Wikipedia:Projekti Fjalori/M

Nga Wikipedia, enciklopedia e lirë
Gjendeni në njëren nga vitrinat paraqitëse të përmbjatjeve të faqeve Wikipedia:Projekti Fjalori. fresko përmbajtjen
Wikipedia
Projekti Fjalori

Wiktionary
Shiko për: M , në Fjalorin e gjuhës shqipe

Ky projekt është pjesë ndihmese për redaktorët e Wikipedia, Enciklopedia e Lirë dhe shërben që të mblidhen shprehjet nga lëmi të ndryshme të folura në ditët e përditshme dhe pas pastrimit të barbarizmave barten tekë Fjalori i gjuhës shqipe.
Vini Re! Ndër shprehjet dhe fjalët të shkruara më poshtë, ka dhe barbarizma dhe fjali që tregojnë për ndonjë veprim të caktuar dhe vetëm si të tilla e kanë kuptimin e plotë. Për këtë keni parasyshë që një shprehje përdoret në disa lëmi dhe shënimi i plotë i saj pas fjalës së parë - shërben për lidhje me kuptimin enciklopedik - është i mirëseardhur. P.sh. Akademia , Akademia e Shkencave, Akademia e Shkencave e Shqipërsë etj ...
Si funksionon?
Shtypeni shkronjën pranë numrave rendorë të seksioeve (titujve) dhe shkruajeni fjalën në fushën që do të hapet. Shtypeni Kryej ndryshimet me këtë edhe është bërë futja në regjistër. Paraqitja e ndryshimit bëhet vetëvetiu, në disa fleta që përdoren për sortime sipas lëndëve dhe sipas shkronjave.

Nëse dëshironi të shikoni ndryshimet e bëra në regjistrin e lëndës përkatëse kthehuni prapa. Kthimi nga ku keni bërë ndryshimin është i lehtë sepse në çdo fletë, lartë në anën e majtë (përfundi titullit të fletës) gjendet lidhja Wikipedia:Projekti Fjalori| pas së ciles pason lidhja për lëndën pjesë e së cilës është "shkronja"


Nëse dëshironi të shikoni ndryshimet e bëra në regjistrin e shkronjës përkatëse ju nevojitet të gjeni shkronjën përkatëse në faqen Wikipedia:Projekti Fjalori aty gjendet regjistri i plotë.

Lexo :



Hape seksionin për germën :
A B C Ç D Dh
E E F G Gj H
I J K L Ll M
N Nj O P Q R
Rr S Sh T Th U
V X Xh Y Z Zh
Terminologji proesionale
W
Vitrinat e "Projekti Fjalori" sipas:
lëmive ABC-së[1]

Gjuhë dhe Letërsi
Arkeologjia
Arsimi
Baleti
Biznes
Ekonomia
Film
Fizika
Informatika
Interneti
Inxhenieria
Judikatura
Kimia
Komunikacioni
Kopshtaria
Kuzhina
Matematika
Mitologjia
Mjekësia
Muzika
Piktura
Gjeografia

A
B
C
Ç
D
Dh
E
E
F
G
Gj
H
I
J
K
L
Ll
M

N
Nj
O
P
Q
R
Rr
S
Sh
T
Th
U
V
X
Xh
Y
Z
Zh

Lista nga kjo lëmi:

Wikipedia:Projekti Fjalori/M/Lista

Lista tjera:

Papëve
Radio Televizioneve
Skulpturave
Aparateve elektrike
Aktorëve
Biografive
Drejtimeve muzikore
Elementeve të ndërtimtaris
Festave fetare
Festave ndërkombëtare
Filmave
Filmave shqip
Insekteve
Kafëshve
Këngëtarëve dhe grupeve shqiptare
Librave
Sporteve
Video lojrave
Automjeteve
Motove kombëtare
Lista e produkteve ushqimore
Lista e programeve për PC
Përvjetoreve historike
Shfaqjeve teatrale
Shteteve
Teknologjive
Universiteteve
Bimëve
Botuesve shqiptarë
Emrave shqiptarë (f)
Emrave shqiptarë (m)
Festave
Filmave
Bibliotekave
Lëmive
Personalitetve shqiptare
Shkrimtarëve shqiptar
Wikipedias

