Svirca (Dardanë)

Nga Wikipedia, enciklopedia e lirë
(Përcjellë nga Svirca)

Stampa:Infobox KS vendbanim Sfircë është një vendbanim në komunën e Dardanës, Kosovë. I ndarë padrejtësisht në Kongresin e Berlinit për gjysmë më 1878.Pjesa e Sfircës se mbetur është rreth 2 here me e madhe dhe ndodhet në Komunën e Medvegjës.

Gjeografia[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Fshati Sfircë ka rreth 9.6 km2,kurse pjesa tjeter ne Komunen e Medvegjes ka 21.9 km2,pra gjithsej Sfirca e bashkuar do ti kishte mbi 31.5 km2.

Toponimet[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Ndër toponimet që përmenden janë : Maja e Tepes, Mejtepi, Laku i Ahave, Karrolli i Bunarit, Kroni i Askerit, Kroni i Mullarve, Kodra e Basave, Roga e Gjokës, Kapia, Livadhi i Malokut, Livadhi i Idrizit, Livadhi i Xhitit, Matana, Te shkolla, Te Xhamia, Hoxhovit, Novaku, Reka e Dodave, Bregu i Zenamit, Kroni i Musë, Musnika, Kodra e Demajve, Laku i Pusave,Gurët e Lahut, Shpati i Ahmetit, etj.

Demografia[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Sipas Entit Krahinor të Statistikave, në regjistrimin e parë që është bërë në vitin 1948, fshati Sfircë ka pasur 645 banorë, në vitin 1953 ka pasur 650 banorë, në vitin 1961, 686 banorë, në vitin 1971,(nuk ka shënime) ndërsa në vitin 1981, 341 banorë. Nga viti 1981 e këndej ka pasur vazhdimisht zvogëlim të popullsisë si pasojë e emigrimit të banorëve në drejtim të qendrës komunale të Dardanës, Gjilanit dhe Prishtinës. Ramje të numrit të popullsisë ka shkaktuar lufta e fundit kur nga ky fshat u shpërngulën shumica e popullsisë si pasoj e pasigurisë. Sot në këtë fshat jetojnë 59 banorë shqiptar, sipas rexhistrimit te mbajtur ne Kosovë më 2011.

Statistikat[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Grafiku
1948 645 banorë (93 shtëpi)
1953 650 banorë (90 shtëpi)
1961 686 banorë (87 shtëpi)
1971 (s'ka shënime)
1981 341 banorë (43 shtëpi)
1991 (s'ka shënime)
2011 59 banorë (8 - 10 shtëpi) përafërsisht

Kultura[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Shkolla e Sfircës[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Skeda:Shkolla e Sfircës.jpg
Shkolla e Sfircës, sot e braktisur
Një foto me nxënës, në oborrin e shkollës, në vitin 1962
Kroni i Musës: Karakteristikë e krojeve të Sfircës nën rrënjë të ahut
Skeda:Xhamia e Sfircës.jpg
Xhamia e Sfircës e ndërtuar në vitin 1890 – sot, e braktisur
Skeda:Brezi kufitar në Sfircë.JPG
Bukuri natyrore në brezin kufitar në Sfircë

Shkolla e Sfircës për herë të parë është hapur më 1948, në shtëpinë (shtëpi-shkollë) e Zahir Bilall Berishës. Në shkollë mësimin e vijonin rreth 110 nxënës, ku afro gjysma ishin femra. Objekti i ri shkollor u ndërtua në vitin 1954 në një skaj të fshatit, ku ishte shumë larg për disa familje e sidomos për lagjjen e Dodave. Me shpërnguljen e familjeve nga fshati numri i nxënësve në këtë shkollë gradualisht vjen duke u zvogëlua, ndërsa pas vitit 1999, shkolla mbetet pa nxënës. Sot shkolla e Sfircës është një shkollë e braktisur.

Pishtarët e parë të arsimit[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Sfirca kishte njerëz të arsimuare edhe më parë në Mejtepin (shkollë fetare) në Tepe në kohën e Turqisë, mirëpo kishte edhe që e kanë vazhduar medresenë në Shkup e Gjilan (Ramë Berisha, Kadri Berisha, Xhafer Berisha, Hamëz Berisha, etj.). Ndërsa mësues të parë nga Sfirca pas viteve 1945 janë : Ferit Berisha, Ismail Doda, Sali Berisha, Esat Berisha, Gani Berisha, Sahit Doda, Rrustem Berisha, Liman Kadriu,etj.

