Ohaio

Nga Wikipedia, enciklopedia e lirë
(Përcjellë nga Ohio)
Ohajo
Ohio
Shteti i Ohajos
Nofka(t): 
The Buckeye State;
Birthplace of Aviation; The Heart of It All
Parimet: 
Himni: Beautiful Ohio (1969)
Hang On Sloopy (1985)[2]
Harta e Shteteve të Bashkuara me Ohajo të theksuar
Harta e Shteteve të Bashkuara me Ohajo të theksuar
VendiShtetet e Bashkuara
U pranua në Bashkim1 mars 1803[3] (17-të,
shpallur në mënyrë retroaktive më
7 gusht 1953[4])
Kryeqyteti
(dhe qyteti mě i madh)
Columbus[5][6]
Metroja më e madhe dhe zonat urbaneGreater Cleveland (kombinuar dhe urban)
Greater Cincinnati (metro)
Greater Columbus (metro)
Qeveria
 • GuvernatoriMike DeWine (R)
 • Guvernatori togerJon Husted (R)
LegjislaturaAsambleja e Përgjithshme
 • Dhoma e sipërmeSenati
 • Dhoma e ulëtDhoma e Përfaqësuesve
GjyqësoriGjykata e Lartë e Ohajos
Senatorët amerikanSherrod Brown (D)
Rob Portman (R)
Delegacioni i Dhomës së Përfaqësuesve të SHBA12 Republikanë
4 Demokratë (lista)
Sipërfaqja
 • Gjithsej44.825 sq mi (116.096 km2)
 • Sipërfaqe tokësore40.948 sq mi (106.156 km2)
 • Sipërfaqe ujore3.877 sq mi (10.040 km2)  8.7%
Sipërfaqja vendi34-të
Dimensionet
 • Gjatësia220 mi (355 km)
 • Gjerësia220 mi (355 km)
Lartësia mbidetare
850 ft (260 m)
Lartësia më e lartë1.549 ft (472 m)
Lartësia më e ulët455 ft (139 m)
Popullsia
 (2020)
 • Gjithsej11.799.448 [8]
 • Vendi7-të
 • Dendësia282/sq mi (109/km2)
 • Dendësia vendi10-të
 • Të ardhurat mesatare shtëpiake
$54.021[9]
 • Të ardhurat vendi
36-të
Emri i banorëveOhioan; Buckeye[10]
Gjuha
 • Gjuha zyrtareDe jure: S'ka
De facto: Anglishtja
 • Gjuhët e foluraAnglisht 93.3%
Spanjisht 2.2%
Të tjera 4.5%[11]
Zona kohoreUTC– 05:00 (Lindore)
 • Verës (DST)UTC– 04:00 (EDT)
Shkurtesa USPS
OH
Kodi ISO 3166US-OH
Shkurtesa tradicionaleO., Oh.
Gjerësia gjeografike38°24′ N to 41°59′ N
Gjatësia gjeografike80°31′ W to 84°49′ W
Faqja zyrtareohio.gov

Ohio është një shtet në rajonin MesperëndimoreSHBA-së. Nga pesëdhjetë shtetet e SHBA-së, është i 34-ti më i madhi për nga sipërfaqja, dhe me një popullsi prej afro 11.8 milionë banorësh, është i 7-të më i populluari dhe i 10-të më i dendur. Kryeqyteti dhe qyteti më i madh i shtetit është Columbus, me zonën e metrosë Columbus, Greater Cincinnati dhe Greater Cleveland që janë zonat më të mëdha metropolitane. Ohio kufizohet nga Liqeni Erie në veri, Pensilvania në lindje, Virxhinia Perëndimore në juglindje, Kentucky në jugperëndim, Indiana] në perëndim dhe Michigan në veriperëndim. Flamuri i tij shtetëror është i vetmi flamur jo drejtkëndor i të gjitha shteteve të SHBA.

