Wikipedia:Projekti Fjalori/Ekonomi

Ju gjendeni në vitrinën e projektit Fjalori, një projektfaqe ndihmëse kjo në Wikipedia. Për fjalorin teknik shiko faqen e titulluar Fjalorthi, kurse për fjalorin e gjuhës shqipe shiko projektin Wiktionary

Rifresko memorien e serverit

Për Ekonomi shiko më shumë në projektin "Wiktionary"

Ky projekt ndihmës për redaktorët në Wikipedia shërben për mbledhjen e fjalëve dhe shprehjeve frazeollogjike nga fusha të ndryshme, të cilat përdoren në fjalorin e përditshëm. Grupi i punës që merret me projektin e gjuhësisë, pasi i pastron ato nga fjalët vulgare bën bartjen e tyre për te fjalori i gjuhës shqipe..

Si funksionon? Shtypni shkronjën pranë numrave rendorë të seksioneve (titujve) dhe shkruajeni fjalën në fushën që do të hapet. Pasi të keni shtypur Kryej ndryshimet është bërë futja në regjistër. Paraqitja e ndryshimit bëhet automatikisht në disa fleta që përdoren për sortime sipas lëndëve dhe sipas shkronjave.

Lexo :

A

B

C

Ç

D

Dh

E

Ë

F

G

Gj

H

I

J

K

L

Ll

M

N

Nj

O

P

Q

R

RR

S

Sh

T

TH

U

V

X

Xh

Y

Z

Zh

/

W

Lart

Hape seksionin për germën :
A	B	C	Ç	D	Dh
E	E	F	G	Gj	H
I	J	K	L	Ll	M
N	Nj	O	P	Q	R
Rr	S	Sh	T	Th	U
V	X	Xh	Y	Z	Zh
Terminologji profesionale W
Udhëzime Shiko këtu udhëzimet për projektin Shiko disktimet këtu për këtë faqe
PF sipas:
fushave				alfabetit
Gjuhë dhe Letërsi Arkeologjia Arsimi Baleti Biznes Ekonomia Film Fizika Informatika Interneti Inxhenieria Judikatura Kimia Komunikacioni Kopshtaria Kuzhina Matematika Mitologjia Mjekësia Muzika Piktura Gjeografia Biologjia				A B C Ç D Dh E E F G Gj H I J K L Ll M	N Nj O P Q R Rr S Sh T Th U V X Xh Y Z Zh
Fjalori/Ekonomi/Lista&action=edit Lista nga kjo fushë:
Lista të tjera:
Papëve Radio Televizioneve Skulpturave Aparateve elektrike Aktorëve Biografive Drejtimeve muzikore Elementeve të ndërtimtarisë Festave fetare Festave ndërkombëtare Filmave Filmave shqip Insekteve Kafshëve Kafshëve të egra Këngëtarëve dhe grupeve shqiptare Librave Sporteve Video lojrave Automjeteve Motove kombëtare Lista e produkteve ushqimore Lista e programeve për PC Përvjetoreve historike Shfaqjeve teatrale Shteteve Teknologjive Universiteteve Bimëve Botuesve shqiptarë Emrave shqiptarë (f) Emrave shqiptarë (m) Festave Filmave Bibliotekave Fushat Personalitetve shqiptare Shkrimtarëve shqiptar Wikipedias

Fjalori ekonomik i gjuhës shqipe. Faqja ku gjendeni tani shërben vetem si punishte për redaktorët.

Kategoria "Ekonomi" e artikujve në Wikipedia

---

A

• AIDA - termë :Attention, Interes, Desire dhe Action (Vëmendje, Intersim, Dëshirë dhe Veprim)
• Aktiviteti
  1. Aktiviteti i kontrollit (Control activity): Aktivitetet e kontrollit te brendshem jane politikat, procedurat, teknikat dhe mekanizmat qe ndihmojne per te siguruar se direktivat e menaxhimit po zbatohen.
• Analiza
  1. Analiza e rrezikut (risk analyse):Procesi sipas te ciles behet identifikimi, vleresimi dhe analiza e dukurive qe paraqesin rrezik lidhur me arritjen e objektivave.
• Angazhimi
  1. engagement: Nje caktim specifik i auditit te brendshem, detyre apo aktivitet rishikues, sic eshte nje audit i brendshem, rishikimi i kontrollit te vetevleresimit, ekzaminimi i shkeljeve, apo konsultimi. Nje angazhim mund te perfshije detyra te shumefishta apo aktivitete te hartuara per te permbushur disa objektiva specifike te lidhura me to.
• Ambienti
  1. Ambienti i kontrollit (Control environment): Eshte mjedisi i krijuar nga menaxhimi ne te cilin behen te mundur realizimi i kontrollit te brendshem
• Auditimi
  1. Audite (auditor): Profesioniste te auditimit te certifikuar sipas rregullave.
  2. Audit i brendshem (Internal auditor): Janë profesioniste te auditimit, te punesuar brenda subjektit ku kryejne auditmet dhe të kualifikuar sipas kërkesave të përcaktuara në ligj.
  3. Audit i jashtem (External auditor): I referohet auditoreve te nje subjekti qe nuk eshte nen kontrollin e subjektit qe auditohet dhe mund te mos raportojne per objektivat e vendosura nga organizata. Te tille jane auditet e pavarur (ekspertet kontabel te autorizuar ose auditet e KLSH)
• Autorizimi
  1. Authorization: Veprime te formalizuara (me shkrim) te niveleve te menaxhimit pergjegjes me ane te cilit autorizohen nivelet e tjera me te uleta te menaxhimit ose punonjes te caktuar per kryerjen e veprimeve e transaskioneve
• Automated Teller Machines - (ATM) pajisje elektronike që lejo klientët e bankave të bëjnë tërheqjen e të hollave.