Historia[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Pas shpërnguljeve të mëdha të shqiptarëve nga Toplica Sfirca merret si fashta gjysmë i shpërngulur, ku një pjesë e popullatës u shpërngul kryesisht në pjesën malore të Gollakut (Krilevë, Gregjenik, Siqevë, Marec, Hajvali, etj.), por edhe në Kmetovc, Gjilan, Prishtinë dhe pjesërisht në Turqi.

Është vendbanim i hershëm ilirik. Në vitet e pesëdhjeta të shekullit të kaluar janë gjet themele, por edhe gjësende me vlerë arkeologjike. Sfirca është e njohur edhe me një kodër të lartë me emrin Tepe e cila e ndanë fshatin për gjysmë. Tash ka shumë pak banorë.

Shih dhe këtë[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Personalitete[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Manifestime[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Kapi të Sfircës, në fillim të muajit korrik, para viteve të nëntëdhjeta është mbajt takimi tradicional, ndërsa nga viti 2008 (fundi i korrikut)mbahet në vendin Laku i Pusave Takimi i mërgimtarëve i cili do të jetë tradicional.

Familjet e shpërngulura pas vitit 1945[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Në Turqi[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

  • Demë Sylë Berisha

Prishtinë[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

  • Hafiz Emin Doda (Zeka)
  • Ajvaz Mustaf Berisha
  • Rushit Ajvaz Berisha
  • Dukagjin Rushit Berisha
  • Fadil Rushit Berisha
  • Mus Ajvaz Berisha
  • Hamdi Mus Berisha
  • Gzim Hamdi Berisha
  • Florim Hamdi Berisha
  • Ismet Mus Berisha
  • Flamur Ismet Berisha
  • Kastriot Ismet Berisha
  • Njazi Mus Berisha
  • Elion Njazi Berisha
  • Jetmir Njazi Berisha
  • Nuhi Mus Berisha
  • Gentrit Nuhi Berisha
  • Lentrit Nuhi Berisha
  • Arif Hasan Rafuna (Berisha)
  • Aziz Sefedin Bersha
  • Bajram R. Berisha
  • Bilall Lil Demaj
  • Bislim Brisha
  • Din Tafë Berisha
  • Faik Asllan Demaj
  • Ferid Kadri Berisha
  • Hamzë Berisha
  • Hazir Mustafë Berisha
  • Hazir Selim Berisha
  • Hysen Ahmet Berisha
  • Jashar K. Berisha
  • Kadri Naman Berisha
  • Mehmet Bilall Berisha
  • Muharrem Isuf Berisha
  • Murat Xhafer Doda
  • Nel Tif Berisha
  • Ramë Rahim Berisha
  • Rexhep Isuf Berisha
  • Sheqir Halil Berisha
  • Shukri Bersha
  • Sylë Musli Berisha
  • Tafë Halit Berisha
  • Zahir Bilall Berisha
  • Halil Ibish Kadriu
  • Xhemajl Beqir Doda
  • Gani Muharrem Doda
  • Nazmi Halim Kadriu
  • Kadri Jashar Berisha
  • Idriz Zejne Berisha
  • Hajriz Zejne Berisha
  • Fazli Tal Doda-Berisha
  • Alush Fazli Berisha
  • Tal Fazli Berisha
  • Feti Fazli Berisha
  • Ramiz Sefedin Berisha
  • Arif Sefedin Berisha
  • Arbër Remzi Demaj
  • Shëndrit Remzi Demaj
  • Namon Ahmet Berisha

Hajvali[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

  • Rexhep Sheqir Berisha-shperngulur me 1964
  • Rrustem Sheqir Berisha- 1964
  • Kadri Sheqir Berisha- 1964
  • Halim Munish Kadriu
  • Liman Ibish Kadriu
  • Bejtush Sahit Berisha
  • Ramiz Rame Berisha
  • Idriz Rame Berisha
  • Lam Feti Demaj
  • Ramadan Feti Demaj
  • Xheme Salih Desipojci
  • Ali Zahir Berisha
  • Hafiz Rahim Berisha
  • Rexhep Isuf Berisha
  • Rexhep Hasan Demaj
  • Male Jakup Berisha
  • Murat Ahmet Berisha
  • Bajram Ahmet Berisha
  • Latif Ahmet Berisha
  • Osman Ahmet Berisha

