Jump to content

Ramallahu

Nga Wikipedia, enciklopedia e lirë
(Përcjellë nga Ramallah)
Ramallahu
رام الله
Qytet
Pamje nga Ramallahu
Pamje nga Ramallahu
Popullsia
 • Gjithsej38.998
Faqja zyrtarewww.ramallah.ps

Ramallah (Arabisht: رام الله Ram-Allah) është një qytet palestinez në qendër të Bregut Perëndimor i vendosur 10 km në veri të Jeruzalemit në një lartësi mesatare prej 880 metrash mbi nivelin e detit, ngjitur me el-Bireh. Aktualisht shërben si kryeqyteti administrativ de facto i Autoritetit Kombëtar i Palestinës. Kryeqyteti de jure është Jeruzalemi Lindor.

Ushtria Britanike pushtoi Ramallahun në dhjetor 1917 deri në caktimin e mandatit palestinez në 1920, duke qëndruar nën sundimin britanik deri më 1948. Ekonomia u përmirësua në vitet 1920, dhe aristokracia e tokës dhe tregtarët e klasës së lartë palestineze ndërtuan vila shumëkatëshe madhështore, shumë prej të cilave qëndrojnë ende.[1] Kompania Elektrike e Jeruzalemit solli energji elektrike në Ramallah në vitin 1936 dhe shumica e shtëpive u lidhën me tel menjëherë pas kësaj. Në të njëjtin vit britanikët përuruan "Shërbimin e Transmetimit të Palestinës" në Ramallah. Rrjeti Transmetues Britanik trajnoi stafin lokal për të dhënë transmetime ditore në arabisht, hebraisht dhe anglisht. Stacioni më vonë u quajt "Kol Jerushalajim" (Zëri i Jeruzalemit).[2]

Gjatë kryengritjes arabe 1936–39 në Palestinë, Ramallahu ishte një qendër e aktiviteteve kundër britanikëve. Nancy Parker McDowell përshkruan gjallërisht se si britanikët sulmuan Ramallahun duke përdorur Forcën Ajrore. Shumë banorë u vranë dhe u plagosën. Të plagosurit u detyruan të transferoheshin në Jeruzalem, pasi në Ramallah nuk ekzistonin asnjë ambient i rëndësishëm mjekësor.

Qyteti ka një klimë mesdhetare me një verë të thatë dhe dimër të butë dhe me shi me reshje dëbore të herëpashershme. Mesatarja e regjistruar e reshjeve të Ramallahut është rreth 615 mm[3] dhe reshjet minimale të shiut janë 307 mm dhe reshjet maksimale janë 1,591 mm.

Klasifikimi i klimës Köppen e vendos Ramallahun në kategorinë Csa. Klima e kësaj klase zakonisht ndodh në anët perëndimore të kontinenteve midis gjerësive gjeografike prej 30 ° dhe 45 °. Këto klimë janë në rajonin e përparme polare në dimër, dhe kështu kanë temperatura të moderuara dhe mot të ndryshueshëm, me shi. Vera është e nxehtë dhe e thatë, për shkak të dominimit të sistemeve subtropikale të presionit të lartë, përveç në zonat e menjëhershme bregdetare, ku vera është më e butë për shkak të pranisë në afërsi të rrymave të ftohta oqeanike që mund të sjellin mjegull por parandalojnë shiun.

  1. ^ "From a Village to a Town" (në anglisht). Arkivuar nga origjinali më dhjetor 23, 2007. Marrë më maj 14, 2021.
  2. ^ "The History of Radio in Israel". Jewish Virtual Library (në anglisht). American-Israeli Cooperative Enterprise. Marrë më 14 maj 2021.
  3. ^ "Palestinian Central Bureau of Statistics – State of Palestine". Palestinian Central Bureau of Statistics (në anglisht). Arkivuar nga origjinali më 4 tetor 2018. Marrë më 14 maj 2021.