UEFA Kampionati Evropian i Futbollit

Nga Wikipedia, enciklopedia e lirë
(Përcjellë nga UEFA Kampionati Europian i Futbollit)
UEFA Kampionati Evropian i Futbollit
Themeluar1958; 66 vite më parë (1958)
RajoniEvropa (UEFA)
Numri i skuadrave24 (finale)
55 (ka të drejtë të hyjë në kualifikim)
Kampioni aktual Italia (2 tituj)
Skuadra më e suksesshme Gjermania
 Spanja
(3 tituj)
UebfaqjaOfficial website
UEFA Euro 2020 dhe kualifikues

UEFA Kampionati Evropian i Futbollit është garimi kryesor futbollistik i kombëtareve Evropiane në futbollin e meshkujve organizuar nga UEFA. Ky garim mbahet çdo katër vite që nga viti 1960. Fillimisht ky garim u emërua si Kupa e Nacioneve Evropiane, duke ndërruar në emrin Kampionati Evropian i Futbollit në vitin 1968. Garimi llogaritet i dyti më i rëndësishmi mes kombëtareve bazuar në famën Evropiane dhe botërore pas FIFA Kampionati Botëror i Futbollit.

Përveç kësaj është edhe UEFA Kamionati i Femrave inaguruar në vitin 1984 dhe që nga viti 1997 mbahet çdo katër vite sikurse edhe Kampionati Evropian për Nën-21, kampionat ky për meshkuj që mbahet çdo dy vjet.

Garimi[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Para vitit 1980, vetëm katër kombëtare kualifikoheshin për në garimin final. Që nga viti 1980 tetë ekipe garonin, kurse që nga viti 1996 garimi u zgjerua përsëri në numrin nismëtarë prej 16 kombëtareve në garimin final. Ekipet garuese zgjidhen pas një serie të garimit kualifikues. Në vitin 1960 dhe 1964 zgjidheshin përmes lojërave vendas/nikoqir, kurse nga viti 1968 përmes kombinimit; garimit në grupe dhe mysafir/nikoqir ndeshjeve. Ekipi/ekipet organizues zgjedhet direkt për në garimin final.

Kampioni i fundit asnjëherë nuk ka kaluar direkt në garimin final, por ka marr pjese në garimin kualifikues sikur dhe ekipet tjera.

Trofeu[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Trofeu aktual i Kampionatit Evropian

Henri Delaunay Trophy (lexo: Henri Deloinai Trofi, sq.: Trofeu Henri Deloinai), që i jepet fituesit të garimit (Kampionit Evropian) është emëruar për nderë të sekretarit të parë gjeneral të UEFA, Henri Delaunay, i cili e dha idenë e Kampionatit Evropian, por vdiq pesë vite para zhvillimit të garimit të parë në vitin 1960. Djali i tij Pierre Delaunay ishte përgjegjës për ndërtimin e trofeut.[1] Ky trofe, me të njejtat përmasa, është dhuruar që në Kampionatin Evropian të vitit 2004.

Për Kampionatin Evropian të vitit 2008 trofeu u rimodelua duke iu ndërruar përmasat, në një trofe më të madhë. Trofeu u ndërtua me përmasa 18 centimetra më i lartë dhe 2 kilogram më i rëndë duke arritur peshën totale në 8 kilogram dhe gjatësinë në 60 centimetra.[2] [3]

Formati[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Kualifikimet[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Për tu kualifikuar në garimin final ekipet duhet të jenë fituese ose të zënë vendet e dyta në garimin kualifikues.Ekipet ndahen në 7 grupe kualifikuese. Pas përzgjedhjes ekipet vazhdojnë në garimin final, fillimisht garimin gruporë, në vendin/vendet nikoqir/e i cili vend (ose vende) është kualifikuar direkt në garimin final përshkak se është organizues i garimit. Garimi kualifikues fillon në vjestë menjëherë pas mbarimit të Kampionatit Botëror dhe zgjat gati dy vite para garimit final.

Grupet kualifikuese përzgjidhen nga komiteti i UEFA-së duke marr parasyshe disa kritere.

Garimi final[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Gjshtëmbëdhjet ekipet e kualifikuara për garimin final mblidhen përsëri në katër grupe të garimit final gruporë si dhe ekipi/ekipet nikoqir, grupet përzgjidhen duke përdorur metodën e tërhqjes nga aa e koisionit të UEFA-s. Ekipet e këtyre katër grupeve luaj ndeshje të formatit të ligave, secili me secilin. Pas zhvillimit të secilit ekip nga një ndeshje me secilin ekip në grupin përkatës i pari dhe i dyti i grupit kualifikohen për në çrek finale.

Garimi eliminues
Çerek finalja
A1 - B2 (Fituesi E1)
B1 - A2 (Fituesi E2)
C1 - D2 (Fituesi F1)
D1 - C2 (Fituesi F2)
Gjysëm finalja
Fituesi E1 - Fituesi F1 (Fituesi G1)
Fituesi E2 - Fituesi F2 (Fituesi G2)
Finalja
Fituesi G1 - Fituesi G2