Folklorë

M

maçungë ~a ef. shm. ~a çomagë, kërrutë. [2]
made - mbasi. [2]
mahlukat ~i em. përmbl. (or.) [2]
majk - mik. [2]
majll miell. [2]
manâ ~ja (man^e ~ja, m^en^e ~ja) ef. shm. ~ (or.) [2]
mank ~i em. shm. ~a shërbët(or.) [2]
maresë ~a ef. shm. ~a pajtim, marrëveshje. [2]
marr dynjanë n´sy ffr. - nisem për udhëtim të largët nëpër botë, dhe: marr jetën n´sy. [2]
masallë ~a ef. shm. ~a (or.) [2]
mbajs - mbys, mbejti - mbyti, mbajtim - mbysim, mbajten - mbytën. [2]
mbaj (mboj) pf. përmbi. [2]
mbushtoj - pështyj. [2]
mçaun (e) - e zgjuar, mçoj - zgjoj. [2]
´m^e (n´) - në majë. [2]
medën - menden, medon - mendon. [2]
megjithvert^e ndf. përnjëmend. [2]
mejt ~i em. shm. (or.) [2]
mejtep ~i em. shm. (or.) shkollë fillore myslimane, shkollë fetare. [2]
mendon - fiqëron, mendon e çmendon. [2]
meptela në fraz. se u ra meptela, se u solli probleme, se u ra n´qafë. [2]
merç ~i em. shm. ~a (sërb.: mrcina) coftinë, kërmë, ngordhësirë. [2]
merhametli mb. (or.) [2]
merum ~i (mehrum ~i) em. shm. (or.) [2]
mesti - mesi, gjysma. [2]
meshliz - shih: mexhliz. [2]
met - mend. [2]
m^etë - mejet. [2]
mexhbur (mezhbur) e plk. "u ba mexhbur", u bë kail, e dau menden, e vendosi, prano që të, iu mbush mendja. [2]
- mos. [2]
mërsh ~i shih: merç. [2]
miftijaç (´myftijaç) mb. [2]
minuk ~u (~i) minik ~i em. shm. ~a qen i vogël, këlysh. [2]
miraz ~i em. shm. ~e (or.) [2]
misibet ~i (mysibet ~i) em. shm. ~e fatkeqësi, hatá, shëmtim. [2]
mishliz shih: mexhliz. [2]
mrëm (né) lok. ndf. ne e mbramë, së mbrami, më në fund. [2]
msá ndf. ndërsa. [2]
mrrinë, i, e (i, emrrimë, e) e. mb. njeri i shenjtë, plak i mrrinë. [2]
mteket - teket. [2]
muckë ~a ef. shm. ~a zgjatim i turirit të derrit, feçkë. [2]
muç - mundesh. [2]
mullë, mbet me mullë ffr. mbeti shtatëzanë. [2]
muravicë ~a ef. shm. ~a (sërb.) thnegël, mizë përdhecke. [2]
murtat ~i em. shm. ~ (or.) [2]
mute - mundte. [2]
mutfak ~a em. shm. (or.) [2]
mutoj ~ni em. shm. ~ mtini [2]
muzevir ~i em. shm. ~a (or.) [2]
myftaç (miftaç, më drejtë: myftijaç) em. i plk. [2]
myftidajre ~rja ef. shm. ~ (or.) [2]
mysade ~dja ef. shm. ~e (or.) [2]
mythas ndf. praptas, për mbas. [2]
Arkeologji

M

Arësim

M

  • Matja
    1. ...
    2. matja/ measurement : a. në kuptimin e përgjithshëm është procesi i krahasimit të një sasie të njohur me një sasi të panjohur për të fituar informacion për sasinë e panjohur.: b. është procesi i sigurimit të një përshkrimi numerik të shkallës në të cilën një person ose një send zotëron disa karakteristika.[3]
  • Mbikëqyrja
    1. mbikëqyrje / supervision : funksion i kontrollit që vlerëson veprimin konkret dhe garanton se zbatimi kryhet në përputhje me planet dhe programet; funksion i kontrollit që të drejton drejt veprimit korrektues kur zbatimi është duke u kryer. Në arsim vëzhgimi dhe vlerësimi i veprimtarisë mësimore.[3]
  • metoda
    1. ...
    2. metodat dhe teknikat e mësimdhënies / teaching methods and techniques : janë procedura standarde që përdorin mësuesit në bashkëveprim me nxënësit për paraqitjen dhe për zhvillimin e materialeve dhe të veprimtarive mësimore për të arritur qëllimet dhe objektivat mësimore.[3]
  • Mësimi
    1. ...
    2. Të mësuarit gjatë gjithë jetës - përfshin të gjitha aktivitetet e mësimit, që ndërmerren gjatë jetës për zhvillimin e kompetencave dhe kualifikimeve.[4]
    3. Të mësuarit formal - bazohet në programet e mësimit, që ofrohen në institucionet e licencuara të arsimit dhe aftësimit, të cilat përdorin programet e aprovuara dhe të nxjerra nga MASHT-i. Mësimi i tillë është i strukturuar dhe çon në certifikim.[4]
    4. Të mësuarit informal - të mësuarit që fitohet në jetën e përditshme, në vendin e punës, në gjirin e familjes ose në kohën e lirë.[4]
    5. Të mësuarit joformal - bazohet tek programet e mësimit, që dallojnë nga ato të përfshira në përkufizimin e mësimit formal në këtë ligj. Ky mësim mund të realizohet brenda institucioneve të njëjta të arsimit dhe aftësimit, që ofrojnë programe të mësimit formal ose plotësisht në mënyrë të pavarur. Megjithatë, kjo formë e mësimit është sistematike sa i përket objektivave, kohëzgjatjes dhe mjeteve të mësimit.[4]
    6. Të mësuarit kompensues - përfitimi i mëvonshëm i kualifikimeve bazë, që në fakt duhej të ishin marrë gjatë periudhës së arsimit të detyrueshëm.[4]
    7. Të mësuarit TIK apo E-learning - të mësuarit me ndihmën e teknologjive informative e komunikative (TIK).[4]
  • Mjedisi
    1. ...
    2. Shkencat e Ambjentit dhe Mjedisit
    3. mjedisi fizik / physical environment : është tërësia e kushteve fizike që krijojnë një atmosferë të përshtatshme për ecurinë e procesit të mësimdhënies dhe të të nxënët. Në tërësinë e këtyre kushteve një ndikim ushtron edhe rregullimi i klasës. [3]
  • Modeli
    1. ...
    2. model vlerësimi / evaluation model : përshkruan se çfarë bëjnë dhe duhet të bëjnë vlerësuesit.[3]
  • monitorimi
    1. ...
    2. monitorimi/ monitoring : zakonisht nënkupton procedurat e rregullta sistematike për mbledhjen e të dhënave për aspekte të rëndësishme të arsimit në nivel kombëtar, rajonal, lokal dhe institucional. [3]
Balet

