Grabët
Grabët ose Grabaei të njohur gjithashtu edhe si Kambaioi ; Greek ) ishin një fis në Iliria, diku në atë që është sot Shqipëria. [1] Ata përmendën nga Plini Plaku (23–79 pas Krishtit). [2]
Historia[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
Pasi Filipi II i Maqedonisë mposhti Bardhylisin (358 para Krishtit), Grabët, nën udhëheqjen e Grabosit, u bënë fisi më i fuqishëm në Iliria. [3] 7,000 ilirë u vranë nga ushtria e Filipit të Dytë në një fitore të madhe, duke aneksuar territorin deri në Liqenin e Ohrit. [4] Ai pastaj dobësoi Grabët, shënjestroi një tjetër mbret ilir të quajtur Pleuratin (konsideruar nga disa studiues modern një kryeprift ardian ose taulantian ), mundi Triballët (339 para Krishtit), dhe luftoi me Pleuratin, mbretin e Autariatëve (337 p.e.s. ). [5]
Pas vitit 9, pasardhësit e disa fiseve ilire u zhvendosën në qytetet bregdetare të reja, më të mëdha dhe më të zhvilluara të njohura si civitates ; Grabët (të quajtur edhe Kambaioi ) ishin ndër këto fise, të përmendura edhe nga Plini Plaku. [6]
Kretschmer etimologjikisht e kishte lidhur emrin e tyre me grabǔ sllave, "shkoza ", me një rrënjë nga gjuha greke gábros (γάβρος, "lisi-druri"), e miratuar kjo nga shumica e dijetarëve (1982). [7] Emri i tyre ka qenë i lidhur me gjuhën umbriane Krapuvi dhe Grabovie, perënditë e Gubio (Iguvium). Gabraeum ( Gabraion [8] ), një vend në Epir, [9] por që mund të jetë i lidhur me fisin e gabrëve. [10] Emri i mbretit ilir grabos (Grabus) sugjeron një lidhje me fisin në fjalë. [11]
Shih edhe[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
Referime[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
- Hahn, Johann Georg von (1854). Albanesische Studien: Nebst einer Karte und andern artistischen Beilagen (në gjermanisht). F. Mauke. fq. 240.
- Hammond, N. G. L (1993). Studies concerning Epirus and Macedonia before Alexander (në anglisht). Hakkert.
- Hammond, N. G. L. (1994). "Illyrians and North-west Greeks". The Cambridge Ancient History Volume 6: The Fourth Century BC (në anglisht). Cambridge University Press: 422–443.
- Wilkes, J. J. (1969). Dalmatia (në anglisht). Harvard University Press.
- Wilkes, J. J. (1992). The Illyrians (në anglisht). Blackwell. ISBN 06-3119-807-5.
Referime[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
- ^ Pliny the Elder (23–79 AD) mentioned them as one of the tribes that had inhabited the area between Epidaurus and Lissus. Wilkes (1992) placed them around Shkodër. Wilkes 1992 Hammond (1994) placed them in the Zadrima plain.Hammond 1994, p. 427 Hubert Zehnacker placed them around the Drin. Zehnacker, Hubert (2004). Pline l'Ancien. Histoire naturelle: Livre III (në frëngjisht). Belles Lettres. fq. 274. ISBN 978-2-251-01407-4. Johann Hahn (1840) placed them between Drin and Acroceraunia. Hahn 1854, p. 240
- ^ Wilkes 1969
- ^ Hammond 1994
- ^ Hammond 1993
- ^ Hammond 1993
- ^ Wilkes 1969
- ^ "Balkan languages". Cambridge Ancient History (në anglisht). Cambridge University Press. 1982. fq. 871. ISBN 978-0-521-22496-3.
- ^ Procopius : Caesariensis (1729). Procopii Caesariensis Opera: Prokopiou Kaisareos Ton kat'auton historion tetras altera. Procopii Caesariensis historiarum temporis sui tetras altera (në Ancient Greek dhe latinisht). fq. 443.
- ^ Annales (në latinisht). impensis Ed. Weberi. 1838. fq. 548.
- ^ Kos, M. Š. (1993). "Famous Kylikes in Illyris". Historia: Zeitschrift für Alte Geschichte (në gjermanisht): 247–251.
Gabraeum may certainly be connected with the Dalmatian tribe Grabaei, probably named after the oak tree.
- ^ Wilkes 1992