Statistikat[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Viti Nikoqir Finalja Vendi i tretë
Fitues Rezultati I Dyti I Treti Rezultati I Katërti
1960 Franca Bashkimi Sovjetik 2 - 1
shtesë
Jugosllavia Çekia 2 - 0 Franca
1964 Spanja Spanja 2 - 1 Bashkimi Sovjetik Hungaria 3 - 1
shtesë
Danimarka
1968 Italia Italia 1 - 1
shtesë
2 - 0 përsëritur
Jugosllavia Anglia 2 - 0 Bashkimi Sovjetik
1972 Belgjika Gjermania 3 - 0 Bashkimi Sovjetik Belgjika 2 - 1 Hungaria
1976 Jugosllavia Çekia 2 - 2
shtesë
(5 - 3)
penalti
Gjermania Holanda 3 - 2
shtesë
Jugosllavia
1980 Italia Gjermania 2 - 1 Belgjika Çekia 1 - 1
(9 - 8)
penalti
Italia
Viti Nikoqiri Fituesi Rezultati I Dyti Gjysëm finalist (s'k më lojë për vendin e tretë)
1984 Franca Franca 2 - 0 Spanja Danimarka dhe Portugalia
1988 Gjermania Holanda 2 - 0 Bashkimi Sovjetik Italia dhe Gjermania
1992 Suedia Danimarka 2 - 0 Gjermania Holanda dhe Suedia
1996 Anglia Gjermania 2 - 1
vdekje
Çekia Anglia dhe Franca
2000 Belgjika
Holanda
Franca 2 - 1
vdekje
Italia Holanda dhe Portugalia
2004 Portugalia Greqia 1 - 0 Portugalia Çekia dhe Holanda
2008 Austria
Zvicra
Spanja 1 - 0 Gjermania Rusia dhe Turqia
2012 Polonia &
Ukraina
Spanja 4 - 0 Italia Gjermania dhe Portugalia
2016 Franca Portugalia 1 - 0 Franca Uellsi dhe Gjermania

Statistikat finale[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Ekipi Tituj I Dyti I Treti Gjysëm finalist I Katërti
Gjermania 3: (1972, 1980, 1996) 3: (1976, 1992, 2008) - 3: (1988, 2012, 2016 ) -
Franca 2: (1984, 2000) 1: (2016) - 1: (1996) 1: (1960)
Bashkimi Sovjetik 1: (1960) 3: (1964, 1972, 1988) - - 1: (1968)
Italia 1: (1968) 1: (2000) - 1: (1988) 1 (1980)
Spanja 2: (1964, 2008) 1: (1984) - - -
Çekosllovakia 1: (1976) - 2: (1960, 1980) - -
Holanda 1: (1988) - 1: (1976) 3: (1992, 2000, 2004) -
Danimarka 1: (1992) - - 1: (1984) 1: (1964)
Greqia 1: (2004) - - - -
Portugalia 1: (2016) 1: (2004) - 3: (1984, 2000, 2012)
Jugosllavia - 2: (1960, 1968) - - 1: (1976)
Belgjika - 1: (1980) 1: (1972) - -
Çekia - 1: (1996) - 1: (2004) -
Anglia - - 1: (1968) 1: (1996) -
Hungaria - - 1: (1964) - 1: (1972)
Suedia - - - 1: (1992) -
Turqia - - - 1: (2008) -
Rusia - - - 1: (2008) -
Uellsi - - - 1: (2016) -

Mikprites[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Mikprites Nacioni Viti(e)
tre herë Franca 1960, 1984, 2016
dy herë Belgjika 1972, 2000
dy herë Italia 1968, 1980
një herë Austria 2008
një herë Anglia 1996
një herë Gjermania 1988
një herë Holanda 2000
një herë Polonia 2012
një herë Portugalia 2004
një herë Spanja 1964
një herë Suedia 1992
një herë Zvicra 2008
një herë Ukraina 2012
një herë Jugosllavia 1976

Paraqitje në finale[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Paraqitje Shteti
12 Gjermania[4]
10 Spanja
9 Rusia[5]
Çekia
Holanda
Italia
Anglia
Franca
8 Danimarka
7 Portugalia
6 Suedia
5 Jugosllavia[6]
Kroacia
Rumania
Belgjika
4 Greqia
Zvicra
Turqia
3 Polonia
Irlanda
Hungaria
2 Bullgaria
Skocia
Ukraina
Austria
1 Letonia
Sllovenia
Norvegjia
Serbia dhe Mali i Zi
Shqipëria
Uellsi
Sllovakia
Irlanda e Veriut
Islanda

Shih edhe[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]


Referime[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

  1. ^ Michael Harold, 'S'mund të gjesh trofe superior' Arkivuar 14 mars 2007 tek Wayback Machine, UEFA.com, 27 janar, 2006 - Transclusion error: {{En}} is only for use in File namespace. Use {{lang-en}} or {{in lang|en}} instead.
  2. ^ Trofe i ri për UEFA EURO 2008 Arkivuar 14 dhjetor 2007 tek Wayback Machine, UEFA.com, 23 janat, 2007 - Transclusion error: {{En}} is only for use in File namespace. Use {{lang-en}} or {{in lang|en}} instead.
  3. ^ http://www.uefa.com/competitions/EURO/news/Kind=1/newsId=389177.html Arkivuar 14 mars 2007 tek Wayback Machine - Transclusion error: {{En}} is only for use in File namespace. Use {{lang-en}} or {{in lang|en}} instead.
  4. ^ Duke llogaritur paraqitjet si Gjermania Lindore dhe Gjermania Perëndimore.
  5. ^ Duke llogaritur edhe paraqitjet si Bashkimi Sovjetik.
  6. ^ Kualifikimi i vititi 1992 nuk përfshihet për shkak të sanksioneve ndërkombëtare.

Lidhje të jashtme[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]