M

Fizikë

M

Film

M

Ekonomi

M

  • Marka
    1. Marka e konfrmitetit CE [5]
  • Mashtrimi
    1. (Fraud): Eshte forma me e eger e parregullsise. Termi mashtrim percaktohet ne Konventen e interesit financiar te Komunitetit Europian. Konventa eshte perpiluar ne perputhje me rregullat e kollones se trete te BE meqe rregullat permbajne çeshtje penale .[6]
    2. Praktikë mashtruese tregtare - fshehje, të përmbajturit ose heqja e çfarëdo prove materiale me qëllim të mashtrimit të konsumatorëve në lidhje me blerjen ose shitjen e derivateve të naftës.[7]
  • Materiali
    1. Materialiteti dhe rendesia (Materiality and Importance):I referohet rendesise se nje ceshtje ne lidhje me nje informacion financiar apo te performances. Nese nje ceshtje eshte materiale kundrejt informacionit, atehere duket te kete rendesi per perdoruesin e atij informacioni.[6]
  • Metoda
    1. Metodat e prodhimit
  • Mjeti
    1. Mjetet xhiruese
    2. Mjetet fikse
  • Monedha
    1. Monedha - Forme e parasë
  • Monitorimi
    1. (monitoring): Procesi dhe procedurat qe projekton menaxhimi per t’u siguruar se kontrolli i brendshem eshte ndertuar dhe po punon ne te gjithe komponentet e tije sipas objektivave (ambienti i kontrollit, vlersimi i rrezikut, aktiviteti i kontrollit dhe informacioni e komunikimi.)[6]
Informatikë