B

• Barkodi
• Banka
  1. Banka e Shqipërisë
• Banknota
• Biznesi - term i huaj për Tregtia. Shiko dhe Tregu
• Borxhi
  1. Borxhi i keq

• Brand

1. - diskutim i redaktorëve në regjistri Wikipedia diskutim:Projekti Fjalori/Ekonomi/B#Brand

• Bruto
  1. Bruto Prodhimi i Vendit - Sasia prodhuese e një vendi
• Buxheti - Plan financiar kryesor i një shteti, shuma e parashikuar e të ardhurave dhe e shpenzimeve të një shteti sipas degëve të ndryshme dhe për një kohë të caktuar; pasqyrë që jep këtë parashikim.

C

• Cash -
  1. Cash - Është fjalë angleze që përdoret në vend të Me para në dorë, dmth para me gadishmëri të plotë për përdorim gjatë pagesës së borxhit. shih Pagesa cash
  2. Cash flow - Nënkupton kapacitetin e lëvizshmërisë së lirë të parasë në kompani.
• Centi

Ç

• Çertifikata -
• Çmimi -

D

• Deflacioni -
• Deklarata
  1. Deklarata financiare (Financial statement): Llogarite e hartuara nga nje organizate apo subjekt per te raportuar ceshtjet e saj financiare.
  2. Deklaratat e pasakta (Misstatement): Nje gabim ne informacionin financiar i cili lind nga gabimet dhe mashtrimet.
• Denari
  1. Emërtim i monedhës së Maqedonisë
• Depo
  1. Depo nafte - hapësira, rezervuari sipas kushteve të parapara për deponim të derivateve, i dedikuar për nevoja vetjake prodhuese ose harxhuese dhe për qëllim të shitjes ose dhënies me qira.
• Dinari
  1. Emërtim i monedhës në disa vende të botës.
• Dogana
  1. Leje doganore - autorizim zyrtar me shkrim, i lëshuar nga Shërbimi doganor për të lejuar importin ose eksportin e naftës dhe të derivateve të naftës.
  2. Shërbim doganor - shërbim doganor i UNMIK-ut, i cili ka autoritet dhe përgjegjësinë e plotë për leje doganore, duke përfshirë autoritetin për vlerësim dhe mbledhje të detyrimeve doganore nga importuesit dhe eksportuesit e derivateve të naftës;
• Dokumentimi
  1. Documentation: Dokumentimi eshte materiali (letrat e punes) te pergatitura dhe te marra apo mbajtura nga auditori ne lidhje me kryerjen e auditit.
• Dollari
  1. Dollari është emërtimi i valutës ne disa vende te botës si SHBA, Australi etj.

Dh

E

• Eficenca
  1. Efficiency: Nënkupton lidhjen ndërmjet rezultatit, në kuptimin e mallrave, shërbimeve ose prodhimeve të tjera (rezultateve) dhe burimeve të përdorura për t’i prodhuar ato.
• Efektiviteti
  1. effectiveness : Nënkupton nivelin e realizimit të objektivave dhe marrëdhëniet ndërmjet rezultatit të pritur dhe rezultatit faktik te veprimtarisë.
• Ekonomia
  1. Ekonomia - Tërësia e marrëdhënieve në prodhim, që i përgjigjet një shkalle të caktuar të zhvillimit të forcave prodhuese në një rend shoqëror.
  2. Ekonomia e Deçanit-Ekonomia e Kaçanikut-Ekonomia e Tiranës
  3. Ekonomia ndërkombëtare
  4. Ekonomia e shteteve
  5. Ekonomia e Afganistanit-Ekonomia e Afrikës Jugore-Ekonomia e Afrikës Qendrore-Ekonomia e Algjerisë-Ekonomia e Andorrës-Ekonomia e Ish Republikës Jugosllave të Maqedonisë-Ekonomia e Palaut
  6. Eksporti - degë e ekonomisë e cila merret me transpotimin e mallrave me qëllim këmbimi
  7. Ekonomiciteti (Economizing): Eshtë perdorimi me mase dhe me kujdes i burimeve për një veprimtari, duke ruajtur cilësinë e nevojshme.
• Elasticiteti
  1. Elasticiteti i kurbës -
• Ex
  1. Ex-ante kontroll (Ex-ante control):Shih kontrolli parandalues
  2. Ex-post kontroll (ex-post control): Shih kontrolli zbulues

