Martesa brenda të njëjtës gjini

Martesa brenda të njëjtës gjini, e njohur edhe si martesa homoseksuale,ndodh mes dy personave të së njëjtës gjini. Që prej vitit 2002, martesa e çifteve të së njëjtës gjini kryhet dhe njihet ligjërisht në 38 vende, ^[1] me një popullsi totale prej më shumë se 1 miliardë njerëzish (17% e popullsisë së botës).

Të drejtat e birësimit nuk mbulohen domosdoshmërisht, megjithëse shumica e shteteve me martesa të së njëjtës gjini i lejojnë këto çifte të adoptojnë fëmijë si çiftet heteroseksuale. Në të kundërt, 35 vende (që nga viti 2023) kanë përkufizime të martesës në kushtetutat e tyre që parandalojnë martesën e çifteve brenda të njëjtit seks. Ka të dhëna se martesat mes burrave datojnë që në shekullin e parë. ^[2]

Përdorimi i termit martesë

Shtrirja kohore

Tabela përmbledhëse e mëposhtme rendit në rend kronologjik shtetet (shtetet anëtare të Kombeve të Bashkuara dhe Tajvani) që kanë legalizuar martesat brenda të njëjtës gjini. Që nga viti 2023, 35 shtete i kanë legalizuar këto martesa. Datat janë kur martesat midis çifteve të të njëjtit seks filluan të certifikoheshin zyrtarisht, ose kur ligjet lokale miratoheshin nëse martesat ishin tashmë të ligjshme nën autoritetin më të lartë.