M

  • Machine
    1. ...
    2. machine language - Shqip: gjuha makinore : Çdo mikroprocesorë duhet që të i kuptoj instrukcionet që i jipen nga programeri. Për të arritur këtë kompajlleri dhe interpreteri (përkthyesi) ekzistojnë. Gjuha e makinës është krejt në numra binarë, dhe të gjitha instrukcionet në gjuhën e makinës mund...[8]
  • Macro
    1. ...
    2. macro - Shqip: makro : Përdorimi fillestar i fjalës makro ishte në gjuhën assembler që nënkupton përhapjen e një instrukcioni gjuhësor në më shumë instrukcione. Kjo ishte e dobishme kur një instrukcion duhej të përsëritej disa herë....[8]
  • Magnituda
    1. magnitude - Shqip: magnituda : (I) Matja e sasisë së dritës të pranuar nga objekti qiellorë. Objeket me magnitudë të vogël janë më të ndritshëm, këto objekte quhet objekte të magnitudës së parë. Dallimi mes magnitudave është prej faktorit 2....[8]
  • MB
    1. Shqip: MB : është shkurtesë për MegaByte. Një MB është 1,048,576 bajta ose 1024 KB. MB është njësi për matjen e kapacitetit memorik të kompjuterit. Me qëllim thjeshtimi MB zakonisht paraqitet si 1,000,000 bajta....[8]
  • Memoria
    1. memory - Shqip: Memoria ose Kujtesa : Kompjuteri përdorë memorie si RAM për të mbajtur informatat dhe udhëzimet, të nevojshme për të kryer detyrat e caktuara. Në këtë mënyrë, CPU-së (Central Processing Unit) i mundësohet hyrje më e lehte dhe e shpejte në informatat dhe udhëzimet e ruajtu...[8]
  • Metri
    1. meter - Shqip: metri : Metri, njësia m, është baza e sistemit metrik. Në fillim metri është definuar si 1 / 10,000,000 e distancës prej ekuatorit deri tek polet e Tokës por sot metri është i definuar si distanca mes dy vijave në një shkop që mbahet në Serves / Francë afër Pari...
  • Mikro
    1. ...
    2. micron - Shqip: mikron : Mikron është emri për mikrometër apo µm 10-6 m.
    3. Microsoft
  • MIT
    1. Shqip: MIT : (I) Shkurtesë për Massachusetts Institute of Technology në Cambridge, Massachusetts / SHBA. Institut i njohur teknologjik ku janë bërë hapat e parë në kompjuterikë. MIT është themeluar në 1865 nga Gjeologu William Barton Rogers....[8]
  • MMC ì
    1. Shqip: MMC : (I) MMC është shkurtesë për MultiMediaCard. Ky format për memorie është i hapur dhe zakonisht përdoret në telefona dhe MP3 lexues. MMC vjen me kapacitete të ndryshme. Madhësia e MMC është sa një pullë postale....[8]
  • Mod
    1. ...
    2. mod - Shqip: mod : (I) Ndryshime harduerike në kompjuter, konsolë, makinë apo pajisje të ndryshme elektronike. Mod-et e zakonshëm janë dritat në shtëpizat e kompjuterave apo sistemet e shtuara për ftohje. // (II)Në terminologjinë e lojrave kompjuterike mod janë ndrysh...[8]
    3. modem - Shqip: modem : Shkurtesë për MOdulator-DEModulator. Modemi është pajisje harduerike që i mundëson kompjuterit të transmeton informata përmes lidhjes analoge telefonike. Modemi bën shëndrimin e sinjaleve digjitale në ato analoge për t'i transferuar ato nëpër medium,...[8]
    4. MODS - Shqip: MODS : (I) Shkurt për Metadata Object Description Schema e zhvilluar nga Library of Congress në SHBA. Kjo XML skemë bibliografike përdoret për shumë gjëra e sidomos për nevoja të bibliotekave. // (II) Shkurt për Multiplexed Optical Data Storage....[8]
  • MOLA
    1. Shqip: MOLA : MOLA është shkurtesë për instrumentin Mars Orbiter Laser Altimeter. MOLA është e vendosur në orbituesin Mars Global Surveyor (MGS) të NASA. Instrumenti transmeton pulse të laserit infrakuq në drejtim të Marsit në frekuencen prej 10 Hz....[8]
  • Mozilla
    1. Shqip: Mozilla : Emri origjinal i shfletuesit të Netscape. Emri Mozilla përbëhet nga Mosaic dhe Godzilla. Disa mendojnë që kjo nënkupton vrasje e Mosaic (sepes Godzilla është bishë që vret) që në atë kohë ishte shfletuesi numër një....[8]
  • My
    1. ...
    2. MySQL - Shqip: MySQL : MySQL është një lloj i bazës së shënimeve Structured Query Language, apo SQL. Kjo bazë e shënimeve si shumica e ka gjuhën e vetë me të cilën përdoruesi komunikon për t'i thirrur të dhënat, apo për të i ruajtur ato....[8]
Internet

M

  • Managed C Plus Plus
  • Marc Andreessen dhe Netscape
  • Medium range
  • Mercury
  • Mobitex
  • Modeli OSI
  • Modem - paisje (hardware)që kthen sinjalet analoge në sinjale dixhitale.
  • Modems and dialup
  • Motient
  • Multimedia - mjedise, hapësira (fizike) në të cilat është paraqitur përmbajtja e njoftimeve nga fusha dhe burime të më shumë se dy llojeve të ndryshme. [9]
  • MMDS
Drejtësi

M

  • MAD-K
    1. buxheti : shk. për Misioni i Asistencës Doganore në Kosovë. [10]
  • Marka
    1. buxheti : Marka Gjermane (1 Euro = DM 1.95583) shk. DM. [10]
Kimi

M

Komunikacion

M

  • Makina
    1. Objek i pajisur me aparatura të ndryhme që shërben për të kryer një punë
    2. Makina transportuese e personave - elemen(objekt)
    3. Makina transportuese e mallrave - elemen(objekt)
  • Ministria
    1. Njësi administrative përgjegjëse për një lëmi
    2. Ministria e Transportit dhe Postë Telekomunikacionit (Ministria)”: njësi administrative përgjegjëse për çështje të cilat kanë të bëjnë me sektorin e transportit të themeluar në pajtim me Rregulloren nr. 2001/19 të 13 shtatorit mbi Degën Ekzekutive të Institucioneve të Përkohshme të Vetëqeverisjes në Kosovë.[7]
Kopshtari

