Kaliumi
Kaliumi është një element kimik me numër rendor Z=19. Në masën e trupit të njeriut merr pjesë me 0,35 % dhe me këtë sasi arrihet mbajtja në baraspeshë kimike e lëngjeve në trupin e njeriut, prandaj sapuni përbëhet nga kaliumi.
Jonet e kaliumit janë jetike për funksionet e të gjitha qelizave të gjalla. Transferimi i joneve të kaliumit nëpër membranat e qelizave nervore është i nevojshëm për përcjelljen normale nervore; Mungesa dhe teprica e kaliumit mund të rezultojë në shenja dhe simptoma të shumta, duke përfshirë ritmin jonormal të zemrës dhe anomali të ndryshme elektrokardiografike.
Frutat dhe perimet e freskëta janë një burim i mirë i kaliumit dietik. Trupi i përgjigjet fluksit të kaliumit në dietë, i cili rrit nivelet e kaliumit në serum duke zhvendosur kaliumin nga jashtë në brendësi të qelizave dhe duke rritur sekretimin e kaliumit nga veshkat.
Përbërja
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Kaliumi është metal alkalin i butë,sa që mund të pritet lehtësisht me thikë, ka ngjyrë te bardhë ne të argjend, në takim me ajrin ngjyra e argjend zhduket. Ai është një metal i lehtë dhe për lehtësin e tij vjen pas litiumit, ka densitet më te vogël se uji. Simboli i Kaliumit është (K).
Kaliumi në natyrë është mjaft I përhapur në formë të komponimeve të i tëtijë. Megjithatë kaliumi është më pak i përhapur së natirumi. Për shkak të tretsh`mërisë të madhe të kripëra të kaliumit në ujë ato nuk ndodhen në një vend.Kaliumi kryesisht ndodhet në form miniralesh sislikat. Me zberthimine e këtyre mineraleve ndahen kripëerat më të rendesishme të kaliumit sië janë : Kloruri i kaliumit në formë të mineralit silvin, karnaliti, karitniti etj. Kripërat e kaliumit ndodhen në ujë të detit por në sasi shum më të vogel së ato të natriumit. Sasi të konsideroshmë t1 kripërave të kaliumit në tokë I shfytëzojnë bimët për ushqim. Kaliumi është metal më ngjyrë argjendi dhe ka shkelqim metalik. Në kushte normale është metal shum i butë dëndesija e tijë është 0,86 g/cm³. Në kontakt më ajrin kaliumi oksidohet më qrast e humb shkelqimin metalik, Nësë kaliumin e ndezim ai në ajër digjet më ngjyrë intenzivë vjollcë duke kaluar në supëroksid. Përfitimi i kaliumit : Kaliumi mund të fitohet më elektrolizë të shkrirjes së klorurit të kaliumit ose hidroksidit të kaliumit.
Kombinimet kimike
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Oksidi kaliumit është një bazë e fortë qe ne temperaturën e ambientit paraqitet si kristal pangjyrë. Në kontakt me ujin vepron fuqishëm dhe jep hidroksil kaliumi(KOH).
- 2K(s) + 2H2O(l) → H2(g) + 2KOH(aq)
Hidroksidi i kaliumit :
- K2CO3 + Ba(OH)2 →2KOH + BaCO3
Kloruri i kaliumit : KCL Nitrat i kaliumit :
- NaNO3 + KCL → KNO3 + NaCl
Karbonat i kaluimit :
Përdorimi
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Kaliumi është një element qe ka kimi mes lojtarve industrial ku gjen përdorim te gjere. Psh si elektrolit ne baterit alkaline. Përdoret për prodhimin e fotocelulave që gjejnë përdorim në teknika të televizionit..
Përfitimi
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Kaliumi mund të fitohet me elektrolizë të shkrirjes së klorurit të kaliumit ose hidroksidit të kaliumit
Vetitë
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Kaliumi është metal me ngjyrë argjendi me shkëlqim metalik,në kontakt me ajrin kaliumi oksidohet dhe e humb shkëlqimin. Densiteti i kaliumit është 0,86 g/cm3. Ky mineral luan një rol thelbësor në kontraksionet e muskujve dhe të zemrës, por edhe në transmetimin e flukseve nervore. Ato ndërhyjnë në funksionimin neuro-muskular dhe ja pse kaliumi lufton edhe kundër ngerceve. Kaliumi merr pjesë gjithashtu në funksionimin e gjëndrave mbiveshkore që rregullojnë stresin si dhe në prodhimin e energjisë.
Shih dhe këtë
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Metalet alkaline | Metalet alkaline tokësore | Lantanoidet | Aktinidet | Metalet kalimtare | Metalet tjera | Jometale | Jometale tjera | Halogjene | Gazrat fisnike |
Ac | Ag | Al | Am | Ar | As | At | Au | B | Ba | Be | Bh | Bi | Bk | Br | C | Ca | Cd | Ce | Cf | Cl | Cm | Cn | Co | Cr | Cs | Cu | Db | Ds | Dy | Er | Es | Eu | F | Fe | Fl | Fm | Fr | Ga | Gd | Ge | H | He | Hf | Hg | Ho | Hs | I | In | Ir | K | | Kr | La | Li | Lr | Lu | Lv | Mc | Md | Mg | Mn | Mo | Mt | N | Na | Nb | Nd | Ne | Nh | Ni | No | Np | O | Og | Os | P | Pa | Pb | Pd | Pm | Po | Pr | Pt | Pu | Ra | Rb | Re | Rf | Rg | Rh | Rn | Ru | S | Sb | Sc | Se | Sg | Si | Sm | Sn | Sr | Ta | Tb | Tc | Te | Th | Ti | Tl | Tm | Ts | U | V | W | Xe | Y | Yb | Zn | Zr