Ë

F

• Faktori -
  1. Faktorët ekonomikë -
  2. Faktorët psikologjikë -
  3. Faktorët socialë -
  4. Faktorët shtetërorë -
  5. Faktorët kulturorë -
  6. Faktorët dogmatikë -
  7. Faktorët e prodhimit - Janë elemente të cilat ndikojnë drejtpërdrejt në realizimin e proçesit të prodhimit.
• Financa
  1. Si disiplinë - është e pamvarur ekonomike e cila lindi në gjirin e ekonomisë politike, e cila kishte për detyrë që të studiojë ndikimin e ligjeve ekonomike në fushën e [financa]]ve dhe rolin e financave në realizimin e këtyre ligjeve.
  2. Të ardhurat financiare(revenue) (Totale) të ardhura të gjeneruara nga të dyja, nga portofoli bruto i kredisë dhe investimet.
  3. Të ardhurat financiare (revenue) nga portofoli i kredisë të ardhurat nga interesi i grumbulluar dhe komisionet (përfshirë komisionet e vonuara dhe gjobat) vetëm mbi portofolin bruto të kredisë. Kjo kategori nuk përfshin vetëm interesin e paguar në kesh, por edhe atë të përllogaritur, por ende të papaguar.
  4. Të ardhurat financiare (revenue) të ardhurat nga interesi, divedentët apo pagesat e tjera të gjeneruara nga asetet financiare, vec portofolit bruto të kredisë, si depozitat me interes, certifikatat e depozitave, dhe obligacionete thesarit. Kjo kategori nuk përfshin vetëm interesin e paguar në kesh, por edhe atë të përllogaritur, por ende të papaguar.
  5. Shpenzimet financiare gjithë interesi, taksat dhe komisionet e kryera për gjithë detyrimet, përfshirë llogaritë e depozitave të klientëve të mbajtura nga IMF huazimet tregtare apo koncesionale, hipotekat, dhe detyrimet e tjera. Ajo mund të përfshijë gjithashtu komisionet lehtësuese për linja kredie. Ajo përfshin interesin e përllogaritur si dhe atë të paguar në kesh.
• Fitimi -
• Funksioni -
  1. Raporti midis madhësive ekonomike.
• Fuqia
  1. Fuqia puntore -

Media:Shembull.ogg

G

• Gabimi
  1. (Error): Gabimi eshte nje veprim qe pasqyron nje shmangie nga rregullat e vendosura te kryera nga personeli ne menyre te pavetedijshme per pasojat qe rrjedhin prej tije.

Gj

• Gjoba
  1. Dënim apo ndërshkrim për kundërvajtje
  2. Me gjobë deri në 100.000 € ndëshkohet personi i cili zhvillon veprimtarinë pa licencë paraprake. (është fjala për Naftë)

H

• Huaja
  1. Huadhënësi -
  2. Huamarrësi -
• Humbja

I

• Informacioni
  1. Informacioni dhe komunikimi
     1. (Information and communication): Komponent i rendesishem i kontrollit te brendshem sipas te cilit te gjitha hallkat e procesit dhe ambienti i kontrollit duhet te jete ne komunikim te vazhdueshem dhe nen informimin e menaxhimit. Veprimtari qe pasyron ne kohe dhe me cilesi e duhur ngjarjet ekonomike.
• Inflacioni
  1. Dukuri në sistemet ekonomike
• Institucioni
  1. Institucionet financiare -
  2. Institucionet kreditore -
• Integriteti
  1. (Integrity):Cilesia apo gjendja e te qenit me parime morale si; drejtesia, ndershmeria, dhe sinqeriteti; deshira per te bere gjene e duhur; dhe per te deklaruar dhe perjetuar disa vlera dhe pritje e deshiruar per rezultatet e tyre.
• Interesi
  1. Interesi (kursi i interesit/kamata) është kostoja që huamarrësi i paguan huadhënësit gjatë një periudhe të caktuar kohore, zakonisht e llogaritur në bazë vjetore.
• Investimi

J

K

• Kamata
  1. Vlere e shprehur në të holla (parà) për një kredi të marrë në shërbim.
• Karburanti
  1. Cilësi e karburanteve - normë e përcaktuar nga organi kompetent lidhur me kualitetin, në përputhje me standardet e UE-së.
• Katastrofa
  1. Katastrofa teknologjike - nënkupton ç’rregullimin e shkaktuar nga avaritë e mëdha të përmasave të sistemeve - sistemi elektroenergjetik, teknologjia informative, transporti etj, si dhe pasojat masive që dalin nga produktet jocilësore të derivateve të naftës.
• Kapitali
• Kërkesa
  1. Dukuri që në rastin më ekstrem rrjedh nga nevoja.
• Kontabiliteti
• Kredia
• Kartëmonedha

