Tenesi

Tenesi

Tennessee
ᏔᎾᏏ/*Tanasi* (Çerokisht)
Tenesi Tennessee ; ᏔᎾᏏ/Tanasi (Çerokisht)
Shteti
	Shteti i Tenesit
	Flamuri Stema
	Nofka(t): The Volunteer State
	Parimet: Agriculture and Commerce
	Himni: Nine songs
	Harta e Shteteve të Bashkuara me Tenesi të theksuar
Vendi	Shtetet e Bashkuara
Para shtetësisë	Territori Jugperëndimor
U pranua në Bashkim	1 qershor 1796 (16-të)
Kryeqyteti; (dhe qyteti mě i madh)	Nashville
Metroja më e madhe dhe zonat urbane	Greater Nashville (kombinuar dhe metro); Memphis (urban)
Qeveria
• Guvernatori	Bill Lee (R)
• Guvernatori toger	Randy McNally (R)
Legjislatura	Asambleja e Përgjithshme
• Dhoma e sipërme	Senati
• Dhoma e ulët	Dhoma e Përfaqësuesve
Gjyqësori	Gjykata e Lartë e Tenesit
Senatorët amerikan	Marsha Blackburn (R); Bill Hagerty (R)
Delegacioni i Dhomës së Përfaqësuesve të SHBA	7 Republikanë ; 2 Demokratë (lista)
Sipërfaqja
• Gjithsej	42.143 sq mi (109.247 km2)
• Sipërfaqe tokësore	41.217 sq mi (106.846 km2)
• Sipërfaqe ujore	926 sq mi (2.401 km2) 2.2%
Sipërfaqja vendi	36th
Dimensionet
• Gjatësia	440 mi (710 km)
• Gjerësia	120 mi (195 km)
Lartësia mbidetare	900 ft (270 m)
Lartësia më e lartë (Clingmans Dome)	6.643 ft (2.025 m)
Lartësia më e ulët (Lumi i Misisipit në kufi me Mississippi)	178 ft (54 m)
Popullsia (2020)
• Gjithsej	6.916.897
• Vendi	16th
• Dendësia	167,8/sq mi (64,8/km2)
• Dendësia vendi	20th
• Të ardhurat mesatare shtëpiake	$54.833
• Të ardhurat vendi	42-të
Emri i banorëve	Tenesian; Big Bender (arkaik); Volunteer (rëndësi historike)
Gjuha
• Gjuha zyrtare	Anglisht
• Gjuhët e folura	Gjuhë të folura në shtëpi Anglisht: 94.6%; Spanjisht: 3.9%; Të tjerë: 1.5%;
Zona kohore
East Tennessee	UTC−05:00 (Eastern)
• Verës (DST)	UTC−04:00 (EDT)
Middle and West	UTC−06:00 (Central)
• Verës (DST)	UTC−05:00 (CDT)
Shkurtesa USPS	TN
Kodi ISO 3166	US-TN
Shkurtesa tradicionale	Tenn.
Gjerësia gjeografike	34°59′ N to 36°41′ N
Gjatësia gjeografike	81°39′ W to 90°19′ W
Faqja zyrtare	www.tn.gov

Tennessee ( /ˌtɛnᵻˈsiː/ TEN-ih-SEE, local /ˈtɛnᵻsi/ TEN-iss-ee), zyrtarisht Shteti i Tenesit, është një shtet në rajonin Juglindor të Shteteve të Bashkuara. Tenesi është i 36-ti më i madhi sipas sipërfaqes dhe i 16-ti më i populluari nga 50 shtetet. Kufizohet nga Kentaki në veri, Virxhinia në verilindje, Karolina e Veriut në lindje, Xhorxhia, Alabama dhe Misisipi në jug, Arkansas në jugperëndim dhe Mizuri në veriperëndim. Tenesi është i ndarë gjeografikisht, kulturalisht dhe ligjërisht në tre Ndarje të Mëdha, lindor, mesëm dhe perëndimor. Nashville është kryeqyteti dhe qyteti më i madh i shtetit, dhe ankoron zonën e tij më të madhe metropolitane. Qytetet e tjera të mëdha përfshijnë Memphis, Knoxville, Chattanooga, dhe Clarksville. Sipas regjistrimit të vitit 2020, popullsia e Tenesit është afërsisht 6.9 milion.^[7]

Emri i tij rrjedh nga "Tanasi", një qytet çeroki në pjesën lindore të shtetit që ekzistonte përpara vendbanimit të parë evropiano-amerikan.^[8] Tenesi ishte fillimisht pjesë e Karolinës së Veriut dhe më vonë Territorit Jugperëndimor, përpara pranimit të tij në Bashkim si shteti i 16-të më 1 qershor 1796. Ai fitoi pseudonimin "Shteti Vullnetar" në fillim të historisë së tij për shkak të një tradite të fortë të shërbimit ushtarak.^[9] Deri në Luftën Civile Amerikane, Tenesi ishte i ndarë politikisht, me pjesët e tij perëndimore dhe të mesme që mbështesnin Konfederatën dhe rajonin lindor që ushqente ndjenja pro-Bashkimit. Si rezultat, Tenesi ishte shteti i fundit që u shkëput dhe i pari i ripranuar në Bashkim pas luftës.^[10]

