UEFA Kampionati Evropian i Futbollit

	UEFA Euro 2016 ndeshje mes Shqipërisë dhe Rumanisë
Tournaments
	1960; 1964; 1968; 1972; 1976; 1980; 1984; 1988; 1992; 1996; 2000; 2004; 2008; 2012; 2016; 2020; 2024; 2028;

UEFA Kampionati Evropian i Futbollit
Themeluar	1958; 67 vite më parë
Rajoni	Evropa (UEFA)
Numri i skuadrave	24 (finale); 55 (ka të drejtë të hyjë në kualifikim)
Kampioni aktual	Spanja (titulli i 4të)
Skuadra më e suksesshme	Spanja; (4 tituj)
Uebfaqja	Official website
	UEFA Euro 2020 dhe kualifikues

UEFA Kampionati Evropian i Futbollit është garimi kryesor futbollistik i kombëtareve Evropiane në futbollin e meshkujve organizuar nga UEFA. Ky garim mbahet çdo katër vite që nga viti 1960. Fillimisht ky garim u emërua si Kupa e Nacioneve Evropiane, duke ndërruar në emrin Kampionati Evropian i Futbollit në vitin 1968. Garimi llogaritet i dyti më i rëndësishmi mes kombëtareve bazuar në famën Evropiane dhe botërore pas FIFA Kampionati Botëror i Futbollit.

Përveç kësaj është edhe UEFA Kamionati i Femrave inaguruar në vitin 1984 dhe që nga viti 1997 mbahet çdo katër vite sikurse edhe Kampionati Evropian për Nën-21, kampionat ky për meshkuj që mbahet çdo dy vjet.

Garimi

Para vitit 1980, vetëm katër kombëtare kualifikoheshin për në garimin final. Që nga viti 1980 tetë ekipe garonin, kurse që nga viti 1996 garimi u zgjerua përsëri në numrin nismëtarë prej 16 kombëtareve në garimin final. Ekipet garuese zgjidhen pas një serie të garimit kualifikues. Në vitin 1960 dhe 1964 zgjidheshin përmes lojërave vendas/nikoqir, kurse nga viti 1968 përmes kombinimit; garimit në grupe dhe mysafir/nikoqir ndeshjeve. Ekipi/ekipet organizues zgjedhet direkt për në garimin final.

Kampioni i fundit asnjëherë nuk ka kaluar direkt në garimin final, por ka marr pjese në garimin kualifikues sikur dhe ekipet tjera.

Trofeu

Henri Delaunay Trophy (lexo: Henri Deloinai Trofi, sq.: Trofeu Henri Deloinai), që i jepet fituesit të garimit (Kampionit Evropian) është emëruar për nderë të sekretarit të parë gjeneral të UEFA, Henri Delaunay, i cili e dha idenë e Kampionatit Evropian, por vdiq pesë vite para zhvillimit të garimit të parë në vitin 1960. Djali i tij Pierre Delaunay ishte përgjegjës për ndërtimin e trofeut.^[1] Ky trofe, me të njejtat përmasa, është dhuruar që në Kampionatin Evropian të vitit 2004.

Për Kampionatin Evropian të vitit 2008 trofeu u rimodelua duke iu ndërruar përmasat, në një trofe më të madhë. Trofeu u ndërtua me përmasa 18 centimetra më i lartë dhe 2 kilogram më i rëndë duke arritur peshën totale në 8 kilogram dhe gjatësinë në 60 centimetra.^[2] ^[3]

Formati

Kualifikimet

Për tu kualifikuar në garimin final ekipet duhet të jenë fituese ose të zënë vendet e dyta në garimin kualifikues.Ekipet ndahen në 7 grupe kualifikuese. Pas përzgjedhjes ekipet vazhdojnë në garimin final, fillimisht garimin gruporë, në vendin/vendet nikoqir/e i cili vend (ose vende) është kualifikuar direkt në garimin final përshkak se është organizues i garimit. Garimi kualifikues fillon në vjestë menjëherë pas mbarimit të Kampionatit Botëror dhe zgjat gati dy vite para garimit final.

Grupet kualifikuese përzgjidhen nga komiteti i UEFA-së duke marr parasyshe disa kritere.

Garimi final

Gjshtëmbëdhjet ekipet e kualifikuara për garimin final mblidhen përsëri në katër grupe të garimit final gruporë si dhe ekipi/ekipet nikoqir, grupet përzgjidhen duke përdorur metodën e tërhqjes nga aa e koisionit të UEFA-s. Ekipet e këtyre katër grupeve luaj ndeshje të formatit të ligave, secili me secilin. Pas zhvillimit të secilit ekip nga një ndeshje me secilin ekip në grupin përkatës i pari dhe i dyti i grupit kualifikohen për në çrek finale.