M

Mitologji

M

  • Medauri
    1. Medauri, tek ilirët ishte hyjnia e luftës. Mendauri kishte një faltore edhe në Numidi, në Afrikën Veriore, që ia kishte ngritur një ushtarë ilir, i cili kryente shërbimin në Afrikë. Kjo dëshmon për faktin që ilirët vazhdonin t'u faleshin perëndive të tyre edhe jashtë Ilirisë. Në njërin prej karpidh mbishkrimeve për Mendaurin, ky i fundit ishte cilësuar si mbrojtës i qytetit ilir Risinium (Risan në Bokë të Kotorrit, Rizoni antik, kala e njohur ku është strehuar mbretëresha e Ardianëve, Teuta, pas disfatës që pësoi me romakët). Në këtë mbishkrim Mendauri paraqitej i hipur në kalë dhe me shtizë në dorë. Për natyrën e kësaj perëndie nuk dihet asgjë me saktësi. Disa mitologë e identifikojnë Mendaurin me perëndinë romake të mjekësisë Eskulapin, kurse disa të tjerë thonë se ai ishte perëndi e luftës, mbrojtësi i Risiniumit. [13]
  • Miti
    1. Miti i Sizifit është një mit nga mitologjia Greke. Sipas mitit thuhet se Sizifi ishte i dënuar nga perënditë e Olimpit, që të rrokullis një shkëmb pambarimisht drejt majës së një kodre duke mos mundur kurrë ta arrijë majën.
Mjekësi

M

|Medikamenti
|Migrena
|Meningjiti
|Mëlçia
|Mjeku
|Mjek i emergjencës - është mjeku i cili përveç shkollimit adekuat dhe licencës për punë ka të kryer edhe një stazh të emergjencës të paraparë nga programi i Departamentit të emergjencave mjekësore.[4]
|Mjek specialist i emergjencës - nënkupton specialistin i cili ka kryer specializimin nga Mjekësia emergjente, i testuar nga komisioni të cilin e ka autorizuar Bordi Qendror për specializime.[4]
|Modeli matematikor i ndonjë sistemi paraqet bashkësinë e relacioneve matematikore në mesin e madhësive që përshkruajnë sjelljen ose cilësitë e sistemit. Me sistem kuptojmë bashkësinë e komponenteve të ndërlidhura që sajojnë tërësinë matematikore e atyre relacioneve, me ndihmën e ekuacioneve, mundëson analizën sasiore të sistemit.[14]
Muzikë

M

  • Maçarunga - pjesë e lodrës
  • Madrigal
    1. - në përdorim të përgjithësh gjuhësorë, pjesë e kundërt e Motette-s ne ndërtim të ngjajshëm por me tekst botërorë.[15]
  • Melodrama
    1. Melodram - form e dramës, në të cilën veprojnë muzika dhe fjalët e folur; Në raste të shumta, teksti flitet nga një zë i lartë apo ritëm i zërit por deklamentohet edhe si e folur dhe e kënduar (p.sh. tek A. Scheonberg Pierrot lunaire).[15]
  • Muzika - term
  • Magjari - term
  • Këngë Majekrahe - lloj këndimi (shiko Këngë Malësorçe)
  • Makama - term
  • Këngë Malësorçe - lloj këndimi
  • Maratona e këngës popullore - tubim
  • Mehteri - term (shiko Instrumentalisti)
  • Melodia - term
  • Membranofonia - term klasifikues
  • Mezzosopran
    1. - zë i mesëm i femrës, në mes të zërit Sopran dhe Alt.[15]
  • Modulation
    1. - form artistike e kalimit nga një lloj zëri në tjetrin.[15]
  • Monodie
    1. - solo këndim; zëri i një të vetëmuari nën përcjelljen e thjeshtë dhe të tërhequr instrumentale, që sjellë në sipërfaqe domedhënjen dhe theksimin e çartë të tekstit.[15]
  • Motette
    1. - në kuptimin klasik, një vepër shpirtërore (krijuese) e Chor-it, në të cilën pjesët përbërse të tekstit duke u imituar tonizohen.[15]
  • Motivi
    1. Motiv - njësi; një radhë e shkurt zëri që është bartëse e vlerës më të vogël muzikore; disa motive krijojnë Melodien ose Themanë. [15]
  • Miledina - term (shiko Melodia)
  • Mjedisi i dimnit - tubim
  • Mjedisi i verës - tubim
  • Museioni - term
  • Musical Comedy
    1. - emri zyrtar i Musicals-eve: gjini amerikane e shekullit XX, në të cilën, në një pjesë dy aktëshe, lidhen veprimi, këndimi dhe vallëzimi në një mënyrë klasike.[15]
  • Musical Play
    1. - për na madhësia dhe kuptimi i përgjithëshem, e njëtë me Musical (Comedy).[15]
  • Muzika qytetare beratase - lloj këndimi
  • Musikdrama
    1. - (gjermanisht) për dallim nga një shfaqje opere, është e kompozuar pa ndonjë tekstë ndërmjetësues të folur dhe pa kufizime nga Rezitativ-i dhe nga Arie apo forma tjera të mbyllura.[15]
  • Musiktheater
    1. - (gjermanisht) të gjitha gjinit e muzikës vokale të pregatitura për shfaqje.[15]
Pikturë

