Jump to content

Heraldika ilire

Nga Wikipedia, enciklopedia e lirë

Heraldika ilire ose stematika ilire është një katalog stemash të përpiluara mbi bazën e disa katalogjeve mesjetare kryesisht fiktive, ndër të cilat mund të gjenden edhe disa stema faktike. Përpilimi i tyre është bërë nga shekulli XVI deri në mes të shekullit XVIII. Të gjitha ato janë kopje të bazuara në origjinalin e pretenduar, por që ka humbur të Koleksionit të Ohmuçevit (Peter Ohmučević - vdiq 1599), një personalitet me origjinë ragusiane, i cili kishte punuar si admiral i gjykatës dhe marinës spanjolle mes viteve 1584 - 1594. Koleksioni paraqet një shembull të formës më të hershme "Interkonfesionale" të idesë së ilirizmit si dhe nocionit të së ashtuquajturës "Perandoria Ilire", e cila formoi bazën ideologjike për ngritjen e mëvonshme të nacionalizmave në Ballkan.

Stema e supozuar "ilire"

YLLYRIAE është një stemë fiktive armësh e shekullit 16, por e lidhur me simbolet kroate të shekullit 12.

Në shek IX, kroatët formojnë një entitet politik dhe udhëheqësi i tyre merr titullin mbret në vitin 925. Në vitin 1102, zgjidhet një krizë në vazhdim me zgjedhjen e mbretit të Hungarisë si mbret i Kroacisë. Të dy mbretëritë drejtohen nga i njëjti sundimtar deri në pushtimin osman në 1526, megjithëse Kroacia ruan institucionet, guvernatorin dhe monedhën e saj. Në monedhat mesjetare, stemat e Kroacisë duket se janë një yll me gjashtë cepa mbi një gjysmëhënë (motiv që shfaqet në monedha qysh në vitin 1196). Ky motiv i yllit me gjysmëhënën u shfaq më vonë në shekullin e 16-të si stema (e armëve) e supozuar e "Ilirisë" (një zonë që duhej të përfshinte pjesën më të madhe të Ballkanit), një gjysmëhënë nën një yll të argjendtë me 8 cepa në një fushë të kuqe.[1] Në fund shkruhet VLLVRIAE (Yllyriae). Ylli i mëngjesit quhej Danica, dhe motivi i gjysmëhënës (më saktë, hënës në rritje) dhe yllit njihej si Leljiva (Leliwa[2]) në shekullin e 19-të. Në sllavisht, Danica do të thotë “Ylli i mëngjesit” apo “Venusi”.[3]

Megjithatë, disa enciklopedi të shekullit të 19-të (si Larousse-i francez apo Siebmacher-i gjerman), ia atribuojnë këtë simbol të “armëve të Ilirisë”, Bosnjes, dhe burime të tjera Dalmacisë.[4]

Një kategori në Wikimedia Commons përmban dokumente multimediale për Heraldika ilire.
  • Kroll, Walter (1986). Heraldische Dichtung bei den Slaven (në gjermanisht). Harrassowitz.
  • Palavestra, Aleksandar (2010). Илирски грбовници и други хералдички радови (në serbo-kroatisht). Belgrade: Dosije studio.
  • Rudić, Srđan (2006). Властела Илирског грбовника [The Nobility of the Illyric Coat of Arms] (në anglisht). Istorijski institut Beograd. ISBN 978-86-7743-055-9.


  1. ^ "Heraldry of The Southern Slav States" (në anglisht).
  2. ^ Wikipedia, Britanike. "Leliwa coat of arms" (në anglisht).
  3. ^ Wikipedia, Britanike. "Danica" (në anglisht).
  4. ^ Yllyriae. "Stemat ilire të Bosnjes" (në anglisht).