2001	Netherlands (1 Prill)
2002
2003	Belgjika (1 Qershor) Ontario (10 Qershor) Kolumbia Britanike (8 Korrik)
2004	Quebec (19 March) Massachusetts (17 Maj) Yukon (14 Korrik) Manitoba (16 Shtator) Nova Scotia (24 Shtator) Saskatchewan (5 Nëntor) Toka e Re dhe Labrador (21 Dhjetor)
2005	New Brunswick (23 Qershor) Spanja (3 Korrik) Kanadaja [shtetërore] (20 Korrik)
2006	Afrika e Jugut (30 Nëntor)
2007
2008	Kalifornia (June 16, e shfuqizuar më November 5) Connecticut (12 Nëntor)
2009	Norvegjia (1 Janar) Iowa (27 Prill) Suedia (1 Maj) Coquille Indian Tribe (20 Maj) Vermont (1 Shtator)
2010	Nju Hëmpshër (1 Janar) Distrikti i Kolumbias (3 Mars) Distrikti Federal Meksikan (4 Mars) Mashantucket Pequot Tribal Nation (29 Prill) Portugalia (5 Qershor) Islanda (27 Qershor) Argjentina (22 Korrik)
2011	Nju Jork (24 Korrik) Tribuja Suquamish (1 Gusht) Alagoas (7 Dhjetor)
2012	Quintana Roo (3 Maj) Danimarka (15 Qershor) Sergipe (5 Korrik) Espírito Santo (15 Gusht) Bonaire, Sint Eustatius dhe Saba (10 Tetor) Bahia (26 Nëntor) Distrikti Federal Brazilian (1 Dhjetor) Washington (6 Dhjetor) Port Gamble S'Klallam Tribe (9 Dhjetor) Piauí (15 Dhjetor) Maine (29 Dhjetor)
2013	Maryland (1 Janar) São Paulo (16 Shkurt) Ceará (15 Mars) Little Traverse Bay Bands of Odawa Indians (15 Mars) Paraná (26 Mars) Mato Grosso do Sul (2 Prill) Rondônia (26 Prill) Santa Catarina (29 Prill) Paraíba (29 Prill) Pokagon Band of Potawatomi Indians (8 Maj) Brazili [kombëtare] (16 Maj) Franca (18 Maj) Iipay Nation of Santa Ysabel (24 Qershor) California (28 Qershor) Delaware (1 Korrik) Minnesota (1 Gusht) Rhode Island (1 Gusht) Grand Portage Band of Chippewa (1 Gusht) Uruguaji (5 Gusht) Zelanda e Re (19 Gusht) Confederated Tribes of the Colville Reservation (5 Shtator) Cheyenne and Arapaho Tribes (18 Tetor) New Jersey (21 Tetor) Blue Lake Rancheria (1 Nëntor) Leech Lake Band of Ojibwe (15 Nëntor) Hawaii (2 December) New Mexico [shtetërore] (19 Dhjetor)
2014	Cook County, Illinois (21 Shkurt) Angli dhe Uells (13 Mars) Ishut e Gjeorgjisë së Jugut dhe Senduiç të Jugut (13 Mars) Oregon (19 Maj) Pensilvani (20 Maj) Illinois [shtetërore] (1 Qershor) Akrotiri and Dhekelia (3 Qershor) Territori Britanik i Oqeanit Indian (3 Qershor) Tribuja e Indianëve Puyallup (9 Korrik) Fond du Lac Band of Lake Superior Chippewa (16 Korrik) Tributë e Konfederuara të Coos, Umpquave të Poshtëm dhe indianëve Siuslaw (10 Gusht) Coahuila (17 Shtator) Oklahoma (6 Tetor) Virginia (6 Tetor) Utah (6 Tetor) [Indiana]] (6 Tetor) Wisconsin (6 Tetor) Lac du Flambeau Band of Lake Superior Chippewa (6 Tetor) Colorado (7 Tetor) West Virginia (9 Tetor) Nevada (9 Tetor) Fort McDermitt Paiute and Shoshone Tribes (9 Tetor) Karolina e Veriut (10 Tetor) Alaska (12 Tetor) Idaho (15 Tetor) Arizona (17 Tetor) Kombi Fort McDowell Yavapai (17 Tetor) Pascua Yaqui Tribe (17 Tetor) Salt River Pima-Maricopa Indian Community (17 Tetor) San Carlos Apache Tribe (17 Tetor) Kombi Yavapai-Apache (17 Tetor) Wyoming (21 Tetor) St. Louis, Missouri (5 Nëntor) St. Louis County, Missouri (6 Nëntor) Eastern Shoshone Tribe (14 Nëntor) Northern Arapaho Tribe (14 Nëntor) Montana (19 Nëntor) Blackfeet Nation (19 Nëntor) Karolina e Jugut (20 Nëntor) Keweenaw Bay Indian Community (13 Dhjetor) Skocia (16 Dhjetor)