Ko

• Konsumatori
  1. Konsumatorë-konsumatorë - metodë eletronike për shit-blerje
  2. Konsumatorë-tregëti - metodë eletronike për shit-blerje
• Korrupsioni
  1. (Corruption):Ka disa perkufizime te ndryshme te korrupsionit, nje prej te cileve eshte “Keqperdorimi aktiv apo pasiv i pushteteve te zyrtareve publike (te emeruar apo zgjedhur) per perfitime financiare apo te tjera private”.
• Kontrolli
  1. Kontroll, kontrolle (Control):Ka dy kuptime lidhur me menaxhimin dhe administrimin.
  2. Kontrollet administrative (Administrative controls): Referuar procedurave dhe rrekordeve jo financiare te ministrive te cilat sigurojne perpuethshmeri me rregullat e aktiviteteve.
  3. Kontrolli i brendshem (Internal control):Gjithe sistemi i kontrolleve te tjera dhe financiare, duke perfshire strukturen organizative, metodat, procedurat dhe auditin e brendshem, te ngritur nga menaxhimi brenda qellimeve te subjektit, per te asistuar ne drejtimin e biznesit dhe entit te audituar ne nje menyre ekonomike, eficiente dhe efektive, duke siguruar besnikeri per politikat e menaxhimit, ruajtjen e aseteve dhe burimeve, duke siguruar kujdes dhe plotesi te rekordeve te llogaritjes, dhe prodhimin e informacionit financiar dhe te menaxhimit te besueshem dhe ne kohe.
  4. Kontrolli parandalues (ex-ante control,Preventive control): Ka kuptimin edhe te kontrollit paraprak dhe te vete kontrollit. Ky kontroll kryhet para kryerjes se veprimeve dhe eshte i projektuar qe te pengoje ndodhjen e ngjarjeve te padeshirueshme ose te dobesoje gabimet dhe parregullsite. Mekanizmi me tipik i ketij kontrolli, ne kontrollin financiar eshte sistemi i nenshkrimit te dyfishte dhe kontrolli me ane te thesarit.
  5. Kontrolli zbulues (ex-post control, Detective control): Eshte kontroll pas kryerjes se veprimeve dhe eshte projektuar ne menyre te tille qe gabimet e parregullsite e kryera te zbulohen brenda rrjedhes normale te punes.
  6. Kontrolli direktiv (Directive control):Me kontrolle direktive do te kuptojme ndertimin e sistemeve dhe rregullave ne menyre te tille qe te provokohen shkaqet apo te nxitet ndodhja e nje ngjarje te deshirueshme.
  7. Kontrolli i pergjithshem (General control): Kontrollet e pergjitheshme sigurojne qe procedurat e programuara brenda nje sistemi te kompjuterizuar jane permiresuar, mbajtur ne menyre te pershtateshme dhe vetem ndryshimet e autorizuara i behen programeve dhe te dhenave.
  8. Kontrolli aplikues (Application control): Kontrollet aplikuese synojne ne se jane projektuar procedurat e kontrollit te programuara ne aplikimin e software dhe te lidhura me procedurat manuale per te ndihmuar qe te sigurohet plotesia kujdesi dhe autorizimi i te dhenave te proceduara dhe te ruajtura
  9. Kontrolli efektiv (Effective Control):Nje strukture e kontrollit te brendshem mund te gjykohet si efektive ne secilen nga kategorite respektive, nese menaxhimi (dhe ndonje trup tjeter qeverises) ka nje siguri te arsyeshme per te disa kriterie të paracaktuara.
  10. Kontroll Financiar (Financial control):Jane kontrollet e projektuara per te rregulluar perdorimin me efektvitet dhe eficense te burimeve financiare dhe materiale si dhe per te garantuar ruajtjen e aseteve.
  11. Kontrolli korrektiv (Corrective Control):Nje kontroll i hartuar per te korrigjuar gabimet dhe parregullsite qe jane zbuluar (ndryshe nga Controlli detectiv dhe kontrolli parandalues)
  12. Kontrollet e llogarise (Accounting control):Procedurat dhe dokumentacioni qe ka te beje me ruajtjen e aseteve, sjelljen dhe rregjistrimin e transaksioneve financiare dhe besueshmerin e rregjistrave financiar. Ato bazohen mbi standartet e emetuara nga Ministri i Financave apo ligji perkates per te siguruar krahasueshmeri e praktikave te llogaritjes permes gjithe ministrive dhe konformitet me konventat nacionale dhe/ose internacionale.
  13. Kontrolli i pershtatshem (Adequate Control):Eshte i pranishem nese menaxhimi ka planifikuar dhe organizuar (hartuar) ne nje menyre te tille qe jep siguri te arsyeshme, qe risku i subjekteve eshte menaxhuar ne menyre efektive dhe se qellimet dhe objektivat e organizates do te arrihen ne menyre eficente dhe ekonomike.