M

Gjeografi

M

  1. Mali është formë impressive relievore në të vërtetë është formë e ngritur në Tokë, e krijuar si rezultat i aktivitetit të korës së Tokës.[16]
  1. Malet mollake janë male të vjetra që janë krijuar me procese tektonike vertikale, të cilat nuk kan drejtim të caktuar , për ndryshim nga malet e reja.[16]
    • Malet
    1. Malet e Karadakut (Malet e Zeza), e që në shumicën e rasteve njihet si Karadaku i Shkupit. [16]
    2. Malet e Sharrit
    3. Mali i Kopaonikut përfshinë hapsirën rreth luginës së lumit Ibër në perëndim dhe pjesëve të larta të Kopaonikut në lindje. Kopaoniku ka një shtrirje gati meridionale prej lokalitetit Qirkoviq në veri deri te vendbanimi i Dubnicës së Epërme në jug në një gjatësi prej 60 km dhe gjerësi 20 km (gjatësia e përgjithshme është 100 km ). Prej majës Pançiq (2017 m, pika më veriore e teritorit të Kosovës), Çardak(1590 m), Pilatovicë (1703 m), Oshtro Kople (1789 m) dhe majës Barel (1789 m) në lindje, relievi gradualisht në drejtim të luginës së lumit Ibër.[16]
    4. Mali i Rogoznës shtrihet prej majës së Lipovicës ( 972 m ) në veri e deri te Mitrovica në jug. Përfshinë një brez të ngushtë midis Rogoznës në perëndim dhe lumit Ibër në lindje. Relievi i Rogoznës bie gradualisht në drejtim të luginës së Ibrit. Në krahasim me malin e Kopaonikut, kjo e Rogoznës është më pak dinamike. Lumenjtë Sanjska dhe Jashanica, degë të majta të Ibrit, me lugina të ngushta e të thella paraqesin pjesët më të ulëta të relievit, përkundër Rogoznës ( 1505 m )së lartë.[16]
    5. Malet e Hasit me Pashtrikun janë male në Kosovë që fillojnë nga Qafa e Morinës e deri në luginën e Drinit të Bardhë në Vërmnicë.Malet e Hasit me Pashtrikun janë male në Kosovë që fillojnë nga Qafa e Morinës e deri në luginën e Drinit të Bardhë në Vërmnicë.
    6. Maja Pançiq është maja më e lartë malore në Malin e Kopaonikut, e cila ndodhet në pikën më veriore të kufirit të Kosovës.Lartësia mbidetare e kësaj maje është 2017 m. Ka marrë emrin nga botanistit serb Josif Pançiq. Në këtë maje malore ndodhet edhe mauzoleu i tij. Në këtë kohë vështirë arrihet në këtë vend për shkak se rreth kësaj maje janë objektet ushtarake serbe. [16]
    7. Maja e Gjeravicës.-Gjeravica me 2.656 m lartësi mbidetare është maja më e lartë në Alpet Kosovare-Bjeshket e NEMUNA (edhe pse lartesija e vertete mund te eshte per disa metra me e madhe, ende e pa konfirmuar nga GPS), ndersa rradhitet maja e dyte pas majes se malit Korab i cili gjendet ne alpet shqipetare dhe ka lartesine 2764 metra,Maja e Korabit/Mali i Korabit); height from the sea level 2753 m (older data) or 2764 m (newer data confirmed by GPS)41º48'N-20º30'E.[16]
    Mareografi]]
  1. Mareografi (mare - det , graf - përshkrim) është instrument i cili shërben për përshkrimin e ndryshimeve të nivelit të detit( baticës due zbaticës) i cili zakonisht montohet në një pus të vacant ose tube i cli vëhet në kontakt me detin. Para se të hyjnë në përdorim aparatura digjitale , mareografi ka bërë përshkrtimin në letër të mbështjellur në një cilindër të vaçant. [16]
  1. Bërrylat shumë të lakuar të shtratit lumor, që shfaqen tek lumenjtë rrafshinorë, të cilët kanë rënie të vogël dhe luginë të gjerë, ku, përshkak të zvoglimit të gërryerjes në thellësi-vertikalisht dhe rritjes së gërryerjes anësorë- horizontale, lumi shpesh gjarpëron në rrafshine tij dhe krijon brryla të mëdhenj ose të vegjel shumë të lakuar (dredha). Mendrat krijohen për shkak të përplasjes së amës së lumit herë në njërin herë në bregun tjetër, duke gërryer vazhdimisht anën e lugët të harkut dhe, nganjëherë, duke e shkëputur tërësisht nga shtrati lumor.[16]
  • Meridiani i Griniçit është meridian i cili shfrytëzohet për përcaktimin si referencë ndërkombtare për përcaktimin e gjatësisë gjeogrfaike.
  • Meridiani i Griniçit
  1. Meridiani i Griniçit është meridian i cili shfrytëzohet për përcaktimin si referencë ndërkombtare për përcaktimin e gjatësisë gjeogrfaike.