2015	Luksemburg (1 Janar) Miami-Dade County, Florida (5 Janar) Florida [shtetërore] (6 Janar) Central Council of the Tlingit and Haida Indian Tribes of Alaska (24 Shkurt) Ishujt Pitcairn (14 Maj) Confederated Tribes of Siletz Indians (15 Maj) Guam (9 Qershor) Oneida Tribe of Indians of Wisconsin (10 Qershor) Chihuahua (12 Qershor) Shtetet e Bashkuara të Amerikës [shtetërore] (26 Qershor) Ishujt Mariane Veriorë (30 Qershor) Sault Ste. Marie Tribe of Chippewa Indians (7 Korrik) Ishujt e Virgjër të SHBA-ve (9 Korrik) Puerto Riko (13 Korrik) Santiago de Querétaro, Querétaro (21 Korrik) Hannahville Indian Community (3 Gusht) White Mountain Apache Tribe (9 Shtator) Irlanda (16 Nëntor) Confederated Tribes of the Grand Ronde Community of Oregon (18 Nëntor) Nayarit (23 Dhjetor)
2016	Stockbridge-Munsee Community Band of Mohican Indians (2 February) Stampa:Country data Greenland Groenlanda (1 Prill) Kolumbia (28 Prill) Tributë Tulalip të Washington (6 Maj) Jalisco [shtetërore] (12 Maj) Campeche (20 Maj) Colima (12 Qershor) Michoacán (23 Qershor) Morelos (5 Korrik) Ishulli i Njeriut (22 Korrik) San Pedro Cholula, Puebla (18 Shtator) British Antarctic Territory (13 Tetor) Menominee Indian Tribe of Wisconsin (3 Nëntor) Kombi Çeroki (9 Dhjetor) Gjibraltari (15 Dhjetor)
2017	Ishulli i Ashendimit (1 Janar) Finlanda (1 Mars) Kombi Osage (20 Mars) Prairie Island Indian Community (22 Mars) Ishujt Falkland (29 Prill) Guernsey (2 Maj) Bermuda (5 Maj, e shfuqizuar më 1 Qershor 2018) Ho-Chunk Nation of Wisconsin (5 Qershor) Ishujt Faroe (1 Korrik) Tristan da Cunha (4 Gusht) Malta (1 Shtator) Gjermania (1 Tetor) Ak-Chin Indian Community (25 Tetor) Baja California (3 Nëntor) Australia (9 Dhjetor) Shën Helena (20 Dhjetor)
2018	Puebla [shtetërore] (16 Shkurt) Chiapas (11 Maj) Alderney (14 Qershor) Jersey (1 Korrik) Oaxaca (26 Gusht) Ponca Tribe of Nebraska (27 Gusht) Bermuda (23 Nëntor, e shfuqizuar më 14 Mars 2022)
2019	Austria (1 Janar) Tajvani (24 Maj) Nuevo León (31 Maj) Hidalgo (11 Qershor) Baja California Sur (29 Qershor) Ekuador (8 Korrik) Oglala Sioux Tribe (8 Korrik) Bay Mills Indian Community (8 Korrik) Colorado River Indian Tribes (8 Gusht) Aguascalientes (16 Gusht)
2020	Irlanda e Veriut Mbretëria e Bashkuar] (13 Janar) Sark (23 Prill) Kosta Rika (26 Maj) Turtle Mountain Band of Chippewa Indians (6 Gusht) Tlaxcala (25 Dhjetor)
2021	Sinaloa (30 Qershor) Sonora (22 Tetor) Querétaro [statewide] (13 Nëntor) Guanajuato (20 Dhjetor) Zacatecas [shtetërore] (30 Dhjetor)
2022	Yucatán (4 Mars) Chile (10 Mars) Winnebago Tribe of Nebraska (11 Prill) Chickasaw Nation (18 Prill) Grand Traverse Band of Ottawa and Chippewa Indians (25 Maj) Veracruz (13 Qershor) Zvicra (1 Korrik) Sllovenia (9 Korrik) Durango (19 Shtator) Kuba (27 Shtator) Tabasco (27 Tetor) Shteti i Meksikës (2 Nëntor) Tamaulipas (19 Nëntor) Saint Regis Mohawk Tribe (21 Dhjetor) Guerrero [shtetërore] Mexico] (31 Dhjetor)
2023	Andorra (17 Shkurt) Nottawaseppi Huron Band of Potawatomi (16 Mars) Kombi Choctaw (23 Maj) Nepal (29 Nëntor)
2024	Estonia (1 Janar)

Martesa e të njëjtit seks në mbarë botën

Martesa e të njëjtit seks kryhet ligjërisht dhe njihet në 38 vendet e mëposhtme:

Referime

^ "Same-Sex Marriage Around the World". Pew Research Center. Marrë më 26 tetor 2023. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
^ Williams, CA., Roman Homosexuality: Second Edition, Oxford University Press, 2009, p. 280, p. 284.

[1] "Same-Sex Marriage Around the World". Pew Research Center. Marrë më 26 tetor 2023. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

[WilliamsRoman2-2] Williams, CA., Roman Homosexuality: Second Edition, Oxford University Press, 2009, p. 280, p. 284.

[1]

[2]