Ku

• Kufizimi
  1. Kufizimet e fushes (Limitation scope):Jane kufizimet e brendshme te kontrollit te cilat bejne qe kontrolli te mos jape siguri te arsyeshme si p.sh.kostoja e kontrollit ne raport me perfitimin.
  2. Kufizimet e brendshme (tipikisht te pandara) (Inherent limitations): Kufizimet e aplikueshme ne te gjithe kontrollet e brendshme brenda nje strukture te kontrollit te brendshem. Kufizimet e gjykimeve njerezore; burimet e detyrueshme, nevoja per te konsideruar koston e kontrolleve ne lidhje me perfitimet e pitshme; realiteti qe mund te sjellin avarite; dhe mundesite e marrjes neper kembe dhe marveshjeve te fshehta te menaxhimit dhe personelit.
• Kujdesi
  1. Kujdesi i duhur (Due Care): Elementi perkates i kujdesit dhe aftesise qe nje auditor i trainuar do te pritet te aplikoj duke konsideruar kompleksitetin e detyres se kontrollit, duke perfshire kujdesin e planifikimit, mbledhjes dhe vleresimit te te dhenave dhe formimin e opinioneve, konkluzioneve dhe berjen e rekomandimeve.
  2. Kujdesi i duhur profesional (professional due care): Thirrje per aplikime te kujdesit dhe aftesive te pritura te nje auditori te arsyeshem, prudent dhe kompetent ne rrethana te njejta. Kujdesi i duhur profesional ushtrohet kur kontrollet realizohen ne perputhje me standartet e vendosura per profesionin.
• Kursi

L

• Lakorja
  1. Lakorja e kërkesës
  2. Lakorja e ofertës
• Leku
  1. Paraja e Shqipërisë është Leku, i cili emërtohet nga Banka e Shqipërisë.
• Licenca
  1. Licencë - autorizim zyrtar me shkrim, i lëshuar nga Këshilli i paraparë me këtë Ligj, që përcakton rrethanat dhe kushtet në të cilat personat mund të marrin pjesë në veprimtaritë e përcaktuara dhe të autorizuara të sektorit të naftës në Kosovë.
  2. Person i licencuar shih Personi #3
  3. Asnjë person nuk mund të merret me transport, deponim ose shitje të derivateve të naftës, brenda kapaciteteve të shitjes me shumicë dhe pakicë, për qëllime afariste, pa një licencë aktuale valide, të lëshuar nga Këshilli.
• Ligji
  1. Ligjshmeria
  2. (Legality): Parim i ndertimit te sistemeve i cili kerkon marrjen ne konsiderate te Kushteteues dhe legjislacionit vendas si dhe te marrveshjeve nderkombetare te ratifikuara e standarteve te pranuara.
• Lira
  1. Lira është valutë zyrtare në Turqi (lira turke) dhe vende tjera të botës.
• Lireta

Ll

• Llogaria
  1. Llogaria bankare -
  2. Llogaria rrjedhëse -

M

• Marka
  1. Marka e konfrmitetit CE
• Mashtrimi
  1. (Fraud): Eshte forma me e eger e parregullsise. Termi mashtrim percaktohet ne Konventen e interesit financiar te Komunitetit Europian. Konventa eshte perpiluar ne perputhje me rregullat e kollones se trete te BE meqe rregullat permbajne çeshtje penale .
  2. Praktikë mashtruese tregtare - fshehje, të përmbajturit ose heqja e çfarëdo prove materiale me qëllim të mashtrimit të konsumatorëve në lidhje me blerjen ose shitjen e derivateve të naftës.
• Materiali
  1. Materialiteti dhe rendesia (Materiality and Importance):I referohet rendesise se nje ceshtje ne lidhje me nje informacion financiar apo te performances. Nese nje ceshtje eshte materiale kundrejt informacionit, atehere duket te kete rendesi per perdoruesin e atij informacioni.
• Metoda
  1. Metodat e prodhimit
• Mjeti
  1. Mjetet xhiruese
  2. Mjetet fikse
• Monedha
  1. Monedha - Forme e parasë
• Monitorimi
  1. (monitoring): Procesi dhe procedurat qe projekton menaxhimi per t’u siguruar se kontrolli i brendshem eshte ndertuar dhe po punon ne te gjithe komponentet e tije sipas objektivave (ambienti i kontrollit, vlersimi i rrezikut, aktiviteti i kontrollit dhe informacioni e komunikimi.)

N

• Nafta
  1. Nafta e papërpunuar si hidrokarbur natyror dhe hidrokarburet tjera të papërpunuara.
  2. Derivatet e naftës - benzinë, karburant dizel, auto dizel (vaj benzine) dizel industrial, lëndë djegëse për aviacion, vajguri, vaj lubrifikues, vaj motori, benzinë e lëngët, naftë, kundërngrirërës, glicerinë për frerë, vaj i rëndë dhe prodhime tjera të tilla të identifikuara nga Këshilli me urdhëresë administrative, përveç asfaltit.
  3. Rezervat strategjike të derivateve të naftës - sasi e derivateve të naftës të krijuara, të vendosura dhe të ruajtura në vende të caktuara, të cilat përdoren dhe shfrytëzohen për furnizim për nevoja dhe në rrethana të veçanta të parashikuara me ligj.
  4. Rezervat emergjente të derivateve të naftës - sasi e derivateve të naftës të dedikuara për përdorim në raste të fatkeqësive të mëdha natyrore, shoqërore dhe katastrofave teknikoteknologjike.
  5. Sektori i naftës - shih Sektori #2
  6. Depo nafte - shih Depo #1

Nj

O

• Opinioni
  1. (Opinion):Shprehja e mendimeve dhe pikpamjeve qe nje person ka per nje ceshtje te caktuar.
  2. Opinioni i auditit (audit opinion): Raporti i auditorit permban nje shprehje te shkruar qarte te opinionit ne deklarimet financiare si nje e tere. Nje opinion i pa kualifikuar shprehet kur auditori arrin ne perfundimin se deklarimet financiare japin nje kendveshtrim te drejte dhe te vertete (ose paraqiten ashtu si duhet, ne te gjitha materialet respektive) ne lidhje me kuadrin raportues financiar te identifikuar dhe kur çeshtjet qe permbajne deklarimet jane materiale.