Fushë Kosovë[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

  • Adem Shaban Berisha

Adem Berisha njeriu i madh ne Sfirc

Gjilan[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Qazim Selmon Qerimi

Abdyl Selmon Qerimi

Sejdi Selmon Qerimi

  • Shaban Beqir Berisha
  • Ymer Beqir Berisha
  • Avdullah Berisha
  • Demë Berisha
  • Bekë Berisha
  • Idriz Dalip Berisha
  • Qazim Halil Berisha
  • Ramiz Mustafë Berisha
  • Rexhep Sylë Berisha
  • Rifat Isuf Berisha
  • Vesel Sylë Berisha
  • Januz Beqir Doda
  • Azem Beqir Doda
  • Skender Ferid Berisha
  • Ramiz Emin Doda
  • Sahit Emin Doda
  • Hafiz Emin Doda-Zeka
  • Ismet Hafiz Zeka
  • Ahmet Hafiz Zeka
  • Agim Hafiz Zeka
  • Nazmi Ramiz Doda
  • Shemsi Ramiz Doda
  • Enver Sahit Doda
  • Skender Sahit Doda
  • Bejtullah Berisha

Ferizaj[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

  • Haqif Demaj

Shtimje[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

  • Mursel Asllan Berisha

Lipjan[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

  • Ismail Doda

Rahovec[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

  • Hetem Muharrem Doda

Lushnje{Tiranë}[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

  • Hamdi Kadri Berisha- është shpërngulur në vitin 1945 [vdiq me 23 shkurt 2010,djemet e tij Burimi dhe Kashi, jetojn ne Tirane]

Miradi e Epërme {Dobrevë}[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

  • Azem Qerim Demaj
  • Asllan Azem Demaj
  • Hazir Asllan Demaj
  • Faik Asllan Demaj
  • Remzi Asllan Demaj
  • "Korab Faik Demaj"
  • Fehmi Asllan Demaj
  • "Trim Fehmi Demaj"
  • "Agzon Fehmi Demaj"
  • Sinan Azem Demaj
  • Nazmi Sinan Demaj
  • Burim Nazmi Demaj
  • Noldi Burim Demaj
  • "Erdi Burim Demaj"
  • Besnik Nazmi Demaj
  • Ervin Besnik Demaj
  • Leonis Besnik Demaj
  • Berat Nazmi Demaj
  • Shemsi Sinan Demaj
  • Nderim Shemsi Demaj
  • Ramiz Latif Berisha
  • Valon Safet Berisha
  • Avni Safet Berisha
  • Altin Safet Berisha
  • Sadik Ramiz Berisha
  • Agron Sadik Berisha
  • Arjan Sadik Berisha
  • Veton Sadik Berisha
  • Dibran Sadik Berisha
  • Ramiz Sadik Berisha
  • Mevlud Ramiz Berisha
  • Mehmet Ramiz Berisha
  • Enver Ramiz Berisha
  • Hysen Latif Berisha
  • Ismet Hysen Berisha
  • Driton Ismet Berisha
  • Donat Driton Berisha
  • Drilon Ismet Berisha
  • Ymer Hysen Berisha
  • Granit Ymer Berisha
  • Gamos(i parë) Ymer Berisha
  • Gramos(i dytë) Ymer Berisha
  • Xhafer Hysen Berisha
  • Kushtrim Xhafer Berisha
  • Latif Hysen Berisha
  • Ari Latif Berisha"
  • Argjend Latif Berisha
  • Afrim Hysem Berisha
  • Ylli Afrim Berisha
  • Idriz Latif Berisha
  • Milazim Idriz Berisha
  • Xheladin Idriz Berisha
  • Fazli Idriz Berisha
  • Fatmir Idriz Berisha
  • "Hysen Brahim Kadriu"

Sarajeve[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

  • Hajdar Rushit Berisha

Turqi[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

  • Miftar Miftar Berisha

Pjesëmarrës të Maskrës së Tivarit, më 1945[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Të pushkatuar[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

I shpëtuan pushkatimit[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

  • Kadri Jashar Berisha
  • Ramiz Tal Berisha
  • Avdi Lah Demolli (Mbiemrin Demolli e mori nga qendrimi disa vjeçare ne Krileve)

Lidhje të jashtme[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]