Garimi eliminues

Çerek finalja: A1 - B2 (Fituesi E1); B1 - A2 (Fituesi E2); C1 - D2 (Fituesi F1); D1 - C2 (Fituesi F2)

Gjysëm finalja: Fituesi E1 - Fituesi F1 (Fituesi G1); Fituesi E2 - Fituesi F2 (Fituesi G2)

Finalja: Fituesi G1 - Fituesi G2

Statistikat

Viti	Nikoqir	Finalja			Vendi i tretë
Viti	Nikoqir	Fitues	Rezultati	I Dyti	I Treti	Rezultati	I Katërti
1960	Franca	Bashkimi Sovjetik	2 - 1 shtesë	Jugosllavia	Çekia	2 - 0	Franca
1964	Spanja	Spanja	2 - 1	Bashkimi Sovjetik	Hungaria	3 - 1 shtesë	Danimarka
1968	Italia	Italia	1 - 1 shtesë 2 - 0 përsëritur	Jugosllavia	Anglia	2 - 0	Bashkimi Sovjetik
1972	Belgjika	Gjermania	3 - 0	Bashkimi Sovjetik	Belgjika	2 - 1	Hungaria
1976	Jugosllavia	Çekia	2 - 2 shtesë (5 - 3) penalti	Gjermania	Holanda	3 - 2 shtesë	Jugosllavia
1980	Italia	Gjermania	2 - 1	Belgjika	Çekia	1 - 1 (9 - 8) penalti	Italia

Viti	Nikoqiri	Fituesi	Rezultati	I Dyti	Gjysëm finalist (s'k më lojë për vendin e tretë)
1984	Franca	Franca	2 - 0	Spanja	Danimarka dhe Portugalia
1988	Gjermania	Holanda	2 - 0	Bashkimi Sovjetik	Italia dhe Gjermania
1992	Suedia	Danimarka	2 - 0	Gjermania	Holanda dhe Suedia
1996	Anglia	Gjermania	2 - 1 vdekje	Çekia	Anglia dhe Franca
2000	Belgjika Holanda	Franca	2 - 1 vdekje	Italia	Holanda dhe Portugalia
2004	Portugalia	Greqia	1 - 0	Portugalia	Çekia dhe Holanda
2008	Austria Zvicra	Spanja	1 - 0	Gjermania	Rusia dhe Turqia
2012	Polonia & Ukraina	Spanja	4 - 0	Italia	Gjermania dhe Portugalia
2016	Franca	Portugalia	1 - 0	Franca	Uellsi dhe Gjermania

Statistikat finale

Ekipi	Tituj	I Dyti	I Treti	Gjysëm finalist	I Katërti
Gjermania	3: (1972, 1980, 1996)	3: (1976, 1992, 2008)	-	3: (1988, 2012, 2016 )	-
Franca	2: (1984, 2000)	1: (2016)	-	1: (1996)	1: (1960)
Bashkimi Sovjetik	1: (1960)	3: (1964, 1972, 1988)	-	-	1: (1968)
Italia	1: (1968)	1: (2000)	-	1: (1988)	1 (1980)
Spanja	2: (1964, 2008)	1: (1984)	-	-	-
Çekosllovakia	1: (1976)	-	2: (1960, 1980)	-	-
Holanda	1: (1988)	-	1: (1976)	3: (1992, 2000, 2004)	-
Danimarka	1: (1992)	-	-	1: (1984)	1: (1964)
Greqia	1: (2004)	-	-	-	-
Portugalia	1: (2016)	1: (2004)	-	3: (1984, 2000, 2012)
Jugosllavia	-	2: (1960, 1968)	-	-	1: (1976)
Belgjika	-	1: (1980)	1: (1972)	-	-
Çekia	-	1: (1996)	-	1: (2004)	-
Anglia	-	-	1: (1968)	1: (1996)	-
Hungaria	-	-	1: (1964)	-	1: (1972)
Suedia	-	-	-	1: (1992)	-
Turqia	-	-	-	1: (2008)	-
Rusia	-	-	-	1: (2008)	-
Uellsi	-	-	-	1: (2016)	-

Mikprites

Mikprites	Nacioni	Viti(e)
tre herë	Franca	1960, 1984, 2016
dy herë	Belgjika	1972, 2000
dy herë	Italia	1968, 1980
një herë	Austria	2008
një herë	Anglia	1996
një herë	Gjermania	1988
një herë	Holanda	2000
një herë	Polonia	2012
një herë	Portugalia	2004
një herë	Spanja	1964
një herë	Suedia	1992
një herë	Zvicra	2008
një herë	Ukraina	2012
një herë	Jugosllavia	1976