P

• Paga
  1. term i perdorur ne biseda me kuptimin Pagea mujore apo Rroga.
  2. Pagesa
  3. dhenja e te hollave per nje sherbim.
  4. Pagesa cash
  5. Pagesa mujore - kembim i nje sherbimi me para per nje muaje.
• PBB
  1. shih dhe Bruto Prodhimi i Vendit
• Pajtueshmeria
  1. (Compliance):Verpimet e kryera nga subjekti konform ligjeve, rregullave dhe rregulloreve te aplikueshme.

• Parregullsi
  1. (Irregularity): Parregullsi do me thene cdo shkelje e nje klauzole te nje ligji qe rrjedh nga nje akt apo mangesi nga nje operator ekonomik, qe ka, apo do te kete, efektin ne buxhetin e pergjithshem te komuniteteve apo buxheteve te menaxhuara nga to, ose duke ulur apo humbur te ardhurat nga burimet e veta te mbledhura direkt ne emer te komunitetit, ose nga nje artikull i pajustifikuar i shpenzimeve,ose veprime te tjera administrative qe nuk jane ne perputhje me nje rregull te vendosur nga menaxhimi.
• Papajtueshmeri
  1. (Noncompliance):Ky term perdoret per t’ju referuar akteve te shkarkimit apo ngarkimit nga njesia qe auditohet, te qellimshme apo te paqellimshme, te cilat jane ne kundershtim me ligjet ekzistuese apo rregulloret.
• Papunësia
  1. dukuri ne nje trege ekonomike
• Panairi
• Paraja
  1. (të hollat) - Funksioni dhe vetitë e parasë. Format e parasë. Monedhat. Rreth parasë.

Pb

• Personi
  1. Personi fizik - person fizik, ndërmarrje e regjistruar si biznes individual.
  2. Personi juridik - shoqëri akcionare, shoqëri me përgjegjësi të kufizuara, ndërmarrje publike, organizatë dhe asociacion tjetër i regjistruar.
  3. Person i licencuar - person fizik ose juridik i cili ka fituar licencën për ushtrimin e veprimtarisë së shitjes me shumicë, shitjes me pakicë, transportimin, deponimin dhe veprimet tjera lidhur me tregtimin me derivate të naftës.
• Pirsingu
• Plani
  1. Plani i biznesit - plan-programi i një ndërmarrje tregtare apo edhe drejtimeve tjera ekonomike
• Prodhimi
  1. veprim gjate te cilit me kombinimin e fuqise puntore,kapialit dhe te mirave natyrore krijohet nje gjesende i ri qe zakonisht quhet produkt.
• Probabiliteti
• Produktiviteti
  1. hersi ne mes te kostos dhe fitimit te nje prodhimi.
• Procedura
  1. (Procedure):Nje veprim ose teresi veprimesh per te zbatuar nje politike.
  2. Procedurat e kontrollit (control procedures):Procedurat e kontrollit jane ato politika dhe procedura si dhe mjedisi i kontrollit, menaxhimi i te cilit ka vendosur te arrije objektivat specifike te njesise.
• Procesi
  1. (Process):Disa detyra te lidhura llogjikisht, qe perfshijne njerez, makineri dhe metoda; te perdorura per te ndryshuar materiale, burime apo te dhena (inpute) ne mallra apo sherbime (output).
  2. Procesi i qeverisjes (Governance Process): Procedurat e perdorura nga perfaqesuesit e subjektit apo aksionereve, per te siguruar nje mbikqyrje te riskut dhe proceset e kontrollit te administruara nga menaxhimi.
  3. Proceset e kontrollit (Control Processes): Politikat, procedurat dhe aktivitetet qe jane pjese e nje kuadri kontrolli, hartuar per te siguruar se risqet jane brenda tolerances se riskut te vendosur nga procesi i menaxhimit te riskut.
• Propaganda
  1. Propaganda ekonomike
• Puna
  1. Pershkrim pune (Job description):Nje grup detyrash apo aktivitetesh per tu kryer nga nje individ te cilat percaktojne limitet e funksionit te punes te okupuar nga ky person.

Q

• Qarkullimi
  1. Qarkullimi i mallit -
  2. Qarkullimi i mjeteve finanaciare
  3. Qarkullimi i parave
• Qeraja
  1. vlera e shprehur ne te holla per nje siperfaqe te marrur ne sherbim.
• Qeverisja
  1. (Governance):Termi qeverisje pershkruan rolin e personave qe jane te autorizuar per mbikqyrje, kontroll dhe drejtimin e nje subjekti. Ata qe jane te ngarkuar me qeverisje zakonisht jane pergjegjes per te siguruar qe subjekti i arrin objektivat e tij, raportimin financiar dhe raportimin ne palet e interesuara. Ata qe jane te ngarkuar me qeverisje perfshijne menaxhimin vetem kur ai kryen funksione te tilla.

