Shoqëria për të drejtat e Njeriut, Çamëria
Shoqëria për të drejtat e Njeriut, Çamëria është një organizatë joqeveritare, me seli në Washington, DC, Shtetet e Bashkuara, e cila mbron dhe lobon për të drejtat e shqiptarëve çamë.
Bashkëpunimi i shqiptarëve çamë me Boshtin
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Shqiptarët çamë janë një nga nëngrupet e shumta të shqiptarëve që migruan në Epir nga Shqipëria e Mesjetës, duke filluar nga vitet 1200, por u përshpejtuan në shekujt e 15-të dhe 16-të. Me premtimin për të pasur Epirin e Jugut, që ata e quajnë Çamërinë, të aneksuar nga Greqia për t'iu bashkuar shtetit shqiptar, shqiptarët çamë ishin bashkëpunëtorë entuziastë të Italisë fashiste dhe gjermanëve nazistë gjatë pushtimit të Greqisë, bashkëpunimit të shqiptarëve çamë me Boshtin.
Me rënien e Italisë fashiste, anglezët u propozuan çamëve të ktheheshin kundër gjermanëve dhe të lidhnin aleancë me Britaninë. Çamët e refuzuan këtë ofertë, por filluan të iknin masivisht në Shqipëri kur humbja ishte e pashmangshme. Anglezët raportuan se çamët ikën në Shqipëri me gjysmë milioni bagëti të vjedhura dhe 3000 kuaj që i përkisnin grekëve.
Gjatë datave 20–29 shtator, si rezultat i aktiviteteve serike terroriste, të paktën 75 qytetarë grekë u vranë në Paramythia dhe 19 komuna u shkatërruan. Më 30 shtator, përfaqësuesi zviceran i Kryqit të Kuq Ndërkombëtar, Hans-Jakob Bickel, vizitoi zonën dhe konfirmoi mizoritë e kryera nga milicia çame në bashkëpunim me forcat e Boshtit.
Çamët në Shtetet e Bashkuara
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Shumë çamë u persekutuan edhe nga regjimi komunist shqiptar,[1] duke i detyruar të largoheshin. Shumica e shqiptarëve çamë që u larguan nga Shqipëria dhe Greqia, migruan në Shtetet e Bashkuara.[2] Ata ishin të përqendruar kryesisht në Çikago, si dhe në Boston dhe New York City.[3] Ata arritën të ruanin traditën dhe gjuhën e tyre,[2] dhe botuan gazetën e parë shqiptare çame, në vitin 1966, me emrin "Çamëria - Vatra amtare", redaktuar nga Bilal Xhaferri.[3]
Shoqata për të drejtat e Njeriut, Çamëria
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Në një situatë të tillë, ku shqiptarët çamë në SHBA janë popullsia e katërt më e madhe e çamëve, pas Shqipërisë, Turqisë dhe Greqisë,ref name = vickers/> u krijua Shoqata e të Drejtave të Njeriut Çamëria. Ajo përshkruan si mision të saj: të drejtën e kthimit të shqiptarëve çamë "në shtëpitë e tyre në Greqi dhe të jetojnë atje në paqe dhe prosperitet me vëllezërit e tyre grekë"; të drejtat pronësore; Të drejta të tjera ligjore "që i garantojnë popullit çam të gjitha të drejtat e tjera ligjore dhe të pakicave që rrjedhin nga Kushtetuta dhe ligjet greke, traktatet dhe ligjet e Bashkimit Europian, si dhe të drejta të tjera që burojnë nga traktatet dhe konventat ndërkombëtare, në të cilat Greqia është palë"; dhe ruajtjen dhe përhapjen e historisë së pasur, kulturës, gjuhës dhe aspekteve të tjera kulturore të popullit çam.
Referime
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]- ^ Vickers, Miranda. The Cham Issue - Albanian National & Property Claims in Greece. Paper prepared for the British MoD, Defence Academy, 2002.ISBN 1-903584-76-0
- ^ a b Vickers, Miranda. The Cham Issue - Where to Now? Paper prepared for the British MoD, Defence Academy, 2002.
- ^ a b Sali Bollati, president of Chameria association, interview on newspaper "Illyria", June 2005