Gjeografia[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Pozicioni gjeografik i Ohajos ka provuar qe është i vlefshëm për rritjen ekonomike dhe zgjerim. Për lidhjet e Ohajos nga Verilindja në Gjysëmpërëndim, shumë ngarkesa dhe aktivitete te ngarkuara kalojnë përmes kufijve të tij dhe gjatë autostradave të tij të zhvilluara. Shteti i Ohajos ka rrjetin e 10-te me te zhvilluar te hekurudhave, dhe është i bashkëmbyllur jo më shumë se 50 % e një dite udhëtim me makine i popullsisë se Amerikës se Veriut dhe 70 % e e kapacitetit te prodhimit industrial. Në Veri liqeni Erie i jep Ohajos 502 km vijë bregdetare, e cila lejon të ketë porte te shumtë. Kufiri jugor i Ohajos për-shkohet nga lumi Ohajo (me kufi ekzistues në 1793. Niveli i ulët i ujit shënjon pjesën veriore te lumit), dhe shumë nga kufiri verior është përshkuar nga liqeni Erie. Fqinjet e Ohajos janë : Pensilvania në Lindje, Miçigani në Veriperendim, Ontario Kanada në Veri, Indiana në Perëndim, Kentaki në jug dhe Virxhinia Perëndimore në Verilindje. Kufijtë e Ohajos ishin përcaktuar nga gur kufij dhe caqe ne “Enabling Act” ne vitin 1802 si më poshtë : “Kufizuar në lindje nga vija kufitare e Pensilvanisë, në jug nga lumi Ohajo, në grykën e Lumit të Madh të majamit, në perëndim nga vija kufitare bërë përkatësisht veriore nga gryka e majamit te Madh te lart përmendur, dhe ne veri nga një vije lindore dhe perëndimore bërë përmes “pjesës” ekstreme të liqenit të Miçiganit, që rrjedh drejt lindjes pasi ndërpret vijën përkatëse veriore të lartpërmendur, nga gryka e majamit te Madh derisa ndërpret Liqenin Erie ose vijën territoriale, dhe që andej me të njëjtin drejtim përmes Liqenit Erie në vijën e Pensilvanisë së lartpërmendur. Bregdeti i Ohajos i Liqenit Erie.

Duhet përmendur se Ohajo kufizohet nga lumi Ohajo, por pothuajse i gjithë lumi i përket Kentakit dhe Virxhinias Perëndimore. Në vitin 1980, Gjykata e Lartë e Shteteve të Bashkuara besonte se : bazuar ne formulën e ndërprerjes së territorit nga Virxhinia (e cila në atë kohe përfshinte territoret e Kentakit të sotëm edhe të Virxhinias së veriut) është niveli i ulët i ujit verior shënjuar në lume njësoj siç ai ekzistonte në vitin 1792. Ohajo ka vetëm atë pjese të lumit midis lumit të cekët të vitit 1792 dhe lumit të sotëm me nivel të lartë uji.

Kufiri bashkë me Miçiganin kanë ndryshuar si rezultat i Luftës se Toledos, të lëvize pak në verilindje drejt bregut verior të grykës së lumit Maumee. Tiparet e shumta te Ohajos, me një zone të sheshtë të veçante në Veriperëndim që njihen me emrin Mocali i Madh i Zi. Kjo krahinë e ngrire ne Veriperëndim dhe ne shtetin qendror kufizohet në Lindje dhe në Juglindje, ne fillim nga një zone e njohur si Rafshnalta Allegheni e ngrirë, dhe pastaj nga një tjetër zonë e njohur si Rafshnalta Allegheni e shkrirë. Pjesa më e madhe e Ohajos është e përberë nga reliev i ulët, por relievi i Rafshnaltes Allegheni është i thiktë, me kodra dhe me pyje.

Kuadrati i thiktë Juglindor i Ohajos, tendoset në një hark të jashtëm përgjatë Lumit Ohajo nga Virxhinia Perëndimore, drejt skajeve te Cincinnati, formon një njësi të veçante socialo-ekonomike.

Gjeologjikisht e ngjashme me pjesët e Virixhinias Perëndimore dhe Pensilvanise Veriperëndimore, kjo zone me qymyr të trashehuar, varet nga “gropa” të vogla të industrive ndërmarrëse e përpununese, dhe shenje dalluese krahinore e dialektore “ndau” këtë seksion nga pjesa tjetër e shtetit dhe, fatkeqësisht, krijoi e një mundësi të cunguar për të përdorur gjerësisht standardet e larta ekonomike te Ohajos. Ne 1965 Kongresi i Shteteve të Bashkuara miratoi Zhvillimin Krahinor Appalachian, në përpjekje për të ”adresuar varfërinë e vazhdueshme dhe rritjen ekonomike, dëshpërim i Krahinës Appalachian. Ky veprim përcaktoi 29 qarqe te Ohajos si pjesë të Appalachia. Ndërsa 1/3 e shumicave të tokave të Ohajos janë pjesë federale të përcaktuar nga Krahina Appalachian, vetëm 12,8 % e Ohajanëve jetojnë atje (1,476 milion persona.)