Gjeografia

Demografia

Ekonomia

Kultura

Referime

^ "Tennessee adopts 'The Volunteer State' as official nickname". WTVF-TV (në anglisht). Nashville. Associated Press. 10 shkurt 2020. Marrë më 5 tetor 2020.
^ McKenzie, Kevin (25 maj 2017). "Nashville overtakes Memphis as Tennessee's largest city". The Commercial Appeal (në anglisht). Memphis. Marrë më 21 maj 2021.
^ ^a ^b "Elevations and Distances in the United States" (në anglisht). Shërbimi Gjeologjik i Shteteve të Bashkuara. 2001. Arkivuar nga origjinali më 15 tetor 2011. Marrë më 24 tetor 2011.
^ "QuickFacts Tennessee; United States". quickfacts.census.gov (në anglisht). United States Census Bureau, Population Division. 6 shkurt 2019. Arkivuar nga origjinali më 2 shkurt 2019. Marrë më 6 shkurt 2019.
^ "Median Annual Household Income" (në anglisht). The Henry J. Kaiser Family Foundation. 2017. Arkivuar nga origjinali më 20 dhjetor 2016. Marrë më 16 prill 2019.
^ "Languages in Tennessee (State)". Statistical Atlas (në anglisht). Arkivuar nga origjinali më 28 prill 2019. Marrë më 6 gusht 2019.
^ "City and Town Population Totals: 2010–2019". 2019 Population Estimates (në anglisht). United States Census Bureau, Population Division. Marrë më 16 qershor 2020.
^ Bales, Stephen Lyn (2007). Natural Histories: Stories from the Tennessee Valley (në anglisht). Knoxville: University of Tennessee Press. fq. 85–86. ISBN 978-1572335615 – nëpërmjet Google Books.
^ McCullough, Clay (26 prill 2018). "Why Tennessee is Called the Volunteer State" (në anglisht). Culture Trip. Marrë më 28 janar 2021.
^ "Tennessee's Civil War Heritage Trail" (PDF) (në anglisht). The University of Southern Mississippi. Arkivuar nga origjinali (PDF) më 26 mars 2010. Marrë më 25 nëntor 2009.

Ky artikull me tematikë në lidhje me gjeografinë e Shteteve të Bashkuara të Amerikës është një faqe cung. Ju mund të ndihmoni Wikipedia-n duke e përmirësuar atë.

[nicknameadopt-1] "Tennessee adopts 'The Volunteer State' as official nickname". WTVF-TV (në anglisht). Nashville. Associated Press. 10 shkurt 2020. Marrë më 5 tetor 2020.

[commercialappeal0517-2] McKenzie, Kevin (25 maj 2017). "Nashville overtakes Memphis as Tennessee's largest city". The Commercial Appeal (në anglisht). Memphis. Marrë më 21 maj 2021.

[USGS-3] "Elevations and Distances in the United States" (në anglisht). Shërbimi Gjeologjik i Shteteve të Bashkuara. 2001. Arkivuar nga origjinali më 15 tetor 2011. Marrë më 24 tetor 2011.

[PopEstUS-4] "QuickFacts Tennessee; United States". quickfacts.census.gov (në anglisht). United States Census Bureau, Population Division. 6 shkurt 2019. Arkivuar nga origjinali më 2 shkurt 2019. Marrë më 6 shkurt 2019.

[kaiser-5] "Median Annual Household Income" (në anglisht). The Henry J. Kaiser Family Foundation. 2017. Arkivuar nga origjinali më 20 dhjetor 2016. Marrë më 16 prill 2019.

[StatisticalAtlas-6] "Languages in Tennessee (State)". Statistical Atlas (në anglisht). Arkivuar nga origjinali më 28 prill 2019. Marrë më 6 gusht 2019.

[2017census-7] "City and Town Population Totals: 2010–2019". 2019 Population Estimates (në anglisht). United States Census Bureau, Population Division. Marrë më 16 qershor 2020.

[8] Bales, Stephen Lyn (2007). Natural Histories: Stories from the Tennessee Valley (në anglisht). Knoxville: University of Tennessee Press. fq. 85–86. ISBN 978-1572335615 – nëpërmjet Google Books.

[culturetrip-9] McCullough, Clay (26 prill 2018). "Why Tennessee is Called the Volunteer State" (në anglisht). Culture Trip. Marrë më 28 janar 2021.

[guide-10] "Tennessee's Civil War Heritage Trail" (PDF) (në anglisht). The University of Southern Mississippi. Arkivuar nga origjinali (PDF) më 26 mars 2010. Marrë më 25 nëntor 2009.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]