Meridiani i Griniçit merret si “meridiani zero:, gjegjësisht meridiani cili definohet si 0 i gjatësisë gjeografike . Ai kalon nëpër opservatiumin e Griniçit , nëpër vendin me të njejtin emer në afërsi të Londrës. Meridiani më i largët nga Griniçi (180) paraqet kufirin në mes Hemisferës Perëndimore me atë Lindore.[16]

  1. Mestikperson melez i lindur nga babai i bardh dhe nëna indiane.[16]
  1. Meteorologjia.- është shkenca, e cila studjon të gjitha dukuritë fizike në mbështjellsin ajror rreth tokës, respektivisht në atmosferë. Përveç kësaj, metereologjia studjon edhe disa dukuri fizike, të cilat zhviilohen në vet sipërfaqen e tokës, e poashtu edhe në shtresat e sipërme të tokës. Sepse, dukuritë atmosferike nuk ndodhin të izoluara, por janë në lidhje të ngushtë, si në mes veti, ashtu me procese dhe dukuri, të cilat ndodhin në siperfaqen e tokës, në shtresen sipërfaqësore të tokës (deri afro 20-15 m thellësi) dhe në mbështjellsin ajrorrreth tokës.[16].
  1. Mjegulla është avulli i ujit i kondensuar në shtresat përdhese të ajrit. Mjegulla, sipas marrëveshjes ndërkombëtare, është një turbullirë e tillë e ajrit, me rastin e së cilës objektet përreth mund të shihen vetëm në largësi prej 1 km. Mjegulla shënohet me shenjën ≡.[16].
  1. Moti si gjendje momentale e atmosferës në një trevë të caktuaru nënshtrohet ndryshimeve të përhershme. Elementët që ndikojnë në mot janë : teperatura e ajrit, shtypja atmosferike, era- shpejtësia dhe drejtimi i saj, vranësirat, reshjet atmosferike etj.[16]
  1. Morava e Binçes është lum në Kosovë. Morava e Binçes buron në Malet e Karadakut (Malet e Zeza) në teritorin e Maqedonisë në jug të Vitisë e në veri të Shkupit. Dy rrjedha formojnë Prronin e Madh, i cili kur të kalon kufirin njihet si Morava e Binçes. Emrin e ka marr nga vendbanimi Binçë.[16]
  1. Morena është lëndë e copëzuar ( gurë, zall, rërë, lym) mbi akullnajë, në brendësi dhe nën akullnajë ( morenë e lëvizshme) ose në mbarim të akullnajës luginore ( morenë palëvizshme). [16]
  1. Mortaliteti paraqet numrin e të vdekurve në krahasim me numrin e përgjithshëm të popullsisë. Mortalitei është dukuri negative dhe ndikon në zvogëlimin e numrit të përgjithshëm të popullsisë, për dallim nga nataliteti, ku ka pikëpamje pro dhe contra nivelit të tij, sot ekziston pajtueshmëri e plotë se duhet të bëhen përpjekje të mëdha që, sa më shumë që është e mundur, të zvogëlohet mortaliteti te të gjitha grup-moshat dhe të dy gjinitë e të gjitha popullatave atje ku ai është ende i lartë. Ky është qëllim përgjithësisht i dëshiruar jo vetëm i shkencës së mjekësisë, por edhe i tërë gjinisë njerëzore, pa marrë parasysh përkatësinë raciale,etnike apo fetare. Zvogëlimi i mortalitetit deri në kufijtë e mundshëm biologjik do të thotë zgjatje e jetës së njeriut, në një anë, dhe riprodhimin racional e human të popullsisë dhe reduktimin e konsumimit ekstensiv të shëndetit të femrës, në anën tjetër.[16]
  1. Monsunet- janë erëra periodike. Këto erëra me periudhë vjetore fryjnë një gjysmë viti prej oqeanit kah toka,kurse në gjysmën tjetër të vitit anasjelltas, d.m.th. prej tokës kah oqeani.[16]
  1. Moshnimi demografik paraqet procesin e shtimit të popullsisë së vjetër (60 e më tepër apo 65 e më të tepër vjet) në popullsinë e përgjithshme. Në pajtim me definicionin, forca e këtij procesi matet, para se gjithash, me kofecientin e moshësisë. Mirëpo, nocionin moshnim (vjetërsim) të popullsisë shpeshherë nënkuptojmë procesin e rritjes më të shpejtë të kontingjentit të pleqërisë në raport me kontingjentin e punës, i cili matet me dinamiken e kofecientit të varësisë së moshës të popullsisë së moshuar.[16]
  1. Murlani ( Bura ).është erë lokale. Fryn kryesisht nga verilindja dhe veriu në drejtim të detit Adriatik dhe sidomos gjatë periudhës së dimrit, por mund të fryjë edhe gjatë verës.[16]
  1. Mulat person melez i lindur prej njerit prind me ngjyrë të bardhë dhe tjetrit ngjyrë të zezë.[16]
Islam

