Njësitë administrative të Malit të Zi
Mali i Zi ka një sistem administrativ të përbërë nga 25 njësi territoriale të quajtura komuna (mal. opština). Në të drejtat dhe obligimet e administrates komunale hynë punët lokale të ngjashme me njësit admintrative të këtj niveli në Ballkan.
Niveli i parë i njësive administrative[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
Komunat[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
| Harta | Stema | Emri në gjuhën shqipe | Emri në gjuhën malazeze | Qendra administrative | Sipërfaqja (km²) | Popullsia
(2011) |
ISO 3166-2 |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
.svg)
|
|
Komuna e Andrejevicës | Opština Andrijevica | Andrijevica | 340 | 5.071 | ME-01 |
.svg)
|
|
Komuna e Bellopojës | Opština Bijelo Polje | Bellopoja | 923 | 46.051 | ME-04 |
.svg)
|
|
Komuna e Beranës | Opština Berane | Berana | 717 | 35.068 | ME-03 |
.svg)
|
|
Komuna e Buduës | Opština Budva | Budva | 122 | 19.218 | ME-05 |
.svg)
|
|
Qyteti i Fronit i Cetinës | Prijestonica Cetinje | Cetina | 910 | 16 657 | ME-06 |
.svg)
|
 |
Komuna e Danilovgradit | Opština Danilovgrad | Danilovgradi | 501 | 18.472 | ME-07 |
.svg) |
|
Komuna e Gucisë | Opština Gusinje | Gucia | 486 | 13.108 | ME-22 |
.svg)
|
|
Komuna e Herceg Novit | Opština Herceg Novi | Herceg Novi | 235 | 30.864 | ME-08 |
.svg) |
 |
Komuna e Koloshinit | Opština Kolašin | Koloshini | 897 | 9.949 | ME-09 |
.svg) |
 |
Komuna e Kotorrit | Opština Kotor | Kotorri | 335 | 22.947 | ME-10 |
.svg) |
|
Komuna e Mojkovacit | Opština Mojkovac | Mojkovaci | 367 | 10.066 | ME-11 |
.svg) |
 |
Komuna e Nikshiqit | Opština Nikšić | Nikshiqi | 2.065 | 72.443 | ME-12 |
.svg) |
Komuna e Petnicës | Opština Petnjica | Petnica | 173 | 6.713 | ME-23 | |
.svg)
|
|
Komuna e Plavës | Opština Plav | Plava | 486 | 13.108 | ME-13 |
.svg)
|
|
Komuna e Plevlës | Opština Pljevlja | Plevla | 1.346 | 30.800 | ME-14 |
.svg) |
 |
Komuna e Pluzhinës | Opština Plužine | Pluzhina | 854 | 4.272 | ME-15 |
.svg) |
 |
Kryeqyteti i Podgoricës | Glavni grad Podgorica | Podgorica | 1.441 | 185.937 | ME-16 |
.svg) |
|
Komuna e Rozhajës | Opština Rožaje | Rozhaja | 432 | 22.693 | ME-17 |
.svg) |
 |
Komuna e Shavnikut | Opština Šavnik | Shavniku | 553 | 2.947 | ME-18 |
.svg)
|
|
Komuna e Tivarit | Opština Bar | Tivari | 598 | 42.048 | ME-02 |
.svg) |
 |
Komuna e Tivatit | Opština Tivat | Tivati | 46 | 14.031 | ME-19 |
.svg)
|
|
Komuna e Tuzit | Opština Tuzi | Tuzi | 237 | 4478 | ME-24 |
.svg)
|
|
Komuna e Ulqinit | Opština Ulcinj | Ulqini | 255 | 20.290 | ME-20 |
| Komuna e Zetës | Opština Zeta | Golluboci | 145 | 16.231 | ME-25 | ||
.svg)
|
|
Komuna e Zhabjakut | Opština Žabljak | Zhabjaku | 445 | 4.202 | ME-21 |
Historia[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
1945: Mali i Zi është ndarë në 3 qytete: Nikshiq, Podgoricë dhe Cetinë (që kanë pasur statusin e Këshillit qarkor kombëtar), 17 qarqe dhe 294 këshille vendore kombëtare dhe këshille vendore qytetare kombëtare që janë pjesë përbërëse e qarqeve.
1946: Numri i qarqeve u zvogëlua në 14, kurse numri i këshillëve vendore kombëtare dhe këshilleve vendore qytetare kombëtare në 180.
1947: Numri i qyteteve u rrit në 4 (u shtua Plevla), numri i qarqeve u zvogëlua në 13, kurse kurse numri i këshillëve vendore kombëtare dhe këshilleve vendore qytetare kombëtare në 145.
1948: Janë hequr 7 këshille vendore kombëtare dhe janë formuar 2 të rinjë.
