Filip Shiroka: Dallime mes rishikimesh
[Redaktim i kontrolluar] | [redaktim i pashqyrtuar] |
vNo edit summary |
No edit summary |
||
Rreshti 2: | Rreshti 2: | ||
{{Letër portreti|boja="#F0C030"|Filip Shiroka }} |
{{Letër portreti|boja="#F0C030"|Filip Shiroka }} |
||
{{Leter figura|Filip Shiroka.jpg}} |
{{Leter figura|Filip Shiroka.jpg}} |
||
{{Leter emri| |
{{Leter emri| Xhok }} |
||
{{Leter mbiemri| |
{{Leter mbiemri| Xhila }} |
||
{{Leter ditëlindje| |
{{Leter ditëlindje|1991}} |
||
{{Leter vendlindje| |
{{Leter vendlindje|Misllodezhd}} |
||
{{Leter ditëvdekje| |
{{Leter ditëvdekje|akoma gjall}} |
||
{{Leter vendvdekje| |
{{Leter vendvdekje|akoma gjall}} |
||
{{Leter kombësia| |
{{Leter kombësia|kazinant}} |
||
{{Leter shtetësie| |
{{Leter shtetësie|),shqiptar}} |
||
{{Leter profesioni| |
{{Leter profesioni| druvar }} |
||
<!-- {{Leter shënim|*}} --> |
<!-- {{Leter shënim|*}} --> |
||
<!-- {{Leter mirnjohje| }}--> |
<!-- {{Leter mirnjohje| }}--> |
Versioni i datës 11 prill 2017 11:06
Filip Shiroka | |
Fotoporteti | |
Emri | Xhok |
Mbiemri | Xhila |
Lindur më | 1991 |
Lindur në | Misllodezhd |
Vdiq më | akoma gjall |
Vdiq në | akoma gjall |
Kombësia | kazinant |
Shtetësia | ),shqiptar |
Profesioni | druvar |
Filip Shiroka lindi më 1859 në Shkodër, Shqipëri dhe vdiq më 1935 në Bejrut, Liban - shkrimtar, rilindas, shqiptar.
Jetëshkrimi
Filipi përfundoi shkollen françeskane të Shkodrës. Më vonë punoi si libralidhës. Njëri nga mësuesit e tij ishte poeti arbëresh Leonardo De Martino (1830-1923), ndikimi i të cilit ndjehet në vargjet e Shirokës. Poema e parë e botuar ishte All’Albania all’armi, all’armi ! (Në Shqipëri, në armë, në armë !), një poezi me theks luftarak kombëtar kushtuar mbrojtjes së Ulqinit kur fuqitë e mëdha, pasi dështuan t'i jepnin Malit te Zi, Hotin e Grudën, vendosën t'ia kompensojnë me Ulqinin e Tivarin, pa vlera të veçanta letrare, e cila u shkrua në Italisht dhe u publikua në Obsservatore Cattolico të Milanos më 1878; ashtu si miku i tij nga i njejti qytet Pashko Vasa, ai do te shkonte per per te ndjekur studimet e larta ne Itali. Si shumë intelektualë shqiptarë të shekullit të 19-të, Filip Shiroka e kaloi pjesën më të madhe të jetës së tij jashtë Shqipërisë.
Më 1880, pas shtypjes së Lidhjes Shqiptare të Prizrenit, ai u vendos në Egjipt dhe Liban ku punoi si inxhinier në konstruksionin e hekurudhave. Aty kaloi pjesën më të madhe të jetës, u lidh me lëvizjen e emigrantëve shqiptarë dhe filloi të shkruante vjersha. Disa vjet punoi në Bejrut të Libanit, me përkrahjen e Pashko Vasës. Me Çajupin e lidhte një miqësi e ngushtë. Vjershat e tij, të shkruara në vitet 1896-1903 u botuan në gazetat shqiptare të kohës, kryesisht në 'Albania' të drejtuar nga Faik Konica. Ato u përmblodhën më vonë nga historiani i njohur Dom Ndoc Nikaj dhe u botuan në vëllimin me titullin Zani i zemrës, Tiranë 1933. Shiroka, i cili po ashtu përdori pseudonimet Gegë Postriba dhe Ulqinaku, është autor i së paku 60 poemave, tri tregimeve të shkurta, artikujve dhe disa përkthimeve, veçanërisht të veprave për liturgjinë katolike. Pseudonimi i tij letrar do te ishte Geg Postriba, preferuar kjo përkundër përzgjedhjes që kishte bërë Luigj Gurakuqi, i cili në poezitë e tij nënshkruante Leke Gruda.
Tema në veprën e poetit Filip Shiroka ishte ajo e atdhedashurisë, krenarisë kombëtare për të kaluarën dhe shpirtin liridashës të shqiptarëve. Në poezitë "Burri", "Gjergj Kastrioti", "Shypnia", Shiroka bëri thirrje hapur për çlirimin e Shqipërisë nga Perandoria Osmane. Në poezitë e tij më të mira, që i kushtohen mallit për atdhe, Shiroka mediton mbi fatin e tij dhe atë të atdheut. Melankolia dhe humori i hollë i përshtaten tepër Shirokës, që me vjershat e këtij lloji sjell një notë vetjake në poezinë tonë te Rilindjes. Poezitë më të njohura janë Shko dallëndyshe dhe Dallëndyshe eja. Vdiq në Bejrut të Libanit më 1935 me mall e dashuri per atdheun, me deshiren qe te varroset ne Varrezat e Rrmajit ku kishte varrin e babes e nenes se dashtun.
Filip Shiroka ishte poet me ndjenja te holla, nje krijues lirik i lindur e krejt i natyrshem, nje mjështër i gjuhes, i shprehjeve te embla dhe te pastra si kristali, e per kete ai ze nje vend te nderuar ne historine e Letersise Shqipe. Eshtrat e Filip Shirokes, u sollen nga Libani ne Atdhe dhe u rivarrosen ne qytetin e Shkodres rreth nje cerek shekulli pas vdekjes se poetit ne nje ceremoni ku moren pjese mijra e mijra qytetare shkodrane admirues te poetit zeembel te "Dallendyshes"[1].
Krijimtaria letrare
- 1878 All’Albania all’armi, all’armi!
- 1933 Zani i zemrës. Autor Filip Shiroka.; Përmbedhur nga Ndoc Nikaj, 1933, Tiranë.
- 19?? Shko dallëndyshe! Poezi.
- 19?? Dallëndyshe eja! Poezi.