R

• Rabati
  1. (Ulje çmimesh) me rastin e shitjes apo furnizimit
• Rafineria
• Remitanca - fjalë e huazuar nga guha angleze (Remittances) që tenton të zëvendsoj fjalën Dërgesa monetare e emigrantëve
• Renta
• Rentabiliteti
• Resurse humane - fjalë e huazuar nga guha angleze (Human resources) që tenton të zëvendsoj fjalën Fuqia puntore që shpesh për shkaqe ideologjike të trashëguara nga e kalura përdoret edhe si Burime/Pasuri njerëzore.

Rr

• Rregulla
  1. Rregulla e origjnës
• Rreziku
  1. Rrezik (Risk):Eshte pasiguria per nje ngjarje qe mund te ndodhe e cila parashikohet te kete nje impakt te rendesishem ne arritjen e objektivave.
• Rroga
  1. (shih dhe Paga) kembim i fuqise puntore me para per nje pune te caktuar brenda nje kohe.
• Rritja
  1. Rritja ekonomike

S

• Sektori
  1. Sektori publik
     1. (public sector):Do te perfshihen; ministritë dhe institucionet e tjera qe jane në varësi të Këshillit të Ministrave apo të ministrive; organet e pushtetit vendor dhe subjektet publike në varësi të tyre; shoqëritë tregtare, me kapital tërësisht shtetëror ose ato ku pjesëmarrja e shtetit në kapitalin e tyre është mbi 50 për qind; bankat e nivelit të dytë, shoqëritë e sigurimeve dhe institucionet financiare ne te cilat pjesëmarrja e shtetit ne kapitalin e tyre është mbi 50 për qind.
  2. Sektori i naftës - biznesi me derivate të naftës në Kosovë.
• Siguria
  1. Siguri e arsyeshme (Reasonable assurance):Koncepti qe kontrolli i brendshme, pavaresisht sa mire eshte hartuar dhe operuar, nuk mund te garantoje ne menyre absolute qe mund te permbushen objektivat e nje subjekti per shkak se ekzistojne kufizime te brendshme tipikisht te pakontrollueshme ne te gjitha sistemet e kontrollit.
• Sistemi
  1. Sistem (System):Teresia e veprimtarive dhe masave te ndermarra nga subjekti dhe te lidhura midis tyre te projektuara per te vepruar se bashku ne arritjen e objektivit te planifikuar.
  2. Sistemi financiar (Financial system): Procedurat per pregatitjen, rregjistrimin dhe raportimin e informacionit te besueshem per sa u takon transaksioneve financiare dhe ngjarjeve ekonomike.
  3. Sistem i kontrollit te llogaritjes (accounting control system): Nje sere veprime te cilat konsiderohen te jene pjes e sistemit total te kontrollit te brendshem lidhur me realizimin e qellimeve te kontabilitetit te entit. Kjo perfshim perputhjen me politikat dhe procedurat financiare dhe te kontabilitetit, sigurimin e burimeve te entit dhe pregatitjen e raporteve financiare te besueshme.
  4. Sistemi kontrollit administrative (administrative control system): Nje seri veprimesh, duke qene nje pjese integrale e sistemit te kontrollit te brendshem, lidhur me procedurat administrative te duhura per vendimmarrjen menaxheriale qe realizojne eficencen me te larte ekonomike dhe administrative dhe sigurojne implementimin e eficences administrative dhe te politikave administrative, te lidhura me ceshtjet financiare apo te tjera.
  5. Sistem i nenshkrimit dyfishte (double signature system): Procedure e detyrueshme sipas te cilit per autorizimin e levizjes se vlerave financiare, kerkohet paralelisht nenshkrimi i pergjegjesit te finances dhe i titullarit te llogarise.
  6. Sistemet e informacionit dhe te menaxhimit (SIM) (Information and management systems): Ju referohet atyre burimeve te te dhenave dhe rekordeve te mbajtura brenda ministrive apo agjensive te cilat jane te projektuara si deshmi informacioni per te ndihmuar menaxheret ne realizimin e pergjegjesive te tyre. Sistemet e informacionit financiar te menaxhimit si pjese e SIM, konsiderohen si themelore per shumicen e ministrive dhe agjensive per te menaxhuar burimet e tyre me mire.Sisteme te tilla mund te asistojne ne vleresimin e performances se programit, ne planifikimin e ngarkeses se punes dhe ne monitorimin e progresit drejte objektivave. Sistemet e informacionit te menaxhimit formojne nje element kyc te kontrolleve te menaxhimit.
  7. Sistemi i kontrollit te brendshem (Internal control system): Nje proces i ndikuar nga drejtori, menaxhimi dhe stafit mbeshtetes te secilit njesi te subjektit, i hartuar per te dhene nje siguri te arsyeshme drejt permbushjes se secilit mision kryesor te departamentit, objektivave dhe qellimeve. Kontrolli i brendshem, Sistemi i kontrollit te Brendshem, Struktura e Kontrollit te Brendshem, Sistemi i Menaxhimit te Kontrollit, dhe Kontrollet e brendshme te Kontabilitetit dhe administrative i referohen ne menyre te kembyeshme gjate gjithe ketij punimi kuadrit te pergjithshem te kontrollit brendshem.
  8. Sistemet bankare
• Skema
  1. Skema piramidale - Investim i jashtëligjshëm ku investuesve u premtohen përqindje shumë të mëdha interesi mbi shumën e investuar (e dhënë hua).
• Standarti
  1. Standartet e pergjithshme (General Standarts): Kualifikimet dhe kompetenca, pavaresia e nevojshme dhe objektiviteti, dhe ushtrimi i kujdesit te duhur, qe do i kerkohet auditorit per realizimin e detyrave te lidhura me standartet e fushes dhe raportimit ne nje menyre kompetente, eficente dhe efektive.
• Subvencioni
• SWOT
  1. SWOT është një analizë ekonomike e një kompanie përmes analizës së forcës (streangth), dobësive (weakness), shanseve, mundësive (opportunities) dhe kërcënimeve (threats).