1949: Nurmri i këshillëve vendore kombëtare u zvogëlua për 3 dhe 8 vendbanime fituan statusin e Qytetit nën përbërjen e qarkut.
1951: Të gjithë qytetet futen në përbërje të qarqeve përveç Titogradit (Podgoricës) që është jashtë qarkut si këshilli kombëtar i Qytetit të Titogradit, gjithashtu hiqet 1 këshillë vendor kombëtar.
1952: Riformimi i administratës në 10 qarqe dhe Qyteti i Titogradit (në rang qarku) dhe 84 komuna, ku 9 prej tyre ishin komuna urbane.
1955: Riformimi i administratës në 5 qarqe dhe 36 komuna që ishin në përbërje të tyre.
1957: Numri i komunave zvogëlohet në 28, dhe hiqen qarqet.
1960: Numri i komunave zvogëlohet në 20.
1990: Formohet Komuna e Andrejevicës, kështu numri i komunave rritet në 21.
2005: Formohen Komunat urbane të Tuzit (Malësisë) dhe Gollubocit (Zetës).
2013: Formohet Komuna e Petnicës, kështu numri i komunave rritet në 22.
2014: Formohet Komuna e Gucisë, kështu numri i komunave rritet në 23.
2018: Komuna e Tuzit shpallet si komunë e pavarur, kështu numri i komunave rritet në 24.[1]
2022: Komuna e Zetës shpallet si komunë e pavarur, kështu numri i komunave rritet në 25.[2]
Përbërja etnike dhe fetare[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
| Komuna | Përkatësia më e madhe etnike | Gjuha amtare më e përhapur | Përkatësia më e madhe fetare |
|---|---|---|---|
| Andrejevicë | Serb (61.86%) | Serbishtja | Ortodoksi Lindore |
| Beranë | Serb (42.96%) | Serbishtja | Ortodoksi Lindore |
| Bellopojë | Serb (35.96%) | Serbishtja | Ortodoksi Lindore |
| Buduë | Malazez (48.19%) | Serbishtja | Ortodoksi Lindore |
| Cetinë | Malazez (90.54%) | Malazezisht | Ortodoksi Lindore |
| Danillovgrad | Malazez (64.19%) | Serbishtja | Ortodoksi Lindore |
| Guci | Boshnjakë (52.29%) | Boshnjakisht | Islami |
| Herceg Novi | Serb (48.89%) | Serbishtja | Ortodoksi Lindore |
| Koloshin | Malazez (57.42%) | Serbishtja | Ortodoksi Lindore |
| Kotorr | Malazez (48.88%) | Serbishtja | Ortodoksi Lindore |
| Mojkovac | Malazez (59.12%) | Serbishtja | Ortodoksi Lindore |
| Nikshiq | Malazez (63.70%) | Serbishtja | Ortodoksi Lindore |
| Petnicë | Boshnjakë (77.53%) | Bosnjakisht | Islami |
| Plavë | Boshnjakë (51.90%) | Boshnjakisht | Islami |
| Plluzhinë | Serb (65.65%) | Serbishtja | Ortodoksi Lindore |
| Plevlë | Serb (57.07%) | Serbishtja | Ortodoksi Lindore |
| Podgoricë | Malazez (57.35%) | Malazezisht | Ortodoksi Lindore |
| Rozhajë | Boshnjakë (83.91%) | Bosnjakisht | Islami |
| Shavnik | Malazez (53.82%) | Serbishtja | Ortodoksi Lindore |
| Tivar | Malazez (46.50%) | Malazezisht | Ortodoksi Lindore |
| Tivat | Malazez (33.25%) | Serbishtja | Ortodoksi Lindore |
| Tuz | Shqiptarë | Shqip | Katolik |
| Ulqin | Shqiptarë (70.66%) | Shqip | Islami |
| Zetë | |||
| Zhabjak | Malazez (50.43%) | Serbishtja | Ortodoksi Lindore |
Gjeografa[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
24 komunat e Malit të Zi janë jozyrtarisht të ndara në tre rajone: Rajoni jugor (Ulqin, Tivar, Buduë, Kotorr, Tivat, Herceg Novi), Rajoni qendror (Tuz, Podgoricë, Danillovgrad, Nikshiq, Cetinë) dhe Rajoni verior (Plavë, Guci, Andrejevicë, Rozhajë, Beranë, Petnicë, Koloshin, Mojkovac, Bellopojë, Zhabjak, Shavnik, Plevlë, Plluzhinë).
Shih edhe[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
Lidhje të jashtme[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
 | ||
- ^ "Tuzi-komunë".
{{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!) - ^ boinhd. "ZETA MERR STATUSIN E KOMUNËS | Tv Boin". Marrë më 2022-08-23.