M

Islam

  • Madhab (مذهب)
  • Madrasa (مدرسة)
  • Maghrib (مغرب)
  • Mahdi (مهدي)
  • Mahram (محرم)
  • Makrouh
  • Malaikah
  • Ma malakat aymanukum (ما ملكت أيمانكم or ما ملكت أيمانهم or ما ملكت أيمانهن or ما ملكت يمينك or الذين ملكت أيمانكم)
  • Manzil
  • Ma'ruf (معروف)
  • Maqasid
  • Masha Allah (ما شاء الله)
  • Masih
  • Masjid
  • Masum, plural Masumin
  • Maulvi (مولوی)
  • Me'ad
  • Mecca (مكّة)
  • Medina
  • Mihrab
  • Minaret
  • Minbar (منبر)
  • Minhaj
  • Isra and Miraj|Miraj (المعراج)
  • Mu'awwidhatayn (المعوذتين)
  • Mubah
  • Mufti (مفتى) fataawa shumësi i"fatwa".
  • Muhajabah
  • Muhammadun rasulullah
  • Muezzin
  • Muhajireen
  • Mujahid (مجاهد)
  • Mujtahid
  • Mullah (مل)
  • Mu'min
  • Munafiq
  • Munaqabah
  • Murshid (مرشد)
  • Apostasy në Islam Murtadd
  • Muslim
  • Mut'ah
  • Mutawatir

Dëftime

  1. ^ "Skeleti" - i kësaj pjese të projektit nuk është i potë dhe gjendet në varrës të plotë me pjesën "PF sipas lëmive"
  2. ^ a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z aa ab ac ad ae af ag ah ai aj ak al am an ao ap aq ar as at au av aw ax ay az ba PËRALLA II IAP. "RILINDJA" Prishtin 1982.
  3. ^ a b c d e f Shkolla dhe komuniteti - Alush Kryeziu, në projektin Wikibooks
  4. ^ a b c d e f g h Gazeta Zyrtare e Institucioneve të Përkohshme të Vetëqeverisjes në Kosovë / PRISHTINË: VITI I/NR. 2 /1 KORRIK 2006
  5. ^ ms-albania, prill 2007
  6. ^ a b c Kontrolli dhe Auditimi i brendshëm Gjon Ndreja, ITAP-Shqipëri dok. në internet, prill 2007
  7. ^ a b Gazeta Zyrtare IPVQ Viti I Nr. 3 / 1 gusht 2006
  8. ^ a b c d e f g h i j k l m pr-tech
  9. ^ Interneti allashqiptarçe
  10. ^ a b c d Nga Fjalori në Buxheti i Kosovës 2003
  11. ^ REKOMANDIME PËR TRANSPOZIMIN E ANGAZHIMEVE NDËRKOMBËTARE NË LEGJISLACIONIN E BRENDSHËM-në internet, prill 2007
  12. ^ Matematika I dhe II - Enti i Teksteve dhe i Mjeteve Mësimore i KSA të Kosovës, Fakulteti Teknik në Prishtinë (1979) [f.9]
  13. ^ FJALOR I MITOLOGJISË, Rilindja - Prishtinë 1988, hartuar nga Doc. Todi Dhama.
  14. ^ Praktikumi i Fiziologjisë Patologjike - Universiteti i Prishtinës, 2002
  15. ^ a b c d e f g h i j k (HZh) Bibliothek der Meisterwerke, Oper Operette Musical Manfred Joh. Beohlen dhe Johannes Jansen, "NAUMMAN UND GEOBEL" ISBN 3-625-10456-5
  16. ^ a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z Planeti