Paraqitje në finale

Paraqitje	Shteti
12	Gjermania^[4]
10	Spanja
9	Rusia^[5] Çekia Holanda Italia Anglia Franca
8	Danimarka
7	Portugalia
6	Suedia
5	Jugosllavia^[6] Kroacia Rumania Belgjika
4	Greqia Zvicra Turqia
3	Polonia Irlanda Hungaria
2	Bullgaria Skocia Ukraina Austria
1	Letonia Sllovenia Norvegjia Serbia dhe Mali i Zi Shqipëria Uellsi Sllovakia Irlanda e Veriut Islanda

Shih edhe

Referime

^ Michael Harold, 'S'mund të gjesh trofe superior' Arkivuar 14 mars 2007 tek Wayback Machine, UEFA.com, 27 janar, 2006 - Gabim i përfshirjes: {{En}} është vetëm për emërhapësirën e Skeda. Përdorni më mirë {{lang-en}} ose {{in lang|en}}.
^ Trofe i ri për UEFA EURO 2008 Arkivuar 14 dhjetor 2007 tek Wayback Machine, UEFA.com, 23 janat, 2007 - Gabim i përfshirjes: {{En}} është vetëm për emërhapësirën e Skeda. Përdorni më mirë {{lang-en}} ose {{in lang|en}}.
^ http://www.uefa.com/competitions/EURO/news/Kind=1/newsId=389177.html Arkivuar 14 mars 2007 tek Wayback Machine - Gabim i përfshirjes: {{En}} është vetëm për emërhapësirën e Skeda. Përdorni më mirë {{lang-en}} ose {{in lang|en}}.
^ Duke llogaritur paraqitjet si Gjermania Lindore dhe Gjermania Perëndimore.
^ Duke llogaritur edhe paraqitjet si Bashkimi Sovjetik.
^ Kualifikimi i vititi 1992 nuk përfshihet për shkak të sanksioneve ndërkombëtare.

Lidhje të jashtme

UEFA European Championship Arkivuar 26 shkurt 2008 tek Wayback Machine at uefa.com. - Gabim i përfshirjes: {{En}} është vetëm për emërhapësirën e Skeda. Përdorni më mirë {{lang-en}} ose {{in lang|en}}.
Official Website of the Region Basel - The main venue in Switzerland of the European Football Championship 2008 - Gabim i përfshirjes: {{En}} është vetëm për emërhapësirën e Skeda. Përdorni më mirë {{lang-en}} ose {{in lang|en}}.

[1] Michael Harold, 'S'mund të gjesh trofe superior' Arkivuar 14 mars 2007 tek Wayback Machine, UEFA.com, 27 janar, 2006 - Gabim i përfshirjes: {{En}} është vetëm për emërhapësirën e Skeda. Përdorni më mirë {{lang-en}} ose {{in lang|en}}.

[2] Trofe i ri për UEFA EURO 2008 Arkivuar 14 dhjetor 2007 tek Wayback Machine, UEFA.com, 23 janat, 2007 - Gabim i përfshirjes: {{En}} është vetëm për emërhapësirën e Skeda. Përdorni më mirë {{lang-en}} ose {{in lang|en}}.

[3] ttp://www.uefa.com/competitions/EURO/news/Kind=1/newsId=389177.html Arkivuar 14 mars 2007 tek Wayback Machine - Gabim i përfshirjes: {{En}} është vetëm për emërhapësirën e Skeda. Përdorni më mirë {{lang-en}} ose {{in lang|en}}.

[4] Duke llogaritur paraqitjet si Gjermania Lindore dhe Gjermania Perëndimore.

[5] Duke llogaritur edhe paraqitjet si Bashkimi Sovjetik.

[6] Kualifikimi i vititi 1992 nuk përfshihet për shkak të sanksioneve ndërkombëtare.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

v t e UEFA Kampionati Evropian i Futbollit
Tournaments	Francë 1960 Spanjë 1964 Itali 1968 Belgjikë 1972 Jugosllavi 1976 Itali 1980 Francë 1984 Gjermani Perëndimore 1988 Suedi 1992 Angli 1996 Belgjikë/Holandë 2000 Portugali 2004 Austri/Zvicër 2008 Poloni/Ukrainë 2012 Francë 2016 Pan-European 2020 TBA 2024
Kualifikimi	1960 1964 1968 1972 1976 1980 1984 1988 1992 1996 2000 2004 2008 2012 2016 2020