Sh

• Shërbimi
  1. Shërbimet e sigurimit (assurance services): Një ekzaminim objektiv i evidencës me qëllim për të siguruar një vlerësim të pavarur mbi menaxhimin e riskut, kontrollit apo proceset qeverisëse për organizatën. Shembujt mund të përfshijnë angazhime financiare, performance, pajtueshmërie, sigurie sistemi dhe kujdesin e duhur.
  2. Shërbimet konsultuese (Consulting Services): Aktivitetet këshilluese dhe ato në lidhje me shërbimin ndaj klientit, natyra dhe fusha në të cilën është rënë dakord me klientin dhe e cila është caktuar për të shtuar vlerë dhe për të përmirësuar veprimet e një organizate. Shembujt përfshijnë këshilla, lehtësira, hartim procesi, dhe trajnim.
• Shkenca
  1. Shkencat e Konsumit dhe Familjes
• Shitësi
  1. Shitës me shumicë - person i cili blen derivate të naftës me qëllim të shitjes, ofrimit ose ndërmjetësimit në shitjen e derivateve të naftës për përdorim industrial, afarist ose të brendshëm, ose çdo person, përveç konsumatorit përfundimtar të derivateve të naftës.
  2. Shitës me pakicë - person i cili blenë derivate të naftës me qëllim të shitjes ose ofrimit për shitje, personave të cilët janë konsumatorë përfundimtarë.

T

• Teoria
  1. Teoria mbi kërkesën
  2. (konsumimin) - Cilat produkte dhe në cilën masë kërkohen nga shpenzuesit shtëpiak, si dhe nga c´ka m´varret kërkesa e shpenzuesve.
  3. Teoria mbi prodhimin, koston dhe sipermarrjen - Cilat produkte dhe në cilën masë duhet prodhuar, si dhe në cilën metod duhet prodhuar dhe organizuar prodhimin ndërmarrja.
  4. Teoria mbi çmimin - Mënyrat e këmbmit. Kur janë të barabarta kërkesa dhe oferta? Çmimi dhe strukturat e tregjeve.
• Testi
  1. Testi ekonomik
  2. Testet e kontrollit (controls test): Testet e kontrollit kryhen ne menyre qe te perfitohet evidenca e auditit per efektivitetin e veprimtarive të cakuara.
• Të ardhurat
  1. Të ardhurat financiare
     1. Të ardhurat financiare (revenue) nga portofoli i kredisë Shih financa #
     2. Të ardhurat financiare (revenue) nga investimet Shih financa #
• Te holla
  1. shih Paraja
• Transaksioni
  1. Transaksion (transaction): Veprime me ane te te cilave sigurohet kalimi i te drejtave dhe detyrimeve pronesore nga njeri pronar tek tjetri.
• Transorti
  1. Transporti - bartja përmes gypave, hekurudhës ose automjeteve, përveç karburantit në rezervuarët e karburantit të trenit ose automjetit veprues dhe i shfrytëzuar posaçërisht për vënien në lëvizje të atij treni ose automjeti.
• Tregu
  1. vend ekonomik ku bëhet shkëmbimi i ofertës dhe kërkesës në bazë të çmimit.
  2. Tregu industrial -
  3. Tregu konsumatorë -
  4. Tregu i Kosovës
  5. Tregu i parave -
  6. Tregu i punës - shprehje moderne per Tregun e mesjetes ku behej blerja e skllaveve.
  7. Tregu i fuqis puntore -
  8. Tregu primar -
  9. Tregu sekundar -

Th

U

V

• Valuta
  1. Formë e parasë

• Vlera
  1. Vlerat etike (ethical values): Kriteri moral qe mundeson nje vendimmarres qe te percaktoje nje rrjedhe te sjelljes te pershtatshme. Keto vlera duhet te bazohen ne ate se cfare eshte “e drejte” dhe mund te shkoje pertej asaj qe eshte “e ligjshme”.

Y

X

Xh

• Xhiro
  1. Shih: LLogaria bankare
  2. Xhirollogaria - Shih: LLogaria rrjedhëse

Z

Zh

W