

Islam

Dëftime

  1. ^ "Skeleti" - i kësaj pjese të projektit nuk është i potë dhe gjendet në varrës të plotë me pjesën "PF sipas lëmive"
  2. ^ a b c PËRALLA II IAP. "RILINDJA" Prishtin 1982.
  3. ^ a b Gazeta Zyrtare e Institucioneve të Përkohshme të Vetëqeverisjes në Kosovë / PRISHTINË: VITI I/NR. 2 /1 KORRIK 2006
  4. ^ a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u pr-tech
  5. ^ a b Matematika I dhe II - Enti i Teksteve dhe i Mjeteve Mësimore i KSA të Kosovës, Fakulteti Teknik në Prishtinë (1979)
  6. ^ a b c d Sipas: Das geheime wissen der franun, ein lexikon von barbara g. walker, "arun" ISBN 978-3-86663-020-8. -> 666!!!
  7. ^ Sipas: Bachofen (f.192), Johann Jakob:Das Mutterrecht, Eine Untersuchung ueber die Gynaikokreatie die alten Welt nach ihrer religioesen Natur. Frankfurt am Main: Suhrkamp 1989, Edhe në: Ders.:Gesammelte Werke, Band II/III, Brusel: Benno Schwabe and Co, 1984. Nxierr nga: Das geheime wissen der franun, ein lexikon von barbara g. walker, "arun" ISBN 978-3-86663-020-8. -> 666!!!
  8. ^ Sipas: Dumézil, 10. Nxierr nga: Das geheime wissen der franun, ein lexikon von barbara g. walker, "arun" ISBN 978-3-86663-020-8. -> 666!!!
  9. ^ Sipas: Hazlitt. Nxierr nga: Das geheime wissen der franun, ein lexikon von barbara g. walker, "arun" ISBN 978-3-86663-020-8. -> 666!!!
  10. ^ FJALOR I MITOLOGJISË, Rilindja - Prishtinë 1988, hartuar nga Doc. Todi Dhama.
  11. ^ a b c d e f g h i (HZh) Bibliothek der Meisterwerke, Oper Operette Musical Manfred Joh. Beohlen dhe Johannes Jansen, "NAUMMAN UND GEOBEL" ISBN 3-625-10456-5
  12. ^ a b c d e Planeti