Lumenjtë e rëndësishëm brenda shtetit përfshijnë Lumin Cuyahoga, Lumin e Madh te majamit, Lumin Maumee, Lumin Muskingum, dhe Lumin Scioto. Lumenjtë ne pjesën veriore te shtetit kullojnë në Oqeanin Atlantik Verior nëpërmjet Liqenit Erie dhe lumit të St. Lawrence, dhe lumenjtë në pjesën jugore të shtetit kullojnë ose rrjedhin në Gjirin e Meksikës nëpermjet Ohajos dhe më pas Misisipit. Moti më i keq katastrofik në historinë e Ohajos ndodhi përgjatë Lumit të Madh të majamit në vitin 1913. I njohur si Përmbytja e Madhe e “Dayton”, i gjithë kurrizi ujendarës u përmbyt, përfshirë edhe qëndrat e biznesit të “Dayton”. Ky ishte Ohajo me gjitha të mirat e te këqijat e tij.

Demografia[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Ekonomia[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Kultura[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Referime[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

  1. ^ "Ohio's State Motto" (në anglisht). Ohio Historical Society. 1 korrik 2005. Arkivuar nga origjinali më 6 tetor 2007. Marrë më 27 mars 2009.
  2. ^ "Ohio's State Rock Song" (në anglisht). Ohio Historical Society. 1 korrik 2005. Arkivuar nga origjinali më 7 mars 2009. Marrë më 27 mars 2009. {{cite web}}: Mospërputhje stampash kohore te |archive-date= / |archive-url=; sugjerohet 7 shkurt 2009 (Ndihmë!)
  3. ^ Mary Stockwell (2006). Ohio Adventure (në anglisht). Gibbs Smith. fq. 88. ISBN 978-1-4236-2382-3. Arkivuar nga origjinali më 31 mars 2015. Marrë më 16 qershor 2015.
  4. ^ "The Admission of Ohio as a State" (në anglisht). United States House of Representatives. Arkivuar nga origjinali më 10 nëntor 2019. Marrë më 10 nëntor 2019.
  5. ^ "Ohio Quick Facts" (në anglisht). Ohio Historical Society. Arkivuar nga origjinali më 8 shkurt 2009. Marrë më 26 mars 2009.
  6. ^ "City of Columbus: Fun Facts" (në anglisht). City of Columbus, Ohio. 2006. Arkivuar nga origjinali më 1 maj 2009. Marrë më 26 mars 2009.
  7. ^ a b {{cite web|url=http://egsc.usgs.gov/isb/pubs/booklets/elvadist/elvadist.html |title=Elevations and Distances in the United States |publisher=[[Shërbimi Gjeologjik i Shteteve të Bashkuara |year=2001 |languag=en |access-date=24 tetor 2011 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20120722022527/http://egsc.usgs.gov/isb/pubs/booklets/elvadist/elvadist.html |archive-date=22 korrik 2012 }}
  8. ^ "APPORTIONMENT POPULATION AND NUMBER OF REPRESENTATIVES BY STATE: 2020 CENSUS" (PDF) (në anglisht). US Census Bureau. 26 prill 2021. Arkivuar (PDF) nga origjinali më 26 prill 2021. Marrë më 26 prill 2021.
  9. ^ "Median Annual Household Income". The Henry J. Kaiser Family Foundation (në anglisht). Arkivuar nga origjinali më 20 dhjetor 2016. Marrë më 9 dhjetor 2016.
  10. ^ "Why is Ohio known as the Buckeye State and why are Ohioans known as Buckeyes?" (PDF) (në anglisht). nëntor 1998. Arkivuar (PDF) nga origjinali më 12 prill 2019. Marrë më 7 dhjetor 2018.
  11. ^ Bureau, U.S. Census. "American FactFinder—Results". factfinder2.census.gov (në anglisht). Arkivuar nga origjinali më 12 shkurt 2020. Marrë më 17 shkurt 2012.